21
Ema simu Yesus iha kota Yerusalem hanesan Naꞌin
(Markus 11:1-11; Lukas 19:28-40; Yohanis 12:12-19)
1 Nunia hotu, Yesus sia laꞌo liu baa leo ida naran Betfage iha Foho Saitun tehen.* Sia nanaran foho nia ‘Saitun’, tan iha nia noo toꞌos ai saitun waꞌin, mak sia kumu nola mina nosi ai nia fuan. Foho Saitun nia, takseer kilo ida dook nosi kota Yerusalem. Leo nia kreꞌis baa kota Yerusalem. Iha nia, sia nanawa heik. Hotu Yesus solok Niakaan maktuir naꞌin rua baa uluk. 2 Nia naruka sia naꞌak, “Emi rua baa leo nebaa. Oras emi tama baa, emi atu haree kuda keledai inan ida no oan, mak ema kesi iha nia. Baa kore hola, dada hodi mai Haꞌu. 3 Kalo ema mai nusu emi naꞌak, ‘Tan saa emi dada hodi ema niakaan kuda keledai?’ Emi musti hataa haꞌak, ‘Naꞌin atu saꞌe. Saꞌe notu, Nia solok nikar mai kedas.’
4 Lia neꞌe sia hotu-hotu natoꞌo lia mak Maromak makoꞌan nakerek kedan hori uluk naꞌak,
5 ‘Hei, emi ema Yerusalem sia!† Hakerek Moon lia Yunani naꞌak, “Sion niakaan oan feto”. Sion neꞌe, mak Yerusalem naran ida seluk. Iha neꞌe, Sakarias nodi lia hatetek bolu ema Yerusalem sia.
Mana lai!
Emikaan Naꞌin namaan aan mai.
Nia namaan aan mai nodi naraik aan.
Nia namaan aan mai saꞌe kuda keledai oan.’ ”✡ Sakarias 9:9
6 Yesus naruka nunia tiꞌan, maktuir nia sia baa, nalo tuir hotu-hotu mak Yesus nameno nia. 7 Sia dada nodi kuda keledai inan nia no oan mai baa Yesus. Hotu sia taka siakaan tais hafuꞌut baa, nebee Yesus saꞌe, tama baa kota. 8 Ema lear moos nola siakaan tais hafuꞌut no tais sakat, naꞌe baa dalan. Balu moos baa taa nola beet tahan‡ Mateus nakerek naꞌak, ‘ai sorun’. Mais ita hatene tiꞌan hosi Yohanis 12:13 naꞌak ai sorun nia mak ‘beet tahan’. felar keke baa dalan klaran. Hodi nunia, sia foo kneter nodi simu Yesus hanesan naꞌin. 9 Baa oras nia, ema balu laꞌo uluk Yesus, balu tenik tuir nosi kotuk. Sia nahii bele-bele naꞌak,
“Hosana! Ami tonu-haboot Naꞌi Maromak!§ Iha lia Aram ‘Hosana’ naꞌak ‘sori nola ema’. Baa oras Yesus moris iha raiklaran neꞌe, ema nodi lia fuan nia, tonu-naboot Naꞌi Maromak.
Naꞌi Daud husar-binan namaan aan mai tiꞌan!
Hosana! Ami tonu-haboot Naꞌi Maromak!
Naꞌi Maromak solok Ema neꞌe mai tiꞌan.
Hosana! Ami tonu-haboot Naꞌi Maromak,
mak nabesi aan iha laleꞌan mak aas kaliuk!”✡ Kananuk Sia 118:26
10 Baa oras Yesus tama Yerusalem nodi dahur nunia, ema kota laran tomak sai mai nodi nusu naꞌak, “Hoi! See mak mai nia?”
11 Ema lear nia nataa naꞌak, “Ema neꞌe, mak Maromak makoꞌan, naran Yesus. Nia, ema Nasaret nosi rai Galilea.”
Yesus tama baa Uma Hamulak Huun, nalatu ema makfaꞌan iha nia
(Markus 11:15-19; Lukas 19:45-48; Yohanis 2:13-22)
12 Hotu Yesus sia laꞌo liu toꞌo Naꞌi Maromak Niakaan Uma Hamulak Huun. Iha Uma Hamulak Huun lalawar, noo ema makfaꞌan oi-oik iha nia. Titu-naree nunia, Yesus baa nalatu sai sia nodi sobu karin fatin sia mak sia nodi taruka osan, no faꞌan manu lakateu sina mak ema nalo baa sera. 13 Hotu Nia katak baa sia naꞌak, “Maromak makoꞌan nakerek kedan hori uluk naꞌak,
‘Haꞌu kariik Haꞌukaan Uma,
nebee dadi fatin hamulak.’
Naꞌi Maromak nakara nunia, mais emi halo Uma neꞌe, dadi baa ema naꞌok knuuk!”✡ Yesaya 56:7; Yeremia 7:11
14 Nunia hotu, ema matan delek no ema ai asak sia mai baa Yesus iha Uma Hamulak Huun. Nia moos nadiꞌak nola sia hotu-hotu. 15 Mais baa oras naꞌilulik ulun sia no manorik ukun sia titu-naree Yesus nalo tadak blaar nunia, sia krakat. Iha nia moos lawarik oan sia nahii bele-bele naꞌak,
“Hosana! Ami tonu-haboot Naꞌi Maromak,
tan Naꞌi Daud husar-binan mai tiꞌan!”
16 Rona lawarik oan sia nahii nunia, naꞌilulik ulun sia krakat liu tan tenik, tan sia la simu dalen nia. Hotu sia katak baa Yesus naꞌak, “Hoi! O rona lawarik oan nia sia ka lale?”
Yesus nataa naꞌak, “Haꞌu krona. Nansaa? Emi sei la leno dauk iha Hakerek Moon nosi lawarik oan mak tonu-naboot Naꞌi Maromak ka? Hakerek tiꞌan naꞌak,
‘Naꞌi Maromak babilan kau mea oan no lawarik kiꞌik oan sia,
nebee sia tonu-naboot Nia.’ ”✡ Kananuk Sia 8:3
17 Hotu Yesus no Niakaan maktuir sia sai nela kota, baa toba iha leo Betania.
Yesus natuka ai huun ida nebee keta nafua ona
(Markus 11:12-14,20-24)
18 Baa awan seisawan, Yesus sia baa nikar kota Yerusalem. Mais iha dalan klaran, Yesus noran salaen. 19 Hotu titu-naree ai huun ida iha dalan tehen. Ema naa nanis ai huun nia fuan.* Ai huun nia, Hakerek Moon lia Yunani naꞌak ‘sukei’. Nia baa nareꞌis aan baa ai huun nia atu naree kokon, noo fuan ka lale. Mais toꞌo baa, Nia la naree fuan ida kois, tan ai huun nia foin nataha. Nia moos dale baa ai huun nia naꞌak, “Tan o la masai fuan baa Haꞌu, o la mafua ona!” Dale notu nunia, ai huun nia moos maran kedas.
20 Naree nunia, Niakaan maktuir sia sarebak. Sia nusu naꞌak, “Tan saa, teki-tekis dei, ai huun neꞌe maran kedas?”
21 Yesus nataa naꞌak, “Rona, tan Haꞌukaan dalen neꞌe, tebes no loos! Kalo emi fiar tebe-tebes baa Naꞌi Maromak hodi la hakerat kedan, emi bele halo nuꞌu Haꞌu kalo baa ai huun nia. Lahoos nia dei, tan emi moos bele halo liu tan tenik. Emi bele haruka foho ida niꞌit aan lori baa tasi. Naꞌi Maromak nanis lori foho nia kedas, surak emi fiar tebe-tebes baa Nia!✡ Mateus 17:20; 1 Korintus 13:2 22 Lia hotu-hotu mak emi husu baa Naꞌi Maromak, emi nanis simu, surak fiar tebe-tebes baa Nia.”
Naꞌilulik ulun sia nakusuk lia nosi Yesus beran
(Markus 11:27-33; Lukas 20:1-8)
23 Hotu Yesus sia laꞌo liu. Toꞌo Yerusalem baa, sia tama nikar baa Uma Hamulak Huun. Baa oras foin tama baa lalawar, naꞌilulik ulun sia no fukun adat sia mai nakusuk baa Yesus naꞌak, “Hori sehik aan, see mak naruka o mai tokar lauk iha neꞌe? See mak latan beran nia baa o?”
24 Mais Yesus natene sia buka dalan atu nahonu Nia. Hotu Nia nataa naꞌak, “Haꞌu moos kakara kusu lia ida baa emi. Emi hataa Haꞌu lai, foin kataa emi. 25 Haꞌu atu kusu nuneꞌe: ita hotu-hotu hatene Yohanis, ema nia mak sarani ema. See mak latan beran baa nia nebee nia sarani ema? Naꞌi Maromak ka, ema raiklaran?”
Rona nola Yesus dale nunia, sia nanoin baa-mai nodi dale baa malu naꞌak, “Adeei! Ita kona diꞌa tiꞌan! Kalo ita hataa haꞌak, ‘Naꞌi Maromak mak latan beran’, Nia atu nataa fila naꞌak, ‘Kalo nunia, tan saa emi la fiar Yohanis!’ 26 Mais ita moos la bele hataa haꞌak, ‘Ema raiklaran mak latan beran’, tan ema hotu-hotu bele krakat ita. Sia fiar naꞌak, Yohanis nia, Maromak makoꞌan.” 27 Tan lia nia, sia nataa Yesus naꞌak, “Ami la hatene.”
Yesus moos simu naꞌak, “Kalo nunia, Haꞌu moos lalika katak see mak latan beran baa Haꞌu.”
Yesus foo lia hatetek nosi ama ida no oan mane naꞌin rua
28 Hotu Yesus dale liu no ema boot nia sia naꞌak, “Emi hanoin nunabee baa lia hatetek nuneꞌe: Noo ama ida no oan mane naꞌin rua. Baa loron ida, Aman naruka oan naꞌin ida naꞌak, ‘Oa! Ohin loron neꞌe, o baa serwisu iha toꞌos lai.’
29 Mais oan nia nataa naꞌak, ‘Aa! Haꞌu la kbaa.’ Mais la kleur, oan nia sadiꞌa. Hotu nia baa.
30 Hotu ama nia naruka oan ida tenik naꞌak, ‘Oa! Ohin loron neꞌe, o baa serwisu iha toꞌos lai.’
Hotu oan nia nataa naꞌak, ‘Diꞌak ama. Haꞌu kbaa’. Mais hatene hodi baa, nia la baa.”
31 Dale notu nunia, Yesus nusu baa sia naꞌak, “Oras neꞌe Haꞌu atu kusu nuneꞌe: Nosi oan naꞌin rua nia, nabee mak nalo tuir aman harukan?”
Sia moos nataa naꞌak, “Mak uluk!”
Hotu Yesus dale naꞌak, “Tebes! Mais rona, tan Haꞌukaan dalen neꞌe, tebes no loos! Ema aat nuꞌu ema maksisi bea no feto dalan aat sia atu tama uluk emi, dadi baa Naꞌi Maromak eman. Tan emi hatene simu loos Naꞌi Maromak dei, mais la halo tuir Niakaan hakara. 32 Uluk, Yohanis Mak Sarani Ema nanorin emi tiꞌan, oin nunabee emi bele moris loos. Mais emi la hikir nia. Tuir loos, ema aat sia moos nanono baa Yohanis tiꞌan. Sia laꞌo nela siakaan salan nodi nalo tuir niakaan hanorin. Mais emi la hoꞌuk hanawa hosi emikaan salan no halo tuir niakaan hanorin.”✡ Lukas 3:12, 7:29-30
Yesus foo lia hatetek nosi ema aat mak seba toꞌos
(Markus 12:1-12; Lukas 20:9-19)
33 Nunia hotu, Yesus dale lia hatetek ida tenik baa ema boot nia sia naꞌak, “Noo ema rai naꞌin ida. Nia loke niakaan rai rohan ida, nalo baa toꞌos foun atu kuda ai anggor baa. Hotu nia baꞌa nalik. Nia moos keꞌe kuak ida, atu nalo baa fatik rai anggor ween. Nia moos nariik uma toꞌos aas ida atu nodi daka toꞌos. Hotu nia seba toꞌos nia baa ema serwisu toꞌos, nebee sia faꞌe toꞌos isin no nia. Hotu nia laꞌo baa rai dook.✡ Yesaya 5:1-2
34 Toꞌo oras kuꞌu, toꞌos naꞌin solok niakaan ema ain-liman sia baa ema serwisu toꞌos nia, atu nusu niakaan fafaꞌek. 35 Mais ema serwisu sia la nikir sia. Niakaan ema ain-liman balu kona taꞌe, balu kona hoꞌo, no balu tenik kona tuda hodi fatuk. 36 Natene nola nunia, toꞌos naꞌin solok tenik ema ain-liman klibur boot ida, liu nosi mak nia solok uluk nia. Mais ema serwisu nia sia moos nalo aat baa sia.
37 Kleu-leur, ema toꞌos naꞌin solok oan duꞌuk. Nia naneo naꞌak, ‘Kalo haꞌu ksolok haꞌukaan oan duꞌuk, sia nanis simu nia no nanono baa nia.’
38 Mais baa oras ema serwisu sia naree nola oan nia, sia moos dale baa malu naꞌak, ‘Mana lai! Katuas solok oan duꞌuk. Nia mak atu simu katuas sasoin hotu-hotu. Diꞌak liu ita hoꞌo nia ona, nebee hola toꞌos neꞌe baa ita.’ 39 Hotu sia kohi nola oan nia, dada baa toꞌos luan, hotu noꞌo nia.”
40 Dale notu nunia, Yesus natuka lia hatetek nia nodi nusu baa ema boot nia sia naꞌak, “Oras neꞌe, atu kusu nuneꞌe: Kalo toꞌos naꞌin nia mai nikar, emi hanoin nia nalo oinsaa baa ema serwisu nia sia?”
41 Hotu ema boot nia sia nataa naꞌak, “Nanis nia noꞌo ema aat nia sia hotu-hotu. Hotu nia seba toꞌos nia baa ema seluk mak faꞌe toꞌos isin kona baa niakaan oras.”
42 Hotu Yesus dale tenik naꞌak, “Arumak emi sei la leno dauk saa mak hakerek tiꞌan iha Hakerek Moon naꞌak,
‘Noo fatuk ida mak badaen fatuk sia soe lerek tiꞌan.
Mais oras neꞌe fatuk nia dadi baa uma tatuur fatuk tiꞌan!
Naꞌi Maromak duꞌuk mak boi nola, nodi natuur fatuk nia.
Etuk ita haree baa, kabaas tebes!’ ”✡ Kananuk Sia 118:22-23
43 Hotu Yesus dale natutan naꞌak, “Rona! Uluk, Naꞌi Maromak boi ita ema Yahudi neꞌe, nebee ita dadi baa Niakaan ema. Mais, tan emi la hoꞌuk hikir Haꞌu, Naꞌi Maromak atu boi ema seluk, tan ema mak tuir Niakaan hakara dei mak bele tama dadi baa Niakaan ema. 44 [Rona diꞌa-diꞌak! Ema mak nakloti kona fatuk neꞌe, nanis netan kastikar. Mais, kalo fatuk nia monu kona ema, ema nia netan kastikar todan liu.]”† Tohar 44 neꞌe, la noo iha Hakerek Moon lia Yunani balu.
45 Rona nola Yesus dale nunia, ema boot nia sia natene naꞌak, Nia nakrai lia baa sia. Sia manesak no ema serwisu toꞌos mak aat nia, no badaen fatuk mak soe lerek fatuk tatuur nia. 46 Tan baa nia, sia nawan saꞌe tebe-tebes. Sia moos buka dalan atu kohi nola Nia. Mais sia nakerat ema lear, tan ema lear sia filak Yesus naꞌak, Maromak makoꞌan. Tan lia nia, ema boot nia sia la nalo sa-saa baa Yesus.
*21:1 Sia nanaran foho nia ‘Saitun’, tan iha nia noo toꞌos ai saitun waꞌin, mak sia kumu nola mina nosi ai nia fuan. Foho Saitun nia, takseer kilo ida dook nosi kota Yerusalem.
†21:5 Hakerek Moon lia Yunani naꞌak, “Sion niakaan oan feto”. Sion neꞌe, mak Yerusalem naran ida seluk. Iha neꞌe, Sakarias nodi lia hatetek bolu ema Yerusalem sia.
✡21:5 Sakarias 9:9
‡21:8 Mateus nakerek naꞌak, ‘ai sorun’. Mais ita hatene tiꞌan hosi Yohanis 12:13 naꞌak ai sorun nia mak ‘beet tahan’.
§21:9 Iha lia Aram ‘Hosana’ naꞌak ‘sori nola ema’. Baa oras Yesus moris iha raiklaran neꞌe, ema nodi lia fuan nia, tonu-naboot Naꞌi Maromak.
✡21:9 Kananuk Sia 118:26
✡21:13 Yesaya 56:7; Yeremia 7:11
✡21:16 Kananuk Sia 8:3
*21:19 Ai huun nia, Hakerek Moon lia Yunani naꞌak ‘sukei’.
✡21:21 Mateus 17:20; 1 Korintus 13:2
✡21:33 Yesaya 5:1-2
✡21:42 Kananuk Sia 118:22-23
†21:44 Tohar 44 neꞌe, la noo iha Hakerek Moon lia Yunani balu.