LUPWILILI LWA IKABILI LWANDIKIGWE NA MTUMIGWA WA KILISTO PAULO HA
TIMOTEO
ULONGOZI
Kitabu cha ikabili cha Timoteo kicho lupwilili lwa ikabili lwandikigwa na mtumigwa wa Kilisto Paulo ha mwanahina wake Timoteo. Kitabu cha ikabili cha Timoteo chandikigwa behi na ikimambukizo cha ugima wa Paulo. Kipigiti kino Paulo kakala mkifungo mdiwambo da Loma (1:16). Paulo kakala yamnogele ng'hani Timoteo, na mianza bwando kamulagusa kamba mwanage (Flp. 2:22 na 1Tim. 1:2, 1:18).
Luno lulo lupwilili lumwe mmwanza wa mhwilili nne zayandike Paulo ha munhu imweimwe uhaleka zija zayandike ha wanhu wamtogole Kilisto. Mhwilili ndatu ziyagwe zizo lupwilili lwa ichanduso lwa Timoteo, lupwilili lwa Tito, na lupwilili lwa Filimoni. Kipigiti vichandikigwe kitabu cha ikabili cha Timoteo, wanhu wamtogole Kilisto wakalile muutawala wa Kiloma wakala wogazigwa. Yodahika kamba kino kikala kilamso cha Paulo kwikigwa mkifungo na kakala yomulagiza Timoteo kwazaganya migayo. Kamba mkitabu cha ichanduso cha Timoteo, Paulo komzuma ng'hani Timoteo mmbuli ya wakulufunzi wa uvwizi (1Tim. 1:16-18). Vivija komulongela Timoteo kamba kowa na vipigiti vidala hamwande (3:1).
Gali Mgati ya Ikitabu
1. Paulo kosonga na kumulamsa Timoteo (1:1-2) na abaho komgangamiza (1:3-18).
2. Abaho komulongela Timoteo yawe na mwazaganyo (2:1-13).
3. Abaho Paulo kolava ndagizi (2:14-26).
4. Abaho komzuma mmbuli ya gaja gondagalawilile hamwande na nzila inogile ya kugahuma (3:1—4:8).
5. Paulo komambukiza na kulava mbuli zake mwenyego ha Timoteo (4:9-22).
1
1 Lupwilili luno lolawa ha Paulo, yasaguligwe na manogelwa ga Mulungu kuwa mtumigwa wa Kilisto Yesu. Nitumigwa kuwalongela wanhu mbuli ya ugima wa digunge Mulungu uyekile kilagano na tweye kubitila nhamanila mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu. 2 Nokwandikila gweye, Timoteo, mwanangu mnogelwa.
Ngekewa, bazi, na tindiwalo kulawa ha Mulungu Tata na kulawa ha Kilisto Yesu Mndewa wetu viwe hamoja nagwe.
Kulava Hewela na Kugangamizwa
3 Nomuheweza Mulungu, ayo inimsang'hanikila na udaho ung'alile wa kusambula gehile na ganogile kamba viwatendile wahenga zangu. Imisi na ikilo mazua gose sikusemwa gweye mnhambiko zangu. 4 Nosulukila kukona kabili, kwavija nokumbukila mahozi gako kipigiti vitukalile tuilaga. Na nokwiza kudeng'ha ng'hani tuhawa hamoja kabili. 5 Niikumbukila nhamanila yako ya ikweli, ayo iwakalile nayo bibi yako Loisi na mamaako Yunike, sambi na nie notogola kamba na gweye kunayo. 6 Sama ya kilamso kino, nokukumbusa kamba sambiuikome nhunza iyakugwelele Mulungu kipigiti vinikwikile makono gangu. 7 Kwavija Mulungu hatugwelele Loho wake giladi yatugele bwembwe, ila katugwelela Loho wa kutugela mhiko, noge, na kuizuila.
8 Avo sambiwone kinyala kumulonga Mndewa wetu ha wanhu wayagwe, ama sambiunyonele kinyala nie, nili mfungigwa sama ya Kilisto. Sama ya mhiko Mulungu ziyakugwelele, uisasale kugaya hamoja na nie sama ya Usenga Unogile. 9 Kwavija Mulungu katukombola na katukema tukale ukazi ung'alile. Katenda vino si sama ya gaja gatutendile, ila kwavija vino vivo vimnogele mwenyego. Ngekewa ino tugweleligwa kubitila Kilisto Yesu songela ulumwengu haunalumbigwa. 10 Ila sambisambi ngekewa ino igubuligwa kumwetu kubitila kwiza kwa Mkombola wetu Kilisto Yesu. Heyo kazimambukiza mhiko za ifa, na kubitila Usenga Unogile kaugubula ugima wa digunge. 11 Mulungu kanisagula nie kuwa mpeta Usenga Unogile, mtumigwa wa Kilisto, na mkulufunzi. 12 Kino kicho kilamso cha nie kugazika. Ila sikona kinyala kwavija nimtanga heyo inimtamanila, na notogola kamba heyo kodaha kukiimiliza kija kinigweleligwe mbaka zua dija dondayabwele Mndewa. 13 Zinanahile ng'hani mbuli za ikweli zinikufundize, ziwe kamba ningo ya gweye kuikweleleza, na usigale muinhamanila na mdinoge jetu mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu. 14 Vigogeni vinhu vinogile vumgweleligwe mkutazigwa na Loho wa Mulungu yokala mgati yetu.
15 Kuvitanga kamba Figela na Helimogene hamoja na wanhu wose muisi ya Asia wandeka. 16 Mndewa yawaonele bazi wanhu wali mng'anda ya Onesifolo, kwavija Onesifolo mianza bwando kausuluza moyo wangu, na honile kinyala sama yangu nie avija vinikalile mkifungo. 17 Kipigiti viyavikile mdiwambo da Loma, hima kasonga kunizahila mbaka kanyona. 18 Mndewa yamonele bazi mdizua dondayeze Kilisto! Gweye kovitanga goya mianza mingahi iyanitazile nie mdiwambo da Efeso.