Muqeddes Kalam (latin yéziq) Markus 15

Eysaning Pilatusning aldida sotlinishi

Mat. 27:1-2, 11-14; Luqa 23:1-5; Yh. 18:28-38

1 Etisi tang étishi bilenla, bash kahinlar aqsaqallar, Tewrat ustazliri we pütkül aliy kéngeshmidikiler bilen meslihetliship, Eysani baghlap apirip, waliy Pilatusqa tapshurup berdi.■

2 Pilatus uningdin:

— Sen Yehudiylarning padishahimu? — dep soridi.

U jawaben: — Éytqiningdek, — dédi.□ ■

3 Bash kahinlar uning üstidin qayta-qaytidin erz-shikayetlerni qilishti. 4 Pilatus uningdin yene:

— Jawab bermemsen? Qara, ular üstüngdin shunchiwala shikayet qiliwatidu!? — dep soridi.■

5 Biraq Eysa yenila héch jawab bermidi; Pilatus buninggha intayin heyran qaldi.■

Eysa we Barabbas

Mat. 27:15-31; Luqa 23:13-25; Yh. 18:39-40; 19:1-16

6 Her qétimliq ötüp kétish héytida, xalayiq qaysibir mehbusni telep qilsa, waliy uni qoyup béretti.■ 7 Eyni waqitta, zindanda Barabbas isimlik bir mehbus bar idi. U özi bilen bille topilang kötürgen hemde topilangda qatilliq qilghan nechcheylen bilen teng solan’ghanidi.■ 8 Xalayiq chuqan-süren sélip waliydin burun hemishe ulargha qilghinidek yene shundaq qilishini tileshti.□

9 Pilatus ulargha:

— Siler Yehudiylarning padishahini qoyup bérishimni xalamsiler? — dédi 10 (chünki u bash kahinlarning hesetxorluqi tüpeylidin uni tutup bergenlikini biletti). 11 Lékin bash kahinlar xalayiqni: «Buning ornigha, Barabbasni qoyup ber» dep telep qilishqa küshkürtti.■

12 Pilatus jawaben ulardin yene:

— Undaq bolsa, siler «Yehudiylarning padishahi» dep atighan kishini qandaq bir terep qil dewatisiler? — dédi.

13 — Ular yene awazini kötürüp: — Uni kréstligin! — dep warqirishatti.

14 Pilatus ulargha: — Némishqa? U néme rezillik ötküzüptu? — dédi.

Biraq ular téximu ghaljirliship:

— Uni kréstligin! — dep warqirashti. 15 Shunga Pilatus, xalayiqni razi qilmaqchi bolup, Barabbasni ulargha chiqirip berdi. Eysani bolsa qamchilatqandin kéyin, kréstlesh üchün leshkerlirige tapshurdi.□ ■

Leshkerlerning Eysani mesxire qilishi

16 Andin leshkerler Eysani waliy ordisidiki seynagha élip kirip, pütün leshkerler topini bu yerge jem bolushqa chaqirdi. □ ■ 17 Ular uning uchisigha sösün renglik ton kiydürüshti, andin ular tikenlik shaxchilardin toqughan bir tajni béshigha kiygüzdi. □ 18 Andin uni mubareklep: «Yashighayla, i Yehudiylarning padishahi!» déyishti. 19 Andin béshigha qomush bilen hedep urup, uninggha qarap tükürüshti we uning aldida tiz püküp, sejde qilishti.□

20 Ular uni shundaq mazaq qilghandin kéyin, uningdin sösün tonni salduruwétip, uchisigha öz kiyimlirini kiydürdi; andin ular uni kréstlesh üchün élip chiqishti.

Uning kréstlinishi

Mat. 27:32-44; Luqa 23:26-39; Yh. 19:17-19

21 Kurini shehiridin bolghan, Simon isimlik bir kishi yézidin kélip, u yerdin ötüp kétiwatatti (bu kishi Iskender bilen Rufusning atisi idi). Leshkerler uni tutup kélip, Eysaning kréstini uninggha mejburiy kötürgüzdi. □ ■ 22 Ular Eysani Golgota (terjimisi, «bash söngek») dégen yerge élip keldi; ■ 23 andin ular uninggha ichish üchün murmekki arilashturulghan achchiq sharab berdi; lékin u uni qobul qilmidi.□

24 Ular uni kréstligendin kéyin, kiyimlirini özara bölüshüwélish üchün, herqaysisining ülüshini békitishke herbir kiyimning üstige chek tashlidi. □ ■ 25 Uni kréstligen waqit künning üchinchi saiti idi. □ 26 Uni eyibligen shikayetnamide «Yehudiylarning padishahi» dep pütülgenidi. □ ■

27 Ular uning bilen teng ikki qaraqchinimu kréstlidi, biri ong teripide, yene biri sol teripide idi. 28 Shundaq qilip, muqeddes yazmilardiki: «U jinayetchilerning qatarida sanaldi» dégen söz emelge ashuruldi. □ ■ 29 U yerdin ötkenler bashlirini chayqiship, uni haqaretlep:

— Uhuy, sen ibadetxanini buzup tashlap, üch kün ichide qaytidin yasap chiqidighan adem, ■ 30 emdi özüngni qutquzup krésttin chüshüp baqqina! — déyishti.

31 Bash kahinlar bilen Tewrat ustazlirimu özara shundaq mesxire qilip:

— U bashqilarni qutquzuptiken, özini qutquzalmaydu. 32 Israilning padishahi bolghan Mesih emdi krésttin chüshüp baqsunchu, shuni körsekla uninggha étiqad qilimiz! — déyishti. Uning bilen teng kréstlen’genlermu uni shundaq haqaretleshti.

Eysaning ölümi

Mat. 27:45-56; Luqa 23:44-49; Yh. 19:28-30

33 Emdi künning altinchi saiti kelgende, pütkül zéminni qarangghuluq qaplidi we toqquzinchi saitigiche dawam qildi. □ ■ 34 Toqquzinchi saette Eysa yuqiri awaz bilen: «Éloi, Éloi, lama shawaqtani?», menisi: — «Xudayim, Xudayim, méni némishqa tashliwetting?» dep qattiq nida qildi.□ ■

35 U yerde turuwatqanlarning beziliri buni anglap:

— Mana, u Ilyas peyghemberge nida qiliwatidu, — déyishti. 36 Ulardin bireylen yügürüp bérip, bir parche bulutni achchiq sharabqa chilap, qomushning uchigha sélip uninggha ichküzüp:

— Toxtap turunglar! Qarap baqayli, ilyas peyghember uni chüshürgili kélermikin? — dédi.■

37 Eysa qattiq warqiridi-de, rohini qoyuwetti. □ 38 We shu esnada ibadetxanining ichkiri perdisi yuqiridin töwen’ge ikki parche bölüp yirtildi.□ ■

39 Emdi uning udulida turghan yüzbéshi uning qandaq nida qilip rohini qoyuwetkenlikini körüp:

— Bu adem heqiqeten Xudaning oghli iken! — dédi.■

40 U yerde yene bu ishlargha yiraqtin qarap turuwatqan birnechche ayallarmu bar idi. Ularning arisida Magdalliq Meryem, kichik Yaqup bilen Yosening anisi Meryem we Salomilar bar idi. □ ■ 41 Ular eslide Eysa Galiliye ölkiside turghan waqitta uninggha egiship, uning xizmitide bolghanlar idi; bulardin bashqa uning bilen Yérusalémgha birge kelgen yene nurghun ayallarmu uning ehwaligha qarap turatti.■

Eysaning depne qilinishi

Mat. 27:57-61; Luqa 23:50-56; Yh. 19:38-42

42 Kechqurun kirip qalghanda («teyyarlash küni», yeni shabat künining aldinqi küni bolghachqa), □ ■ 43 aliy kéngeshmining tolimu mötiwer ezasi, Arimatiyaliq Yüsüp bar idi. Umu Xudaning padishahliqini kütüwatqan bolup, jür’et qilip waliy Pilatusning aldigha kirip, uningdin Eysaning jesitini bérishni telep qildi. 44 Pilatus Eysaning alliqachan ölgenlikige heyran boldi; u yüzbéshini chaqirip, uningdin Eysaning ölginige xéli waqit boldimu, dep soridi. 45 Yüz béshidin ehwalni uqqandin kéyin, Yüsüpke jesetni berdi. 46 Yüsüp ésil kanap rext sétiwélip, jesetni krésttin chüshürüp kanap rextte képenlidi we uni qiyada oyulghan bir qebrige qoydi; andin qebrining aghzigha bir tashni domilitip qoydi.■

47 We Magdalliq Meryem bilen Yosening anisi Meryem uning qoyulghan yérini körüwaldi.

■15:1 Zeb. 2:2; Mat. 27:1; Luqa 22:66; 23:1; Yuh. 18:28; Ros. 3:13.

□15:2 «U jawaben: — Éytqiningdek, — dédi» — Eysaning «Eytqiningdek» dégen jawabining grék tilida «Shundaq, lékin ehwal del séning oylighiningdek emes» dégen puriqi chiqidu.

■15:2 Mat. 27:11; Luqa 23:3; Yuh. 18:33.

■15:4 Mat. 27:13; Yuh. 19:10.

■15:5 Yesh. 53:7

■15:6 Mat. 27:15; Luqa 23:17; Yuh. 18:39.

■15:7 Mat. 27:16; Luqa 23:19; Yuh. 18:40.

□15:8 «Xalayiq chuqan-süren sélip...» — bashqa birxil terjimisi: «Xalayiq (waliyning) aldigha kélip...»

■15:11 Mat. 27:20; Luqa 23:18; Yuh. 18:40; Ros. 3:14.

□15:15 «Eysani bolsa qamchilatqandin kéyin...» — Rim impériyeside jaza qamchiliri birnechche tasmiliq bolup, herbir tasmisigha qoghushun we ustixan parchiliri baghlan’ghan bolidu. Qamchilighan waqtida jazagha tartilghuchiYalingachlinip, yerge tizlandurulup, ikki yénida turghan leshker uni qamchilaytti.

■15:15 Mat. 27:26; Yuh. 19:1.

□15:16 «waliy ordisidiki seyna» — grék (latin) tilida «praytorium». «leshkerler topi» — (grék tilida «kohort») 500-600 kishidin terkib tapqan.

■15:16 Mat. 27:27; Yuh. 19:2.

□15:17 «Ular uning uchisigha sösün renglik ton kiydürüshti» — «sösün reng» shu chaghda shahane kiyimning renggi shundaq idi («Mat.» 27:28, «Yh.» 19:2ni körüng). Ular shu «shahane ton» arqiliq Eysani «sen padishahmu?!» dep mazaq qilmaqchi.

□15:19 «andin béshigha qomush bilen hedep urup...» — yaki «andin béshigha hasa bilen hedep urup...».

□15:21 «Leshkerler uni tutup kélip, Eysaning kréstini uninggha mejburiy kötürgüzdi» — «Eysaning krésti» toghruluq: Eysa özini jazalaydighan qoral bolghan shu krést (chapras yaghach)ni yüdüp méngishi kérek idi. U shundaq qattiq qamchilan’ghanki, halsirap yüdüp mangalmisa kérek.

■15:21 Mat. 27:32; Luqa 23:26.

■15:22 Mat. 27:33; Luqa 23:33; Yuh. 19:17.

□15:23 «... ular uninggha ichish üchün murmekki arilashturulghan achchiq sharab berdi; lékin u uni qobul qilmidi» — kréstke mixlinidighanlargha aghriqni peseytish meqsitide dora arilashturulghan sharab bérilidiken. Biraq Eysa ret qildi.

□15:24 «herqaysisining ülüshini békitishke herbir kiyimning üstige chek tashlidi» — yaki «herqaysisining ülüshini békitishke kimiymliri üchün chek tashlidi».

■15:24 Zeb. 22:18; Mat. 27:35; Luqa 23:34; Yuh. 19:23.

□15:25 «künning üchinchi saiti» — hazirqi waqit bolsa, etigen saet toqquz idi.

□15:26 «Uni eyibligen shikayetnamide «Yehudiylarning padishahi» dep pütülgenidi» — bu shikayetname uning béshining yuqiri teripige békitilgenidi («Mat.» 27:37).

■15:26 Mat. 27:37; Luqa 23:38; Yuh. 19:19.

□15:28 «U jinayetchilerning qatarida sanaldi» — «Yesh.» 53:12.

■15:28 Yesh. 53:12; Luqa 22:37.

■15:29 Zeb. 22:7-8; 69:19-22; 109:25; Mat. 27:39; Luqa 23:35; Yuh. 2:19.

□15:33 «künning altinchi saiti kelgende, pütkül zéminni qarangghuluq qaplidi we toqquzinchi saitigiche dawam qildi» — hazirqi waqit sistémisi boyiche mushu halet chüsh waqtidin (saet on ikkiddin) bashlap saet üchkiche dawam qildi.

■15:33 Mat. 27:45; Luqa 23:44.

□15:34 «Toqquzinchi saette» — hazirqi waqit bolsa saet üchlerde. «Éloi, Éloi, lama shawaqtani?», menisi: — «Xudayim, Xudayim, méni némishqa tashliwetting?» — «Zeb.» «22:1»ni körüng.

■15:34 Zeb. 22:1-2; Mat. 27:46.

■15:36 Zeb. 69:21; Yuh. 19:29.

□15:37 «Eysa... rohini qoyuwetti» — «rohini qoyuwetti» dégenning bashqa birxil terjimisi «Eysa... tiniqini toxtatti».

□15:38 «... shu esnada ibadetxanining ichkiri perdisi yuqiridin töwen’ge ikki parche bölüp yirtildi» — bu perde ibadetxanidiki eng muqeddes jayni muqeddes jaydin ayrip turidighan perde bolup, uning yirtilishi insanlarning Xudaning aldigha baridighan yolining Eysaning ölümi bilen échilghanliqini bildüridu (ibadetxanidiki «muqeddes jay»ni sirttiki hoylidin ayriydighan yene bir «sirtqi perde» bar idi, lékin buni körsitish üchün adette bashqa atalghu ishlitilidu).

■15:38 2Tar. 3:14; Mat. 27:51; Luqa 23:45.

■15:39 Mat. 27:54; Luqa 23:47.

□15:40 «Yosening anisi Meryem» — «Mat.» 27:56de «Yüsüpning anisi Meryem».

■15:40 Mat. 27:55; Luqa 23:49.

■15:41 Luqa 8:2, 3.

□15:42 «teyyarlash küni» — adette shabat künining aldinqi künini körsitidu. Shabat künide herqandaq ishlesh (mesilen otun térish, ot yéqish, xémir yughurush qatarliqlar) men’i qilin’ghachqa, shabat künidiki barliq tamaqlarni andinqi küni, yeni jüme künide teyyarlash kérek idi. Uning üstige, qaide boyiche, öltürülgenlerning jesiti shabat künide kréstte qalsa bolmaytti («Qan.» 21:23ni körüng).

■15:42 Mat. 27:57; Luqa 23:50; Yuh. 19:38.

■15:46 Mat. 12:40; 26:12; 27:60; Luqa 23:53.