30
1 Rãélẽ kã ndreé Léyã tị anji Yõkóbũ ní gí, ĩri ní íꞌdózú ãꞌyã ꞌbãzú ọ́mvụ́pị Léyã be, ĩri ní ꞌyozú Yõkóbũ ní kĩnĩ, “ꞌÍ sẽ dõ má ní anji ku, mâ drã ꞌdĩísĩ rá!”
2 Yõkóbũ ã ꞌa ve Rãélẽ ní ũnjí ũnjí, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ma Múngú ꞌi, má uga mi mvá tịngárá sĩ nĩ?”
3 Rãélẽ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Mávé ãtíꞌbá Bílã rĩ ꞌdĩ. Ĩmi lakí ĩri be, ã tị rí má ní anji, anji ĩri ní tịị́ rĩ, ã adri rí anji mávé ni.”
4 Kúru Rãélẽ ní ívé ãtíꞌbá Bílã ri sẽzú Yõkóbũ ní ũkú rú, Yõkóbũ pi ní lazú ĩri be. 5 Ĩri ní ꞌa ị́sụ́zú, ĩri ní mvá ágóŋá tịzú Yõkóbũ ní. 6 Rãélẽ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Múngú nị̃ rá, ma ri tã ꞌo pịrị, yị mávé zịngárá gí, sẽ má ní mvá ágóŋá.” Kúru ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Dánã ꞌi.* 30:6 Dánã: Rụ́ Dánã ꞌdĩri vé ífífí, Múngú ri tã lị pịrị.
7 Rãélẽ vé ãtíꞌbá Bílã gõ ꞌa ị́sụ́ dị̃ị́, Ĩri ní Yõkóbũ ní mvá ágóŋá ị̃rị̃ ni tịzú. 8 Rãélẽ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Á fụ ũmbã ũkpõ sĩ má ọ́mvụ́pị be, ꞌbo má aga gí.” Kúru ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Nãfãtálĩ ꞌi.† 30:8 Nãfãtálĩ: Rụ́ Nãfãtálĩ ꞌdĩri vé ífífí, á fụ ũmbã ũkpõ sĩ.
9 Léyã kã ndreé ꞌí tị ku, ĩri ní ívé ãtíꞌbá Jẽléfã ri sẽzú Yõkóbũ ní ũkú rú. 10 Léyã vé ãtíꞌbá Jẽléfã ní mvá ágóŋá tịzú Yõkóbũ ní. 11 Léyã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Má ị́sụ́ drị̃lé múké gí!” Ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Gádĩ ꞌi.‡ 30:11 Gádĩ: Rụ́ Gádĩ ꞌdĩri vé ífífí, drị̃lé múké.
12 Léyã vé ãtíꞌbá Jẽléfã ní Yõkóbũ ní mvá ágóŋá ị̃rị̃ ni tịzú. 13 Léyã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ma ãyĩkõ sĩ! Nóni ũkú rĩ pi ꞌyo, má ị́sụ́ ãyĩkõ gí.” Kúru ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Ãsérã ꞌi.§ 30:13 Ãsérã: Rụ́ Ãsérã ꞌdĩri vé ífífí, ãyĩkõ.
14 Lókí ĩ ní rizú ãnyãngã ĩkũnãzú rĩ gé, Rũbénã ꞌde mụụ́ ọ́mvụ́ gé ꞌdãá, ị́sụ́ pẹtị ĩ ní zịị́ mãndãrákã* 30:14 Mãndãrákã: Pẹtị ĩ ní zịị́ mãndãrákã ꞌdĩri, ĩri kụ́yị́bị́, ĩri kpá sẽ ĩ anji tị ãní ĩndĩ. rĩ, íjị́ pẹtị rĩ sẽé ꞌí ẹ́ndrẹ́pị Léyã ní. Rãélẽ ní ꞌyozú ọ́mvụ́pị Léyã ní kĩnĩ, “ꞌÍ sẽ mî mvọ́pị vé mãndãrákã rĩ ã ụrụkọ má ní.”
15 Léyã ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “Mávé ágó mí ní ꞌdụụ́ ꞌdĩri ca drĩ mí ní kuyé? Nóni ꞌí lẽ kpá mâ mvọ́pị vé mãndãrákã ꞌdụụ́ drị̃ ni gé kpãá?”
Rãélẽ ní ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌÍ sẽ dõ má ní mãndãrákã rĩ rá, ma sẽ Yõkóbũ ri fi mụ la mí be ị́nị́ŋá nõri sĩ rá.”
16 Ũndréŋá ꞌdãri sĩ, Yõkóbũ kã ímví ĩgõó ọ́mvụ́ gélésĩ, Léyã ní fũzú mụzú ĩri vúgá ꞌdãá, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ãndrũ ꞌbâ la mí be ị́nị́ŋá nõri sĩ. Á je mi mâ mvọ́pị vé mãndãrákã sĩ gí.” Kúru Yõkóbũ pi ní lazú Léyã be ị́nị́ŋá ꞌdãri sĩ.
17 Múngú yị Léyã vé zịngárá rá. Ĩri ní ꞌa ị́sụ́zú, ĩri ní mvá ágó ãzi tịzú Yõkóbũ ní. 18 Léyã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Má ní mávé ãtíꞌbá sẽé Yõkóbũ ní ũkú rú rĩ sĩ, Múngú ũfẽ ma gí.” Kúru ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Ĩsãkárã ꞌi.† 30:18 Ĩsãkárã: Rụ́ Ĩsãkárã ꞌdĩri vé ífífí, ũfẽngárá.
19 Léyã ní gõzú ꞌa ãzi ị́sụ́zú dị̃ị́, ĩri ní mvá ágó ãzi tịzú Yõkóbũ ní, anji ãgõ ĩri ní tịị́ rĩ pi cakí ázíyá.
20 Léyã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Múngú sẽ má ní fẽfẽ múké ni. Nóni má ágó ni ri ma ị̃njị̃ rá, ãꞌdiãtãsĩyã á tị ĩri ní anji caá ázíyá.” Ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Jẽbũlúnã ꞌi.‡ 30:20 Jẽbũlúnã: Rụ́ Jẽbũlúnã ꞌdĩri vé ífífí, ị̃njị̃ngárá.
21 Vụ́drị̃ ni gé, Léyã ní gõzú mvá ũkú tịzú, ĩri ní rụ́ ni ꞌdazú Dị́nã ꞌi.
22 Kúru Múngú ní Rãélẽ ã tã ụ̃sụ̃zú, yị Rãélẽ vé zịngárá rá, ĩri ní drị́ tị̃zú Rãélẽ rụ́ꞌbá gá, zị̃ Rãélẽ vé lẹ́tị mvá tịzú rĩ rá. 23 Ĩri ní ꞌa ị́sụ́zú, ĩri ní mvá ágóŋá tịzú, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Múngú ꞌdụ drị̃njá má drị̃gé sĩ gí.” 24 Ĩri ní mvá rĩ ã rụ́ ꞌdazú Yõsépã ꞌi,§ 30:24 Yõsépã: Rụ́ Yõsépã ꞌdĩri vé ífífí, Múngú ã sẽ ma ní mvá ãzi. ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Lẽ Úpí Múngú ã sẽ má ní mvá ágóŋá ãzi.”
Yõkóbũ vé ãnyãpá ízú rá
25 Rãélẽ kã Yõsépã ri tịị́, Yõkóbũ ní ꞌyozú Lãbánã ní kĩnĩ, “Mí ọyụ ma, á lẽ mvií gõó ꞌbẹ̃tị́ ꞌbávé ãngũ gé. 26 ꞌÍ sẽ mávé ũkú rĩ pi anjiŋá rĩ pi be, ãꞌdiãtãsĩyã á nga ẹ̃zị́ rĩ mí ní kộpi ã tã sĩ, mí ọyụ ma, mâ ꞌde mụụ́. ꞌÍ nị̃ rá á nga mí ní ẹ̃zị́ rĩ ambamba.”
27 Lãbánã ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ yị drĩ ma ká, mí adri nõgó. Á nị̃ ámá rá, ma nóni ãꞌbú be, ãꞌdiãtãsĩyã Úpí Múngú sẽ má ní tãkíri mî tã sĩ.” 28 Lãbánã ní gõzú ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌÍ lị ngá mí ní lẽé mâ ũfẽ mi ãní rĩ, ma ũfẽ mí ní rá.”
29 Yõkóbũ ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ nị̃ rá, á nga mí ní ẹ̃zị́ ũkpõ sĩ, má ũtẽ mívé ãnyãpá rĩ pi múké. 30 Má ní drĩ ándúrú ícázú kuyé rĩ gé, mívé ãnyãpá ízú kuyé, nóni má ní adrií nõgó rĩ sĩ, Úpí Múngú sẽ mí ní tãkíri, mívé ãnyãpá ízú kárákará. ꞌBo mâ íꞌdó rí mávé ꞌbá rĩ pi ẽ ĩzã koó ngá sĩ ngọ̃tụ́?”
31 Lãbánã ní Yõkóbũ ri zịzú kĩnĩ, “Ngá mí ní lẽé mâ sẽ mí ní rĩ ãꞌdi?”
Yõkóbũ ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “Ã sẽkí má ní ngá ãzi ku. Mí ãꞌyĩ dõ tã má ní lẽé ꞌyoó rĩ rá, ma ícó mívé ãnyãpá úcé rá. 32 Ãndrũ lẽ mî ọyụ ma mụụ́ mívé ãnyãpá rĩ pi ãsámvú gé ꞌdãá, mâ ũpẽ rí kãbĩlõ rụ́ꞌbá be mĩꞌyĩmĩꞌyĩ, dõku bọ̃ꞌdụ̃bọ̃ꞌdụ̃ rĩ pi, ãzini kãbĩlõ anji rụ́ꞌbá be ịnị ịnị rĩ pi, ndrị̃ị́ rụ́ꞌbá be bọ̃ꞌdụ̃bọ̃ꞌdụ̃, dõku mĩꞌyĩmĩꞌyĩ rĩ pi má ní. Ngá mí ní ma ũfẽzú rĩ pi adriꞌbée ꞌdĩ. 33 Úmvúlésĩ mí kãdõ ãnyãpá mí ní ma ũfẽzú rĩ pi ndreé, mî nị̃ rí ámá ꞌyozú kínĩ, ma tã ꞌo pịrị. Mávé ãnyãpá rĩ pi ãsámvú gé ꞌdãá, mí ị́sụ́ dõ ndrị̃ị́ rụ́ꞌbá be mĩꞌyĩmĩꞌyĩ ku ni, dõku bọ̃ꞌdụ̃bọ̃ꞌdụ̃ ku ni, dõku mí ị́sụ́ dõ kãbĩlõ anji rụ́ꞌbá be ịnị ku ni, mi nị̃ ámá ꞌyozú kínĩ má ụ̃gụ̃ mívé ãnyãpá.”
34 Lãbánã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Má ãꞌyĩ rá. Ã adri sụ̃ mí ní ꞌyoó rĩ tị́nị.” 35 Ụ́ꞌdụ́ ꞌdãri sĩ, Lãbánã ní ndrị̃ị́ ãgõ rụ́ꞌbá be gírígírí, dõku bọ̃ꞌdụ̃bọ̃ꞌdụ̃ rĩ pi ũpẽzú ndrị̃ị́ ũkú rụ́ꞌbá be mĩꞌyĩmĩꞌyĩ, dõku rụ́ꞌbá be bọ̃ꞌdụ̃bọ̃ꞌdụ̃ rĩ pi be, kãbĩlõ anji rụ́ꞌbá be ịnị ịnị rĩ pi be, sẽ kộpi ívé anjiŋá rĩ pi rikí úcé nĩ. 36 Lãbánã pi ní ꞌdezú mụzú ívé anjiŋá rĩ pi be rárá rú, kộpi tukí ẹ̃cị̃ caá ụ́ꞌdụ́ na, Yõkóbũ áwí rií Lãbánã vé ãnyãpá rĩ pi ã ụrụkọ úcé.
37 Yõkóbũ ní pẹtị ĩ ní zịị́ pópũlã, ãlĩmónĩ, ãzini pũlánĩ rĩ pi vé drị́tị ugazú, ĩri ní kókóꞌbõ ni pi ụ́wụ́zú kộpi ã rụ́ꞌbá gá sĩ, ĩri ní pẹtị rĩ pi vé drị́tị ꞌí ní rụ́ꞌbá ni ụ́wụ́ rĩ pi ĩgĩrĩzú kú gírígírí. 38 Ĩri ní pẹtị rĩ pi vé drị́tị ꞌí ní rụ́ꞌbá ni pi ụ́wụ́ rĩ pi úsúzú ꞌbụ́ ãnyãpá rĩ pi ní rizú yị̃ị́ mvụzú rĩ agá, ãꞌdiãtãsĩyã ãnyãpá rĩ pi ri ímụ́ ĩ ĩlũwã vũrã ꞌdãri gé. 39 Ãnyãpá rĩ pi kãdõ ĩ ĩlũwãá pẹtị ĩ ní ĩgĩrĩí gírígírí rĩ pi ẹndrẹtị gé, kộpi anji tị rụ́ꞌbá be gírígírí, dõku mĩꞌyĩmĩꞌyĩ, dõku bọ̃ꞌdụ̃bọ̃ꞌdụ̃. 40 Yõkóbũ ũpẽ ãnyãpá anjiŋá ꞌdĩꞌbée ũꞌbãá túngú. Ãnyãpá mbaꞌbée gí rĩ pi kãdõ ĩ ĩlũwãá, Yõkóbũ ri kộpi ꞌbã ãngũ ndre mụzú Lãbánã vé ãnyãpá rụ́ꞌbá be gírígírí, ãzini ịnị ịnị rĩ pi vúgálé rú. Yõkóbũ gụ̃ ãnyãpá rĩ pi ã ụrụkọ ꞌbãá túngú ꞌí ní, úmú kộpi ãnyãpá Lãbánã vé rĩ pi be trụ́ kuyé.
41 Kádõ ãnyãpá rụ́ꞌbá be mgbúmgbú rĩ pi ĩlũwãá, Yõkóbũ ri pẹtị ꞌí ní rụ́ꞌbá ni ụ́wụ́ rĩ pi úsú ꞌbụ́ ãnyãpá rĩ pi ní yị̃ị́ mvụzú rĩ agá ãnyãpá rĩ pi ẹndrẹtị gé, kộpi ẽ ĩlũwãkí rí ĩ pẹtị rĩ ã gãrã gá. 42 ꞌBo úsú pẹtị rĩ pi ãnyãpá ũkpõ ãkó rĩ pi ẹndrẹtị gé ku. Kúru ãnyãpá ũkpõ ãkó rĩ pi adri Lãbánã vé ni, rụ́ꞌbá be mgbúmgbú rĩ pi adri Yõkóbũ vé ni. 43 Tã ꞌdĩri sẽ Yõkóbũ vé ãnyãpá ízú kárákará, gõ adrií kãbĩlõ be, ãzini ndrị̃ị́ be kárákará. Gõ kpá adrií ãtíꞌbá ũkú rú ni pi be, ãtíꞌbá ãgõ rú ni pi be, kámĩlõ pi be, dõngí pi be.
*30:6 30:6 Dánã: Rụ́ Dánã ꞌdĩri vé ífífí, Múngú ri tã lị pịrị.
†30:8 30:8 Nãfãtálĩ: Rụ́ Nãfãtálĩ ꞌdĩri vé ífífí, á fụ ũmbã ũkpõ sĩ.
‡30:11 30:11 Gádĩ: Rụ́ Gádĩ ꞌdĩri vé ífífí, drị̃lé múké.
§30:13 30:13 Ãsérã: Rụ́ Ãsérã ꞌdĩri vé ífífí, ãyĩkõ.
*30:14 30:14 Mãndãrákã: Pẹtị ĩ ní zịị́ mãndãrákã ꞌdĩri, ĩri kụ́yị́bị́, ĩri kpá sẽ ĩ anji tị ãní ĩndĩ.
†30:18 30:18 Ĩsãkárã: Rụ́ Ĩsãkárã ꞌdĩri vé ífífí, ũfẽngárá.
‡30:20 30:20 Jẽbũlúnã: Rụ́ Jẽbũlúnã ꞌdĩri vé ífífí, ị̃njị̃ngárá.
§30:24 30:24 Yõsépã: Rụ́ Yõsépã ꞌdĩri vé ífífí, Múngú ã sẽ ma ní mvá ãzi.