1 Aizii Jesus, umakon naa Olive Naawa iti. 2 Baꞌoran kamoo, wakanadaꞌakan zii ukaawaꞌakan naa powaa ati Tominkaru Dapu ati. Pidannao kaawa-kaawan kidaꞌa naa uꞌidaꞌati. Jesus sakanatan naꞌiki uruꞌu naa utominapa-kidan koshan pidannao. 3 Upuꞌu tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu naꞌiki Phariseenao kaawa-kidaꞌakan zun, zaamata-kariwai obaꞌorantapan idi. Orooꞌo naa ĩkadishita-kidan pidannao kanaapu ii.

4 Udaunaꞌan ĩkian Jesus ati, “Tiichaa. Diꞌoraꞌa zun ikoda-kariwai odaꞌawupan baꞌoran daiaru tuma. 5 Moses taanii kakinaorii kian, zun naꞌapaꞌo, marii ozowii-kao, oboo-kao idaꞌan kuba idi. Aizii pugaru mani, naꞌapam dii pukian naꞌapaꞌo dauꞌati?”

6 Ĩnaꞌapanuz uꞌati, ĩabataꞌazon karikaonan naꞌiam uparadan panaꞌitin kakinaorii ai, ĩdakoapa-kinaa nii uruu naobanainao kanaapu ii. Mazan Jesus dawukaꞌakan pasakanatapa-kiziꞌi, usaadapaꞌakan pakaꞌu shuwu idi kaatu idaꞌa. 7 Ĩpishautan puꞌu zii uruu, Jesus saabainaꞌakan koshan pasakanatapa-kiziꞌi. Uruꞌu naa ukian ĩꞌati, “Naꞌiaꞌoram pidan unao bii aꞌo aonaa naꞌapainiꞌoram ushaꞌapatan oiaꞌo. Marii uruu kiwiiniꞌo nii boowan oroo.” 8 Udaunaꞌan udawukaꞌakan koshan. Naꞌapa koshan usaadapan pakaꞌu shuwu idi.

9 Ĩabatan idi naꞌapam Jesus kian paꞌati, baudaꞌapa kida ĩmakon Jesus ai, atii ipai ĩmakon. Tunarunaonao kiwiin ĩmakoꞌokan, udaunaꞌan paꞌinainao, ĩwaꞌakaꞌakan naa Jesus. Aizii wuruꞌu zunaabaz, pakawan zii okadishitapan naꞌii. 10 Jesus saabainan pasakanatapa-kiziꞌi koshan. Uruꞌu naa ukian oꞌati, “Naꞌiam naa ĩdyaun? Aonaa kanom waꞌakinan, kabootaꞌo nii pugaru oiaꞌo diꞌiti?”

11 “Aonaa,” okian uꞌati.

Naꞌiki Jesus kian oꞌati, “Õgaru, aonaꞌo nii kapam õkabootan oiaꞌo diꞌiti pugaru. Pumakoꞌo naa, mazan aonaꞌa naa pushaꞌapataꞌanaꞌa oiaꞌo koshan.”]* Kiwiiniꞌo saada-kariwai idaꞌa, aonaa diꞌoraz saadinpanuꞌu.

12 Baudaꞌapa kamoo, Jesus kakinaopan koshan pidannao, ukian ĩꞌati, “Õgaru wuruꞌu kanadapaꞌoraz imiꞌi baara sannao ati. Pidan zaamatinan an õꞌidaꞌati, kanadaꞌo-karuaꞌo nii umashaapan, naꞌiki aonaa naꞌapainim nii ubaiaapan marutaꞌo. Wuruꞌu kanadaꞌoraz, uruu kakupa-kinai manawun.”

13 Phariseenao kian uꞌati, “Pugaru, puꞌidaꞌaꞌoraꞌa naa karikaonan pukakuwaapan, aonaa turuu puparadan mishida-kao.”

14 Jesus kian ĩꞌati, “Mishi õꞌidaꞌaꞌo õkakuwaapan, mazan upuꞌu turuu õkuwaa mishida-kao! Ushaꞌapanum kauꞌan õaitapa naꞌikiꞌoram õwaꞌatin naꞌiki naꞌitiꞌoram õmakopan. Unao, aonaa uaitapan naꞌikiꞌoram õwaꞌatin oo naꞌitiꞌoram õmakopan. 15 Unao, udakotan pidan oiaꞌo nii, soo uzauda-kidan karikaonan. Õgaru, aonaa naꞌapa mani õdakotan pidan oiaꞌo nii. 16 Mazan ‘oiaꞌo uruu,’ oo, ‘kaimanaꞌo uruu,’ õkian an pidan dauꞌati, uruu mishiꞌo paꞌan wuruꞌu õnaꞌapanuz, ushaꞌapanum kauꞌan, aonaa õbaꞌorantinaꞌo mani wuruꞌu õnaꞌapanuz. Õdaru dyuudaꞌoraz õgaru, tumaꞌo wuruꞌu õgaruz. 17 Ukakinaorinaa kian, ‘Dyaꞌutamaꞌo pidannao kakuwaapan an naꞌapa kida manawun baudaꞌapaꞌo aimaakan dauꞌu, uruu aitapa-kao mishiꞌo wuruꞌu ĩkuwaaz.’ 18 Õkakuwaapan õdauꞌu, naꞌapa manawun õdaru, dyuudaꞌoraz õgaru kakuwaapan kawan õdauꞌu.”

19 Ĩkian uꞌati, “Naꞌiam dii mooko puDaru?”

Jesus kian ĩꞌati, “Unao, aonaa uaitapan kanom õgaru, ukauꞌan aonaa uaitapan õDaru! Uaitapan an mani õgaru, uaitapa mani õDaru kapam.”

20 Jesus paradan naꞌapa utominapa-kidan donoꞌo pidannao Tominkaru Dapu ii, maonapa puraata tauzo-kizinao ii, (Tominkaru Dapu tannaa niꞌoraz). Mazan aonaa naꞌiaꞌoram pidan zaamatan uruu, ushaꞌapanum kauꞌan aonaa zii amazada kaawan uzaamata-kinao nii.

21 Aizii Jesus kian ĩꞌati koshan, “Õmakon niꞌi naa diꞌikiꞌi. Udawatan nii õgaru, mazan umawakan nii uꞌoian biiꞌi. Õmakoꞌozoo-kizi iti, aonaa unao kaꞌiitan umakon.”

22 Ukauꞌan, Jewnao zowaunaanao kian paꞌatiaaka. “Pazowiinaꞌazon dauꞌatiꞌo õaitapan wuruꞌu ukianuz, ‘Õmakoꞌozoo-kizi iti, aonaa unao kaꞌiitan umakon,’ ukianuz?”

23 Jesus kian, “Unao, daꞌa sannao karikaonanuꞌu; õgaru, doko ikiꞌo paꞌan õwaꞌatin. Unao imiꞌi baara sannao! Õgaru, aonaa imiꞌi baara san mani. 24 Uruu idiꞌo tawuruꞌu õkianuz uꞌati, umawakan nii uꞌoian biiꞌi. Mishiꞌo nii umawakan uꞌoian biiꞌi, umamishidakan idi õgaruꞌu naa wuruꞌu.”

25 “Kanom mooko pugaru?” ĩkian uꞌati.

Jesus kian, “Õgaru wuruꞌu, õkowaadaniaz uꞌati kiwiin zii. 26 ‘Oiaꞌo,’ turuaꞌo õkian unao dauꞌati, mazan aonaꞌo nii õnaꞌapan, ushaꞌapanum kauꞌan, õparadan soo dyuudaꞌoraz õgaru dyuudan kawanaꞌati, naꞌiki õaitapa uruu sakitapaꞌo uparadan. Kanom õabatanii uruu diꞌiki, uruu õkowaada pidannao ati daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa.”

27 Aonaa ĩaitapan uparadinan paDaru aokazi iaꞌo dauaꞌo wuruꞌu. 28 Uruu idi Jesus kian ĩꞌati, “Usawatan donoꞌo naa Daonaiora Aokazi Ikiꞌo, uaitapan niꞌi naa mishi õgaruꞌu naa wuruꞌu. Uruu dono uaitapan nii, õshaꞌapatan aimaakan aonaa õaipan atiꞌo mani, mazan õparadan naꞌapa manawun õdaru tominapa-kidan kawanaꞌati õgaru. 29 Aizii dyuudaꞌoraz õgaru, karikaonanuꞌo unaꞌauzon õtuma, aonaꞌo nii uwaꞌakauzon õgaru õbaꞌorantin, ushaꞌapanum kauꞌan ukonaukii-kidanii ipai aimaakan õshaꞌapatanii.”

30 Iriba pidannao mishidan Jesus, ĩabatan idi naꞌapam ukian.

31 Ukauꞌan Jesus kian Jewnao ati mishidainaouz uruu, “Karikaonanun an uizoꞌatipan õkakinaori, uruu mishiꞌo õpidanannao unao. 32 Uaitapan nii mishiꞌo kuwai Tominkaru diꞌikiꞌo. Naꞌiki mishiꞌo kuwai muudin-kidan nii unao upoitoruitapa-kao ai.”

33 Ĩkian Jesus ati, “Abraham takaan-daunnao mazan waunao, naꞌiki aonaa naꞌapainiꞌoram baꞌoran naobanai poitoruitapauzon waunao. Naꞌapaꞌoram atiꞌo dii kaiwuruꞌu, ‘mishiꞌo kuwai muudin-kidan nii unao upoitoruitapa-kao ai,’ pukianuz?”

34 Jesus kian ĩꞌati, “Mishiꞌo kaiwuruꞌu õkianuz uꞌati: Pidan shaꞌapataꞌo oiaꞌo, uruu oiaꞌo poitoru wuruꞌu. 35 Aonaa karikaonanuꞌo nii mani naobanai taapan papoitoru padapuꞌu. Mazan udani, karikaonanuꞌo nii paꞌan utaapa-kao naobanai dani nii. 36 Ukauꞌan Tominkaru Dani muudin-kidan an unao upoitoruitapa-kao ai, mishiꞌo nii manawun aonaa poitoruiꞌi naa mani unao. 37 Õaitapa Abraham takaan-daunnao unao. Mazan upuꞌu zii uzowiaꞌazon õgaru, ushaꞌapanum kauꞌan, aonaa utaapan kaimanaiman õkuwaa unyukunuu ii. 38 Õgaru, õkakuwaapan õDaru tukapa-kidanii dauaꞌo õꞌati. Unao, ushaꞌapatan aimaakan udaru kian kawanaꞌati.”

39 Aizii ĩkian uꞌati, “Abraham mazan wadaru nii.”

Jesus kian ĩꞌati, “Umishiin an mani Abraham dainao unao, naꞌapa mani umashaapan uruu mashaapauzon kawan. 40 Õabatan kawanaꞌati mishiꞌo kuwai Tominkaru diꞌiki, uruu õkowaada unao ati. Mazan upuꞌu zii uzowiaꞌazon õgaru. Abraham, aonaa naꞌapaꞌo mani ukaduz! 41 Unao shaꞌapaapanii kidaz, udaru kaudin-kizi paꞌan wuruꞌu.”

Naꞌiki ĩkian uꞌati, “Tominkaru, uruu mazan baudaꞌapa wadaru. Aonaa baꞌoran wadaru nii.”

42 Jesus kian ĩꞌati, “Umishiin an mani udaru Tominkaru, umarainapa mani õgaru, ushaꞌapanum kauꞌan uruu diꞌikiꞌo õwaꞌatin. Uruu dyuudanii õgaru, aonaa õaipanaꞌatiꞌo mani wuruꞌu õwaꞌatinuz. 43 Kandii nii aonaa uaitapan zoobaba kaiwuruꞌu õparadanuz? Ushaꞌapanum kauꞌan aonaa uzaamataꞌazon õkuwaa. 44 Unao Satan dainao, uruu idiꞌo ushaꞌapataꞌazon aimaakan udaru aipan kawanaꞌati. Uruu, sakadin-kizai ikiꞌo uzowian pidan, naꞌiki aonaa naꞌapainim ukonaukii-kidan mishiꞌo kuwai, ushaꞌapanum kauꞌan aonaa naꞌapainim uparadan mishiin. Uruu mariidinauzo naꞌiki ipai mariidinauzonao tomin-kizi!

45 “Õgaru, mishiꞌo paꞌan õkuwaa, mazan uruu idiꞌo aonaa unao mishidan õparadan. 46 Naꞌiaꞌoram dii pidan kaidaꞌaꞌa, turuaꞌo ukainaabatan õꞌoian? Õkowaadan puꞌu mishiꞌo, mazan kandii nii aonaa umishidan õparadan? 47 Tominkaru pidanan, uruu abata Tominkaru paradan. Unao, aonaa uzaamatan Tominkaru paradan kida, ushaꞌapanum kauꞌan aonaa upidanannao mani unao.”

48 Aizii Jewnao kian Jesus ati, “Waaitapa shaꞌatii, wakianuz pudauꞌati, Samaria san pugaru, naꞌiki oiaꞌo doronai zaamatapanii.”

49 Jesus kian ĩꞌati, “Aonaa oiaꞌo doronai zaamatapan õgaru, aonaa masakaudaꞌu. Õgaru, umanawunuꞌo nii õtaapan õDaru, mazan unao, aonaa utaapan õgaru umanawunuꞌo nii. 50 Õgaru, aonaa õaipinan umanawunuꞌo nii. Mazan kainaꞌa baudaꞌapa paꞌan, aipaꞌo õtaapa-kao umanawunuꞌo nii, naꞌiki uruꞌo nii aitapa naꞌapam pashaꞌapatan õgaru. 51 Mishiꞌo kaiwuruꞌu õkianuz: Pidan izoꞌatipan an õkakinaori, aonaa naꞌapainim nii umawakauzon.”

52 Uruꞌu naa Jewnao kian uꞌati, “Aizii waaitapa, kainaꞌa mishi oiaꞌo doronai puꞌidaꞌa! Abraham mawaka uruu, prophetnao mawaka ĩnao kapam. Mazan upuꞌu zii pukian, ‘Pidan izoꞌatipan an õkakinaori, aonaa naꞌapainim nii umawakauzon.’ 53 Oo puwazootapanii shaꞌa wadaru Abraham umanawunun? Uruu mawakaꞌa naa, prophetnao naꞌapa kapam. Kanom kaduz mooko puꞌitiiman pugaru?”

54 Aizii Jesus kian ĩꞌati, “Õdakotinan an õꞌidaꞌa umanawunuꞌo nii, madiwautapa-kaꞌo wuruꞌu. ÕDaru paꞌan wuruꞌu umanawunutapaꞌoraz õgaru. Uruu unao dakotaniaz uTominkarun nii. 55 Unao, aonaa uaitapauzon uruu, mazan õgaru, õaitapa paꞌan uruu. Aizii ‘Aonaa õaitapauzon uruu,’ õkian an, mariidinauzo õgaru, naꞌapa unao kawan. Mazan õgaru, õaitapanii paꞌan uruu, ukauꞌan õizoꞌati uparadan. 56 Udaru Abraham, tuukii ukonaukian uaitapan idi patukapan nii zii õkaawan. Naꞌiki utukapa mishi õkaawan, uruu idi tuukii ukonaukian.”

57 Jewnao kian uꞌati, “Aonaa zii putunarunaoun,† Aonaa zii putunarunaoun oo “Aonaa zii puikodan 50 puwunun?” mazan naꞌapa dii mooko putukapan Abraham?”

58 Jesus kian ĩꞌati, “Mishiꞌo kaiwuruꞌu õkianuz: Õgaru naꞌaꞌoraꞌa naa Abraham tominan uaꞌii.”

59 Uruꞌu naa ĩzaamataꞌakan kuba kida paboori nii, ĩzowiaꞌakaꞌazon naa uruu. Mazan Jesus dizinaꞌakan ĩꞌai, umakoꞌokan pidannao bii an aka, naꞌiki umakoꞌokan naa Tominkaru Dapu iki.