7
Pitelen ni Jesus suk Sesugu'en ne Geseg se ngak Sundalu ne Getaw Roma
(San Mateo 8.5-13)
1 Sek peketubus ni Jesus sek pektalu' se dlaun neg betang keni tu se dlaun ne getaw, miritu giin se dlunsud ne giningelanan ne Capernaum. 2 Bu' ritu, duuni geseg nek sundalu ne getaw Roma ned duunik sesugu'enen nek pinetailen gupiya; midlaru ini bu' megaud na matay. 3 Bu' sek pekerengeg run nu geseg metendeng riin ni Jesus, miksugu' giin ned duma ne nga geseg nu nga getaw Judeo sek pegandyu' ri seniin neng meritu giin arun petelenen suk sesugu'enen. 4 Bu' miritu ilan rayun ni Jesus bu' migandyu' gaid seniin, “Su geseg, mbaya' mu gaid ebangan, 5 tendeng ay pinetailen su nga getaw ta bu' giining mikpebakud dun suk pektiguman nami.”
6 Aas middunut si Jesus senilan. Bu' seng megaud ilan na tu seg balay nu geseg nek sundalu, miksugu' na peluman su geseg ri se ngak sambaten sek peksungkak riin ni Jesus arun petendayan, “Sir, ndi' mu na lubayay su gegulingen mu. Ay gena'u mbaya' ne dlawan mau pa seg balay'u. 7 Bu' nda'u ilelaay su gegulingen'u ne mbaya' megatubang seni'a. Ma'ad talu' mu na run bu' me'uli'an suk sesugu'en'u. 8 Ay gaku' rema pidlegesegan ne nga dlabaw geseg, bu' duun remai ngak sundalu nek pidlegesegan'u. Bu' sugu'en'u suk sala tawan, ‘Pedlaang'a,’ medlaang rayun giin. Bu' sugu'en'u suk sala ketu, ‘Perinia,’ merini giin. Bu' sugu'en'u su gulipen'u, ‘Baal mu ini,’ baalenen rayun.”
9 Sek pekerengeg run ni Jesus sek tinalu'en, mitingala run gaid gupiya. Bu' inatubangen rayun su nga getaw neng mindunut seniin bu' miktalu', “Talu'u gaid seniyu, nda'u pa gaid mekiita' isan sala tawan rini seg Israel neng maa' sek peksalig ne geseg keni.”
10 Bu' sek pekpuli' nilan tu seg balay ne geseg, mi'ita' nu ngak sinugu' neng mitelen na suk sesugu'enen.
Pitubu' Puli' ni Jesus sug Bata' Dlai neg Balu ne Dlibun
11 Bu' dluwat itu, miritu si Jesus se dlunsud ne giningelanan neng Nain, duma nu ngak tinu'unaan bu' melaun gupiya ne nga getaw. 12 Na, sek peddateng nilan ni Jesus tu seng megaud ne genga'an nu dlunsud, mi'ita' nilan su nga getaw neng migbulig neng minatay. Minatay keni buntung bata' dlai nug balu ne dlibun. Bu' meleget getaw neg buwat se dlunsud neng middunut ri seniin arun sek pedlebeng seng minatay neg bata'en. 13 Bu' sek pekiita' nu Ginu'u se gina' nung minatay, milelaat gupiya giin, laungen, “Ndi'a na peksegaw.” 14 Mbuus mikpegaud rayun si Jesus bu' inuwiraan sug binetangan neng minatay.* 7.14 sug binetangan neng minatay: Sug binetangan neng minatay gena' inik tinekleban. Bu' su nga getaw neng migbulig seng minatay mikeneng rayun. Miktalu' si Jesus tu seng minatay, “Eddung, talu'u seni'a, pegbuwat'a.” 15 Bu' sug bata' migingkud bu' migabit. Binegay rayun giin ni Jesus tu se gina'en.
16 Bu' su dlaun ne nga getaw neng mikiita', mi'endekan gupiya bu' sinaya' nilan rayun sud Diwata. “Su ge'eman nek propeta keni na senita!” laung nilan, “Minateng na sud Diwata sek pedluwas senita.”
17 Bu' gesuyan keni metendeng riin ni Jesus midderengeg sek tibuuk neg Judea bu' ri sed duma nek timala' ne nga dlugar.
Su ngak Sinugu' buwat ni Juan neng Membebendyag
(San Mateo 11.1-19)
18 Tinelu'an si Juan nu ngak tinu'unaan metendeng se dlaun ne ngag betang keni, pitawag rayun ni Juan sud duwa' ne ngak tinu'unaan, 19 bu' sinugu'en ilan neng meritu se Ginu'u arun sek peksaak ri seniin, “Sir, dya'a ba suk sala nek pikperateng nami neng mateng? Awas mekperateng ami pa ba ri se dlain?”
20 Bu' sek peddateng nu ngak sinugu' ni Juan tu ni Jesus, laung nilan, “Sir, sinugu' ami ni Juan neng Membebendyag. Pimuunan ami nek saakan'a raw bu' dya'a ba sung Menleluwas nek pikperateng nami neng mateng? Awas mekperateng ami pa ba ri se dlain?”
21 Sek panahun ketu, pitelen ni Jesus sung meleget ne nga getaw neg buwat ri se nga dleruun nilan bu' se ngang megeel; bu' pi'awa' sung melaat ne nga gispiritu tu se ngak pinseleran; bu' pipe'ita'en sung meleget ne ngag buta. 22 ✡ 7.22: a Isaias 35.5-6. b Isaias 61.1. Bu' sinembag ni Jesus su ngak sinugu' ni Juan, “Puli' amu ritu ni Juan, esuyay niyu giin se dlaun neng mi'ita' bu' mirengeg niyu. Su ngag buta, mikiita' na. Su ngag bekul, mikedlaang na. Su ngang minlaru ri seng mekeendekendek ne dleruun ri sek panit, mitelen na.† 7.22 mitelen na: enlengay niyu 5.12 Bu' su ngag bengel mikerengeg na. Isan ngani' su ngang minatay, mitubu' na puli'. Bu' su ngak pupus ne nga getaw tinintulu'an na ne Gempiya ne Gesuyen. 23 Pedleliyagen su nga getaw ne genda' penduwa'ruwa' ri senaan!”
24 Bu' seng mikedlaang na su ngak sinugu' ni Juan, migasuy si Jesus tu seng meleget ne nga getaw metendeng riin ni Juan: “Sek pedditu niyu ni Juan se kemingawan, landun maik pikperateng niyu neng me'ita'? Laung ba niyu run ne si Juan keni maa' sek sala puun nek tigbaw neng melemu ra mpilay ne genus? Ba, gena'. 25 Landun ma gaid su dlinawan niyu enlengay ritu? Laung ba niyu run maa' nek sala tawan neng melengasik sineluken? Ba, gena'. Su getaw neng melengasik sineluken bu' melengasi kebetangen ritu ra mbaangay se ngak palasyu ne gari'. 26 Landun ma rayuni dlinawan niyu ritu? Miritu amu ba sek pegenleng nek propeta? Wa'a metuud lai, ma'ad si Juan gena' na run nek propeta, 27 ✡ 7.27: Malakias 3.1. tendeng ay si Juan, giining misakup ri se ginatuk neng misulat ri se Kesulatan: ‘Miktalu' sud Diwata, sinugu'u suk sesugu'en'u neng meguna riin seniyu arun endamenen sug biyanan para seniyu.’ 28 Esuyan'u amu rema,” middugang sek pektalu' si Jesus, “Si Juan, giini dlabaw tu se dlaun ne getaw neng mi'etaw ri seg benwa keni. Ma'ad ta' ma suk tampusan ne gembaba' ne getaw ri sek pedlegari' nud Diwata, giini dlabaw pa riin ni Juan.”
29 ✡ 7.29-30: San Mateo 21.32; San Lucas 3.12. (Na, mikerengeg seniin su dlaun ne getaw bu' isan su ngang meneningil neg buwis. Tinuman nilan sung metareng nek sugu' ned Diwata bu' mikpebendyag ilan riin ni Juan. 30 Ma'ad su ngak Pariseo bu' su ngang Menintulu' ri se Kesugu'an, binibay nilan su ketuyu'an ned Diwata para ri senilan, bu' nda' ilan pekpebendyag riin ni Juan.)
31 Bu' mikpeddayun sek pektalu' si Jesus, “Nemuun, landun maik petenggi'an'u run su nga getaw se gendaw keni? Landun ma kelasiyay ilan run ne getaw? 32 Maa' ilan ne nga gembata' neng migingkud ri sek tebu'an neng migbebeksayay, ‘Mikpuung ami ne gagung ma'ad nda' amu pentalek! Kinentaan amu nami ne kanta para ri seng minatay ma'ad nda' amu pensegaw!’ 33 Si Juan neng Membebendyag minateng, bu' mikpu'asa giin, bu' nda' inum neng mekebeleng, bu' miktalu' amu, ‘Duuning menulay ri seniin!’ 34 Minateng sug Bata' ne Getaw, minaan giin bu' miginum, bu' miktalu' amu, ‘Enlengay niyu getaw keni! Mesekeg giin maan bu' mesekeg megbinabeleng, sambat ne ngang meneningil neg buwis bu' ngang mekesesala' ne getaw!’ 35 Ma'ad, isan bu' giin itu suk tinalu' niyu, su ginsaktu nek tinawan ned Diwata me'ita' ri se nga ketubu' nu nga getaw neng middawat run nini.”
Si Jesus ritu seg Balay ni Simon nek Pariseo
36 Duunik sala tawan se ngak Pariseo neng migenggat riin ni Jesus sek pekaan ri seg balain. Bu' sek peddateng ni Jesus ritu, migingkud giin arun maan. 37 ✡ 7.37-38: San Mateo 26.7; San Marcos 14.3; San Juan 12.3. Bu' enlengay niyu, duuni dlibun neng mi'elelaan neng mekesesala' se dlunsud ketu. Seng mirengegaan ne si Jesus minaan ritu seg balay nek Pariseo, miritu giin bu' miguwit neng mitut ne gemputi' ne gamang neng mipenu' nek pegemut 38 bu' migindeg giin ri se dliyu ni Jesus. Megaud ri se geksuren, miksegaw giin bu' mibasa' su nga geksud ni Jesus ri se dluwa'en. Pinunasaan rayun neg buuken su nga dluwa', pigelekaan su nga geksuren ne gilelaan sek pegbasaan ri seniin, bu' binunagaan rema nek pegemut su nga geksuren. 39 Bu' sek pekiita' run nuk Pariseo neng migenggat riin ni Jesus, miktalu' giin ri se gegulingenen, “Bu' getaw keni metuud pa nek propeta, mesuunaan siya bu' laa libunay run nini neng migikap ri seniin bu' gendun kelaat su ketubu'en.”
40 Bu' miktalu' rayun si Jesus seniin, “Simon, duunik talu'u seni'a.”
“Ala, Sir, esuyay mau,” Si Simon miksembag.
41 “Duunid duwa' tawan neng mingutang ne kuwarta ri seng mempepe'utang,” migatad si Jesus. “Suk sala tawan inutangan giin ne dlima gatus nek pelata. Suk sala, dlima pulu' ra. 42 Mbuus sud duwa' ketu neng mingutang ndi' na mekebayad, aas nda' ilan na ma'ad pebiyaray seng mikpe'utang ri senilan.” Bu' middugang sek pektalu' si Jesus, “Ta' ma sakan ri senilan duwa' sung mekpetail kampuun seng mikpe'utang ri senilan?”
43 Bu' laung ni Simon, “Ali' bu' su getaw neng mikeram neng melaun ne kuwarta bu' nda' pebiyaray.”
“Metuud gaid!” miksembag si Jesus. 44 Bu' liningay ni Jesus su dlibun bu' miktalu' riin ni Simon, “Mi'ita' mu bai dlibun keni? Miriniu seg balay mu, bu' nda' mau begayay nek tubig arun me'ugasan'u siya su nga geksud'u. Ma'ad inugasan nu dlibun keni su nga geksud'u se dluwa'en bu' pinunasaan rema seg buuken. 45 Dya'a, nda' mau elekay ri se ngak sepingi sek pekpe'ita' ned dinawat mau. Ma'ad giin, gatad pa sek peddateng'u, nda'en peleliyay pegelekay su nga geksud'u. 46 Dya'a, nda' mu bunagay ne dlana su guluu. Ma'ad dlibun keni, pi'emutaan su nga geksud'u. 47 Aas esuyan'u dya'a, ne su gembagel nek pekpetailen neng mipe'ita'en ri senaan mikpemetuud ne sung meleget ne ngak sala'en, pinasaylu na. Ma'ad ri se getaw neng miika' ra suk sala' nek pinasaylu run, miika' ra remaik pekpetail ne gempe'ita'en.”
48 Bu' miktalu' rayun si Jesus tu se dlibun, “Pinasayluu na su ngak sala' mu.”
49 Bu' su ngak sementaun ni Jesus neng minaan ritu, ali' nilan merengeg suk tinalu'en, miktalu' ilan ri se gegulingen nilan, “Ta' mai getaw keni ne isan suk pekpasaylu ne ngak sala' mbaalen?”
50 Bu' miktalu' puli' si Jesus tu se dlibun, “Suk pektu'u mu, giin sung midluwas seni'a; uli'a ned duuni kelinaw.”
*7:14 7.14 sug binetangan neng minatay: Sug binetangan neng minatay gena' inik tinekleban.
✡7:22 7.22: a Isaias 35.5-6. b Isaias 61.1.
†7:22 7.22 mitelen na: enlengay niyu 5.12
✡7:27 7.27: Malakias 3.1.
✡7:29 7.29-30: San Mateo 21.32; San Lucas 3.12.
✡7:37 7.37-38: San Mateo 26.7; San Marcos 14.3; San Juan 12.3.