28
Gu Paablo na bhammɨ dɨr ba oirɨdaꞌ na paiꞌ ɨlhiꞌch jir dɨbɨɨr na puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Malta
1 Baꞌ na chich paiꞌ dhuuk bɨɨx ba bubua miꞌ dhɨr suudaiꞌ chɨr, ba maat jachich nach miꞌp tuꞌiiꞌ na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Malta. 2 Baꞌ gu miꞌ oiꞌñkam pɨx jix bhaiꞌch chɨtda am gio na mɨt mi jaꞌp ba tu nai gɇꞌ, na guꞌ giilhim jix jɨɨpiꞌñ na bha duuk, baꞌ bach baiꞌñ am nach muiꞌ xi juukgipuꞌ. 3 Baꞌ gu Paablo jaiꞌ xi uꞌuuk gu kuꞌaaꞌ miꞌp xi chua tai dhaam. Baꞌ maaꞌn mɨjɨ dɨr jimɨɨ gu koꞌ na ba mɨidhim gu tai, baꞌ nobiꞌran jum bhiibgak pu kɨi. 4 Baꞌ gu miꞌ oiꞌñkam na mɨt tɨɨ nat nobiꞌran ba kɨi gu Paablo gu koꞌ, jup jum tɨ tɨtda am dɨɨlh:
―Jir tu muaꞌkam dho bak dhi maaꞌnkam nat baꞌ ba kɨi gu koꞌ, na guꞌ giilhim jix uaꞌtulhdhix, sia kut guꞌ tɨi cham mu paiꞌ bhaiꞌmuk muu suudaiꞌ chɨr. Guꞌ ji na guꞌ gu Dios cham aaꞌ na duakaꞌ.
5 Baꞌ gu Paablo miꞌ tai dhaam xi dhaagɨk xixiix gu nobiiꞌñ na baꞌ jigɨxiaꞌ gu koꞌ, baꞌ pu cham tuꞌ jax jum duu. 6 Baꞌ bɨɨx dhɨt pɨx am nɨiꞌñ am na paiꞌ dhuuk bhaiꞌ ji baigɨkiaꞌ piam na paiꞌ dhuuk am xi mukiaꞌ, guꞌ ji nat guꞌ chakui paiꞌ jax ba jim duu nam tɨi xi nɨiꞌñ, tɨi guꞌ ba mɨɨkim. Baꞌ gatuuk puiꞌ ji chɨi mɨt na sap jir dios ji gu Paablo, nat baꞌ cham maimtuda gu koꞌ nat tɨi kɨi.
7 Baꞌ miꞌ juꞌñdharan nach paiꞌ xi juukgimɨk, miꞌ dhɨr amuub bipioꞌ gu dɨppɨr gaꞌn guiꞌ na miꞌr gɇꞌkam kaꞌ na puiꞌ tɨɨꞌ Publio, guiꞌ nat jich chɨbiaptuda baik tanoolh gio nax bhaiꞌ tuch maakdaꞌ. 8 Baꞌ gu taataꞌn gu Publio janoꞌ pɨk jup ɇɇkaꞌ gu toiñdhiꞌ bɨnkam gu book koꞌk, baꞌ gu Paablo muiꞌ ma tɨɨgim. Baꞌ dai na jax jim xi chu daanɨk buiñor gu Dios bhaiꞌ xi dhaa gux koꞌkkam, jix kɨɨꞌ dho guꞌp jum duu miꞌ jotmodaꞌ. 9 Baꞌ na mɨt puiꞌ ba tɨ kai gu jaiꞌx kakoꞌkkam nam mu jaꞌp oiꞌñkaꞌ, jum dɨkooꞌñ jamɨt na mɨt mu jii buiñor gu Paablo. Baꞌ guiꞌ pɨx jaꞌx jup ji ja duduaꞌñ, jix kɨkɨɨꞌ dho guꞌp jum duu mɨt bɨɨx. 10 Miꞌ dhɨr baꞌ dai na mɨt ma tuch onbaiꞌ bɨɨx aixim gu tuꞌ, gio na chich paiꞌ dhuuk ba jii bhaan gu jumai gɇꞌ kanuub bɨɨx jamɨt jup xi chuch maa na jɨꞌk tuꞌch aꞌm jum aagaidhaꞌ gammɨjɨ nach jax jiimdaꞌ.
Gu Paablo na bhammɨ dɨr ba aayaꞌ Rooma
11 Baꞌ gu baik masaaꞌn na chich bhammɨ dɨr xi juruuñdhak na paiꞌ ɨlhiꞌch jir dɨbɨɨr, ba jii chich bhaan gu jumai gɇꞌ kanuub guiꞌ nat puiꞌ bhaiꞌp juruuñ na jɨꞌx juugɨt jix jɨɨpiꞌñ kat. Baꞌ dhi gɇꞌ kanuub jir bhammɨ dɨr jaꞌk kam kaꞌ na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Alijandriiya, baꞌ bhaan bha tuuttuꞌ am bɨɨpɨꞌ dɨr jaꞌk gook gu ja didios tuk gu bhammɨ dɨr kam, na puiꞌ tɨɨꞌ maaꞌn Kaastor, gio baꞌ gu jumai Poolus ɨp. 12 Baꞌ bhammɨ dɨr ba ai chich jumai momkoran na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Sirakuusa, baꞌ bhaiꞌp juruuñ jachich baik tanoolh. 13 Miꞌ dhɨr baꞌ giop ba jii chich bhammɨ dɨr jaꞌk na paiꞌ jumaip jir momkoran na puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Reegio. Baꞌ buimgidhak ampɨk bhaiꞌp ji jɨb mu dɨr jaꞌk jurnip, baꞌ aach muiꞌ pu xi jii bhammɨ dɨr jaꞌk nach paiꞌ jaꞌk jiim, maaꞌn tanoolh jachich baꞌp duu na chich baꞌ bhammɨ dɨr jup ba ai na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Putioli. 14 Baꞌ bhaiꞌ ba ja tɨɨ chich ɨp jaiꞌ guch jaaduñ guiꞌ nam puiꞌp tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam. Baꞌ bach baidhim am mu jaꞌp nam paiꞌ oiꞌñkaꞌ, baꞌ aach muiꞌp ma jii, maaꞌn simaan jachich dho guꞌ ja buip juruuñ. Baꞌ dhiꞌ puꞌñich buidhat siamri dɨkoo ba aajim ich bhammɨ dɨr Rooma. 15 Baꞌ guiꞌ nam bhammɨ jaꞌk jup oiꞌñkaꞌ Rooma guch jaaduñ jich Xoiꞌkam bhaan, pu bax maat am nach muiꞌ ba jiim, baꞌ bhaiꞌ ma jii mɨt na mɨt bhach ñamkim bhaiꞌ na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Pooro de Aapio, gio baꞌ bhaiꞌ na paiꞌ puiꞌp tɨ tɨɨꞌ Baik Tabernas. Baꞌ nat ba ja tɨɨ gu Paablo, bhaiꞌx bhaiꞌ jim ɨlh, baꞌ ma tu taxchaabgi buiñor gu Dios. 16 Baꞌ na chich paiꞌ dhuuk bhammɨ dɨr ba ai Rooma, muiꞌ xi ja aich gu ja gɇꞌkam tuk gu sandaaruiꞌx buiñor gu jumai ja gɇꞌkam tuk gu sandaaruiꞌx gu bhaiꞌ kam, guiꞌ na ja baiꞌñchuꞌ nat muiꞌ ba ja kuupam. Baꞌ guiꞌ xi chu chia nam ja kuupaꞌ miꞌ nam paiꞌ miꞌ pu ja kukpadaꞌ gu jaꞌtkam. Dai baꞌ gu Paablo dɨlhkob jaꞌk tu chia mɨt nam kuupaꞌ, gio sap na maaꞌn pɨx miꞌ nuukaꞌndaꞌ gu sandaaruiꞌx.
Gu Paablo na bhammɨ dɨr ba oirɨdaꞌ Rooma
17 Baꞌ baik jurniꞌñ kɨꞌn naiꞌ ba tu ja joochxi gu Paablo gu ja gɇꞌgɇrkam tuk gu Israel kam jaꞌtkam guiꞌ nam bha jaꞌp oiꞌñkaꞌ Rooma. Baꞌ na mɨt paiꞌ dhuuk bɨɨx bhaiꞌ bam jumaap, bhaiꞌ ji chu ja aꞌgi, jup ja tɨtda:
―Aañ mañ dhaa mɨt bhammɨ Jerusaleen gu Israel kam jaꞌtkam sia kuñ tɨi cham tuꞌ jax ja buixiꞌñ, ni kuñ cham paiꞌ iam cham tuꞌ kaꞌm jup nɨiꞌñ gu puiꞌ nam jax jaꞌk tu jimdat guch bopxi kat, baꞌ ja chia mɨt guiꞌ nam yaꞌ dɨr bhammɨr gɇꞌgɇrkam nam jiñ chulhiiñchudaꞌ. 18 Baꞌ tɨi ba xiñ dhoꞌñchom kat am, nañ guꞌ cham tuꞌ bhaan kuiñcha biaꞌ kum guꞌp bañ muꞌaaꞌ gɨt. 19 Guꞌ ji nam guꞌ gu Israel kam jaꞌtkam giilhim ba xiñ muꞌaam, baꞌ aañ puiꞌ mañ dɨkooꞌñ na ñich pu tɨɨꞌn guiꞌ na bhammɨ dɨr jir gɇꞌkam Judea na tu chiñiaꞌ nam bhañ bhɨikaꞌ ya jaꞌk Rooma buiñor guiꞌ na yaꞌr gɇꞌkam na baꞌ yaꞌñ chɨkkaꞌ noꞌñ moo kuiñcha biaꞌkaꞌ baꞌ guꞌ cham, sia kuñ guꞌ aañ cham ja iattulhdham guñ jaaduñ Israel kam. 20 Baꞌ aañ jaꞌp kaiꞌñkam mu tu jam joochxiñ jaaduñ nañ xi jam tɨɨgim gio nañ bhaan xi chu jam aꞌgidham guiꞌ nach jaroiꞌ saak nɨɨradaꞌ na bha jimdaꞌ gɨt yaꞌ aach jich bui nach jɨꞌk jir Israel kam jaꞌtkam, guiꞌ nañ jaroiꞌ buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ nañ baꞌ yaꞌ buupulh xib kɨꞌn dhi bapaiñum tɨtropiñ.
21 Baꞌ guiꞌp kaiꞌch am:
―Dho guꞌ aach yaꞌ cham paiꞌ jax tɇ kɇɇ ji, na guꞌ cham paiꞌ jaroiꞌ puiꞌ jaꞌk bha tuch uaꞌñxiꞌñ gu bhammɨ dɨr kam Judea, gio jaiꞌ tɨi bhammɨ dɨr jup jiim am guch jaaduñ, sia cham paiꞌ jax kaiꞌch am noꞌp moo mu paiꞌ pɨx oirɨt jix buam tu bua. 22 Baꞌ aach tɨi xim kaim dho gu puiꞌ nap jax jix chu aꞌgam jich jaduuñ, na guꞌ aach nach jix maat, bɨɨx kap pɨx puiꞌ kaiꞌch am gu jaꞌtkam na sap cham tuꞌr sɨlhkam gu dhiꞌ puiꞌ nap jax kaiꞌch.
23 Baꞌ ba tu dai mɨt nam paiꞌ dhuuk bhaiꞌp tuiꞌkaꞌ. Baꞌ nat paiꞌ dhuuk jum ai, muiꞌ bhaiꞌ bam jumaap jamɨt, baꞌ bhaiꞌ ji chu ja aꞌgi gu Paablo kabuimuk dɨr pu naiꞌ ji jur. Baꞌ miꞌ bhaan tu ja aꞌgidhimɨk miꞌ nat paiꞌ tu uaꞌnak gu Moisees gio baꞌ miꞌ na mɨt paiꞌp tu uaꞌnak guiꞌ nam puiꞌ bɨjɨk bhaankamuꞌn jup tu aꞌgimɨk gu Dios nam sap baꞌx maatɨt kɇɇji ba tɨ jɨɨꞌñdhaꞌ buiñor gu Jesuus. 24 Baꞌ jɨꞌmaꞌn siamri tɨ jɨɨꞌñ jamɨt gu puiꞌ nat jax jaꞌk tu ja aꞌgi gu Paablo, jaiꞌ baꞌ pu cham, 25 dai na mɨt xi ñiokboidhat ba jii. Baꞌp ja tɨtda gu Paablo:
―Puiꞌ ba ji bubua pimɨt jiñ jaaduñ nat jax tu uaꞌnak maadɨt guiꞌ nam jir jich bopxi kat, guiꞌ nam bhaankam tu aꞌgat gu Dios nat puiꞌ jaꞌk jurtudak gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ, guiꞌ na puiꞌ tɨɨgich Isaiiyas, na jaꞌpnim kaiꞌch miꞌ nat paiꞌ tu uaꞌnak:
26 Xi ja aaꞌñdhamɨr dhi Israel kam jaꞌtkam nañ jax jaꞌk jix aaꞌ nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ.
Dai ji na guꞌ noꞌp tɨi puiꞌ ba tu ja aꞌgiꞌñ,
pu cham maatɨt kaayaꞌ am,
piam noꞌm tɨim nɨiꞌñ nap jix kɨɨꞌp jum duukam jup tu bua,
pu cham maatɨt tɨgiaꞌ am na jax jir jum duukam kaꞌ.
27 Nam guꞌ pu cham maatɨt tɇ kɇɇ dhiꞌ dhi jaꞌtkam,
panaas baꞌ ku jaꞌp ji buusan nam pu cham ñiññia gio nam pu cham tɇ kɇɇ.
Puiꞌ kum baꞌ cham xim gaꞌngadaꞌ na jax jir jum duukam kaꞌ gux kɨɨꞌp jum duukam noꞌm tɨi nɨiꞌñ,
gio nam cham bɨɨx ja jujur kɨꞌn xi chɇ kɇɇkɇꞌ guꞌ nam baꞌ jax dhui pɨx cham miꞌ puiꞌ jimiaꞌ dho nañ jax jix aaꞌ.
Ku guꞌ aañ cham tuꞌp jiñ buixiꞌñdhaꞌ ji ja bui.
28 Baꞌ xib dɨr jaꞌp jaꞌk bax mat kaꞌ pim jiñ jaaduñ nañ cham tuꞌ aapiꞌm ka tu jam aꞌgidhaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, dai gu jaiꞌ jaꞌtkam jañ pɨx ba tu ja aꞌgidhaꞌ guiꞌ nam cham jir Israel kam kaꞌ, nam guꞌ guiꞌx kaim jia.
29 Baꞌ nat paiꞌ dhuuk tɨɨmu na tu aꞌgimɨk gu Paablo, ba jii mɨt gu Israel kam jaꞌtkam xi ñiokboidhat.
30 Baꞌ gook oidhaꞌ bhaiꞌ juruuñ gu Paablo bhaiꞌ nat paiꞌm taiñbui maaꞌn gu baꞌaak tu namkidhat. Baꞌ muiꞌ bhaiꞌ aajidhaꞌ am gu jaꞌtkam, baꞌ guiꞌ pɨx jix bhaiꞌ ja tɨtdadaꞌ. 31 Baꞌ cham jaroiꞌ sooꞌmchulhiꞌñkaꞌ na tu ja aꞌgiꞌñdhaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios na bhaan tu aꞌgadaꞌ guch Xoiꞌkam guiꞌ nar Gɇꞌkam.