7
Yesu kekyɔ Romantena yoonɔɔte kegyia ŋolo tobaale kawee
Mateo 8:5-13
1 Yesu kekolosi nombia kɛŋa fa balaŋ baŋ taŋ nɛ, ɔ gyuu Kapanum donɔɔ man. 2 Donɔɔ kenaŋ man na, Romantena yoonɔɔtena kegyia ŋolo kyaa na ɔ dana tobaale ŋolo ŋon ɔ bɛɛ sɛɛ ɔ dɔɔ ya. Te kawee kaa gyɔɔ mena tobaale kei yeŋ yeŋ. 3 Yoonɔɔtena kegyia kei ke nyii Yesu nkaŋ nɛ, ɔ kpila Gyudatena kegyiise baale gyu ɔ gyaŋ nyi waa kɔŋ kaa kyɔ ɔ tobaale ŋon fa e. 4 Keŋte Gyudatena kegyiise baŋ kɔŋawɔ Yesu gyaŋ kaa waase e nideli nyiaa, “Yɛɛ kakyeŋ na n ke kyɔ balee kei fa daa, 5 nawolo nyi ɔ ne gyae de tɛɛle kei deeli, te ŋon gba maana dɔ ɔsom deni fa daa.”
6 Mena dɔɔ Yesu sila wɔ gyu. Ɔ ka benaa yoonɔɔtena kegyia ŋon dɛɛ nɛ, ɔ kpila ɔ gyoona gyu keyako Yesu nyiaa, “Me Gbeŋgyoo, na haa n wose ya nawolo nyi ma tekaboena nyi nya kɔŋ me dɛɛ ya, 7 mena ke te ma gyeŋ nyi maŋ gbagba mɔ tekaboena nyi maa kɔŋ n gyaŋ ya. Mena dɔɔ nyaŋ yako nombii dokoloŋ bo, me tobaale ŋon waa koro. 8 Nawolo nyi maŋ gbagba mɔ yɛɛ walaŋ ŋon me doo baale tɛɛ, te yoonɔɔtena mɔ doo me tɛɛ. Me yako ŋolo nyi waa gyu yenaŋ daale na ɔ ne gyu, te me yako ŋolo nyi waa kɔŋ na ɔ ne kɔŋ. Kpene kamasɛ keŋ me yako be man ŋolo nyi waa yɛɛ na, keŋ te ɔ ne yɛɛ.”
9 Yesu ke nyii nɔɔwoya kɛŋa nɛ, doo ɔ nɔɔ te ɔ gɛɛsewɔ kɛɛ balaŋ dikpii keŋ be silana e nɛ te ɔ yako wɔ nyiaa, “Ampaŋ yaa mɛɛ yako ŋon nyiaa, Iserae tɛɛle kei dɔɔ pou nɛ ma te naa ta walaŋ ŋon ɔ ne lɛɛ Wurubuarɛ di ŋgba balee kei nɛ ya.”
10 Keŋte yoonɔɔtena kegyia ŋon kpilala baŋ besewɔ gyu be dɛɛ. Be gyuuwɔ na ɔ tobaale ŋon ta koro.
Yesu kegyuusu lialo ŋolo bu
11 Kei wɔle nɛ Yesu gyuu donɔɔ keŋ bɛɛ baake ke nyi Nai nɛ man. Ɔ kaseela baŋ na balaŋ burum sila e gyu botɔɔ. 12 Yesu ka betaa benaa donɔɔ keŋ nɔɔman nɛ, te ɔ naa ba seelena woo ŋolo bɛɛ kɔŋ be kaa wuu. Na woo ŋonaŋ waageŋ yɛna bu baale ŋon ɔ naa ba lolo te ɔ naa ŋon mɔ yɛɛ lialo e. Na donɔɔtena baŋ burum silana alo ŋon. 13 De Gbeŋgyoo Yesu kena alo ŋon nɛ waraŋase kyaŋa e te ɔ yako e nyiaa, “Alo na wii ya.”
14 Botɔɔ te Yesu gyuuwɔ ke tina woo ŋon, te baŋ ba seelena e nɛ seŋawɔ. Keŋte Yesu yakowɔ nyiaa, “Tobaale, koro.” 15 Keŋte woo ŋon korowɔ kyaa te ɔ fiasɛɛ ɔ ne kolosi, te Yesu besena e fa ɔ naa.
16 Nombia kɛŋa yɛɛ walaŋ kamasɛ gyakoloŋ te ba lese Wurubuarɛ yele yako nyiaa, “Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre dinaa ŋolo te kaa bɛɛ lee de gyaŋ,” te ba besewɔ yako nyiaa “Wurubuarɛ te kɔŋ kaa kyɔ ɔ balaŋ.” 17 Yesu wose man nombia kɛŋa yaaseewɔ Gyudia tɛɛle dɔɔ pou na tɛɛlese ŋan pou benaa na botɔɔ nɛ.
Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre kekpila ɔ kaseela gyu Yesu gyaŋ
Mateo 11:2-19
18 Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre kaseela gyuuwɔ keyako e abɔɔ ŋan pou Yesu be yɛɛ nɛ. 19 Keŋte Gyɔn kpila ɔ kaseela bala baale nyi baa gyu ke bɔɔse de Gbeŋgyoo Yesu nyiaa, “Nyaŋ yɛna walaŋ ŋon Wurubuarɛ be yako see nyi nyaŋ kekɔŋ nɛ yaa dɛɛ kɛɛ walaŋ wɔle gbɛɛ?”
20 Gyɔn kaseela baŋ ke gyu Yesu gyaŋ nɛ be yako e nyiaa, “Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre ŋon kpila na daa n gyaŋ nyi de kaa bɔɔse neŋ nyiaa, ‘Nyaŋ yɛna walaŋ ŋon Wurubuarɛ be yako see nyi nyaŋ kekɔŋ nɛ yaa dɛɛ kɛɛ walaŋ wɔle siaman?’ ”
21 Debaŋ kenaŋ man na Yesu te kyɔ balaŋ burum kaweese lese wɔ lee be kayeyɛɛ man. Ɔ gegi feliŋkumɛɛ lee baale mɔ man, te ɔ kyɔɔ siayɛlɛɛsatena burum mɔ. 22 Mena dɔɔ Yesu tiranɔɔ fa Gyɔn kpilala baŋ nyiaa, “Ɛ bese gyu keyako Gyɔn kpene keŋ ɛ be naa na ɛ sia, na ŋan ɛ be nyii na ɛ deŋela. Siayɛlɛɛsatena ne naa, ɔtakasese ne tɛɛ, baŋ bɛɛ wee kawee yayam nɛ kaweese te taŋ, te deŋele atɔɔsatena ne nyii. Woya ne foŋii, te bɛɛ yako Wurubuarɛ nombia ŋan mɔ fa ayematena. 23 Walaŋ kamasɛ ŋon ɔ bɛɛ lɛɛ maŋ aŋmaareŋ nyi maŋ yɛna ŋon Wurubuarɛ be kpili ya nɛ, ŋon na nyeebam.”
24 Gyɔn kpilala baŋ ka bese laŋ nɛ, Yesu kolosi Gyɔn wose man nombia fa balaŋ dikpii keŋ te ɔ bɔɔse wɔ nyiaa, “Ɛ ke gyu Gyɔn gyaŋ depampaa dinaa keŋ man nɛ, woŋ te ɛ gyaewɔ nyi ɛ kena? Ŋale keŋ feliŋ ne gyɔ ke wosi nɛ? 25 Akpaa na keŋ ya na, woŋ te ɛ gyuuwɔ ɛ kaa kɛɛ? Walaŋ ŋon ɔ doona abɔɔ kpaakpaa nyiŋan yaa? Baŋ bee mia mena te bee di gyoŋ nɛ ne kyaa bo gyooneŋ akpaŋalaŋ man. 26 Ɛ yako maŋ maa nyii, woŋ te nafɔ ɛ gyuuwɔ nyi ɛ kaa kɛɛ? Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre? Ampaŋ yaa mɛɛ yako ŋon nyi, ŋon ɛ be naa nɛ gba kela Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre.
27 Nawolo nyi Gyɔn yɛna Wurubuarɛ kpilale ŋon Wurubuarɛ nombia aŋmaraseŋ see ŋan ne yako nyiaa, Wurubuarɛ kpa,
‘Mee kpila me kpilale keta n siaman,
ŋon ne gyae la waa desina n gbɛɛ fa neŋ.’ ”
28 Keŋte Yesu besewɔ yako wɔ nyiaa,
“Mɛɛ yako ŋon ɛ ke nyii nyiaa,
balaŋ baŋ bɔɔ lolo tɛɛle kei dɔɔ nɛ,
ŋolo be kyaa keŋ nyi ɔ kela Gyɔn ya.
Mɔna Wurubuarɛ gyoori keŋ man nɛ,
walaŋ ŋon ɔ yɛɛ kamasɛ e koraŋ nɛ
ɔ kela Gyɔn ŋonaŋ.”
29 Debaŋ keŋ balaŋ baŋ pou na lempoolɛɛra be nyii nombia kɛŋa nɛ, be lɛɛwɔ do nyi Wurubuarɛ gbɛɛneŋ tenɛɛ, nawolo nyi be sɛɛwɔ Gyɔn sɔɔ wɔ Wurubuarɛ loŋ. 30 Mɔna Farasiitena na Gyudatena mmaraa wolala baŋ bɛɛ kpene keŋ Wurubuarɛ ne gyae nyi waa yɛɛ fa wɔ nɛ, nawolo nyi be bɛɛwɔ nyi Gyɔn na sɔ wɔ Wurubuarɛ loŋ ya.
31 Keŋte Yesu bɔɔsewɔ nyiaa, “Woŋ te maa mo gyɛŋ wee kei balaŋ maa na? Sena te be doo? 32 Be yɛɛ ŋgba bia kyaa la kebu man bee yoi nɛ, na bɛɛ fae yeesa yako dɔŋa nyiaa,
‘De kpee alowɔle nɔɔneŋse fa ŋon,
mɔna ɛ te sɔe ya!
De kpee lia nɔɔneŋse mɔ,
mɔna ɛ te wii ya!’
33 Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre ŋon kɔŋawɔ na ɔ ne kyaa bake ɔ nɔɔ keŋ ɔ te nyɔɔ soloŋ kamasɛ ya. Te ɛ kpa nyi, ‘Feliŋkumɛɛ doola ɔ man.’ 34 Maŋ Deniwalaŋ Bu ŋon mɔ kɔŋawɔ mee dii mɛɛ nyɔɔ, te ɛ kpa nyi, ‘Ɛ kɛɛ balee kei! Ɔ yɛɛ kedikumte na soloŋnyɔɔre e. Ɔ gyoona yɛna lempoolɛɛra na nombiakumɛɛyɛɛra.’ 35 Mɔna baŋ bɔɔ lɛɛ Wurubuarɛ di nɛ, ta lese wola nyi Wurubuarɛ dana nyansa nideli.”
Alo dukumyɛɛre ŋolo ke tiu Yesu nuŋ
36 Wee daale nɛ Farasii baale ŋolo baake Yesu nyi waa kɔŋ ɔ dɛɛ na ŋon na e ke di bom. Yesu sɛɛwɔ te ɔ gyuuwɔ ke kyaa bee dii. 37 Na alo ŋolo kyaa donɔɔ kenaŋ man keŋ ɔ yɛɛ futooli alo e. Ɔ kenyii nyi Yesu kyaa Farasii baale ŋon dɛɛ ɔ ne dii nɛ, ɔ moo nuŋ ofoŋofoŋte daale porontia tɔɔ kɔŋ botɔɔ, 38 keŋte ɔ kaa seŋawɔ Yesu wɔle benaa na ɔ nawɔɔ. Keŋte ɔ wii siasaraŋ woli Yesu nawɔɔ. Te ɔ moo ɔ nyeenyɔɔse feefo Yesu nawɔɔ ŋenaŋ te ɔ kyaŋa ŋa obuo man, te ɔ toosi nuŋ ofoŋofoŋte keŋ woli ŋa.
39 Farasii baale ŋon ɔ be baake Yesu gyu ɔ dɛɛ kena mena nɛ, ɔ yakowɔ ɔ nyeeman nyiaa, “Akpaa balee kei deŋ yɛɛ Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre gbagba e na, nafɔ waa gyeŋ alo ŋon ɔ ne tina e nɛ dinɔɔ. Nawolo nyi ɔ yɛɛ dukumyɛɛre e.” 40 Keŋte Yesu tiranɔɔ fa e nyiaa, “Simɔn, me dana kolo maa yako neŋ.” Keŋte ɔ yako e nyiaa, “De Gbeŋgyoo, yako maŋ.”
41 Botɔɔ te Yesu gyɔɔ e dudu kei nyiaa, “Balaŋ bala baale kyaawɔ te be gyuuwɔ ke paa kɔba lee kɔbate ŋolo gyaŋ. Ŋolo wui yɛɛ kɔbabia kakpoŋ yaale, te ŋolo mɔ wui yɛɛ sɔŋola na kufu. 42 Be man kamasɛ bɛɛ tale waa tɔ ɔ kom ya, mena dɔɔ balee ŋon moo ba koma ŋan pou kyɛɛ wɔ. Yako maŋ! Balaŋ bala kɛwɔ na, be man woŋti ne gyae la waa gyae kɔbate ŋon nombia nideli?” 43 Keŋte Simɔn tiranɔɔ nyiaa, “Mɛɛ lɛɛdi nyi ŋon ɔ kom boe nɛ.” Te Yesu yako e nyiaa, “N tiranɔɔ nideli.”
44 Botɔɔ te Yesu besena ɔ sia tee alo ŋon te ɔ yako Simɔn nyiaa, “N naa alo kei? Me kɔŋa n dɛɛ na n te fa maŋ loŋ maa faafo me nawɔɔ ya. Mɔna alo kei dɔɔ ŋon ta mo ɔ siasaraŋ faafo me nawɔɔ te ɔ moo ɔ nyeenyɔɔse feefo ŋa. 45 N te pukaa maŋ ya, mɔna lee debaŋ keŋ mɔɔ kɔŋ kɛbo nɛ, alo kei te tinaa ta me nawɔɔ ke pukaa yela ya. 46 N ta mo nuŋ paŋpaŋ gba tiu ma nyee ya, mɔna alo kei dɔɔ ŋon kyɛɛkee nuŋ woli me nawɔɔ.
47 Mena dɔɔ mɛɛ yako neŋ n ke nyii nyi ɔ nombiakumɛɛ ŋan pou ɔ be yɛɛ nɛ, Wurubuarɛ ta mo ŋa kyɛɛ e, mena dɔɔ te ɔ ne gyae me nombia nideli. Nyaŋ ŋon ŋolo da mo n dukum kyomii kyɛɛ neŋ na, n ne gyae ɔtenate nombia bo kyomii.” 48 Botɔɔ te Yesu yako alo ŋon nyiaa, “Wurubuarɛ ta mo n nombiakumɛɛ kyɛɛ neŋ.” 49 Keŋte balaŋ baŋ be kyaa botɔɔ bee dii nɛ bɔɔse dɔŋa nyiaa, “Amɔte yɛna kei, ŋon ɔ na mo nombiakumɛɛ kyɛɛ?” 50 Botɔɔ te Yesu yako alo ŋon nyiaa, “N kelɛɛdi te yeli n te nyiŋ nyeedoŋ kekpaa, ta wosefɛɛreŋ man.”