Isaiah
Hay mipanggep ketuwen liblu an Isaiah
Hi Isaiah an nangitudok ketuwen liblu ya profetas Apu Dios. Intuttuduwana nadan tatagud Judah ya Jerusalem mipanggep ke Apu Dios ya nan pangi-enah nan-om an toon. Handih nala-uy dakol an toon ot ahi mitungoh Isaiah ya ginodwan nadan holag Israel di boble da ot mumbalin dah duwan boble. (1 Patul, chapter 12) Hanan nangappit hi north ya nangadanan hi Israel ya nan nangappit hi south ya nangadanan hi Judah.
Tinuddun APU DIOS hi Isaiah an ohan profetas hanadah tatagud Judah ya Jerusalem kediyen toon an natayan nan patul an hi Ussiah (740 B.C. Tibon yuy 6:1.) Nala-uy himpulut walun toon ya inapput di Assyriay Israel ot sakupona. (722 B.C.) Indanit handih 701 B.C. ya ginubat nadan iAssyria nadan naaladan an bobled Judah ot apputon da dida, mu uggeday Jerusalem. (36:1) Indani ya pinatnaan nan patul di Assyria an hi Sennakerib ya nadan tindaluna an sakupon di Jerusalem, mu uggeda kinabaelan. (chapters 36-37)
Mu nadan tatagud Jerusalem ya uggeda numpasalamat ke APU DIOS hi nangihwanganan dida nadah tindalun di Assyria. Mumpahhiya da ot ya abu ya mangohe da. Adida pinhod an un-unudon hi APU DIOS te munhilbi da nadah adi makulug an dios ya nadah ing-ingon dios dan kinapyan di tagu. Kinalyan Isaiah an profetas nadan iJerusalem an kastiguwon Apu Dios dida gapun diyen liwat da. Kinali nan didan ipaalin nan patul di Babilon di mabubungot an tindalun manadag nah boble da hin adida muntutuyu nah pumpahhiyaan da ya hin adida mangun-unud ke Apu Dios. Mu kahing dan adida donglon di kinalina. Indani mo ahan ya hinggop nadan tindalun di Babilon di Jerusalem ot dadagon da. Naat hituwe handih nala-uy dakol an toon hi natayan Isaiah. (586 B.C.) Ketuwey nangiayan da nadah tatagud Jerusalem an balud ad Babilon.
Mu waday kinalin Apu Dios ke Isaiah an hidiyey namnaman nadan tatagud Jerusalem handih ugge in-en nadan iBabilon didan balud hi boble da. (chapters 44-66) Insapatan Apu Dios nadah tatagunan ahina ibangngad didah boble da hin nagibbun nunholholtap dad Babilon gapuh liwat da. Insapatana bon ahina itud-ak di mangihwang hi katagutaguh udum hi algo. (52:13—53:12)
Hay nitudok ketuwen liblu:
1. Hay kastigun Apu Dios hi Judah ya Israel ya nadan udum an boble. (chapters 1-39)
2. Hay ongal an kabaelan Apu Dios ya nan kinalinan iabulut na nadan tatagud Judah an mibangngad hi boble da. Ya kinalin Apu Dios an ipaalina nan ahi mangihwang hi tagu. (chapters 40-66)
1
1 Hituwen libluy nitudkan nadan impainilan APU DIOS ke Isaiah an imbabalen Amos mipanggep hi Judah ya Jerusalem handih nun-ap-apuwan nadan nahanhanot an patul an hi Ussiah, hi Jotham, hi Ahas ya hi Hesekiah.
Hay nangipatib-an APU DIOS an gaga-iho nadan iJudah
2 Kanan APU DIOS di “Dakayun luta ya kabunyan, donglon yu tun kalyok! Hanadan u-ungan impanaptok ku ya mangohe dan ha-on. 3 Kudukdul bo nadan aggayam an umat hi baka ya kabayu te inila da nan kon bagin mumpaptok ke dida. Mu nadan tataguk an holag Israel ya uggeyak inila ya adida maawatan an ha-oy di mumpaptok ke dida.”
4 Dakayun holag Israel, nunna-ud an makastigu kayu te nakaliwwat kayu ya namahig di kinagaga-iho yu! Inwalong yuh APU DIOS ya nginohe yu nan makaphod an abun Dios yu.
* 5 Tipe anhan ta nanongnan mangohe kayu? Kon pinhod yu bon makastigu? Tibon yun paddungnay nungkaliputan di uluyu ta hidiye nan mabulubulun kayu ya maid moy amlong yu.
6 Deya ot an kay nalipuliputan am-in di adol yu, nipalpuh uluyu inggana nah dapan yu. Ugge pay anhan nalinihan, ugge naagahan ya ugge nalibbutan di liput yu.
† 7 Takon nan boble yu ya dinadag nadan buhul yu ya ginhob da.
‡ Ya ang-ang-angon yu yaden pun-ala dan am-in di bungan di intanom yu ya pundadag dan am-in di wada nah boble yu.
8 Dandani kayun maka-apput an iJudah te am-in hanadah boble yu ya abuna moh naen boble yun Jerusalem an ugge dinadag di buhul yu. Hanadan tataguh di ya adida kabaelan an makihanggah buhul dan nunlikkub hi boble da. Maid moy mangadug kenaen boble, umat nah payon maid moy mun-adug te nagibbun naani ot ammuna mo nan abung an wadah di.
9 Gulat nat ugge in-abulut APU DIOS an Kabaelanan am-in an waday o-ohan matdaan ya naten am-in di tagu tuh boble yun Jerusalem ta numbalin an umat hi Sodom ya Gomorrah an nakadaddag.
§ 10 Dakayun ap-apu ya tatagud Jerusalem ya umat kayu nadah ap-apu ya tatagud Sodom ya Gomorrah an namahig an gaga-iho da. Nomnomon yu nadan ituttudun nan AP-APU an Dios taku ya donglon yu tun kalyonan dakayu. 11 Kananay “Kon pangali yu on umamlongak nadah dakol an ianappit yun ha-on? Nahinglaak mon danaen maghob an ianappit yun kalneron ya taban di aggayam yu, takon nadan dalan di baka yu, kalnero yu ya gulding yu.
12 Itikod yun umialiali nadah maid di hilbinan iappit yun ha-on nah Templok. Te hay kakulugana ya maidak hi nomnom yu.
13 Maid di hilbin danaen ianappit yun ha-on. Ya adik mo pinhod an hamuyon di hamuy danaen bangbanglun gobhon yun iappit yu. Adik bo pinhod danaen atoaton yun Piyestan di Natalak di Bulan, takon nan tumungowan yu nah Sabadu ya nadan aton yuh kaam-amungan yun mundayaw. Te danaen am-in an at-atton yu ya numbalin an maid di hilbina gapu nadah himpappangen liwat yu.
14 Danaen atoaton yun Piyestan di Natalak di Bulan ya nadan udum an piyesta
* ya kahingngitak ya immingleyak mo.
15 Deket mundasal kayun ha-on an itagge yuy takle yu ya adik hangudon takon di itottool yuy dasal te pumapatte kayun mialig an nadadalay takle yu. 16 Muntutuyu kayu ta malini kayun kay kayu naulahan. Ya itikod yun am-in nadan atoaton yun punliwatan. Ipidwak bon kalyon, itikod yun am-in danaen gaga-ihon atoaton yu 17 ta hay maphod moy aton yu. Tibon yu ta hay maandong ya limpiyuy maat. Baddangan yu nadan mahmok an paligaton di udum an tatagu. Ya itakdog yu nadan napuh-ig ya nabalu.”
18 Kanan bon APU DIOS di “Agat mungkainnawatan taku. Takon di nakaliwwat kayun kay kayu nakammansaan ya kal-iwak di liwat yu ta kay dakayu nakaullahan ta mama-id moy mansa yu. 19 Deke ot anhan ta un-unudonak ke dakayu ya dakayuy mangan hanadah makaphod an bungan di mitanom tuh boble yu. 20 Mu deket ngohayonak ke dakayu ya patayon dakayuh buhul yu. Ha-oy an AP-APU di nangalin danae.”
Hay ngohen nadan iJerusalem ke APU DIOS
21 Hinaen boble yu an Jerusalem ya numboblayan ni-an di makangngun-unud ke APU DIOS an iohha day pundayaw dan hiya, mu ad uwani ya dakol di adi makulug an dios an dayawon di numbobleh na. Ta hidiye nan dakayun iJerusalem ya umat kayu nah babain pabpabbayad nay adol na.
† Makaphod handidan tatagun numbobleh na, mu danaen numbobleh nad uwani ya pumapatte da.
22 Dakayun bimmobled Jerusalem, handi ya umat nan boble yuh silber an nanginan gumok, mu ad uwani ya maid moy balol na. Umat bo nah makaphod an mainum, mu ad uwani ya umat mo nah danum an maid di tamtam na. 23 Hanadan aap-apu yu ya mangohe da ya makihayyup da nadah makangngako. Dawaton day regalo ya abuluton dan mabayadan ta aton day bokon limpiyu. Mu adida itakdog nadan napuh-ig ya nabalu.
24 Ta hidiye nan, hi APU DIOS an Kabaelanan am-in an Dios di holag Israel ya kananay “Numbalin kayu mon buhul ku, kinali paka-ibbalok ke dakayuy inainat yu ta gibokon yuy namahig an boh-ol ku.
25 Kastiguwon dakayu ta kaanok nadan gaga-ihon pangi-e yu ta pumhod kayu umat nah gumok an naayug ta mamahmah.
‡ 26 Ahi dakayu bo idatan hi maphod an aap-apu yun umat handidah ap-apu yuh done. Ta ahi kanan di tataguy ‘Hinaen boblen Jerusalem ya maphod di at-atton nadan bimmoble ya nanongnan mangun-unud dan APU DIOS.’ ”
27 Gapu te limpiyu ya maphod hi APU DIOS ya ihwang nah naen boble an Jerusalem ya nadan bimmoblen muntutuyuh liwat da. 28 Mu nada ken munliwat an mungngohe ya mangiwalong ke hiya an DIOS ya madadag da ya mate da.
29 Ahi kayu makatuttuyuh nundayawan yuh udum an dios takon nadan ngilinon yun laguntan pundayawan yun dida.
§ 30 Ahi kayu umat nah kaiw an mungkamag-anan weno nan intanom an makleng te maid di mundanum.
31 Hituwey nomnomon yu: Hanan tagun ongal di kabaelana ya madadag gapuh gaga-ihon atona ya maid di pakaipatikod kediyen kadadagana, umat nah dagamin kaginohhob takon di ammunay balan munggohob ya maid di pakaipatikod hi kaghobana.