7
Sống Khôn Ngoan
1 Danh tiếng tốt hơn dầu quý giá.
Ngày qua đời hơn hẳn ngày sinh.
2 Thà dành thời gian tại tang chế hơn tại yến tiệc. Ai rồi cũng phải chết—vậy người sống hãy để tâm suy nghĩ điều này.
3 Buồn bã hơn cười vui,
vì buồn bã luyện lọc lòng chúng ta.
4 Người khôn ngoan nghiền ngẫm về sự chết,
trong khi người dại chỉ nghĩ đến vui chơi.
5 Thà bị người khôn ngoan chỉ trích
còn hơn được người ngu dại ngợi khen.
6 Tiếng cười của người dại chóng qua,
như tiếng nổ lách tách trong lửa.
Đây cũng thật là điều vô nghĩa.
7 Của hối lộ khiến người khôn hóa dại,
và nó làm hư hỏng lòng người.
8 Kết thúc việc hơn khởi đầu một việc.
Lòng kiên nhẫn hơn tính kiêu căng.
9 Đừng vội để lòng mình nóng giận,
vì cơn giận sẵn trong lòng người dại.
10 Đừng ước ao “những ngày quá khứ tốt đẹp.”
Vì như thế chẳng phải khôn ngoan chút nào.
11 Sự khôn ngoan như kế thừa gia sản.
Cả hai đều ích lợi cho đời sống của người.
12 Khôn ngoan và tiền bạc có thể giúp mình có mọi thứ,
nhưng chỉ có khôn ngoan mới cứu được mạng sống mình.
13 Hãy suy ngẫm công việc của Đức Chúa Trời,
vì ai có thể làm cho thẳng vật Ngài đã bẻ cong?
14 Lúc thịnh vượng hãy nên vui hưởng,
nhưng khi tai biến ập đến, nên biết rằng Đức Chúa Trời cho cả hai điều đó xảy ra.
Nên nhớ rằng ở đời không có gì là chắc chắn.
Khôn Ngoan của Con Người Có Giới Hạn
15 Tôi đã thấy mọi điều trong cuộc đời vô nghĩa này, kể cả người tốt chết sớm và người ác sống lâu. 16 Vậy, đừng tỏ ra quá tốt hoặc quá khôn! Sao phải tự hại mình? 17 Mặt khác, đừng theo đường gian ác. Cũng đừng sống dại khờ! Tại sao phải chết trước hạn kỳ? 18 Hãy chú ý những điều chỉ dẫn này, vì bất cứ ai kính sợ Đức Chúa Trời sẽ tránh được cả hai.
19 Một người khôn ngoan mạnh hơn mười người lãnh đạo thành.
20 Chẳng có một người nào suốt đời làm điều phải mà không phạm tội.
21 Đừng chú tâm đến lời nhỏ to—kẻo con sẽ nghe lời của đầy tớ nguyền rủa mình. 22 Vì lòng con biết rằng chính con cũng hay nguyền rủa người khác.
23 Tôi cố gắng hết sức để trí khôn hướng dẫn mọi suy nghĩ và hành động mình. Tôi tự nói: “Tôi kiên quyết trở nên khôn ngoan.” Nhưng sự khôn ngoan vẫn ở quá xa.
24 Sự khôn ngoan ở nơi xa thẳm và khó tìm được? 25 Tôi tìm kiếm khắp nơi, quyết tâm tìm kiếm sự khôn ngoan và tìm hiểu nguyên lý muôn vật. Tôi đã quyết tâm để chứng tỏ rằng gian ác là ngu dốt và dại dột là điên rồ.
26 Tôi nhận thấy một người đàn bà quyến rũ là một cái bẫy cay đắng hơn sự chết. Tình nàng là bẫy lưới, và đôi tay mềm của nàng là dây xích. Những ai đẹp lòng Đức Chúa Trời sẽ thoát khỏi tay nàng, còn người tội lỗi sẽ rơi vào bẫy của nàng.
27 Người Truyền Đạo nói: “Đây là kết luận của tôi. Tôi nhận thấy điều này sau khi xem xét kỹ lưỡng từ nhiều khía cạnh. 28 Dù tôi đã tìm kiếm nhiều lần, tôi vẫn không tìm được điều mình đang tìm kiếm. Trong một nghìn người đàn ông, chỉ có một người là ngay thẳng, còn trong tất cả người đàn bà, chẳng có một người nào! 29 Nhưng tôi tìm được điều này: Đức Chúa Trời tạo dựng con người ngay thẳng, nhưng loài người lại đi theo con đường xấu của riêng mình.”