29
Hay Nun'alian Hezekiah ad Judah
(II Ki. 18:2-3)
Hi Hezekiah ya duwampulu ta lemay tawonah din nangete"anan nun'ali, ya numpapto' ad Judah hi duwampulu ta hiyam di tawon.* Hay nun'alianad Judah ya hidin 715-686 B.C. Niddum hinan nun'alianay himpulu ta leman tawon an niddum nan nun'aliana an agguy nibaag hinan Liblu an II Chronicles (II Ki. 20:6). Ya hay ngadan inana ya hi Abijah an hina' Zechariah. Ya nahamad di ina'inatnan umipa'amlong ay Apo Dios an umat hidin inat apunan hi David.
Heden hopap di bulan eden hopap di tawon hi numpapto'ana Unu 715 B.C. ya nun'ibughulna din pantaw nan Timplun Apo Dios, Manu ay inatna ti intangob amanan hi Ahaz (II Chron. 28:24). ya nun'ipipaphodna din nun'apa"i. Ya impa'ayagnan amin din papadi ya nan i'ibbadan holag Levi ta na'amungdah nan gettaw hi appit hi buhu'an di algaw, ya inalinay, “Da'yun holag Levi ya donglonyu tun alyo'! Mahapul an idawatyuy odolyud ugwan, ya idawatyu goh tun Timplun Apo Dios an dayawon din o'ommod tu'u! Ya inaanyun amin nan pumuhih nan Me'gonan an Kuwaltu. Din o'ommod tu'u ya agguyda inunud hi Apo Dios an Dios tu'u, at numbaholda ti nan nappuhin ina'inatda, ya din'ugda goh Hiya, ya ingnganuyda nan lugal an pundayawan ay Hiya. Ya nun'itangobda nan pantaw nan Timplu, ya endopda nan apuy hinan punhilawan, ya agguyda goh nunggohob hinan incense, ya agguyda goh nun'onong hinan Onong an Moghob eten Timplun Apo Dios an Dios tu'un holag Israel. At dimmalat henen inatda ya bimmungot hi Apo Dios ay ditu'un tatagud Judah, at hiyanan inyabulutna nan nidugah an nappuhin na'at ay ditu'u ti nunholholtapon ditu'u, ya nabainan tu'u, ya nipa'ampa tu'u an titinnigyuy na'na'at ay ditu'u. At hiyah te dimmalat ya nun'atoy din o'ommod tu'uh nan gubat, ya nundopapda goh nan imbabaluy tu'u ya nan a'ahawa tu'u, ya enekakda. 10 At ad ugwan ya ninomnom'un mi'tulag ay Apo Dios an Dios tu'un holag Israel ta way aton nan nidugah an bungotnan ditu'un ma'udyaan. 11 At da'yun imbabaluy'u an holag Levi ya adiyu inganuy nan tamuyu ti da'yuy pinilin Apo Dios an manghob hinan incense, ya da'yu goh di mangipangpanguluh nan tatagun mundayaw ay Hiya ta Hiyay itamuanyu.”
12 Didatuy holag Levi an wah din muntamu:§ Nan tulun linala'in nibaag hinan verse 12 an hi Kohath, ya da Merari ay Gershon ya imbabaluy Aaron (I Chron. 6:1). Ya hi Elizaphan an nibaag hi verse 13 ya ohan nundengwan holag Kohath an numpapto' hinan i'ibbana (Num. 3:30). Ya nan tulun linala'in nibaag hinan verses 13-14 an hi Asaph, ya da Heman ay Jeduthun ya tuludan pamilyan holag Levi an nungkantah nan Tabernacle hidin amatagun din Alin hi David (I Chron. 6:31-48; 25:1-31).
Hay nalpuh nan holag Kohath ya hi Mahath an hina' Amasai, ya hi Joel an hina' Azariah;
ya hay nalpuh nan holag Merari ya hi Kish an hina' Abdi, ya hi Azariah an hina' Jehallelel,
ya hay nalpuh nan holag Gershon ya hi Joah an hina' Zimmah, ya hi Eden an hina' Joah,
13 ya hay nalpuh nan holag Elizaphan ya da Shimri ay Jeiel,
ya hay nalpuh nan holag Asaph ya da Zechariah ay Mattaniah,
14 ya hay nalpuh nan holag Heman ya da Jehiel ay Shimei,
ya hay nalpuh nan holag Jeduthun ya da Shemaiah ay Uzziel.
15 Ya unat goh nalpah ya immuyda nun'ayagan nan tutulangdan holag Levi ta indawatday odoldan amin at nahamad di aatda. Ya unat goh nalpah ya indawatda nan Timplu ta pinumhod an alyon di Uldin ti hiyah ne inalin nan ali an immandal Apo Dios hi atonda. 16 At himmigup nan papadih nan Me'gonan an Kuwaltu ta idawatda ta pumhod an alyon di Uldin. At nun'ibuhu'dan amin din gina'un adi iyabulut di Uldin an ma'usal ta inyuydah nan gettaw di Timplu, ya nun'alan nan holag Levi din gina'u ta inyuydah nan Hadog an Kidron. 17 Ya heden hopap di algaw hinan hopap di bulan* Unu Nisan/Aviv 1, 715 B.C. Hiyah ne March-April hinan calendar tu'ud ugwan. ya ente"ada nan tamudah nan gettaw di Timplun Apo Dios, ya heden miyawaluy algaw Unu Nisan/Aviv 8, 715 B.C. ya niyatamdah nan salas. Ya himmigupdah nan Nidugah an Me'gonan an Kuwaltu ya nan Me'gonan an Kuwaltuh nan Timplu ta waluy algaw goh di nangipaphodanda, at heden miyapulu ta onom di algaw eden hopap di bulan Unu Nisan/Aviv 16, 715 B.C. ya nalpah mahkay.
Hay Nidawatan Nan Timplu
18 Ya immuy din holag Levi hinan Alin hi Hezekiah ta umuyda alyon din inatda. At inalidan hiyay, “Lempahmin lenenehan nan Timplun Apo Dios, ya nan pun'onngan hinan Onong an Moghob, ya nan gina'un ma'usal hidi, ya nan lamehaan an pangihinan hinan me'gonan an tinapay, ya an amin nan ma'usal hidi. 19 Ya imbangngadmin amin din nun'itapal nan Alin hi Ahaz hidin numpapto'anah nan'uganan Apo Dios, at wah didan amin hinan way hinagang nan pun'onngan ay Apo Dios.”
20 Ya heden nabiggat hi helhelong§ Unu Nisan/Aviv 17, 715 B.C. ya nun'ipa'ayag nan Alin hi Hezekiah nan a'ap'apuh nan babluy ta na'amungda, ya immuydah nan Timplun Apo Dios. 21 Ya inyuyday pituh manilhig an baka, ya pituh buta'al hi kalnilu, ya pituh buta'al an uyaw an kalnilu, ya pituh buta'al an gandeng hi Onong di Bahol ta ma'aliwan di bahol nan pamilyan nan ali, ya nan tatagud Judah, ya nan Me'gonan an Kuwaltu.* Anaad udot ta mahapul nan Me'gonan an Kuwaltuy Onong di Bahol? Manu ay ya mid abalinan nan kuwaltun mumbahol, mu mahapulna damdama ta malenehan an dumalat nan numbaholan nan papadin gun muntamuh di. Ya hennag nan ali nan papadin holag Aaron ta ene'nongda hanan a'animal hinan pun'onngan. 22 At hinunnada an genlot din manilhig an baka, ya inwalhin nan papadi din dalah nan pun'onngan. Ya inehnoddan genlot nan buta'al an kalnilu, ya inwalhida goh nan dalah nan pun'onngan ya unda goh ehnod an golton nan uyaw an kalnilu, ya nun'iwalhida goh nan dalanah nan pun'onngan. 23 Ya hay angunuh hi inatda ya innalda din do'ol an gandeng, ya inyuydah nan wadan nan ali ya nan na'amung an tatagu ta an aminda ya nun'eh'aday ngamaydah nan a'animal. 24 At genlot nan papadi din gandeng, ya inyuydan inhiit nan dalanah nan pun'onngan ta Onong di Bahol ta way a'aliwan di bahol an amin nan holag Israel ti hiyah ne immandal nan ali an mahapul an mun'onongdah nan Onong an Moghob ya Onong di Bahol ta onong an amin nan holag Israel.
25 Ya pento' nan Alin hi Hezekiah nan holag Levi ta diday mihinah nan Timplun Apo Dios ta diday muntukal hinan cymbals, ya nan ongol an alpa, ya nan i"itang an alpan ma'alih lyres. Ya inyunnuddah din immandal da David ya nan duwan propetanan da Gad ay Nathan ti hiyah ne impa'innilan Apo Dios hi mahapul an ma'at. 26 At timma'dog din holag Levi an nun'odnanda din gina'un ma'usal hinan pungkankantaan an din impiyamman nan Alin hi David, I Chron. 23:5. ya numpangata'dog goh din papadin numpangdon hi talampet.
27 Ya immandal Hezekiah ta e'nongda nan Onong an Moghob hinan pun'onngan, ya hidin nangete"an nan tatagun nungkantah nan pundayawdan Apo Dios ya ni'pagangohda din talampet ya din gina'un ma'usal hinan pungkankantaan an din impiyamman David an alid Israel. 28 Ya an amin din na'amung ya nundayawda, ya din kumakanta ya impagangohda nan talampet, ya innaynayunda ta engganay un nalpah an nun'oghob din ene'nongda.
29 Ya unat goh nalpah heden nun'onnganda ya numpunhippidan nundayaw ay Apo Dios nan ali ya an amin nan tatagun wah di. 30 Ya inalin goh nan Alin hi Hezekiah ya nan a'ap'apuh nan babluy nan holag Levi ta ikantaandah Apo Dios hinan kantan pundayaw an intudo' da David ya hi Asaph an propeta. At gunda nun'am'amlong an nungkanta eden numpunhippiandan nundayaw ay Apo Dios.
31 At inalin Hezekiah ay diday, “Ten indawat tu'un Apo Dios di odol tu'u, at ad ugwan ya mabalin an iyaliyuy a'animal hinan Timplu ta ipe'nongyu nan Onong di Punyamanan ay Apo Dios.”
At din tatagu ya inyuyday Onong di Punyamanandan Apo Dios, ya nan udum ya unda tuwali inumdat hi animal hi Onong an Moghob. 32 At hay lammung nan Onong an Moghob ya napituh manilhig an baka, ya hinggahut an buta'al an kalnilu, ya duway gahut hi buta'al an uyaw an kalnilu. 33 Ya nan a'animal an nidawat an ne'nong di udum ya nihday udum ya onom di gahut hi baka ya tuluy libuh kalnilu ya gandeng. 34 Ya unda nahnot nan papadi, at mi'id ologdan munlalat an amin hinan do'ol an ne'nong hi Onong an Moghob, at binadangan nan tutulangdan holag Levi dida ta nangamung un nalpah ta way aton din udum an papadin midawat ta mibilang an nahamad di ugalida. Ti nan holag Levi ya mahmahludan mangipaphod hi ugalida ya un nan i'ibbadan papadi. Paniaw hi un mumpadi nan holag Levi hi unda bo'on immannung an holag Aaron goh, mu inatda damdama, at inaliwan Apo Dios ti inggohgohana dida (Ex. 28:1; 29:9; Num. 3:10, 38; 4:15, 19-20; 18:1-7; 25:10-13). 35 At nidugah an do'ol ahan di ene'nongdan Onong an Moghob, ya nan taban di Onong hi Pi'lenggopan, ya nan Onong an Ma'inum an middum hinan Onong an Moghob.
At nipabangngad mahkay nan aton din tatagun mundayaw hinan Timplun Apo Dios. 36 At ma"am'amlong hi Hezekiah ya an amin nan tatagunah nan inat Apo Dios an bimmadang ti agguy nadnoy ya na'at din ninomnomda.

*29:1 Hay nun'alianad Judah ya hidin 715-686 B.C. Niddum hinan nun'alianay himpulu ta leman tawon an niddum nan nun'aliana an agguy nibaag hinan Liblu an II Chronicles (II Ki. 20:6).

29:3 Unu 715 B.C.

29:3 Manu ay inatna ti intangob amanan hi Ahaz (II Chron. 28:24).

§29:12 Nan tulun linala'in nibaag hinan verse 12 an hi Kohath, ya da Merari ay Gershon ya imbabaluy Aaron (I Chron. 6:1). Ya hi Elizaphan an nibaag hi verse 13 ya ohan nundengwan holag Kohath an numpapto' hinan i'ibbana (Num. 3:30). Ya nan tulun linala'in nibaag hinan verses 13-14 an hi Asaph, ya da Heman ay Jeduthun ya tuludan pamilyan holag Levi an nungkantah nan Tabernacle hidin amatagun din Alin hi David (I Chron. 6:31-48; 25:1-31).

*29:17 Unu Nisan/Aviv 1, 715 B.C. Hiyah ne March-April hinan calendar tu'ud ugwan.

29:17 Unu Nisan/Aviv 8, 715 B.C.

29:17 Unu Nisan/Aviv 16, 715 B.C.

§29:20 Unu Nisan/Aviv 17, 715 B.C.

*29:21 Anaad udot ta mahapul nan Me'gonan an Kuwaltuy Onong di Bahol? Manu ay ya mid abalinan nan kuwaltun mumbahol, mu mahapulna damdama ta malenehan an dumalat nan numbaholan nan papadin gun muntamuh di.

29:26 I Chron. 23:5.

29:34 Paniaw hi un mumpadi nan holag Levi hi unda bo'on immannung an holag Aaron goh, mu inatda damdama, at inaliwan Apo Dios ti inggohgohana dida (Ex. 28:1; 29:9; Num. 3:10, 38; 4:15, 19-20; 18:1-7; 25:10-13).