12
Tafeene ma tumma ma kataleele
(Matta 21.33–46; Lüüka 20.9–19)
1 Ïkïrï ka teema nja eene a tafeene ma tumma, “Ömöꞌdï inggide adïnï fa ma kiꞌbimꞌbi, adagasaara eege koona adagïïꞌdö ada anya ma tiyaana kide, atarüꞌbü ꞌdasala anangnga a kadu ma leele kide ara ka tunggeene. 2 Ka uuru ma tarumaana ma kiꞌbimꞌbi ka ndöꞌdö ya, agürünü ömöꞌdï ya linggo nja iini ya ka kadu ma linggo aaco taꞌduga ïïye ma kiꞌbimꞌbi. 3 Lakiini kümmü iꞌi, kabbü iꞌi kuuru iꞌi ka tino ana iisine ꞌdöngngönyö. 4 Ïkïrï ka kürünü ömöꞌdï ma linggo öccö kene afeꞌde, kabbü ömöꞌdï ya miini ya ka üüdü, kadagüünï midhi kuꞌbu ana iꞌi. 5 Ütü kagürünü könö kadagiidi ya miini ya, agürünü öccö kadhabbu katabbü könö kadagiidi könö.
6 “Ömöꞌdï taalo öreene kini miini kara tagürünü illi ꞌbiiꞌbala yiini ka asaasa ya ma tagürünü iꞌi keere ma kadu tanno ïnꞌdïlï no, iki aꞌda, ‘Eege kara taföönyö tumma na ꞌbiiꞌbala tiya eede.’
7 “Illi kadu ma linggo ma kiꞌbimꞌbi keema unggodho eege kiki, ‘Taya ya a takakarna ka eema ya iꞌi yungngo, aaga öꞌdö angnga tagiidi iꞌi amang kaja takarna ka eema.’ 8 Kümmü iꞌi kadagiidi iꞌi karaꞌbaga co kürö ndama ꞌbooro ma kiꞌbimꞌbi.
9 “Ömöꞌdï ma kiꞌbimꞌbi ꞌdee ara tönynyö? Ara töꞌdö tagirina kadu na linggo no, ara kanangnga kiꞌbimꞌbi a kadu tökönö. 10 Taalo aaga kagïïrï tumma na sorne ma Masala?
‘Mïsï ma katarüꞌböönö kanu kide mo,
oogo mungngo ma mïsï ma kadese.
11 Uugaara agalinggo eema ya,
angnga takadhere!’ ” 12.11 Tüüsü ma Nakaaru 118.22–23
12 Kïkïrï ka asaasa tümmü iꞌi kudumma eene katussu aꞌda iꞌi ya eema a tafeene ma tumma kene koꞌdo. Lakiini eege kariꞌba a kadu kadhabbu, kïkïrï ka tunggeene kinyi iꞌi kuꞌbu.
Tamana tuluꞌba a Kayisar
(Matta 22.15–22; Lüüka 20.20–26)
13 Kagürünü kadu ma naFariisi nja Hirüdüsiin ka Yasu aꞌda kümmü iꞌi a tumma ma nïïnö tanno iini. 14 Kïkïrï ka ööꞌdö kini kiki iini, “Ka Tatalaana, kussu ungngo aꞌda neema oꞌo tumma dhorro nitaalo nalinggo a tumma tanno kadu, taalo oꞌo nalomana kadu koꞌdo, lakiini nadünnü oꞌo tumma ma Masala dhorro, aꞌdiila kaja ka tamana tuluꞌba a Kayisar alla angnga tanu? 15 Ara angnga tamana kuꞌbu alla angnga tanu?”
Ïkïrï Yasu ka tussu ünggü meene ïkïrï ka tiki eene, “Minna agu aaga, aaga taꞌbꞌba aꞌa ka eedi aaga ungge jine aꞌa nasala kide.”
16 Kïkïrï ka anangnga jine iini, ïkïrï ka tiki eene, “Koronggore ya mada iꞌi yungngo nja eere tiya?”
Kiki aꞌda, “Ya Kayisar.”
17 Ïkïrï Yasu ka tiki eene, “Aaga nangnga eema ya Kayisar a Kayisar, aaga tanangnga eema ya Masala a Masala.” Kadhere ka tumma tanno iini.
Tarna nja tafïkïꞌdö ka inde
(Matta 22.23–33; Lüüka 20.27–40)
18 Ïkïrï naSadügiin na iki aꞌda kitaalo tafïkïꞌdö ka inde köꞌdö kini kindini iꞌi. 19 Kiki, “Tatalaana, Müüsa arigiri ada angnga ka sorne aꞌda ömöꞌdï ka teyi inyi aka miini kuꞌbu aꞌda taalo mageene laala, örre yiini takarna ka aka ma küüme amang kini teene ada laala örre tiya iini. 20 Kadu kinggide ka ïïdümmü kafünü eera ka nagöre, ömöꞌdï ya dhidha ya arna aka eyi aꞌda taalo ageene laala. 21 Aya taꞌduga oogo eyi aꞌda taalo ageene ada oono, nja türeene miini nyeꞌdꞌde nja tiya iidoona ya. 22 Tumma dhorro taalo ömöꞌdï unggodho ana ka kadu tanno ka ïïdümmü kafünü eera no taalo ageene, keere kungngo aka teyi afeꞌde. 23 Oogo ma aka tammo mada ka uuru ma kadu tafïkïꞌdö ka inde? Kudumma oono kada aka tammo kadu ka ïïdümmü kafünü eera?”
24 A Yasu tiki eene, “Kaama aaga kudumma aaga katitaalo kussu nakasorne na insili no nja türü tanno Masala. 25 Taalo kadu karna ajeene ka uuru ma tafïkïꞌdö ka inde, kafeene nja kadhangga ka ꞌdotomboꞌdo. 26 A ꞌbïtïngngö kudumma ma tafïkïꞌdö ka inde ma kadu tanno ake no, taalo aaga kagïïrï sorne ya Müüsa ma ꞌbamfa, Masala miki iini, ‘Aꞌa na Masala tammo Abrahiim nja Masala tammo Ishak nja Masala tammo Yaguub’ 12.26 Töꞌdö kürö 3.6? 27 Oogo taalo Masala ma kadu tanno ake no, lakiini oogo ma Masala ma kadu tanno adïnö no aaga ya kaama aaga ꞌdo.”
Tumma na Masala na ïdhïndhï no
(Matta 22.34–40; Lüüka 10.25–28)
28 Tatalaana ma serïye könö öꞌdö aföönyö eene kataꞌbununjaana kuꞌbu a tumma. A Yasu tapadaga tumma co Sadügiin kaꞌdiila, ïkïrï ka tindini iꞌi iki, “Tumma na dhidha no eege kïïye ana kada na ïnꞌdïlï no?”
29 A Yasu tiki, “Tumma na dhidha no kiki, ‘Kadu ma Israyil, aaga aföönyö, Masala Uugaara maaja, Uugaara unggodho. 30 Asaasa Masala Uugaara müüdü ana eedi tiya üüdü nyeꞌdꞌde nja oona tanno üüdü nja üüdü tiya üüdü nyeꞌdꞌde nja türü tanno üüdü nyeꞌdꞌde.’ 12.30 Serïye ya eera ya 6.4–5 31 A tumma öccö afeꞌde kiki, ‘Asaasa ömöꞌdï ya kete küdü ya afa müüdü ka asaasa eyi yüüdü kungngo.’ ” 12.31 Lawi 19.18 Kungngo taalo tumma könö kïdhïndhï ka tagiiꞌbi tumma no.
32 A tatalaana ma serïye tiki iini, “Aꞌdiila, nadiri oꞌo tumma dhorro aꞌda Masala ma unggodho taalo Masala kömö illi oogo. 33 Ömöꞌdï tasaasa oogo ana eedi nyeꞌdꞌde a tussu miini nyeꞌdꞌde, a türü tanno iini nyeꞌdꞌde asaasa ömöꞌdï ya kete kini ya afa miini ka asaasa eyi yiini kungngo, kagiiꞌbi tara erïïdö nja tïrrï.”
34 A Yasu tussu aꞌda ömöꞌdï ya adiri tumma ma taꞌdara ïkïrï ka tiki iini, “Taalo oꞌo na kuꞌbꞌba ka tauugaara ma Masala kuꞌbu.” Taalo ömöꞌdï könö ma tana rüsü ka eedi ma tindini iꞌi dhabbu kungngo.
Almasiihi nja Dawud
(Matta 22.41–46; Lüüka 20.41–44)
35 Ka Yasu ka tagalaana kadu ka la ma Masala ya, indineene iki, “Katalaana ma serïye ꞌdee, kiki aꞌda Almasiihi iꞌi ya ꞌBiiꞌbala tiya Dawud nya? 36 Aꞌda Dawud ka eyi tiya iini eema a türü ma Koronggore tiya Insili ya,
‘Iki Uugaara Uugaara tiya eede,
Emmi kede ka nïïsö ma kuri,
ara aꞌa ka anangnga kadu ma kïrïmï nüüdü küdü ka uune.’ 12.36 Tüüsü ma Nakaaru 110.1
37 A Dawud ka eyi tiya iini ümmünü Almasiihi aꞌda Almasiihi aꞌda ‘Uugaara,’ assa ka taꞌbiiꞌbala tiya iini nya?” A kadu tagatoodo ka Yasu ka teema oona aꞌdiila eene.
Yasu iki aaga aadha ka katalaana ma serïye ka oona
(Matta 23.1–36; Lüüka 20.45–47)
38 A Yasu tagalaana eege iki eene, “Aaga aadha ka katalaana ma serïye ka oona. Eege kasaasa tunggunaana kuꞌbu ana enꞌdi tiya kadhonggoro ya ka oona, a kadu tööjülü eege ka namansala, 39 kemmiimi ka kadu kidha ka la ma talaana nja naꞌbuugu ma teꞌdꞌdeema. 40 Kïïsïnï iiya ma nagüüme kagu eema yeene, kümmü nanggeyi neene aꞌda eege kafara ka Masala keema tafïfïnnï. Eege na miini no ara Masala tapusu eege dhindho.”
Gürüüsï ma aka ma küüme ka tamana kuꞌbu mo
(Lüüka 21.1–4)
41 A Yasu temmi ka la ma Masala ka teene, napele ana ïïye ka oona nja ꞌbuugu ma tamana kerꞌde ma monsoona kide, adïnö ka kadu kadapüpügü gürüüsï yeene ka ꞌbuugu ma gürüüsï ka la ma Masala, a kadu nana gürüüsï dhabbu no, tamana kuꞌbu dhabbu. 42 Lakiini aka ma küüme mo, eema ka titaalo kono mo, mafaana ana gïrïsï keera idhilli. 43 Ïkïrï Yasu ka tagümmünü kadalaadene niini iki eene, “Ara aꞌa tadirina tumma aaga dhorro, aka ma küüme mo, eema ka titaalo kono mo, manangnga gürüüsï kuꞌbu adhabbu ka ꞌbuugu ma tafaana madagiiꞌbi kadu nyeꞌdꞌde. 44 Kudumma eene kanangnga türeene ma eema tiya eene ya dhabbu ya kuꞌbu, lakiini oogo, manangnga ya aganna kono ya kuꞌbu, moono kara takuri ya nyeꞌdꞌde kungngo.”