13
Jesutä iwaräntäkiye kuroŋi ärut yämiŋkuk
* Jon 7:30, 12:23; Jon 15:13; 1Jo 3:16; Plp 2:8 Täŋpäŋ Juda täŋo orekirit pähap wäpi Pasova keräp taŋirän Jesutä kome ŋo peŋpeŋ Nanaken kukta kadäni ahätak yäŋ nadäŋkuk. Täŋpäŋ iniken iwaräntäkiyeta ban umunitä pen nadäŋ yämikinik täŋ yäpmäŋ äbäŋirän kumäk-kumäki kadäni ahäŋkuk.
* Luk 22:3; Jon 13:27 Eruk bipäda uken Jesu ini ba iwaräntäkiye penta ketem naŋ itkuŋ. Täŋpäkaŋ ketem kämi nänayäŋ täŋirä Satantä jukun Saimon-Kariot täŋo nanaki wäpi Judas, Jesu mäde ut imikta nadäk-nadäk imiŋkuk. * Jon 3:35, 16:28 Nadäk-nadäk u imiŋirän Jesutä kaŋpäŋ nadäŋpäŋ nadäwätäk nämo täŋkuk. Nämo, u ŋode nadäŋkuk; Nanatä kehäromi, nadäk-nadäk ba imaka kudup ketna terak peŋ moreŋkuk. Ba näk Anutu-ken naniktä äburo unita äneŋi iniken api kwet yäŋ nadäŋkuk. Ude nadäŋpäŋ Jesutä ketem peŋpäŋ tek punin nanik yäŋopmäŋpäŋ tek, gupi täŋ-kohoyäwani kubä yäpmäŋpäŋ yabuk. Ude täŋpäŋ ume gäpe gänaŋ piŋkaŋ gwetpäŋ iwaräntäkiye kuroŋi ärut yämiŋpäŋ tek gupi täŋ kohoyäwani yabuko ugänpäŋ pitpäŋ täŋkohoyäŋ yämiŋkuk.
Ärut yämiŋtäŋ äbätäŋgän Pita kuroŋi ärurayäŋ täŋirän Pitatä iwetkuk; Wa! Ekäni, gäk kuroŋna ärurayäŋ ba täyan? Yäŋirän Jesutä kowata ŋode iwetkuk; Gäk näkä kädet täyat ŋo nämo nadäwi tumäŋkaŋ. Kämi uyaku api nadäwi tumneŋ yäk. Ude yäwänkaŋ Pitatä iwetkuk; Nämoinik! Gäk kuroŋna ärureno. Kämi imaka, nämoinik api ärut namen yäk. Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk nämo nadätan. Näk kuroŋka nämo ärut gamawä gäk äbotna gänaŋ täga nämo api iren yäk. Jesutä ude iweränä Pitatä kowata iwetkuk; Wära! Ekäni, gäk kuroŋnagän ärureno. Gwäkna ketna, gupna kumän ärut nami! yäk.
10  * Jon 15:3; Jon 6:64,70-71 Ude yäwänä Jesutä ŋode yäŋkuk; Äma kubä gupi kudup ume ärurani uwä pakigän itak. U kuroŋigän äneŋi ärurek. In päke ŋo pakigän itkaŋ. Upäŋkaŋ kubägän nämo yäk. 11 Man ude yäŋkuko uwä äma iwan keri terak api peweko unita nadäŋpäŋ yäŋkuk. Mebäri unita äbotnaye inken nanik kubä-tägän pakigän nämo itak yäŋ yäŋkuk.
12 Eruk, iwaräntäkiye kuroŋi ärut moreŋpäŋ teki äneŋi täŋkaŋ maŋitkuk. Maŋitpäŋ ŋode yäwet yabäŋkuk; In näkä täŋ tamitat ŋonitäŋo mebäri nadäkaŋ ba nämo? 13  * Mat 23:8,10 In näka yäŋpäŋ-yäwoŋärek äma ba ekäni yäŋ näwet täkaŋ u bureni näwet täkaŋ. 14  * Mat 20:28; Luk 22:27 Unita ŋo nabäwut; Ekänijin, yäŋpäŋ-yäwoŋärek ämajin näkä kuroŋjin ärut tamitat. Unita in udegän kowata kowata kuroŋjin äruttäŋ kaŋ kuŋarut. 15  * Plp 2:5; Kol 3:13; 1Pi 2:21 Näk jop nämo ärut tamitat. Nämo, näk kädet täga täŋpäŋ-täwoŋärekta täyat. Unita näkä täŋ tamitat ŋodegän kaŋ täk täŋput. 16  * Mat 10:24 Unita näk bureni-inik täwetat; Epän äma kubätä Ekänini nämo irepmitpäŋ kuŋarek. Ba manbiŋam yäŋahäwani äma kubätä äma peŋ iwet-pewän äbeko u nämo irepmitpäŋ kuŋarek. 17  * Mat 7:24; Jem 1:25 Eruk, apiŋo in kädet bureni u nadäkaŋ unita kädet u iwatnayäŋ täŋo uwä Anutu täŋo oretoret terak api kuŋatneŋ yäk.
Jesu ini kumäkta yäwetkuk
Mat 26:22-25; Mak 14:17-21; Luk 22:21-23
18  * Sam 41:9 Täŋpäkaŋ in kudupta nämo yäyat. Äma näkŋata biŋam iwoyäŋkuro unitäŋo mebärini nadäŋ moretat. Upäŋkaŋ man kubä Anutu täŋo manbiŋam kudän täwani ŋode uwä bureni kaŋ ahäwän; Äma näkkät ketem bok näŋpanitä iwan täŋ namitak. 19  * Jon 14:29, 16:4 Täŋkaŋ imaka uwä bureni nämo ahäŋirän täwet kiretat. Unitäŋo bureni uwä kami ahäŋirän näkŋa äma u ubayäŋ* Jesutä näkŋa äma u ubayäŋ yäŋ yäŋkuko u Anutu, Moses päya karäni gänaŋ mebet täŋkuko ugänaŋ ahäŋ imiŋpäŋ wäpi näkŋa itat yäŋ iwetkuko unita juku piŋpäŋ man ŋo yäŋkuk. Ude yäŋkuko uwä näk Anutu itkurotä itat ubayäŋ yäŋ yäŋkuk. yäŋ nabäŋpäŋ-nadäneŋta. 20  * Mat 10:40 Näk bureni täwera nadäwut; Äma kubätä näkŋo epän ämana kubäta not täŋ imayäŋ täko uwä näka udegän not api täŋ namek. Täŋpäŋ näka not täŋ namayäŋ täko uwä näk naniŋ kireŋkuko unita udegän not api täŋ imek yäk.
21  * Jon 12:27 Eruk, ude yäwän täreŋirän, Jesu bänepi-ken bäräpi pähap nadäŋpäŋ kwawak ŋode yäŋahäŋpäŋ yäwetkuk; Bämopjin-ken nanik kubätä näk iwan keri terak nepmaŋpayäŋ yäk. 22 Yäŋirän nadäŋpäŋ iwaräntäkiyetä kowat kawän täŋpäŋ netäta yäyak yäŋpäŋ nadäwätäk täŋkuŋ. 23  * Jon 19:26, 20:2; Jon 21:7,20 Täŋpäkaŋ iwaräntäki kubä, Jesutä unita gäripi pähap nadäŋ imik täŋpani uwä Jesu dubini-ken itkuk. 24 Irirän Saimon-Pitatä iŋam wära täŋpäŋ jiap terak iwetkuk; Iwetpäŋ ka; Netäta yäyan? 25 Ude täŋirän äma Jesu dubini-ken itkuko unitä Jesu tubeŋ kuŋpäŋ iwetkuk; Ekäni, netäta yäyan? yäŋ iwetkuk.
26 Ude iwet yabäwänä Jesutä iwetkuk; Näkä ketem moräki tokätpäŋ tokän gäpe gänaŋ yäputpäŋ imayäŋ täyat äma unitä iwan täŋ namayäŋ yäk. Jesutä ude yäŋpäŋ ketem moräki tokätpäŋ gäpe gänaŋ yäputpäŋ Judas, Saimon-Kariot nanaki unita imiŋkuk. 27  * Jon 13:2 Imiŋirän uterakgän Satantä Judas kotaŋkuk. Täŋirän Jesutä Judas iwetkuk; Imaka täŋpayäŋ täyan u bäräŋeŋ täyi yäk. 28 Ude yäŋirän äma Jesu-kät ketem penta naŋ itkuŋo uwä Jesutä man yäŋkuko u täga nämo nadäwä täreŋkuŋ. 29  * Jon 12:6 Judas uwä iwaräntäkiye täŋo moneŋ watä äma ude itkuko unita iwaräntäkiye ätutä ŋode nadäŋkuŋ; Päŋku äŋnak-äŋnak pähap ahäwayäŋ täyak unita ketem yäpmäkta käwep iwet-pewän kuyak yäŋ nadäŋkuŋ. Täŋpäŋ ätutäwä ŋode nadäŋkuŋ; Ba äma jäwärita moneŋ yämän yäŋpäŋ käwep iwet-pewän kuyak yäŋ nadäŋkuŋ. 30 Täŋpäkaŋ ketem moräki Jesutä Judasta imiŋkuko u yäpmäŋpäŋ uterakgän äpämaŋ kuŋkuk. U kome bipmäŋ urirän täŋkuk.
Pitatä Jesu wäpi käbop api pewek
Mat 26:31-35; Mak 14:27-31; Luk 22:31-34
31  * Jon 12:23 Täŋpäkaŋ Judas äpämaŋ kuŋirän Jesutä ŋode yäŋkuk; Eruk, apiŋo Äma Bureni-iniktä wäpi biŋam yäpayäŋ. Täŋirän uterak Anututä wäpi biŋam udegän yäpayäŋ. 32  * Jon 17:5 Bureni! Anututä ini Äma Bureni-inikta wäpi biŋam imayäŋ. Täŋkaŋ bäräŋeŋ imayäŋ.
33  * Jon 7:33-34 Jesutä ude yäŋpäŋ yäwetkuk; Nanaknaye, näk inkät kadäni käroŋi nämo api itne. In näka api wäyäkŋeneŋ. Upäŋkaŋ man Juda äma ekäni ekäni yäwetkuro udegän täwetat; In kome näkä kwayäŋ täyat-ken u täga nämo api kuneŋ.
34  * Jon 15:12,17; 1Jo 3:23; 2Jo 5 Unita apiŋo baga man kodaki kubä ŋode täwetat; In kubäkubätä notjiye ŋonita gäripi kowata kowata nadäŋ yämik täneŋ, näkä inta nadäŋ tamiŋ yäpmäŋ äburo udegän. 35 Täŋpäkaŋ in kubäkubätä notjiye ätu näkŋo äbotken nanik unita gäripi nadäŋ yäminayäŋ täŋo uwä ämawebetä ŋode api tabäŋpäŋ nadäneŋ; Bureni-inik, ŋowä Jesu täŋo iwaräntäkiye äbot bureni yäŋ api nadäneŋ.
36  * Jon 7:34; Jon 21:18-19 Täŋpäkaŋ Saimon-Pita unitä Jesu ŋode iwet yabäŋkuk; Ekäni, gäk de api kwen? Yäwänä Jesutä iwetkuk; Kome näkä kwayäŋ täyat-ken u gäk täga nämo api näwat yäpmäŋ kwen. Upäŋkaŋ kämi uyaku api näwat yäpmäŋ kwen. 37 Ude yäwänä Pitatä äneŋi iwet yabäŋkuk; Ekäni, imata näk apiŋo täga nämo gäwaret? Näk gäk täŋkentäŋpäŋ kumäkta nadätat! 38 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk näk täŋkentäŋpäŋ kumäkta bureni nämo yäyan. Unita bureni ŋode gäwera nadä; Kadäni puruptä gera yäwayäŋ keräp taŋirän gäk näka nämo nadätat yäŋ yaräkubä api yäwen.

*13:1: Jon 7:30, 12:23; Jon 15:13; 1Jo 3:16; Plp 2:8

*13:2: Luk 22:3; Jon 13:27

*13:3: Jon 3:35, 16:28

*13:10: Jon 15:3; Jon 6:64,70-71

*13:13: Mat 23:8,10

*13:14: Mat 20:28; Luk 22:27

*13:15: Plp 2:5; Kol 3:13; 1Pi 2:21

*13:16: Mat 10:24

*13:17: Mat 7:24; Jem 1:25

*13:18: Sam 41:9

*13:19: Jon 14:29, 16:4

*13:19: Jesutä näkŋa äma u ubayäŋ yäŋ yäŋkuko u Anutu, Moses päya karäni gänaŋ mebet täŋkuko ugänaŋ ahäŋ imiŋpäŋ wäpi näkŋa itat yäŋ iwetkuko unita juku piŋpäŋ man ŋo yäŋkuk. Ude yäŋkuko uwä näk Anutu itkurotä itat ubayäŋ yäŋ yäŋkuk.

*13:20: Mat 10:40

*13:21: Jon 12:27

*13:23: Jon 19:26, 20:2; Jon 21:7,20

*13:27: Jon 13:2

*13:29: Jon 12:6

*13:31: Jon 12:23

*13:32: Jon 17:5

*13:33: Jon 7:33-34

*13:34: Jon 15:12,17; 1Jo 3:23; 2Jo 5

*13:36: Jon 7:34; Jon 21:18-19