1 Dangan mimali si Isus, nginibuan nog gotowanan og mikpogbudoybudoy nog boyaꞌan kindogan nilan notanan og dumaanan nilan. Dadi, pimolian ni Isus poguna og sulangguꞌanan non nog, “Pongandam amu bagun amu ondiꞌ moit nog pokpotulin nog parasiuanan koyon, poꞌ og polomotadon nilan mokpopotongow tibua. 2 Poꞌ daꞌidun og pigbuni nog ondiꞌ ompotongow. Bu daꞌidun dosop og piglingod nog ondiꞌ kosunan. 3 Bu ain og tinaluꞌ niu nog amu amu da, modongog da nog glam nog gotowanan. Bu ain og ginilom dia sog dialom nog dugu, ompulonag da dia sog kodokolan.

4 “Glokoleanan ku, toluꞌon ku dianiu, naꞌ amu mondok nog gotowanan koyon nog glawas niu da og ombunuꞌ nilan, tubus nituꞌ daꞌidun na. 5 Sugaꞌid non, toluꞌon ku dianiu bog sima dodaꞌ og baꞌis niu kondokan. Kondok amu sog Mikpongon. Poꞌ ion konaꞌ tibua togo bayaꞌ mongulaꞌat nog glawas niu, sugaꞌid non, minsan og glimukud niu kopogboyaꞌan non nog sigbuon non dia sog danow nog gapuy. Saꞌan kondok amu dianon. 6 Pikil niu poloꞌma, konaꞌ taꞌ lima buk gloksayowanan nog duaꞌ sin da golagaꞌ non, daꞌidun nododaꞌ solabuk siꞌoy dianilan, og pitiang nog Mikpongon. 7 Minsan og binoluan nog buk niu, kosunan nog Mikpongon bog andun dakol non. Dadi, naꞌ amu mondok, poꞌ bololagaꞌ amu pa tokodoy dia sog gloksayowanan koyon.

8 “Toluꞌon ku dianiu, simasima og moktaluꞌ dia sog gotowanan nog ion mikokunut dianakon, toluꞌon dosop nog Binataꞌ sog Kilawan dia sog sunguꞌan nog moloikatanan nog Mikpongon nog ion og pigotowan ku. 9 Tibua, simasima og sonsingan non akon dia sog sunguꞌan nog gotowanan, maꞌ nituꞌ dosop og inangon ku dianilan dia sog sunguꞌan nog moloikatanan nog Mikpongon. 10 Bu simasima og mantu dia sog Binataꞌ sog Kilawan bianan sog taluꞌ, kompunan da. Tibua, simasima og moglakaꞌlakaꞌ dia sog Bolakat nog Mikpongon, mologon nododaꞌ kompunoy.

11 “Bila pitangon amu sog baloy nog poglumpukananan nog bansa Hudyu mangka amu ukumoy dion otawaka dia sog kounutananan bu duma mokotas nog gotow sabap sog kopokokunut niu dianakon, naꞌ amu mosusa bog olo og tabal niu dianilan. 12 Poꞌ sog tang koyon, og Bolakat nog Mikpongon og mokpanad dianiu bog olo og toluꞌon niu.”

13 Ongon sala kotow tidu sog glumpuk koyon miktaluꞌ dia ni Isus nog, “Polopanad, botaꞌbotaꞌoy nika pa tumaluꞌ dia sog gilug u nog bohogiꞌan non na akon nog pusakaꞌ nami.”

14 Dadi, tinabal ion ni Isus nog, “Le, daꞌidun og bayaꞌ u dun poꞌ konaꞌ u ginang og momasad nog maꞌ nion koyon.” 15 Mangka poktaluꞌ si Isus dia sog kodokolan nog gotowanan koyon nog, “Pongmohilat amu bu pokpotubud amu bagun amu ondiꞌ motaban nog gininisan nog gabak. Poꞌ og kotubuꞌ nog gotow daꞌ dia poktidu sog kodakol nog daya non.”

16 Tubus nion, sinuksugan non ilan nog solabuk pononggiꞌan nog, “Ongon sala kotow doyahan nog sinongkuꞌan. 17 Bu mikpikilpikil gotow koyon bog olo og pondayan non, poꞌ kulang og toguꞌan non nog songkuꞌ non koyon. 18 Dadi, mipikil non nog loglagon non og dan komaliganan non koyon mangka pogimung nog mosolag nog komaliganan bagun mugat dituꞌ og songkuꞌ non koyon asta pa og duma pogongonon non. 19 Bu long non dun dia sog pikilan non, ‘Ondaꞌ na pogondaꞌon ku minsan sanu ton, bu daꞌ na lual ginangon ku lumual sog kuman, moginuminum, bu mogloliag.’

20 “Tibua, maꞌ long nog Mikpongon dianon nog, ‘Gumowon ka nog gotow! Matong na gumul mu gobi koni. Dadi, sima noma og mokakod nog piksimpan mu koyon dia sog kotubuꞌ mu?’ ”

21 Dadi, long ni Isus dun dia sog gotowanan koyon, “Maꞌ nituꞌ og bianan nog gotow nog ain og mogomud nog daya non nog dia da sog glawas non dini sog kilawan, tibua, daꞌidun og daya non sog motaan nog Mikpongon.”

22 Dadi, miktaluꞌ si Isus dia sog sulangguꞌanan non koyon nog, “Toluꞌon ku dianiu, nog naꞌ amu mosusa paꞌali sog kotubuꞌ niu bog olo og ponganon niu, bu paꞌali sog glawas niu bog olo og koponapot niu. 23 Poꞌ og kotubuꞌ, labi pa dia sog kokan. Bu og glawas niu koyon, labi pa dia sog ponopoton. 24 Tontong niu poloꞌma og guakanan koyon. Diꞌ ilan tanan momula otawaka gumani. Bu daꞌidun tanan og ponginoguꞌan nilan somoꞌ ngon og songkuꞌ nilan. Tibua, daꞌ ilan da potiangoy nog Mikpongon. Bu bololagaꞌ amu pa tokodoy dia sog manukmanukanan koyon. 25 Poꞌ sima buan dianiu nog bianan sog susaan non, kosukpatan non og kopayat nog kotubuꞌ non? 26 Bila diꞌ niu ma minang og maꞌ nion koyon nog molomu da bosia, iduma mosusa amu ma sog duma kituꞌ?

27 “Tontong niu poloꞌma og kotubuꞌ nog bulakbulakanan koyon. Daꞌ ilan tanan ponukat otawaka pongabol nog bagun ilan mokopoglogdoy. Tibua, toluꞌon ku dianiu, nog minsan si Datuꞌ Solomon kobon nituꞌ nog doyahan tokodoy, daꞌ pa sibon pokoponapot nog mokolongas maꞌ nog bayuꞌbayuꞌ nog bulakbulakanan koyon. 28 Bila maꞌ nituꞌ ma og ginandun nog Mikpongon og koponapot non dia sog sigbotanan nog mitongow ta numun koni nog bolomaꞌ imungon nog tagun, labi pa dituꞌ og kopogusibaꞌ nog Mikpongon dianiu. Kulang dodaꞌ og salig niu. 29 Dadi, naꞌ niu potigbungon og pikilan niu dia sog kokan niu bu ginumon niu. Naꞌ amu mosusa dun. 30 Poꞌ og gotowanan koyon nog daꞌ poktamuy dia sog Mikpongon, koyon og pigopasan nilan. Tibua, og Gamaꞌ niu sog glangit, kosunan non nog sumboy ngon nododaꞌ dianiu dun. 31 Sugaꞌid non, pogopasoy niu og kopogdatuꞌ nog Mikpongon dianiu poꞌ ponoꞌuban non da amu dun.”

32 Bu maꞌ long ni Isus dun dia sog sulangguꞌanan non koyon nog, “Naꞌ amu mondok mikaꞌan amu siꞌoy, poꞌ og Gamaꞌ niu sog glangit, kisuꞌatan ion mogbogoy dianiu nog glam non nog dia sog pigdotuꞌan non. 33 Dadi, poksaluy niu og pogongonon niu mangka niu bogoy og saluy non dia sog miskinananan. Poꞌ bila maꞌ nituꞌ og ginang niu, mokalap amu nog daya kituꞌ nog ondiꞌ moglaꞌat. Mamaꞌ amu mikomud nog daya kituꞌ sog glangit nog diꞌ motipot, bu diꞌ kongayan nog polonakow, bu diꞌ kokoton nog gangnay. 34 Poꞌ minsan ain og daya niu, dituꞌ dosop og pomikilan niu.

35 “Dadi, poksimpan amu, bu poglogdoy amu nog mahatul, bu poligaꞌ niu somul non og suluꞌ niu! 36 Ilingoy niu mamaꞌ nog sosoligananan kituꞌ nog migbagad ilan nog kopokpuliꞌ nog kounutan nilan nog miktidu dituꞌ sog kaing bagun nilan da kobukaꞌan mogdayun og kounutan nilan kituꞌ. 37 Poꞌ mogloliag og sosoligananan koyon nog kodotongan ilan nog kounutan nog totanud ilan pa bu misimpan ilan nog kodatong non koyon. Poꞌ toluꞌon ku dianiu nog imungon non og dili glawas non maꞌ nog sosoligan mangka non ilan pingkudoy dia sog glomisahan, mangka non ilan poktologadoy. 38 Bu kuntungan ilan bila misimpan ilan sog kodatong nog kounutan nilan minsan siꞌoy og tongaꞌ gobi otawaka daliꞌondow. 39 Sabut niu og poktoluꞌon ku koni. Somoꞌ kisunan nog gapuꞌ nog baloy og tang nog kangoy nog polonakow dia sog baloy non, oyanan non nododaꞌ bagun da ondiꞌ ion mokosolod. 40 Bu amu siꞌoy, sumboy moksimpan amu dosop poꞌ og Binataꞌ sog Kilawan matong sog tang nog daꞌ niu dodomaoy.”

41 Tubus nion, miksak si Piter dia ni Isus, “Kounutan, ami taꞌ tibua og tinoluꞌan mu nog pononggiꞌan mu koyon otawaka sinunuꞌ mu taꞌ og glam non?”

42 Tinumabal si Isus nog, “Og sosoligan nog mokokunut bu moto momikil, ion og guokilan nog kounutan non nog bayaꞌ mogokbit bu mogusibaꞌ dia sog pakasi sosoligananan non sog tang nog ngon kobolanon nilan dun. 43 Kuntungan og sosoligan kituꞌ nog kidotongan nog kounutan nog sonuk non moginang nog dinondag kituꞌ moginang dianon. 44 Toluꞌon ku dianiu, og sosoligan koyon, uokilan nododaꞌ ion nog bayaꞌ mogokbit sog glam nog gakod nog kounutan non koyon. 45 Tibua, bila mamaꞌ nog sosoligan kituꞌ nog moktaluꞌ sog dialom pikilan non, ‘E! Mobon pa datong og kounutan ku,’ mangka non ponglokposoy og pakasi sosoligananan non nog glibun laki mangka ion poglokanlokan bu poginuminum asta molangu, 46 kotokowan ion nog matong og kounutan non sog gondow nog daꞌ non bibolaꞌoy, bu sog tang nog daꞌ non dodomaoy. Pogoktadon nododaꞌ nog kounutan non koyon mangka non ion pompuꞌoy mosinsa sog gotowanan kituꞌ nog diꞌ tumud.”

47 Maꞌ long sop ni Isus, “Ain og sosoligan kituꞌ nog kisunan non bog olo og glegan nog kounutan non, saka daꞌ poksimpan bu daꞌ non ponglenglengoy moginang, podokolon nododaꞌ og badas dianon. 48 Tibua, og sosoligan kituꞌ nog diꞌ non sunan og glegan nog kounutan non, saka mokinang nog ginang kituꞌ nog koposokitan dun, bodason siꞌoy mikaꞌan da. Poꞌ bila og gotow binogayan nog modakol, pongombatan dosop ion nog modakol. Bu og gotow nog inuokilan nog mosolag nog bayaꞌ, mosolag dosop og dodomaan dianon.”

49 Tubus nion, miktaluꞌ nosop si Isus. Long non dun, “Minangoy u mokpitang nog gapuy dini sog dunya. Bu sabaꞌ u dun tutudan na. 50 Tibua, mangka siꞌoy datong, ongon pa poguna og bunyag nog kobianan ku. Ombogat pikilan ku solian nog daꞌ u pa kobianoy. 51 Baluꞌ niu dun, minangoy u taꞌ dini mokpitang nog gomigus sog dunya? Konaꞌ. Sugaꞌid non, og gotowanan mimung nog diꞌ ilan mokpoksulut dun. 52 Moktidu sog numun kituꞌ, ongon og lima kotow sog sala konglangan ondiꞌ moksulut. Og duaꞌ kotow diꞌ sumulut sog tolu kotow bu og tolu kotow diꞌ sumulut sog duaꞌ kotow. 53 Bu og gamaꞌ bu og gombataꞌ non nog glaki, ondiꞌ ilan dosop moksulut. Bu og ginaꞌ ilan nog gombataꞌanan non nog glibun, diꞌ ilan dosop moksulut. Bu ongon dosop og kolibunanan nog ondiꞌ ilan moksulut nog ponugangan nilan nog glibun.”

54 Tubus nituꞌ, miktaluꞌ si Isus dia sog gotowanan nog, “Amu koyon, bila motongow niu nog mongitoman sog bukid, kosunan niu nog mogdupiꞌ posunguꞌ, bu mogdupiꞌ doma. 55 Bu bila sop moyup gutalaꞌ, moktaluꞌ amu dosop nog posunguꞌ na mokpodos, bu motuman doma. 56 Amu og gotow nog sagya tibua mokpopotongow! Kosunan niu mogustal og gindanan sog glangit bu sog glupaꞌan, saka diꞌ niu ma sunan mogustal og mitongow niu numun kituꞌ!

57 “Iduma ondiꞌ niu ma inangon og dili pikilan niu kituꞌ nog ombaꞌis inangon?

58 “Bila mikosalaꞌ a sog pakasi mu saka pitangon non ika dituꞌ sog gukum, dia amu pa sog dalan, sumboy pogopasan mu na nog moglokopia amu. Poꞌ bila muakil non na ika sog gukum, og gukum og muakil dianika sog pogaid nog kolobusuan. Tubus nituꞌ, ion na kumolobusu dianika. 59 Toluꞌon ku dianika, ondiꞌ a nododaꞌ mokoluas bog diꞌ mu da koboyadan og glam nog kosolaꞌan mu.”