5
Kupalidza kwa Jezu paphiri
(Luk 6:20-23)
Jezu pomwe adawona mithithi ya wanthu adakwira paphiri ndipo adakhala pantsi. Wakupfundzira wace adafendera pafupi na Iye, ndipo Iye adayamba kuwapfundzisa aciti:
 
“Mbakudalisidwa* Bzobzi ni kulewa kuti wakupfatsa, ndipombo m'madutswa ya 4 mpaka 11. omwe ni wakusauka mum'zimu,
nakuti Umambo bwa kudzulu ni bwawo.
Mbakudalisidwa omwe alikulira,
nakuti an'dzanyamalizidwa.
Mbakudalisidwa omwe ni wakubzicepesa,
nakuti iwo an'dzatambira dziko la pantsi ninga utaka.
Mbakudalisidwa omwe ana njala na nyota yakucita cifuniro ca Mulungu,
nakuti an'dzakhutisidwa.
Mbakudalisidwa omwe an'citira cifundo anango,
nakuti Mulungu an'dzawacitira cifundo.
Mbakudalisidwa omwe adacena m'tima,
nakuti an'dzawona Mulungu.
Mbakudalisidwa omwe an'bweresa mtendere,
nakuti an'dzacemeredwa wana wa Mulungu.
10 Mbakudalisidwa omwe an'fambiridwa mbuyo thangwe ra kucita cifuniro ca Mulungu,
nakuti Umambo bwa kudzulu ni bwawo.
 
11 “Wakudalisidwa mun'dzakhala ndimwe pomwe an'dzakutukanani, acidzakufambirani mbuyo acidzakunamizirani bzakuipa bzakusiyana-siyana thangwe ra Ine. 12 Pfatsani, kondwerani, thangwe mabai-bai yanu ni makulu kudzulu. Nakuti tenepoyo adafambirambo mbuyo apolofita omwe akhalipo kale imwe mukanati kubadwa.
Munyu na Ceza ca Dziko la pantsi
13 “Imwepo ndimwe munyu wa dziko la pantsi. Tsono munyu ungamala mphambvu, ungabwezeredwe tani mphambvu yace? Ulibe pomwe basa, kwasala nkhuutaya kunja ucipondedwa na wanthu.
14 “Imwepo ndimwe ceza ca dziko la pantsi. Mzinda wakumangidwa paphiri ungabisike lini. 15 Napombo palibe angagase ciphani-phani acicigwanankhira na citundu. Koma ambaciikha padeca ndipo cin'bvunikira wentse omwe ali m'nyumbamo. 16 Na tenepo ceza canu cingwerewere patsogolo pa wanthu, kuti awone mabasa yanu yabwino ndipo alemekeze Baba wanu, omwe ali kudzulu.
Bza Mtemo wa Mozeji
17 “Lekani kukumbuka kuti ndabwera kudzamalisa Mtemo wa Mozeji ayai bzakupfundzisa bza Apolofita. Ndiribe kubwera kudzabzimalisa, tsono kudzakwanirisa. 18 Nin'kuuzani cadidi kuti: Kudzulu na dziko la pantsi bzikakhala bziripo, palibe comwe cin'dzacosedwa muMtemo, munembo ung'ono ayai mthembo uliwentse mpaka bzentse bzikwanirisidwe. 19 Wentse ule omwe an'dzanyoza ubodzi mwa mitemo imwei ngakhale ming'ono, acipfundzisa wanthu kucita bzibodzi-bodzibzo, an'dzacemeredwa ng'ono muUmambo bwa kudzulu. Tsono wentse ule omwe an'dzateweza, acipfundzisa mitemo imwei an'dzacemeredwa mkulu muUmambo bwa kudzulu. 20 Nakuti Ine nin'kuuzani kuti cirungamo canu cingasaya kupitirira ca Afalizi na ca adziwi wa Mtemo, mun'dzapita lini cipo muUmambo bwa kudzulu.
Jezu an'pfundzisa ciyanjano pakati pa wanthu
21 “Imwepo mudabva bzomwe bzidauzidwa makolo yanu kuti: ‘Leka kupha’ Eks 20:13; Deu 5:17, ndipo ‘omwe anipha an'dzatongedwa’. 22 Tsono Ine nin'kuuzani kuti ule omwe an'kalipira m'bale wace Bzakunemba na manja bzakale bzinango bzidanemba kuti: “Mwakusaya thangwe”. an'themera kudzatongedwa. Napombo ali-yentse omwe an'dzatukana m'bale wace kuti ‘ulibe basa’, an'dzayendesedwa kumphala. Ndipo ali-yentse omwe an'dzam'cemera kuti: ‘Psiru’, an'dzathemera kuthusidwa kumoto wakusaya kumala.
23 “Na tenepo, penu iwe un'bweresa cakupereka cako pa guwa la ntsembe ndipo ungakumbuka kuti una mulandu na m'bale wako, 24 siya cakupereka cakoco pa guwa la ntsembepo ndipo cakutoma uyende ukayanjane na m'bale wako, patsogolo pace ubwerere upereke cakupereka cako.
25 “Fulumiza kubverana na omwe waphonyerana naye, cita bzimwebzi pomwe uli naye munjira, kuti waphonyerana nayeyo aleke kukupereka kwa m'tongi ndipo m'tongi kwa mulindiri, kuti iwepo ungadzaikhidwe m'kawoko. 26 Ine nin'kutsimikiza kuti un'coka lini kumweko ukanati kulipira kobiri yentse ya mulandu wako.
Bza upombo
27 “Imwe mudabva bzomwe bzidalewedwa kuti: ‘Leka kucita upombo’.§ Eks 20:14; Deu 5:18 28 Tsono Ine nin'kuuzani kuti: Ali-yentse omwe an'nyang'ana mkazi mwakum'funa, acita kale upombo naye mum'tima mwace. 29 Penu diso lako la madidi lin'kuphonyesa, licose ulithuse kunja. Ni bzabwino kuluza cipande ca thupi lako, kusiyana kuti thupi lentse likathusidwe kumoto wakusaya kumala. 30 Ndipo penu boko lako lamadidi lin'kuphonyesa, ligwate ulithuse kunja. Ni bzabwino kuluza cipande ca thupi lako, kusiyana na kuti thupi lentse likathusidwe kumoto wakusaya kumala.
Bza kulambana
31 “Bzidalewedwa pomwe kuti: ‘Ule omwe aniramba mkazi wace bzin'funika kum'pasa tsamba la citsimikizo ca kumulamba** Deu 24:1’. 32 Tsono Ine nin'kuuzani kuti wentse ule omwe aniramba mkazi wace, kupambula omwe ana thangwe ra upombo, an'citisa kuti mkaziyo acite uputa, ndipo omwe anirowola mkazi wakulambidwayo alikucitambo upombo.
Bza kulumbira
33 “Imwepo mudabvambo bzomwe bzidauzidwa makolo yanu kuti: ‘Leka kulumbira bzakunama†† Lev 19:12; Mul 30:2, tsono teweza kulumbira komwe udacita patsogolo pa Mbuya’. 34 Tsono Ine nin'kuuzani kuti: Lekani kulumbira na pang'onopo, nee kulumbirira kudzulu thangwe ni mpando wa Umambo wa Mulungu, 35 nee padziko la pantsi thangwe ni pakupondera minyendo yace, nee kulumbirira Jerusalema, thangwe ni mzinda wa Mambo m'kulu. 36 Ndipo leka kulumbirira msolo wako, nakuti iwepo un'kwanisa lini kucitisa kuti tsisi lako likhale licena ayai likhale lisvipa. 37 Penu kutawira kwanu ni ‘inde’, kukhale ‘inde’ penu ni ‘nee’, kukhale ‘nee’. Bzikapita popa ni bzakucokera kuna Wakuipa.
Kubwezera cakuipa
38 “Imwepo mudabva bzomwe bzidalewedwa kuti: ‘Diso kubwezerambo na diso, dzino kubwezerambo na dzino.’‡‡ Eks 21:24; Lev 24:20; Deu 19:21 39 Tsono Ine nin'kuuzani kuti: Lekani kulimbana naye wakuipa. Penu munthu an'kumenya phutu la madidi, perekera pomwe linango. 40 Ndipo penu unango an'funa kukumanga mulandu acikutengera cakubvala cako, musiye atenge pomwe bhachi. 41 Penu winango an'kungingimiza kufamba naye kirometru ibodzi, ndoko naye kirometru ziwiri. 42 Pasa omwe an'kukumbira, ndipo leka kulindza ngoto kuna omwe an'funa kuti umukumbize cinthu.
Lufoyi kuna anyamadulanthaka
43 “Imwepo mudabva bzomwe bzidalewedwa kuti: ‘Funa mwandzako§§ Lev 19:18, ndipo wenga nyamadulanthaka wako’. 44 Tsono Ine nin'kuuzani kuti: Funani anyamadulanthaka wanu ndipo pembererani omwe ambakufambirani mbuyo, 45 kuti imwepo mudzakhale wana wa Baba wanu omwe ali kudzulu. Thangwe Iye ambagasa dzuwa kuna wakuipa na kuna wabwino ndipo ambabvumbisa mbvula kuna wakulungama na kuna wakusaya kulungama. 46 Penu imwepo mun'funa wale omwe ambakufunani okha, ni mabai-bai yanyi yomwe imwepo mun'dzatambira? Nakuti anyakulipirisa m'tsonkho ambacitambo bzimwebzi. 47 Ndipo mungamusana na abale wanu okha basi, n'ciyani comwe mumbacita cakuposa anango? Nakuti wakusaya kupemba Mulungu ambacitambo bzimwebzi. 48 Na tenepo, citani bzabwino ninga Baba wanu wakudzulu ambacita bzabwino nthawe zentse.

*5:3 Bzobzi ni kulewa kuti wakupfatsa, ndipombo m'madutswa ya 4 mpaka 11.

5:21 Eks 20:13; Deu 5:17

5:22 Bzakunemba na manja bzakale bzinango bzidanemba kuti: “Mwakusaya thangwe”.

§5:27 Eks 20:14; Deu 5:18

**5:31 Deu 24:1

††5:33 Lev 19:12; Mul 30:2

‡‡5:38 Eks 21:24; Lev 24:20; Deu 19:21

§§5:43 Lev 19:18