35
Hudaning Bǝyt-Əldǝ Yaⱪupⱪa baxpanaⱨ boluxi
1 Andin Huda Yaⱪupⱪa: — Sǝn ⱨazir Bǝyt-Əlgǝ qiⱪip, xu yǝrni makan ⱪil, ɵzüng akang Əsawdin ⱪeqip mangƣiningda sanga kɵrüngǝn Mǝn Tǝngrigǝ bir ⱪurbangaⱨ yasiƣin, — dedi.■ Yar. 27:43; 28:12,13.
2 Xuning bilǝn Yaⱪup ɵyidikilǝr wǝ ɵzi bilǝn billǝ bolƣanlarning ⱨǝmmisigǝ mundaⱪ dedi: — Aranglardiki yat ilaⱨ butlirini taxliwetip, ɵzünglarni paklap eginliringlarni yǝnggüxlǝnglar. 3 Andin ⱪopup Bǝyt-Əlgǝ qiⱪimiz. Mǝn xu yǝrdǝ ⱪiyinqiliⱪta ⱪalƣanda duayimni ijabǝt ⱪilip, yürgǝn yolumda mening bilǝn billǝ bolup kǝlgǝn Tǝngrigǝ ⱪurbangaⱨ salay, — dedi.
4 Xuning bilǝn ɵz ⱪolliridiki ⱨǝmmǝ yat ilaⱨ butlirini, xundaⱪla ⱪulaⱪliridiki zirilǝrni qiⱪirip Yaⱪupⱪa bǝrdi. Yaⱪup bularni Xǝkǝmdiki dub dǝrihining tüwigǝ kɵmüp ⱪoydi. 5 Andin ular sǝpǝrgǝ atlandi; ǝmma ǝtrapidiki xǝⱨǝrlǝrni Hudadin bolƣan bir wǝⱨimǝ basⱪaqⱪa, ular Yaⱪupning oƣullirini ⱪoƣlimidi. 6 Bu tǝriⱪidǝ Yaⱪup wǝ uning bilǝn billǝ bolƣanlarning ⱨǝmmisi Ⱪanaan zeminidiki Luz, yǝni Bǝyt-Əlgǝ yetip kǝldi. 7 U xu yǝrdǝ bir ⱪurbangaⱨ yasidi; akisidin ⱪeqip mangƣinida xu yǝrdǝ Huda uningƣa kɵrüngini üqün bu jayning ismini «Əl-Bǝyt-Əl» dǝp atidi.□ «Əl-Bǝyt-Əl» — mǝnisi «Bǝyt-Əldiki Huda». ■ Yar. 28:19.
8 Riwkaⱨning inik’anisi Dǝboraⱨ bolsa xu yǝrdǝ alǝmdin ɵtti. U Bǝyt-Əlning ayiƣidiki dub dǝrihining tüwidǝ dǝpnǝ ⱪilindi. Bu sǝwǝbtin xu dǝrǝh «Yiƣa-Zarning dub dǝrihi» dǝp ataldi.□ «Yiƣa-Zarning dub dǝrihi» — ibraniy tilida «Allon-baⱪut».
Hudaning Yaⱪupⱪa yǝnǝ bir ⱪetim bǝht ata ⱪilip, yengi ismini tǝkrarlixi
9 Yaⱪup xu yol bilǝn Padan-Aramdin yenip kǝlgǝndin keyin, Huda uningƣa yǝnǝ bir ⱪetim kɵrünüp, uningƣa bǝht-bǝrikǝt ata ⱪildi. ■ Ⱨox. 12:5. 10 Andin Huda uningƣa: — Sening isming Yaⱪuptur; ǝmma mundin keyin sǝn Yaⱪup atalmay, bǝlki naming Israil bolidu, dǝp uning ismini Israil ⱪoyup ⱪoydi.■ Yar. 32:27; 2Pad. 17:34. 11 Andin Huda yǝnǝ uningƣa: — Mǝn Ɵzüm Ⱨǝmmigǝ Ⱪadir Tǝngridurmǝn; sǝn nǝsillinip, kɵpǝygin; bir ǝl, xundaⱪla bir türküm ǝllǝr sǝndin pǝyda bolidu; padixaⱨlarmu sening puxtungdin qiⱪidu.□ «bir ǝl, xundaⱪla bir türküm ǝllǝr sǝndin pǝyda bolidu; padixaⱨlarmu sening puxtungdin qiⱪidu» — bu bexarǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. ■ Yar. 17:1, 6; 28:3; 48:3 12 Mǝn Ibraⱨim wǝ Isⱨaⱪⱪa bǝrgǝn zeminni sanga berimǝn, xundaⱪla sǝndin keyinki nǝslinggimu xu zeminni berimǝn, — dedi.
13 Andin Huda uning bilǝn sɵzlǝxkǝn jaydin, uning yenidin yuⱪiriƣa kɵtürüldi. 14 Yaⱪup Huda ɵzi bilǝn sɵzlǝxkǝn jayda bir tax tüwrükni tiklǝp, üstigǝ bir xarab ⱨǝdiyǝsini tɵkti wǝ zǝytun meyi ⱪuyup ⱪoydi.■ Yar. 28:18. 15 Yaⱪup Huda ɵzi bilǝn sɵzlǝxkǝn xu jayning namini «Bǝyt-Əl» dǝp atidi.□ «Bǝyt-Əl» — «Hudaning ɵyi». Bu Yaⱪupning ikkinqi ⱪetim bu namni xu yǝrgǝ ⱪoyuxi idi. Xübⱨisizki, u bu namning ǝⱨmiyitini bir ⱪǝdǝr toluⱪ qüxǝngini üqün xundaⱪ ⱪildi.
Raⱨilǝning tuƣutta ɵlüp ketixi
16 Andin ular Bǝyt-Əldin mengip, Əfratⱪa azƣina yol ⱪalƣanda, Raⱨilǝni tolƣaⱪ tutup ketip, ⱪattiⱪ tuƣut azabida ⱪaldi. 17 Əmma tolƣiⱪi ⱪattiⱪ eƣirlaxⱪanda, tuƣut anisi uningƣa: — Ⱪorⱪmiƣin, bu ⱪetim yǝnǝ bir oƣlung bolidiƣan boldi — dedi.
18 Xundaⱪ boldiki, Raⱨilǝ jeni qiⱪix aldida, ahirⱪi nǝpisi bilǝn oƣliƣa «Bǝn-Oni» dǝp isim ⱪoydi; ǝmma uning atisi uni «Bǝn-Yamin» dǝp atidi.□ «Bǝn-Oni» — (ǝrǝbqǝ «Ibn-Aniy») — mǝnisi «ⱪayƣumning oƣli». «Bǝn-Yamin» (Binyamin) degǝnning mǝnisi «ong ⱪoldiki oƣul» yaki «amǝtlik bala».
19 Raⱨilǝ wapat boldi wǝ Bǝyt-Lǝⱨǝm dǝp atilidiƣan Əfratning yolining boyiƣa dǝpnǝ ⱪilindi.■ Yar. 48:7. 20 Yaⱪup uning ⱪǝbrisining üstigǝ bir hatirǝ texi tiklǝp ⱪoydi. Bügüngǝ ⱪǝdǝr «Raⱨilǝning Ⱪǝbrǝ Texi» xu yǝrdǝ turmaⱪta. 21 Andin Israil sǝpǝrni dawamlaxturup Migdal-Edirning u tǝripidǝ ɵz qedirini tikti.□ «Israil» —Yǝni Yaⱪup, ǝlwǝttǝ. «Migdal-Edir» — mǝnisi «ⱪoy padisi munari».
Yaⱪupning oƣulliri
22 Israil u zeminda turƣan waⱪtida, Rubǝn berip ɵz atisining keniziki Bilⱨaⱨ bilǝn bir orunda yatti; Israil buni anglap ⱪaldi.
Yaⱪupning on ikki oƣli bar idi: —■ Yar. 49:4.
23 Leyaⱨdin tuƣulƣan oƣulliri: — Yaⱪupning tunji oƣli Rubǝn wǝ Ximeon, Lawiy, Yǝⱨuda, Issakar ⱨǝm Zǝbulun idi.■ Yar. 46:8; Mis. 1:2.
24 Raⱨilǝdin tuƣulƣan oƣulliri: — Yüsüp wǝ Binyamin idi.
25 Raⱨilǝning dediki Bilⱨaⱨdin tuƣulƣan oƣulliri: — Dan wǝ Naftali idi.
26 Leyaⱨning dediki Zilpaⱨdin tuƣulƣan oƣulliri: — Gad bilǝn Axir idi. Bular bolsa Yaⱪupⱪa Padan-Aramda tuƣulƣan oƣulliri idi.
Isⱨaⱪning alǝmdin ɵtüxi
27 Əmdi Yaⱪup atisi Isⱨaⱪning ⱪexiƣa, Ibraⱨim wǝ Isⱨaⱪ Musapir bolup turƣan Kiriat-Arba, yǝni Ⱨebronning yenidiki Mamrǝgǝ kǝldi. 28 Isⱨaⱪning kɵrgǝn künliri bir yüz sǝksǝn yil boldi. 29 Isⱨaⱪ tolimu ⱪerip, künliri toxup, nǝpǝstin tohtap wapat boldi wǝ ɵz ⱪowmining ⱪexiƣa berip ⱪoxuldi. Uning oƣulliri Əsaw bilǝn Yaⱪup uni dǝpnǝ ⱪildi.□ «künliri toxup,...» — ibraniy tilida «künlǝr bilǝn tolƣan bolup, ...» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu. «ɵz ⱪowmining ⱪexiƣa berip ⱪoxuldi» — «ibraniy tilida «ɵz ⱪowmliriƣa ⱪoxuldi» — 15:15 wǝ izaⱨatini kɵrüng. ■ Yar. 25:8.
□35:7 «Əl-Bǝyt-Əl» — mǝnisi «Bǝyt-Əldiki Huda».
□35:8 «Yiƣa-Zarning dub dǝrihi» — ibraniy tilida «Allon-baⱪut».
■35:10 Yar. 32:27; 2Pad. 17:34.
□35:11 «bir ǝl, xundaⱪla bir türküm ǝllǝr sǝndin pǝyda bolidu; padixaⱨlarmu sening puxtungdin qiⱪidu» — bu bexarǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.
■35:11 Yar. 17:1, 6; 28:3; 48:3
□35:15 «Bǝyt-Əl» — «Hudaning ɵyi». Bu Yaⱪupning ikkinqi ⱪetim bu namni xu yǝrgǝ ⱪoyuxi idi. Xübⱨisizki, u bu namning ǝⱨmiyitini bir ⱪǝdǝr toluⱪ qüxǝngini üqün xundaⱪ ⱪildi.
□35:18 «Bǝn-Oni» — (ǝrǝbqǝ «Ibn-Aniy») — mǝnisi «ⱪayƣumning oƣli». «Bǝn-Yamin» (Binyamin) degǝnning mǝnisi «ong ⱪoldiki oƣul» yaki «amǝtlik bala».
□35:21 «Israil» —Yǝni Yaⱪup, ǝlwǝttǝ. «Migdal-Edir» — mǝnisi «ⱪoy padisi munari».
□35:29 «künliri toxup,...» — ibraniy tilida «künlǝr bilǝn tolƣan bolup, ...» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu. «ɵz ⱪowmining ⱪexiƣa berip ⱪoxuldi» — «ibraniy tilida «ɵz ⱪowmliriƣa ⱪoxuldi» — 15:15 wǝ izaⱨatini kɵrüng.