Baluwa ya Keli ya Paoli kwa wanhu wa
Kolinto
Chilongole
Baluwa ya keli kwa Wakolinto nayandichigwa na Paoli kuli mhela wa makumi gahano na zihano kuza makumi gahano na sita loyavumbuche Yesu (1:1). Ayi ndo baluwa ya keli tuwele nayo Paoli nayandiche kwa chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu ako Kolinto. Wasomile wangukunda kota Paoli nakandika baluwa ya kuwang'hanuchila wanhu ng'hatu wa Wakolinto, twahela lyandiko linji lya baluwa ayi kota vyoyasimile mli sula ya 2:3-4. Baluwa ya keli kwa Wakolinto nayandichigwa na Paoli naloyawele Makedoniya (2:13).
Baluwa ya Wakolinto wa keli, yauyeng'ha kuli kusima mbuli zitanganiche kuli wanhu. Paoli kangulajila kusangalala kwa heye kwa mbuli yoyabochele kulawila kwa Tito kuli mbuli ya chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu ako Kolinto. Mli baluwa ayi twangona mbuli ya ulanguso wa kuwala kulavya vinhu mli ilagano lya sambi, honhu hawele heye Paoli yolavya malajizo kwa mbuli ya kukongoza sendi na kuza kuwatanza wanhu walingumkunda Kilistu ako Yelusalemu (8-9). Nayoneka kota watumigwa wadesi kulawila kunze mwa chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu kwa ubuhu wawo, wangumgaluka Paoli yawele yowahimiliza wawo. Achi ndo chiwalo cha kulajila ludali lwa Paoli illingulajila kukangala kwa heye yawele kota mtumigwa wa Yesu Kilistu kulutila mwiso wa Wakolinto wa keli.
Gali Mgati
Paoli kangwaluka baluwa ya heye kwa kuwalamsa chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu (1:1-7).
Hamba Paoli kangulonga kwa chiwalo cha mbuli ya majendo na mbuli yoyabochele kwa mbuli ya hewo na mwidichilo wa hewo kuli baluwa ikwete (1:8-7:16).
Kumala kwa ago, Paoli kaungulavya malajizo kwa chiwalo cha kukongoza sendi kwa chiwalo cha kuwatanza wanhu walingumkunda Kilistu ako Yelusalemu (8:1-9:15).
Mwiso Paoli kangulavya ulonzi wa kigombela kwa mbuli ya utumigwa wa heye na kukanya kwa mbuli ya majendo gayage galinguya (10:1-13:10).
1
1 Heni Paoli, mtumigwa wa Kilistu Yesu. Nguluwi ndo yanhyagule ndiwe mtumigwa. Twa hamwe na mng'holozangu Timoteyi twanguwalamsani.
Twanguwandichilani hemwe chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu muwele ako Kolinto, hamwe na wanhu weng'ha welile wa chila honhu kuli Akaya. 2 Twanguwaganilani utambichizo na kikala goya kulawila kwa Nguluwi Mhaza wa hetwe na Mkulu Yesu Kilistu.
Paoli kanguta malumbo Nguluwi
3 Yatambichizwe yawele Mhaza na Nguluwi wa Mkulu wa hetwe Yesu Kilistu, Mhaza wa isungu, Nguluwi wa usangalalo weng'ha. 4 Heye katutanza hetwe kuli magazo ga hetwe, leka natwe tuwasangalaze wanji kuli chila magazo kwa usangalalo wuwo wotulingubochela kulawila kwa Nguluwi. 5 Kota vila magazo ga Kilistu vyogalingonjezeka kwa hetwe, hihyo du ndo usangalalo wa hetwe wangonjezeka kukolela Kilistu. 6 Wone tulingugaya ng'hatu, leka kwa mbuli ya kusangalala na ulohozi wa hemwe. Hotusangalala ndo kwa mbuli ya kuwadita hemwe msangalale na kiwika hamwe muwe na ludali lwa kwimilila kugaya kukula kotugaya hetwe. 7 Kahi, kitumbila kotulinako kwa mbuli ya hemwe yima nzinzili, kwa vila tuvizela kota hommilumba kuli kugaya kwa hetwe, mochihanza kahi na kusangalala kwa hetwe.
8 Wang'holozangu, twangugana mvizele vila vyotugayile kula mkowa wa Asiya, natugaya ng'hatu kupuluta mong'ho wetu wa kwimilila, mbaka natwajiliza utumbilo wa kuwa wakomu. 9 Mgati mwa nhumbula za hetwe, natona kota tutagusigwa kubagama, avi navilawila leka tuleche kitumbila twetwe baha. Ila twitumbile Nguluwi yalinguwazilipula wabagame. 10 Heye nayatulohole kuli nongwa ng'hulu ya kubagama, na kangulutilila kutulohola, hetwe tumuwichila utumbilo kota kotulohola kahi. 11 Hemwe wone mwangutulumba moko kwa kutulandila. Ahyo, utambichizo wotupegwa kwa chiwalo cha kulanda kwa wanhu wenji ahyo, viwe vimbusambusa vya wanhu wenji ng'hatu kumtogola Nguluwi kwa chiwalo cha hetwe.
Kugaluka kwa majendo ga Paoli
12 Hetwe twangidayila chinhu chimwe, luhala lwetu lwangutulajila kota kwa welo na uzelu wa nhumbula, ulingulawa kwa Nguluwi, hauwele kwa luhala lwa lukuli, ila kwa kunoga kwa heye Nguluwi, tikala hano muisi, hali hemwe mwemwe. 13 Twanguwandichila hemwe mbuli zomlinguweza kuzisoma na kuzizela. Ndanguvijesa kota movizela goya ng'hatu, 14 hanga mbaka sambi mnzela hado hela. Tuvizela kota kuli zuwa lila lya Mkulu Yesu moweza kutonela hetwe lutogo kota na hetwe vyotuliwangunela hemwe lutogo.
15 Londiwa na utumbilo awo, nangana kuya kwa hemwe leka mpegwe utambichizo lwa keli. 16 Nangana kukolela kwa hemwe ndilimmajendo kuluta mkowa wa Makedoniya na mhela wa kuhiluka kahi, leka mbochele kutanzwa kwa hemwe kwa majendo ga heni kuluta Yudeya. 17 Ndaze, mwangijesa vyombichile hino ndiwa kota munhu yalihela lwimo? Ndaze, mwangijesa kota ndangukola vyombonile kwa majesa ga chiwunhu na kota ndangulonga “Ena, ena” Na “Hebu, hebu” Baho du? 18 Nguluwi ndo wa kitumbila ng'hatu, lelo, chila chotuwalonjele hemwe haiwele mbuli ya “Ena” Na “Hebu”. 19 Mina Kilistu Yesu, mwana wa Nguluwi, yula, heni na Silivani na Timoteyi, tumdamlile kwa hemwe, nahawele munhu wa “Ena” Na “Hebu,” Ila heye yali wa “Ena” Ya Nguluwi. 20 Kwa vila malagano geng'ha ga Nguluwi gawa “Ena”. Lelo, kwa mbuli ino, “Ena” Ya hetwe yangulonjigwa kukolela Kilistu kwa chiwalo cha ukulu wa Nguluwi. 21 Nguluwi heye ndo yawele kutwimiza hetwe na hemwe kahi kuli Kilistu, na ndo heye yuye yatuhagule, 22 Ndo haye yatuwichile ulajilo wa kuwa wanhu wa heye na kutugalila Muhe mnhumbula ya hetwe kota vyoyemilile kwa mbuli zeng'ha zoyatuwichile.
23 Nguluwi ndo yawele mlolezi wa heni, heye kaizela nhumbula ya heni! Heni suyile kahi Kolinto kwa mbuli ya kuwaditani mone usungu. 24 Hatulingugana kuwakola lupichi kwa kukunda kwa hemwe, hemwe mwa goya kuli kukunda kwa hemwe. Chomlinguganigwa ndo kukola mijito hamwe kwa chiwalo cha kusangalala kwa hemwe.