Muqeddes Kalam (latin yéziq) Yuhanna 13

Eysaning muxlislirining putini yuyushi

1 Ötüp kétish héytidin ilgiri, Eysa bu dunyadin ayrilip, Atining yénigha baridighan waqit-saetning yétip kelgenlikini bildi we shuning üchün bu dunyadiki öz ademlirige körsitip kelgen méhir-muhebbitini axirghiche toluq körsitip turdi.□ ■ 2 Emdi kechlik tamaq yéyiliwatqanidi; Iblis alliburun Simonning oghli Yehuda Ishqariyotning könglige Eysagha satqunluq qilish weswesisini salghanidi.■ 3 Eysa Atining her ishni uning qoligha tapshurghinini, we özining Xudaning yénidin kélip, Xudaning yénigha qaytidighanliqini bilgechke,■ 4 dastixandin turup, ton-könglikini yéship, bir löngge bilen bélini baghlidi. 5 Andin jawurgha su quyup, muxlislarning putlirini yuyushqa we bélige baghlighan löngge bilen sürtüp qurutushqa bashlidi. 6 Nöwet Simon Pétrusqa kelgende, Pétrus uninggha:

— I Reb, putumni sen yusang qandaq bolghini?! — dédi.■

7 Eysa uninggha:

— Néme qiliwatqinimni hazir bilmeysen, lékin kéyin bilisen, — dédi.

8 Pétrus: — Sen méning putumni yusang hergiz bolmaydu! — dédi.

Eysa uninggha jawaben: — Séni yumisam, méning bilen teng nésiweng bolmaydu, — dédi.

9 Simon Pétrus:

— I Reb, undaqta peqet putlirimnila emes, qollirimnimu, béshimnimu yughaysen! — dédi.

10 Eysa uninggha:

— Bedini yuyulup, tamamen pakiz bolghan adem peqet putlirini yusila qayta yuyunushining hajiti bolmaydu. Siler pakiz, lékin hemminglar emes, — dédi □ ■ 11 (chünki u özini kimning tutup béridighanliqini biletti; shuning üchün u «Hemminglarla pakiz emes» dégenidi). ■ 12 Shuning bilen u ularning putlirini yuyup bolghandin kéyin, ton-könglikini kiyip, yene dastixan’gha olturup ulargha mundaq dédi:

— Silerge néme qilghinimni uqtunglarmu? 13 Siler méni «Ustaz» we «Reb» deysiler we rast éytisiler, men shundaqturmen. ■ 14 Eger men Reb we ustazinglar turuqluq, putliringlarni yughanikenmen, silermu bir-biringlarning putlirini yuyushunglar kérek. □ ■ 15 Men silerge qilghandek silerningmu hem shundaq qilishinglar üchün bu ülgini qaldurdum. ■ 16 Berheq, berheq, men silerge shuni éytip qoyayki, qul xojayinidin üstün turmaydu, elchimu özini ewetküchidin üstün turmaydu. ■ 17 Bu ishlarni bilgenikensiler, shundaq qilsanglar bextliksiler!

Eysaning satqunluq bilen tutulushini aldin éytishi

Mat. 26:20-25; Mar. 14:17-21; Luqa 22:21-23

18 Men bularni hemminglargha qaritip éytmidim. Men tallighanlirimni bilimen, lékin muqeddes yazmilarda aldin pütülgen: «Men bilen hemdastixan bolup nénimni yégenmu manga put atti!» dégen bu söz emelge ashurulmay qalmaydu. □ ■ 19 Men bu ish yüz bérishtin awwal uni silerge éytip qoyayki, u ishlar yüz bergende méning «Bar Bolghuchi» ikenlikimge ishinisiler. □ ■ 20 Berheq, berheq, silerge shuni éytip qoyayki, kimki men ewetken herqandaq birsini qobul qilghan bolsa, méni qobul qilghan bolidu; we méni qobul qilghuchilar méni Ewetküchini qobul qilghan bolidu.■

21 Eysa bu sözlerni éytqandin kéyin, rohta qattiq pighan chékip, mundaq guwahliq berdi:

— Berheq, berheq, men silerge shuni éytip qoyayki, aranglarda bireylen manga satqunluq qilidu!■

22 Muxlislar kimni dewatqanliqini bilelmey, bir-birige qarashti. 23 Emdi dastixanda muxlisliridin biri Eysaning meydisige yölinip yatqanidi; u bolsa «Eysa söyidighan muxlis» idi. □ ■ 24 Simon Pétrus uningdin Eysaning kimni dewatqinini sorap béqishini isharet qildi.

25 Shuning bilen u Eysaning meydisige yölinip turup uningdin:

— I Reb, u kimdur? — dep soridi.

26 Eysa jawab bérip:

— Bu bir chishlem nanni ashqa tögürüp kimge sunsam, shudur, — dédi. Shuning bilen u bir chishlem nanni ashqa tögürüp, Simonning oghli Yehuda Ishqariyotqa sundi. □ 27 Yehuda nanni éliwidi, Sheytan uning ichige kirdi.

— Qilidighiningni chapsan qil, — dédi Eysa uninggha.

28 (Emdi dastixanda olturghanlarning héchqaysisi uning Yehudagha bu sözlerni néme üchün déginini bilmidi. 29 Yehuda ularning ortaq hemyanini tutqini üchün, beziler Eysa uninggha: «Bizge kéreklik héytliq nersilerni élip kel» yaki «Kembeghellerge birer nerse ber» dewatsa kérek, dep oylashti).■

30 Yehuda bu bir chishlem nanni élipla tashqirigha chiqip ketti (bu chagh kéche idi).□

Yéngi emr

31 Yehuda tashqirigha chiqip ketkendin kéyin, Eysa mundaq dédi:

— Emdi Insan’oghli ulughlinidighan waqit-saet yétip keldi we Xuda u arqiliq ulughlinidu. 32 We eger Xuda uningda ulughlansa, Xudamu Özide uni ulughlaydu, shundaqla derhal uni ulughlaydu. □ ■ 33 Balilirim, siler bilen bille bolidighan yene azghina waqtim qaldi. Siler méni izdeysiler, lékin méning Yehudiylargha: «Men baridighan yerge siler baralmaysiler» dep éytqinimdek, buni silergimu éytimen.■

34 Silerge yéngi bir emr tapshurimenki, «bir-biringlarni söyünglar». Silerni söyginimdek, silermu bir-biringlarni söyünglar. ■ 35 Aranglarda bir-biringlargha méhir-muhebbitinglar bolsa, hemme adem silerning méning muxlislirim ikenlikinglarni bilidu.■

Eysaning Pétrusning tanidighanliqini aldin éytishi

Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Luqa 22:31-34

36 Simon Pétrus uningdin:

— I Reb, qeyerge barisen? — dep soridi.

Eysa jawaben: — Men kétidighan yerge hazirche egiship baralmaysen, lékin kéyin manga egiship barisen, — dédi.□ ■

37 Pétrus uninggha:

— I Reb, néme üchün hazir séning keyningdin egiship baralmaymen? Sen üchün jénimni pida qilay! — dédi.■

38 Eysa jawaben mundaq dédi:

— Men üchün rasttinla jéningni pida qilamsen? Berheq, berheq, sanga éytip qoyayki, xoraz chillighuche, sen mendin üch qétim tanisen!□ ■

□13:1 «Eysa... bu dunyadiki öz ademlirige körsitip kelgen méhir-muhebbitini axirghiche toluq körsitip turdi» — bu muhebbet belkim töwendiki 1-20-ayetlerde muxlislirining putlirini yuyushi, shundaqla 13-18-bablarda xatirilen’gendek ulargha körsetken sewr-taqet, kechürüm, méhribanliqini, andin axirida ular üchün özini pida qilishining hemmisini öz ichige alghan bolsa kérek.

■13:1 Mat. 26:2; Mar. 14:1; Luqa 22:1.

■13:2 Luqa 22:3; Yuh. 13:2.

■13:3 Mat. 11:27; 28:18; Yuh. 3:35.

■13:6 Mat. 3:14.

□13:10 «...bedini yuyulup, tamamen pakiz bolghan adem peqet putlirini yusila qayta yuyunushining hajiti bolmaydu» — mushu sirliq gepning menisi néme? Bizningche Qutquzghuchimizning «put yuyush» dégen bu herikiti özini eng töwen derijige chüshürüp kréstlinishni qobul qilishigha bésharet bolidu. Shunga, muxlislar buni qobul qilmisa bolmaydu. «Qoshumche söz»imizde azraq toxtilimiz.

■13:10 Yuh. 15:3.

■13:11 Yuh. 6:64.

■13:13 Mat. 23:8,10; 1Kor. 8:6; 12:3; Fil. 2:11.

□13:14 «Eger men Reb we ustazinglar turuqluq, putliringlarni yughanikenmen, silermu bir-biringlarning putlirini yuyushunglar kérek» — oqurmenler muxlislarning Mesihni «ustaz» andin «Reb» deydighanliqini (13-ayet), lékin Mesih bolsa özini «Reb» we «ustaz» deydighanliqini bayqiyalaydu (13-14-ayet) we shundaqla tertipning oxshimasliqining sewebini oyliyalaydu.

■13:14 Gal. 6:1, 2.

■13:15 1Pét. 2:21; 1Yuh. 2:6.

■13:16 Mat. 10:24; Luqa 6:40; Yuh. 15:20.

□13:18 «Men bilen hemdastixan bolup nénimni yégenmu manga put atti!» — «Zeb.» 41:9ni körüng.

■13:18 Zeb. 41:9; Mat. 26:23; 1Yuh. 2:19.

□13:19 «bu ishlar yüz bergende méning «Bar Bolghuchi» ikenlikimge ishinisiler» — yaki «bu ishlar yüz bergende méning «U» (yeni, Mesih) ikenlikimge ishinisiler».

■13:19 Yuh. 14:29; 16:4.

■13:20 Mat. 10:40; Luqa 10:16.

■13:21 Mat. 26:21; Mar. 14:18; Luqa 22:21; Ros. 1:17; 1Yuh. 2:19.

□13:23 «Eysa söyidighan muxlis» — belkim bu «bayan»ning muellipi rosul Yuhanna. «Kirish söz»imizni körüng.

■13:23 Yuh. 20:2; 21:7,20.

□13:26 «bu bir chishlem nanni ashqa tögürüp kimge sunsam, shudur» — dastixanda olturup birsige bir chishlem nanni ashqa tögürgen halda sunush chongqur muhebbitini bildürüsh herikiti idi.

■13:29 Yuh. 12:6.

□13:30 «bu chagh kéche idi» — bu dégenning esli menisidin bashqa, köchme menisi bardur. Yuqiridiki 9:5, 11:9-10, 12:35-36de Eysaning «kündüz» we «qarangghuluq» yaki «kéche» toghruluq sözlirini körüng.

□13:32 «eger Xuda uningda ulughlansa, Xudamu özide uni ulughlaydu, shundaqla derhal uni ulughlaydu» — bizning qarishimizche «özide» mushu yerde «Xuda Özide» dégenni körsitidu. Bezi alimlar mushu yerde «özide» «Mesihning özide» dégenni bildüridu, dep qaraydu. «Xudamu Özide uni ulughlaydu» — yaki (yuqiriqi izahatta éytilghandek) «Xuda uni (Insan’oghlining) özide ulughlaydu». Bu muhim 31-32-ayetler üstide «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.

■13:32 Yuh. 12:23; 17:1.

■13:33 Yuh. 7:34; 8:21.

■13:34 Law. 19:18; Mat. 22:39; Yuh. 15:12; Ef. 5:2; 1Tés. 4:9; 1Pét. 4:8; 1Yuh. 3:23, 4:21.

■13:35 1Yuh. 2:5; 4:20.

□13:36 «Men kétidighan yerge hazirche egiship baralmaysen, lékin kéyin manga egiship barisen» — «kéyin egiship barisen» — Pétrus jismaniy tereptin (ölümdin tirilip asman’gha kötürülüsh yolida) Pétrus Rebge egishelmidi, elwette. Lékin Eysaning közde tutqini rohiy jehettiki «Xudaning yolida pida bolush» idi. Shu tereptimu Pétrus Eysagha egishishke teyyar bolmidi. U awwal Eysadin ténip, andin qattiq towa qilish jeryani arqiliq, shundaqla Muqeddes Rohning kélishi bilen u «kéyin» teyyar bolidu. Mesihning «kéyin manga egishisen» dégini bolsa, Pétrus qattiq téyilip ketken waqtida uninggha teselli yetküzidighan qimmetlik wede bolidu.

■13:36 Yuh. 21:18; 2Pét. 1:14.

■13:37 Mat. 26:33; Mar. 14:29; Luqa 22:33.

□13:38 «xoraz chillighuche, sen mendin üch qétim tanisen!» — grék tilida «sen mendin üch qétim tanmighuche, xoraz chillimaydu».

■13:38 Mat. 26:34; Mar. 14:30; Luqa 22:34.