20
Pol Yikenonj Makedoniya Eriya dɨde Grik Eriya nata
1 Ɨ re onggɨtyam soro kɨma bebɨg seg awonj, Pol gar ke utkunda rɨga ara emokinonj yɨpand b'eomkitam. Ɨ ton ket danda kɨma b'ugowa yɨt amneninonj, dɨde ket wɨdaemb yɨt amninonj. Seg ket ton yiwatonj Epeso taun ke menonɨm de Makedoniya eriya wa. 2 Ɨ re ton menon yokatonj onggɨt eriya nata, nyatnyata ton b'auyaena rɨga odarena eyinonj, dɨde jogjog yɨtkak ke danda kɨma ugowa eyinonj, ngɨrpu ket opendonj Grik eriya wa. 3 Ɨ ademb de nowa mobi kɨma wɨmena yikenonj. Seg ket ton pop gɨga nya menonɨm awonj Siriya wa, ajɨ ton kea wumɨr yokatonj Ju rɨga waina ɨsamki yɨt tin ongandam. Sɨ onggɨt penaemb ton ket tɨrɨr yomnonj Yerusalem wa ɨtendam Makedoniya nya nata. 4 Ɨ opimemb jɨ rɨga yepiya re ton kɨma menon yokato, Beroiya tunggam Piromna b'ɨga Sopatro, ɨ Tesalonika tunggam Aristarko ake Sekundo, ɨ Derbe tunggam Gaiyo, ɨ Timote, ɨ dɨde Asiya eriya ke rɨga Tikiko ake Tropimo. 5 Ton naska nata gɨga nya wuwonj de Trowa wa, ɨ ademb de sɨn yɨr nungauto. 6 Ɨ Yist kesa Bred Wɨn seg ke, sɨdaka ket Pilipo ke gɨga yokatonda, ɨ ket towa pɨlwa wuwond Trowa wa. Ɨ paib (5) bibɨr kak ke sɨn Trowa wa opektondam, dɨde ket seben (7) bibɨr kɨma ademb de wekenond.
Polɨmna Kikitum Menon Trowa wa
7 Ɨ Ju rɨga waina wɨram dɨde yɨr opmitena bibɨr kak ke naskajog bibɨrɨnd, ɨt re Sande, sɨn gar ke utkunda rɨga b'eomtondam areto omnɨkam. Ɨ onggɨt b'eoma wɨngɨrɨnd Pol God ma yɨt pɨtapɨta yomnenonj ngɨrpu ama re sɨdɨr, nokɨp ti ɨsami na yɨbnawonj onggɨt ɨspari ke iwatam. 8 Ɨ ɨtemb met re nowa rorkok kɨma met na, ɨ sɨn b'eomtondam re nowam rorkok nat. Ɨ demb de lampa jogjog na enyorki wekenonj. 9 Re Pol yɨtkak useneninonj, yɨpa kewar b'ɨga nyɨ da Yutiko omiti yɨbnonj rɨb b'ɨkenapu morand onggɨt nowam rorkokɨnd. Ɨ yɨtpat kea tin yokatonj. Ɨ re Pol pɨnpɨn kana yɨt apureninonj, ɨtemb kewar b'ɨgat kea yɨtbona awonj, ngɨrpu ton ket gou wa sap otendonj onggɨt nowam rorkok kumb ke. Sɨ rɨgap wanakana gou wa inkɨto. Ajɨ re rɨgap tin yutnyito, ton kea uj awonj. 10 Ɨ re Pol utkundonj tina uj gatab yɨt, ton inka ikonj gou wa, ɨ ket eamantonj ti kumbɨnd dɨde ket yɨm ke tin yikwatonj. Ɨ ton rɨga amninonj da, “Tina wɨngawɨnga re ɨta ton kɨma. Sɨ onggɨt paemb goro gar bebɨg tainam!” 11 Seg ket Pol ɨtendonj onggɨtyam nowam rorkok wa, ɨ ket komkesa rɨga kɨma areto yomnɨko, dɨde ket owou auto. Seg ton ket yɨpand yɨt b'usenento, ngɨrpu esparinonj. Onggɨt kak ke Pol yiwatonj Trowa ke. 12 Ɨ rɨgap ket ɨtemb yilo okati kewar b'ɨgand yiyo tina met wa. Sɨ onggɨt penaemb ton ma sobijog gar sam kɨma na towalenggyam b'ugowa wuwenonj.
Pol Trowa ke Gɨga Nya Yikonj Mileto wa
13 Ɨ Pol sɨn ningainonj gɨga nya naska menonɨm de Aso wa, nokɨp ton singi na awonj menonɨm gɨl nya Aso wa. Sɨ sɨn naska Trowa ke gɨga nya wuwond Aso wa. Ɨ sɨn ademb de Polɨnd yɨr yungawonda ton kɨma wɨpwɨp awowɨm dɨde ket yɨpand gɨga nya iwatam. 14 Ɨ re Pol opendonj Aso wa, ton kea sɨn nodarinonj. Sɨ sɨn tin yangitonda gɨga wa, ɨ ket wuwond Mitilene wa. 15 Ɨ ɨngkenaemb ket gɨga nya yiwatonda, ɨ ɨspari ke ket yɨgoukitonda Kiyo ailan, ɨ onggɨt ɨspari ke ket Samo ailan wus nata wuwond, ngɨrpu onggɨt ɨspari ke ket opektondam Mileto tungg wa. 16 Ɨ Polɨm re kea singi yɨbnawonj da ra rɨrɨr tainy, ton Ju rɨga waina Pentikos diyamdiyam wɨn owam de Yerusalem taun wa. Sɨ ton mukupmukup na menonɨm awonj. Sɨ ton ma singi na wɨn esomnena Asiya eriyand. Sɨ onggɨt penaemb ton tɨrɨr yomnonj gɨga nya opantam Epeso taun dɨde menonɨm de Yerusalem taun wa.
17 Ɨ re sɨn Mileto tungg wa opendonda, Pol ket Mileto ke bage yɨt yɨtmɨkitonj Epeso sosi wa elda rɨga yɨpand menonɨm ti pɨlwa. 18 Ɨ re ton tuwonj ti pɨlwa, ton ten amninonj da, “Wɨn ukoi wumɨr im rɨja na re kon wɨn kɨma nɨbnenenond ita wɨnɨnd, naskajog bibɨr ke rɨna re kon netkond dɨkɨnd Asiya eriya wa ngɨrpu yu. 19 Re kon Yonggyamɨmna wɨko omnɨka yiyenond wa wɨngɨrɨnd, Ju rɨgap ma sobijog na nenegɨr kana otonkena niyeneno. Sɨ kon ma sobijog na negɨr kɨma b'ɨdgotnena yokatenenond. Ajɨ kon kea ita wɨnɨnd kon kolenggyam gou wa aenenond, dɨde yɨrekɨp kɨma yii nindenenond, ɨ dɨde danda kɨma Yonggyamɨmna wɨko yomnɨkenenond. 20 Ɨ wɨn kwa wumɨr im da kon makwa ngai b'ɨsayond pɨtapɨta omnam dɨde ouyaenam nangga im re b'ogɨl gasa wanɨm. Kon kea wa pɨtapɨta amnenaeneninond, dɨde wen ouyaena eyeneninond b'eoma wɨngɨrɨnd dɨde met nata. 21 Ɨ kon kea yɨr ungata yɨt kɨma God ma yɨt danda kɨma apureneninond Ju rɨga wa pɨlwa dɨde Grik rɨga wa pɨlwa negɨr mɨle ke gar engendam Godɨm pɨlwa dɨde mera Yonggyam Yesund gar ke okatam. 22 Yɨr de, Yɨnayɨna Wɨngawɨnga ɨta b'imuri yɨbɨm kor garɨnd dɨde Tontemb ken ningaeny yu menonɨm de Yerusalem taun wa. Ajɨ kon ma wumɨr en nangga e kor pɨlɨnd tawɨk dem de. 23 Kon ɨnta wumɨr nɨbnyɨn rɨna re ita taun nata Yɨnayɨna Wɨngawɨnga odede wumɨrwumɨr yɨt nouyaukinonj da, ‘Sɨbɨbmet wa oramitam mɨle dɨde ukoi negɨr kɨma b'ɨdgotnenap ɨta yɨr mungai.’ 24 Kon ma ɨta koina yɨrkokar ɨsnaen, ajɨ kon b'ogla koina yɨrkokar ɨsɨngkandenyɨn undwatam wɨko rɨna re Yonggyam Yesu kor nokawonj. Kon b'ogla koina yɨrkokar ɨsɨngkandenyɨn God ma b'ogɨl yɨrkokar bage yɨt danda kɨma rɨga wa pɨtapɨta omnenam rɨna re God yoramitonj tina wurar ke.
25 “Kon ke naskand ita wɨnɨnd nekenenond wa wɨngɨrɨnd, dɨde pumb tungg gatab yɨt pɨtapɨta yomnenenond. Ajɨ yu kon wumɨr aen da wɨn makwa ɨta ket b'usaya koina wɨp yɨr ongya dem. 26 Ɨ yu bibɨr kon pɨtapɨta omnyɨn da, ‘Ra komkesa wɨn negɨr ma b'ɨsagɨka okasya dem, ɨtemb re ma koina negɨr ma pae, ajɨ wada waina negɨr mɨle paim dem.’ 27 Mop nokɨp kon makwa b'ɨsayond wa pɨtapɨta omnenam komkesa Godɨmna singi yɨtkak. 28 Ɨ God rɨga akasinonj Tinajog B'ɨgamna kus kena, dɨde yomnɨkonj Tina sosi. Seg ket Yɨnayɨna Wɨngawɨngat wen abagɨkinonj sosi wɨngɨrɨnd onggɨtyam sosi yɨr ɨpkam. Ɨ Ton ket wa akainonj sosi yɨr ɨpka rɨga nyɨ, dɨde Godɨt ket komkesa gar ke utkunda rɨga aramisinonj wa yɨm kumbɨnd. Sɨ onggɨt paemb wɨn b'obogɨl nony kɨma tekenyɨt. Dɨde wɨn b'obogɨl komkesa gar ke utkunda rɨga yɨr ɨpka teyenindam mamoi yɨr ɨpka rɨga re dɨde. 29 Ɨ kon wumɨr en da yɨmta ke ra kon iwasɨn, opima dɨ yongg wa wɨngɨr wa b'ɨtgaranj dem, dɨde mamoi mɨ ɨnyouka teyenanj kear kesa, ngɨrpu rawɨr kwa yɨpa wewe tainy dem. 30 Dɨde kon kwa wumɨr en da wa wɨngɨr ke rɨga opima towɨnkanj dem, dɨde ton ket towaina eskamki God ma yɨt ke rɨga ouyaena teyenanj dem, ɨ ket b'auyaena rɨga ɨtrɨngka teyenanj dem ten yɨmta undokam. 31 Sɨ onggɨt paemb wɨn b'ogla yɨr kɨma tekenyɨt. Wɨn ita wɨnɨnd nonyɨnd owamenenya da kon nowa kemag kɨma maike ena b'agnatenenond wen yɨpayɨpa rɨga yɨrgong omnɨkam bibɨr dɨde sɨwɨny wɨngɨrɨnd, dɨde ket yɨrekɨp ɨsokenenond wen ouyaenam. 32 Ɨ yu kon wen taramisinyɨn Godɨm yɨm nasim dɨde Tina wurarɨmna yɨtkak kumb nasim. Onggɨt yɨtkakɨp rɨrɨr im waina gar ke utkunda danda kɨma tawɨnkanj, ɨ ket rɨrɨr im wen wɨngawɨnga ke kɨlkesa tamnɨkanj, ɨ dɨde ket God ma pumb tungg owabɨnta rɨga tamnɨkanj. 33 Ɨ re kon wɨn kɨma nɨbnenenond, kon makwa singi eyeneninond yɨpa rɨgamna gold o silba o kobɨrgɨm. 34 Ɨ wɨn walenggyam wumɨr im da re kon dɨde kon kɨma wɨko rɨga wekenenond nanggamog ingaena gasa singind, kon onggɨtyam gasa amnɨkeneninond re onggɨtyam koinajog yɨm kena. 35 Kon wen auyaukinond komkesa gasa. Sɨ wɨn b'ogla bebɨg kɨma wɨko tamnɨkenindam yɨm okawam kopa kɨma rɨga odede rɨngma na re kon amnɨkeninond. Ɨ kwa wɨn b'ogla nonyɨnd tawamindam Yonggyam Yesumna yɨtkak rɨja na re tina b'auyaena rɨga amninonj da, ‘Ɨta ukoijog God ma b'ogɨl ton kɨma yet ra singi kɨma ogona mɨle tamnɨkiny. Ajɨ yet ra imda singi kɨma mɨle tamnɨkiny, God ma b'ogɨl re ti goujog wa e.’ ”
36 Ɨ re ton onggɨtyam yɨt seg awonj, ton ket kumsos b'amkonj yɨpand komkesa rɨga kɨma, dɨde ket yɨr opmitento. 37 Ɨ seg ket ton komkesa ma sobijog na yii kɨma Polɨnd ikonena yiyeno, dɨde ket madaemb yɨt kɨma omongnena yiyeno. 38 Ton ma sobijog na gar bebɨg aukɨto, mop nokɨp ton kea nonyɨnd yiyeno onggɨtyam yɨtkak rɨna re Pol yindonj odede da, “Wɨn makwa ɨta koina wɨpkak b'usaya yɨr ongya dem.” Ɨ ton ket odede gar bebɨg kɨma tin wang yiyo gɨga wa.