Efɛsi Kaane
Pɔli Alaa Falan Naxan Nasiga Efɛsi Kaane Ma
Pɔli yi kasoon nan na Romi taani a Kitabun yireni ito sɛbɛ waxatin naxan yi, a yi a rasiga Efɛsi kaane ma. Koni, a mi yi waxi a xɔn ma Efɛsi kaane gbansanna xa a xaran. A luxi alo a yi kɛdini ito rasigama Efɛsi kaane dɛnkɛlɛya yamaan nun a rabilinna taane dɛnkɛlɛya yamane nan ma Asi yamanani alogo e birin xa a xaran. Nayi, a mi muxu wuyaxi xɔntɔnxi a kui, a mɔn mi Efɛsi kaane maxadi e sɔnne fe yi. Kitabun yireni ito sɛbɛxi nɛn alo ɲɛɛ tonge saxan ɲɔxɔn Yesu te xanbini ariyanna yi.
Xɛra Pɔli fa nɛn Efɛsi taani a xɛraya sigatiin saxandeni, a yi ɲɛɛ saxan naba na. (Xɛrane 19.1 han 20.1) Kitabun yireni ito sora 3.1 nun 4.1 nan a yitama en na a xɛraan yi kasoon nan na a yi ito sɛbɛma Efɛsi kaane ma waxatin naxan yi. A mɔn itoe fan sɛbɛ kasoon nan na: Filipi Kaane, Filemɔn, e nun Kɔlɔsi Kaane.
Kitabun yireni ito fala yisoxini ito ra fa fala Ala feen birin nagidixi nɛn alogo “A xa seen birin malan, naxanye kore xɔnna nun bɔxɔ xɔnna ma, a yi a Muxu Sugandixin findi ne birin xunna ra.” (1.10) Ala a dɛnkɛlɛya yamaan nan findixi Yesu fati bɛndɛn na dunuɲa yi alogo a xa dunuɲa feene birin malan Yesu yamarin bun. Nayi, dɛnkɛlɛya yamaan lan nɛn e sariɲan e dunuɲa yi gidini. Lanna xa lu yamaan ni alogo Yesu a yamaan lanna xa findi a binya xunna ra dunuɲa nun kore xɔnna ma. Ala to dunuɲa muxune birin malanma alogo a xa binyen sɔtɔ kore xɔnna ma, en tan sese mi lan en yi na lanna kala en nun muxun bodene tagi fɔ en na en yɛtɛ magodo en bode xa, en sariɲan. (5.21)
A Kitabun yireni ito fɔlɔxi duban nan ma (1.1-2) a yi a raɲan duban ma. (6.21-24) Falan naxan tixi Kitabun kui, a yitaxunxi dɔxɔ firin: A singena (1.3-3.21), Ala naxan ligaxi en xa a Muxu Sugandixin Yesu xɔn, Pɔli yelin xanbini a sɛwan mayitɛ na fe ra, a yi dɛnkɛlɛya muxune lan feen yɛba, a yi a yita en na Ala Yahudiyane nun siya gbɛtɛne malanxi kii naxan yi, e findi yama kedenna ra, a yamana. A firindena (4.1-6.20), xɛrana a falama a Kitabun xaran muxune lan nɛn a e xa findi kedenna ra nii nɛnɛni Alaa Muxu Sugandixin Yesu nin. A yi a yɛba lanna luma e nun bonne tagi kii naxan yi dɛnkɛlɛya yamani e nun denbayani.
Pɔli Alaa yamaan lan feen nan yɛbama misali saxan xɔn: fati bɛndɛn lanna nun banxin ti kiina nun lanna xɛmɛn nun a ɲaxanla tagi. Alaa Muxu Sugandixin Yesu luxi alo fati bɛndɛn xunna, e nun alo banxin bundɔxɔ gɛmɛna. Dɛnkɛlɛya yamaan mɔn luxi Alaa Muxu Sugandixin xa nɛn alo ɲaxanla a xɛmɛn xa. Nayi, en na a toma nɛn fa fala lanna mi luyɛ dɛnkɛlɛya muxune tagi xa muxune mi xɛtɛ hakɛn nun yulubin fɔxɔ ra, e la Marigin na.
1
1 N tan Pɔli naxan findixi Yesu Alaa Muxu Sugandixina xɛraan na Ala sagoon xɔn ma, n tan nan ito sɛbɛma yama sariɲanxin ma Efɛsi taani, tɔgɔndiya muxun naxanye Yesu Alaa Muxu Sugandixini. 2 En Fafe Ala nun en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin xa hinanna nun bɔɲɛ xunbenla fi ɛ ma.
En barakan naxan sɔtɔma
3 En barikan bira en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin Fafe Ala xa naxan niin duban birin nagidixi en ma ariyanna yi a Muxu Sugandixini. 4 Benun dunuɲa xa da waxatin naxan yi, Ala bata yi en sugandi nun alogo en xa sariɲan, en lu fɛtareyani a yɛɛ ra yi. Ala bata yi a ragidi a xanuntenyani, 5 a xa en findi a diine ra Yesu Alaa Muxu Sugandixin barakani alo a rafan a ma a yɛtɛɛn sagoni kii naxan yi. 6 Na yi findi Ala hinan gbeen kanna tantun xunna ra a naxan fixi en ma a xanuntenna xɔn.
7 Amasɔtɔ en bata xunba Yesu wunla xɔn ma,* Yesu wunla xɔn ma: Na bunna nɛɛn, fa fala a sayaan xɔn ma. en yulubine yi xafari, a yi a hinan dɛfexi gbeen mayita, 8 Ala bata naxan nagidi en ma a faɲin na a fekolonna nun a xaxilimayaan birin yi. 9 A bata a sagoon wundo feen makɛnɛn en xa, a rafan feen naxan nagidi Yesu barakani 10 alogo a xa na rakamali a waxatin na a li. Na sagoon ni i ra fa fala a xa seen birin malan, naxanye kore xɔnna nun bɔxɔ xɔnna ma, a yi a Muxu Sugandixin findi ne birin xunna ra.
11 En mɔn sugandixi en xa lu Yesu yi, alo Ala bata yi a ragidi en ma kii naxan yi nun, Ala naxan feen birin nakamalima a yɛtɛ a maragidin nun a sagoon xɔn. 12 Na ligaxi nɛn alogo en tan naxanye singe bata en yigi sa Alaa Muxu Sugandixini, en xa findi tantun seen na Ala binyen kanna xa.
13 Ɛ tan fan bata lu Yesu yi, ɛ to ɲɔndin falan mɛxi, ɛ rakisi fe Xibaru Faɲina, ɛ yi la Yesu ra, Ala yi a Nii Sariɲanxin lu ɛ yi a taxamasenna ra, a bata yi en tuli sa naxan na. 14 Alaa Nii Sariɲanxin luxi nɛn alo Ala se singen naxan soxi en yii taxamasenna ra alogo en xa a kolon en sa kɛɛn sɔtɔma nɛn Alaa yamaan na xunba waxatin naxan yi, en yi Ala tantun a binyeni.
Pɔli a Ala maxandina
15 Nanara, xabu n na ɛ dɛnkɛlɛyana fe mɛ Marigi Yesu ma e nun ɛ xanuntenyana yama sariɲanxin birin xa, 16 n barikan birama Ala xa ɛ fe yi waxatin birin, n nɛma Ala maxandɛ ɛ xa. 17 N Fafe Ala, binyen kanna maxandima ɛ xa, en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixina Ala alogo a xa a Nii Sariɲanxin nagodo ɛ ma naxan fe kolonna fima, a feene makɛnɛn alogo ɛ Ala kolonna xa fari sa. 18 N na Ala maxandima ɛ xa alogo ɛ xa feene yɛɛ to ɛ bɔɲɛni, a fixa, alogo a ɛ xilixi yigin naxan ma, ɛ xa na kolon, a bata kɛɛ nɔrɔxin binyen naxan lu a yama sariɲanxin xa, 19 e nun a sɛnbɛ fisamantenna en tan dɛnkɛlɛya muxune xa. Na findixi a sɛnbɛ yɛtɛɛn nan na a naxan nawalixi a fanga gbeeni 20 a to a Muxu Sugandixin nakeli sayani, a yi a lu a yiifanna ma ariyanna yi. 21 A yi a lu mangayane nun nɔyane nun sɛnbɛne nun kuntigiyane birin xun na e nun xinla naxanye birin nɔɛ falɛ dunuɲani ito yi e nun waxati famatɔni. 22 Ala bata seen birin lu Yesu sanna bun ma, a yi a findi e xunna ra dɛnkɛlɛya yamaan xa. 23 Dɛnkɛlɛya yamaan luxi nɛn alo Yesu fati bɛndɛna. Dɛnkɛlɛya yamaan Yesu a feene birin nakamalima, Yesu naxan feen birin nakamalima kiin birin yi.