Og Gombaꞌis nog Guksugan paꞌali dia ni Isukristu nog sinulat ni
Luk
Og Piuna Taluꞌ paꞌali sog Gombaꞌis nog Guksugan nog Sinulat ni Luk
Og libru koni nog sinulat ni Luk, og mikposun paꞌali dia ni Isus nog ion og pinasad kituꞌ nog Polonabang nog bansa Israel, bu ion dosop og Polonabang sog glam nog gotowanan. Saꞌan ini iningolanan nog Gombaꞌis nog Guksugan. Sinulat dosop ni Luk nog si Isus, bianan dia sog Bolakat nog Mikpongon, dinondag ion mogustal nog Gombaꞌis nog Guksugan dia sog ain miskinan. Bu motongow sog guksugan koni, og ponaꞌub nog Mikpongon sog glam nog ginis nog kulang kobus nog gotowanan. Motongow dosop sog guksugan koni, nog kololiag, labi na sog tolipunan paꞌali sog kodatong ni Isus dini, bu dia dosop sog doksuꞌan, dangan miktolabang na si Isus dituꞌ sog glangit.
Og piguksugan sog kopituluanan 1-2 bu sog kopituluanan 9-19, diꞌ motongow dia sog guksugan nog sinulat ni Matiu, ni Mark, otawaka ni Jan. Mamaꞌ nog guksugan kituꞌ paꞌali sog sanglit nog moloikatanan bu og kangoy tumontong nog polongipat nog bilibilianan dia ni Isus nog bogu pa ion botaꞌoy. Bu og kobon pa nog bataꞌ pa si Isus dun, dituꞌ ion sog dialom Baloy nog Poktomuyan dia sog Mikpongon, bu og pononggiꞌan paꞌali sog kolongas nog gotow Samaria, bu og gotow nog minawaꞌ dia sog mokogulang non. Sog sinulat ni Luk koni, motongow bog andun kobololagaꞌ og kopogyakin, bu paꞌali sog Bolakat nog Mikpongon. Motongow dosop og ponginangon nog kolibunanan dia sog ginang ni Isus, bu og kopogampun nog Mikpongon dia sog dusaanan.
1. Og bokna nog guksugan ni Luk, 1:1-4.
2. Og kobataꞌ bu masa nog bataꞌbataꞌ pa si Jan nog Polomunyag bu si Isus, 1:5–2:52.
3. Og piginang ni Jan nog Polomunyag, 3:1-20.
4. Og kobunyag bu kopongyubaꞌ dia ni Isus, 3:21–4:13.
5. Og piginang ni Isus dia sog kodokolan nog gotowanan dituꞌ sog Galili, 4:14–9:50.
6. Og piginang ni Isus sog kopanow non kituꞌ tidu sog Galili mangoy dituꞌ sog Jerusalem, 9:51–19:27.
7. Og gimpusan nog simana non sog Jerusalem bu sog glumibut nog gimbolayan koyon dion, 19:28–23:56.
8. Og kopokpotubuꞌ dianon tidu sog patoy, og kopokpotongow non sog gotowanan, bu og kopoktolabang non sog glangit, 24:1-53.
1
1 Og sulat koni tidu dia ni Luk posunguꞌ dia ni Teopilus.* 1:1 Og Teopilus koni og Ginirik. Og maꞌana non, og gotow kituꞌ nog molalam sog Mikpongon.
Modakol og gotow nog migapas sumulat nog guksugan paꞌali sog piginang ni Isukristu kobon nog dini pa ion nita. 2 Og sinulat nilan kituꞌ ion non og piguksugan nog gotowanan kituꞌ dianami nog mikotaksiꞌ nog ginang non tidu pa sog tolipunan. Bu ilan dosop og mikpulonag nog Gombaꞌis kituꞌ nog Guksugan paꞌali sog ginang nog Mikpongon dia sog gotowanan. 3 Dadi, akon, pigonadan ku dosop mahatul og glam non kituꞌ tidu pa sog tolipunan non. Mipikil u dosop nog pokpolaspolason ku sumulat og guksugan paꞌali dianon bu poiton ku dianika, Pogodaban Teopilus, 4 bagun mu da kosunan nog motud dodaꞌ og pianad kituꞌ dianika nog sakup ni Isus.
Pidonsamaꞌ tumaluꞌ nog moloikat nog Mikpongon og kobataꞌ dia ni Jan nog Polomunyag
5 Kobon pa nog si Herod og migdatuꞌ sog probinsia nog Judia, ngon sala kotow bolian nog bansa Hudyu og ngalan non si Sakaraya. Ion og sakup nog sala kampung nog boliananan kituꞌ nog dia sog pangkat ni Apuꞌ Abidya. Bu og ngalan nog duoy non si Elisabet. Ion siꞌoy miktidu dosop dia sog pangkat ni Apuꞌ Aron.† 1:5 Si Aron koni, og piktolipunan nog glam nog boliananan nog bansa Hudyu. 6 Og pogduoy koyon midulus og kotubuꞌ nilan dia sog motaan nog Mikpongon bu ondaꞌ ilan kosimoy dia sog glam nog dondagan bu glam nog poꞌatan nog Mikpongon. 7 Tibua, daꞌidun og bataꞌ nilan poꞌ si Elisabet, asta mogulang na, ondiꞌ mogbataꞌ.
8 Dadi, dangan minatong na og tang nog sakup nog kampung ni Apuꞌ Abidya og mogokbit sog Baloy nog Poktomuyan dia sog Mikpongon, si Sakaraya og bolian dun. 9 Poꞌ og botad nog boliananan, moglogindanan ilan bog sima tumutung nog komangyan dia sog poktutungan nilan kituꞌ sog dugu kituꞌ nog mosigda. Bu si Sakaraya og mipiliꞌ nilan. 10 Sonuk ni Sakaraya moktutung nog komangyan, glam nog gotowanan dion, sosuku og miktamuy, migyakin ilan sog glowasan. 11 Sonuk ni Sakaraya tumutung, gomonsunoy pa, og moloikat nog Mikpongon mikpotongow dianon nog dia pogindog sog dapit glintu nog poktutungan nog komangyan koyon. 12 Dadi, kitokowan ion bu kiondokan dun dangan mitongow non. 13 Tibua, miktaluꞌ og moloikat koyon nog, “Naꞌ a kondokan Sakaraya poꞌ og gyakin mu midongog nog Mikpongon. Og duoy mu nog si Elisabet mogbataꞌ nog glaki bu sumboy ingolanan mu ion nog Jan. 14 Bu bila botaꞌon og bataꞌ koyon, landuꞌ gloliag mu dun bu modakol dosop og gotowanan og mogdaꞌdaꞌ dun. 15 Og bataꞌ niu koyon mimung motas dia sog motaan nog Mikpongon. Bu sumboy diꞌ ion minum nog sosuku mokobisa. Bu tidu sog kobataꞌ dianon, dia non na og Bolakat nog Mikpongon. 16 Bu bianan dianon modakol og pangkat ni Apuꞌ Israel og motiguliꞌ dia sog Mikpongon nog Kounutan nilan. 17 Bu ion moguna dia sog Kounutan. Mongon dianon og bolakat bu og bayaꞌ mamaꞌ nog bolakat kituꞌ bu og bayaꞌ nog dia ni Iladya, og polomolatas kituꞌ nog taluꞌ nog Mikpongon kobon nituꞌ. Bu sabap sog pomali nog bataꞌ mu koyon, og mokogulanganan bu og gombataꞌanan nilan nog daꞌ pomoksulut, motiguliꞌ ilan dun. Bu og gotowanan kituꞌ nog ondaꞌ pokokunut sog glegan nog Mikpongon, mokpuliꞌ na dia sog Mikpongon bu mokopikil ilan na moginang nog kodulusan. Bianan dianon, og gotowanan mosimpan sog kodatong nog Kounutan nilan.”
18 Tubus nion, miktaluꞌ si Sakaraya dia sog moloikat koyon nog, “Olo ma kisunoy u dun nog og taluꞌ nika koyon motuman dodaꞌ? Poꞌ mogulang ami na!”
19 Dadi, tinumabal og moloikat koyon nog, “Akon si Gabriel nog miktidu dituꞌ sog sunguꞌan nog Mikpongon. Ion og dinumondag dianakon mangoy dini nika mangoy mogabit nog molongas nog guksugan koni. 20 Tibua, sabap nog ondiꞌ a ma tumud nog tinaluꞌ u koni nog saka motud bosia, moktimaluy a bod. Moktolipun numun kituꞌ diꞌ a mokopoktaluꞌ asta sog gondow nog motuman na og piktaluꞌ u koni dianika.”
21 Og gotowanan sop kituꞌ nog migbagad dia ni Sakaraya dia sog glowasan nog Baloy nog Poktomuyan koyon, kisobuꞌan ilan bog olo og kiobon non sog dialom. 22 Dangan linumiu si Sakaraya, ondiꞌ na ion mokopoktaluꞌ. Dadi, misabut nilan nog ongon pitongow nog Mikpongon dianon sonuk nog dituꞌ ion sog dialom. Dadi, sabap nog diꞌ ma ion mokopoktaluꞌ, mikpopononggiꞌ tibua ion dia sog gotowanan koyon dion.
23 Dangan midoksuꞌ na og polosukuꞌan ni Sakaraya dia sog Baloy nog Poktomuyan koyon, minuliꞌ ion dituꞌ sog bonua nilan. 24 Tubus nituꞌ, si Elisabet migbogat dodaꞌ, bu lima bulan nog daꞌ ion pogliuliu sog baloy. 25 Bu miktaluꞌ ion nog, “Kilolatan u dodaꞌ tokodoy nog Pogbayaꞌ poꞌ bianan sog gininang non koni dianakon, miawaꞌ og sipogan ku dun dia sog gotowanan.”
Pidonsamaꞌ tumaluꞌ nog moloikat nog Mikpongonpaꞌali sog kobataꞌ dia ni Isus
Matiu 1:18-21
26 Dangan midopot na gonom bulan og tian ni Elisabet, og moloikat kituꞌ nog si Gabriel dinondag nosop nog Mikpongon mangoy dituꞌ sog Nasaret nog sakup nog probinsia nog Galili, 27 mangoy moguksug dia sog sala kotow dolaga nog daꞌ sibon kotuyok, og ngalan non si Maria. Si Maria koni, pigbayal ilan na ni Jusep og pangkat ni Apuꞌ Dabid. 28 Bu og moloikat koyon mikpolani dianon mangka poktaluꞌ nog, “Og kotiknaꞌ nog pikilan mongon dianika, poꞌ pipia a nog Mikpongon bu Ion dion nika.” 29 Dadi, kiondokan dun si Maria dangan midongog non og piktaluꞌ nog moloikat koyon, bu pikpikilpikil non bog olo og maꞌana nog kogolun kituꞌ dianon. 30 Bu miktaluꞌ nosop og moloikat koyon dianon nog, “Naꞌ a kondokan Maria, poꞌ kisuꞌatan dianika og Mikpongon. 31 Poꞌ diꞌ mobon mogbogat a. Bu bila mogbataꞌ a na, og bataꞌ mu og glaki bu ingolanoy mu ion nog Isus. 32 Bu ion mimung nog motas bu og pogingalan dianon nog Bataꞌ nog Mikpongon. Og Mikpongon diꞌ kolobian. Bu ion og Pogbayaꞌ. Tugdakon non dianon og kopogdatuꞌ nog pangkat non kituꞌ nog si Dabid. 33 Bu ion og mogdatuꞌ dia sog pikpongkatan ni Jakub. Og kopogdatuꞌ non daꞌidun kopus non.”
34 Dadi, miktaluꞌ si Maria dia sog moloikat koyon nog, “Olo mogandun kopogbogat u nog daꞌ u pa tanan sibon kotuyok?”
35 Tinumabal og moloikat koyon nog, “Og Bolakat nog Mikpongon tumonaꞌ dianika. Bu kotindungan ka nog bayaꞌ nog Mikpongon nog diꞌ kolobian. Dadi, og bataꞌ mu koyon daꞌ dusa non bu og pogingalan dianon og Bataꞌ nog Mikpongon. 36 Midongog mu taꞌ og goguapuꞌ mu kituꞌ nog si Elisabet, taluꞌ nog gotowanan dun, ondiꞌ na dow ion mogbataꞌ? Tibua, tontong mu, minsan siꞌoy mogulang na, numun koni gonom bulan na og tian non. 37 Poꞌ daꞌidun og mologon dia sog Mikpongon.”
38 Tinumabal si Maria nog, “Akon koni, sagya u da og sosoligan nog Mikpongon. Dadi, molongas u da bila motuman dianakon og poktoluꞌon mu koyon.” Tubus nituꞌ, ginonatan ion nog moloikat koyon.
Minumbaloy si Maria dituꞌ ni Elisabet
39 Dadi, migulikos si Maria mangka pogdaliꞌ dituꞌ sog kobukidan nog probinsia nog Judia, sog bonua ni loꞌ Sakaraya. 40 Dangan minatong ion dituꞌ sog baloy ni loꞌ Sakaraya, sinumolod ion bu ginolun non si Elisabet. 41 Dangan midongog ni Elisabet og taluꞌ ni Maria, migdodial mogdayun og bataꞌ dia sog dialom tian non. Bu og Bolakat nog Mikpongon minuluꞌ mogdayun dia ni Elisabet 42 bu mangka ion poktaluꞌ nog mosikad nog, “Sog glam nog kolibunanan, ika og pipia nog Mikpongon. Bu popiaon dosop og bataꞌ koyon dia sog dialom tian mu. 43 Ondaꞌ u tokodoy bibolaꞌoy nog og ginaꞌ nog Kounutan ku mokoponumbaloy dini nakon. 44 Saꞌan kisunan ku nog ika og ginaꞌ non, poꞌ dangan mibatik u ika, og bataꞌ koni sog dialom tian ku, migdayun mogdodial dun. 45 Pipia a nog Mikpongon poꞌ sabap sog tud mu nog glam nog piktaluꞌ nog Mikpongon dianika, motuman nododaꞌ.”
Og bobat ni Maria
46 Dadi, tinumabal si Maria,
“Landuꞌ og sanglit u sog Pogbayaꞌ 47 bu landuꞌ og daꞌdaꞌan ku poꞌ ion og Polonabang u. 48 Poꞌ daꞌ non akon suꞌusa kolingowoy minsan siꞌoy sagya u da ombabaꞌ nog sosoligan non. Dadi, moktolipun sog numun koni, og glam nog gotowanan moktaluꞌ nog akon pipia u nog Mikpongon 49 poꞌ ion og diꞌ kontuan, mosolag og tabang nog miinang non dianakon. Mosigda og ngalan non. 50 Tidu sog tiganaꞌ nog pangkat momangkat pitongow nog Mikpongon og glolat non dia sog glam nog gotowanan nog ain mogadab dianon. 51 Bianan sog Bolakat non, pikpolaꞌ non og mokpotaspotas kituꞌ sog dialom pikilan non, 52 mangka non pobobaꞌoy og mokokosog nog kodotuꞌan, bu potasoy og mikpobabaꞌ nog bolotabat non. 53 Piokan non og kigutoman nog sosuku mokobaꞌis, tibua, binugow non og pongdoyahan kituꞌ, nog daꞌidun og binogoy non dun. 54 Ita og sosoligan non nog bansa Israel, tinobangan non ita. Bu daꞌ non kolingowoy og glolat non 55 dia ni Apuꞌ Abraham bu glam nog pangkatanan non. Poꞌ tinuman non og pasad non dia sog mokogulanganan ta kituꞌ kobon nituꞌ asta sog pangkatanan nilan kituꞌ asta nog daꞌ kopus non.”
56 Tubus nion, minguliꞌan si Maria dituꞌ ni Elisabet goktob nog tolu bulan mangka ion uliꞌ.
Og kobataꞌ dia ni Jan nog Polomunyag
57 Dadi, dangan minatong og tang nog pogbotaꞌan ni Elisabet, migbataꞌ ion nog glaki. 58 Bu glam nog sumbaloyanan non bu og pigoloanan non, mikpogdaꞌdaꞌ ilan dosop dangan midongog nilan nog kololatan tokodoy ion nog Mikpongon.
59 Dangan og bataꞌ koyon midopot walu ondow tidu botaꞌon, inangoy nilan tukoy ion.‡ 1:59 Poꞌ maꞌ nituꞌ og botad nog bansa Hudyu nog og bataꞌ nilan nog glaki, walu ondow tidu botaꞌon sumboy nododaꞌ tukon. Bu songoyon nilan bosia og ngalan nog bataꞌ koyon dia sog ngalan nog gamaꞌ non nog si Sakaraya. 60 Tibua, si Elisabet miktaluꞌ nog, “Diꞌ mogusoy! Poꞌ sumboy og ngalan non si Jan.”
61 Dadi, mikpoktaluꞌ sala duaꞌ nog, “Oꞌo ma, tibua, sog glam nog pigilugananan nika daꞌidun pa maꞌ nion og ngalan non.” 62 Mangka ilan pononggiꞌ dia ni Sakaraya bog sima og kolegan non og ngalan nog bataꞌ non koyon.
63 Dadi, minonggiꞌ si Sakaraya nog bogayan ion nog ponulatan non mangka ion sulat nog, “Og ngalan non si Jan.” Dangan mitongow nog gotowanan og sinulat non koyon, kisobuꞌan ilan dun. 64 Tubus non tibua sulatoy og ngalan koyon, miglandan ion mokopoktaluꞌ puliꞌ. Bu miksanglit ion mangka pokposolamat sog Mikpongon. 65 Og sumbaloyanan nilan, kisobuꞌan ilan dun dunut gondok nilan. Bu og dongogan koyon mipulonag mogdayun sog kobukidan nog probinsia nog Judia sabap sog guksugan nog gotowanan koyon. 66 Dadi, ain mikodongog dun, mikpikilpikil ilan bog olo gidoy og bataꞌ koyon bila sumolag na poꞌ motampal tokodoy nog dianon og Bolakat nog Mikpongon.
Og bobat ni Sakaraya
67 Tubus nituꞌ, si Sakaraya og gamaꞌ nog bataꞌ koyon tinosopan nog Bolakat nog Mikpongon mangka pomitua nog taluꞌ nog Mikpongon nog,
68 “Sanglit sog Mikpongon, og piktamuy nog bansa Israel poꞌ inangoy non tobangoy og pigotowan non. 69 Bu pituaꞌ non dianita og bolokatan nog Polonabang nog ion tidu dia sog pangkat nog sosoligan kituꞌ nog Mikpongon nog si Apuꞌ Dabid. 70 Kobon nituꞌ pa bianan sog polomolatasanan non kituꞌ nog midulus, 71 pinasad non na nog tobangan non nododaꞌ ita tidu sog bantaanan ta bu tidu sog bayaꞌ nog ain mokangit dianita. 72 Bu miktaluꞌ ion nog potongowon non og glolat non dia sog mokogulanganan ta kituꞌ bu ondiꞌ non nododaꞌ poksolingawan og pasad non dianilan. 73 Og pasad kituꞌ, ion non og pinasad non kituꞌ dia ni Apuꞌ Abraham nog tobangan non ita tidu sog bayaꞌ nog bantaanan ta 74 bagun ita da mokokunut dianon bu ondiꞌ ita mondok dia sog bantaanan ta, 75 bu bagun dosop modulus og kotubuꞌ ta bu molonuꞌ og pikilan ta dia sog motaan non solian totubuꞌ ita pa.
76 Bu ika sop bataꞌ u, sog gunanunan koyon, ingolanan ka nog polomolatas nog Mikpongon nog ion ondiꞌ kolobian. Moguna a dia sog kounutan ta moksimpan nog bianan non. 77 Poꞌ posunon mu dia sog pigotowan nog Mikpongon paꞌali sog tabang non dianilan bianan sog kopongampun nog dusaanan nilan 78 sabap sog landuꞌ tokodoy og glolatan non dianilan. Og bayuꞌ nog kotabang non dianita ompononggiꞌ sog gondow nog mimolaꞌas dia sog silangan nog posunguꞌ na sumilow dianita. 79 Poꞌ ampun matong ion dini nita, ain dia sog kodoloman otawaka sog kopotayan, kosilowan ilan na nog dolag non bagun ilan da koponuluꞌan dia sog kotiknaꞌ nog kopoglokotubuꞌ.”
80 Bu og bataꞌ koyon sinumolag bu mipagon og pikilan non dia sog Mikpongon. Bu dituꞌ ion migonong sog bonua nog mologon pogonongan asta minatong og gondow nog mangoy ion mokpulonag nog pomali sog gotow Israelanan.
*1:1 1:1 Og Teopilus koni og Ginirik. Og maꞌana non, og gotow kituꞌ nog molalam sog Mikpongon.
†1:5 1:5 Si Aron koni, og piktolipunan nog glam nog boliananan nog bansa Hudyu.
‡1:59 1:59 Poꞌ maꞌ nituꞌ og botad nog bansa Hudyu nog og bataꞌ nilan nog glaki, walu ondow tidu botaꞌon sumboy nododaꞌ tukon.