12
Dalilan Pasal sin Manga Nagꞌipat sin Kabbun Anggul
(Mat. 21:33-46; Lk. 20:9-19)
1 Manjari, nagnasīhat hi Īsa kanila. Diyalil niya kaagi in pagnasīhat niya. Laung hi Īsa, “Awn hambuuk tau nagtanum anggul ha kabbun niya. Iyād niya in katilibut sin kabbun niya, ampa siya naglungag dakulaꞌ, hīnang lugal pagpupugaan sin manga bunga anggul. Iban naghinang isab siya bāy-bāy mataas in hāg niya, amu in pamantawan sin magꞌiipat sin kabbun niya. Pagꞌubus yadtu ampa niya piyatungguan in kabbun anggul niya ha manga magtutungguꞌ kabbun ampa siya timulak pa hulaꞌ dugaing. 2 Manjari, naabut mayan in musim sin pagpusuꞌ sin manga anggul, diyaak sin tagdapu kabbun in hambuuk daraakun niya madtu pa manga nagtungguꞌ sin kabbun niya, kumawaꞌ sin manga bunga anggul bahagiꞌ niya. 3 Sagawaꞌ siyaggaw ampa bīnasa sin manga tungguꞌ in daraakun niya ubus ampa piyauwiꞌ ha wayruun unu-unu narā niya. 4 Sakali piyakadtu nagbalik sin tagkabbun in hambuuk na isab daraakun niya pa manga tungguꞌ sin kabbun. Sagawaꞌ kiyakal ha ū sin manga tungguꞌ in daraakun niya ampa sīpug-sipug. 5 Na, piyakadtu na isab nagbalik sin tagkabbun in dugaing daraakun niya, saꞌ walaꞌ da nagkahagad in manga tungguꞌ. Gām mayan piyatay nila in daraakun niya. Biyaꞌ ha yan da isab in hīnang nila ha manga kaibanan daraakun piyakadtu kanila sin tagkabbun. In kaibanan bīnasa nila, in kaibanan piyatay nila.
6 “Na, awn pa isab hambuuk nakapin maraak sin tagkabbun, amu in hambuuk-buuk anak niya usug kalasahan. Siya in kahinapusan piyakadtu sin tagkabbun pa manga tungguꞌ sin kabbun. Laung niya ha lawm atay niya, ‘Tantu pagꞌaddatan nila in anak ku.’ 7 Pagkitaꞌ sin manga tungguꞌ ha anak sin tagkabbun, magtūy sila nagꞌisun. Laung nila, ‘Yan na in anak sin tagkabbun, amu in kiyapusakaan sin kabbun ini. Kari kamu, patayun natuꞌ siya bat natuꞌ makawaꞌ in kabbun pusakaꞌ kaniya!’ 8 Na, siyaggaw nila in anak sin tagdapu ampa nila piyatay. Pagꞌubus ampa nila liyaruk in bangkay pa guwaꞌ ād sin kabbun anggul.
9 “Na,” laung hi Īsa, “pikil niyu, unu in hinangun sin tagkabbun ha manga tungguꞌ sin kabbun? Na, kadtuun niya in manga tungguꞌ ampa niya patayun. Pagꞌubus ampa niya patungguan in kabbun anggul niya ha manga dugaing tungguꞌ. 10 Na, tantu,” laung hi Īsa, “nabacha niyu in ayat ini ha lawm Kitab, amu agi,
‘In batu biyugit sin manga maghihinang bāy, (sabab in pangannal nila way guna)
amura tuud isab in batu nanjari piyagpapagun sin bāy.
11 Hīnang yan sin Tuhan,
iban makahaylan tuud kātuꞌniyu.’ ”
12 Na, ambayaꞌ saggawun sin manga nakuraꞌ Yahudi hi Īsa, sabab kiyahātihan nila sin sila in kiyugdan sin isturi diyalil hi Īsa. Sagawaꞌ walaꞌ nila nahinang, sabab mabugaꞌ sila maghiluhalaꞌ in manga tau mataud. Hangkan, minīg na sadja sila.
Pasal sin Pagbayad Sukay pa Parinta
(Mat. 22:15-22; Lk. 20:20-26)
13 Sakali awn manga Parisi iban manga tau agad ha palti hi Hirud in naraak nila madtu kan Īsa lumawag singgit bat nila masaggaw hi Īsa ha bichara. 14 Nākawn mayan sila kan Īsa, laung nila, “Tuwan, kaingatan namuꞌ in ikaw mabuntul iban kasabunnalan sadja in bichara mu. Diꞌ kaw masusa minsan unu in pikilan sin manga tau pasal sin bichara mu sabab diꞌ kaw magpīꞌ tau minsan unu in kawasa niya. Nanghihinduꞌ kaw sin manga addat iban kawl-piil amu in kabayaan sin Tuhan pakayun sin manga mānusiyaꞌ. Na, awn hambuuk hipangasubu namuꞌ kaymu. Langgal saraꞌ ka sin saraꞌ agama in magbayad sayrulla pa Sultan sin hulaꞌ Rūm, amu in namamarinta kātuꞌniyu, atawa bukun. Subay ka kitaniyu magbayad atawa diꞌ?”
15 Sagawaꞌ kaingatan hi Īsa in katitipuhan sin lawm atay nila. Na, laung niya kanila, “Maytaꞌ niyu aku sulayan saggawun ha bichara? Karii niyu aku hambuuk pisita, ampa ku lilingun.”
16 Na, pagdā nila sin pisita mawn kan Īsa, iyasubu sila hi Īsa, laung niya, “Kansiyu in pattaꞌ iban ngān ha pisita ini?”
“Ha Sultan sin hulaꞌ Rūm,” in sambung nila.
17 “Na,” laung hi Īsa, “pagga biyaꞌ ha yan, unu in sukuꞌ sin Sultan sin hulaꞌ Rūm, subay hiungsud kaniya. Damikkiyan, unu in sukuꞌ sin Tuhan subay hiungsud pa Tuhan.”
Na, nainu-inu tuud sila sin sambung hi Īsa kanila.
Pasal sin Patay Mabuhiꞌ Magbalik
(Mat. 22:23-33; Lk. 20:27-40)
18 Sakali awn manga Yahudi pagngānan Sadduki in miyawn kan Īsa. In manga tau ini imiyan sin in manga patay diꞌ na mabuhiꞌ magbalik ha adlaw mahuli. 19 Nangasubu sila kan Īsa, laung nila, “Tuwan Guru, kiyasulat hi Musa ha lawm saraꞌ agama natuꞌ, amu agi, ‘Bang awn usug matay ampa wayruun anak niya ha asawa niya, na subay asawahun sin taymanghud niya in balu, bat supaya awn tubuꞌ amu in dumā sin ngān sin miyatay.’
20 “Na, bakas awn pitu magtaymanghud usug. Manjari nagꞌasawa in kamagulangan. Sakali miyatay sadja siya walaꞌ nakabāk anak ha asawa niya. 21 Na, iyasawa sin taymanghud niya, amu in sumunuꞌ kaniya in balu. Sagawaꞌ miyatay sadja in taymanghud niya walaꞌ da isab nakabāk anak ha balu niya. Damikkiyan, in sumunud kaniya nabiyaꞌ hādtu da isab. 22 Na, in hawpuꞌ niya, in babai yadtu naasawa sin pitu magtaymanghud iban miyatay sadja sila katān walaꞌ nakabāk anak. Na, ha katapusan miyatay da isab in babai. 23 Na, bang dumatung na in waktu mabuhiꞌ na magbalik in manga patay, hisiyu in tagꞌasawa ha babai yadtu? Karnaꞌ naasawa siya sin kapitu magtaymanghud?”
24 Laung hi Īsa kanila, “Nasāꞌ tuud kamu! Kaingatan niyu bang maytaꞌ kamu nasāꞌ? Sabab diꞌ niyu kaingatan bang unu in kiyasulat ha lawm Kitab iban diꞌ niyu kaingatan in kusug sin kawasa sin Tuhan. 25 Karnaꞌ bang in manga patay mabuhiꞌ na magbalik, in sila mabiyaꞌ na sin manga malāikat ha surgaꞌ. Iban in usug iban babai diꞌ na magtiyaun.
In Dayaw Kahālan Hinda Ibrahim ha Ahirat amu in Tandaꞌ sin Mabuhiꞌ Magbalik in Manga Patay
26 “Na, ha pasal isab sin manga patay mabuhiꞌ magbalik ha adlaw mahuli. Maytaꞌ, walaꞌ niyu ka nabacha ha lawm Kitab Tawrat in pasal hi Musa iban sin puun kahuy nalalaga? Tantu nabacha niyu na! Didtu hādtu diyungug hi Musa in suwara sin Tuhan mawn kaniya, amu agi, ‘Aku in Tuhan hi Ibrahim, iban aku in Tuhan hi Isahak iban aku da isab in Tuhan hi Yaꞌkub.’ 27 Na,” laung hi Īsa, “In Tuhan amu in piyagtutuhanan sin manga buhiꞌ bukun sin manga patay.* 12:27 In hāti niya minsan hinda Ibrahim, Isahak iban Yaꞌkub malugay na miyatay, buhiꞌ sila didtu ha surgaꞌ. Hangkan, nasāꞌ tuud in pikilan iban panghinduꞌ niyu sin manga patay diꞌ na mabuhiꞌ magbalik!”
In Umbulsatu Tuud Daakan sin Tuhan
(Mat. 22:34-40; Lk. 10:25-28)
28 Sakali awn hambuuk guru sin saraꞌ agama in duun nakarungug sin piyaglugatan nila. Napikil niya marayaw in kiyasambung hi Īsa ha manga Sadduki. Hangkan, miyawn siya nangasubu kan Īsa. Laung niya, “Tuwan, unu in umbulsatu tuud daakan sin Tuhan?”
29 Laung hi Īsa, “In umbulsatu tuud daakan sin Tuhan, amu ini, ‘In kamu manga tau Israil, dungug kamu! In Tuhan natuꞌ, amura in hambuuk-buuk Tuhan. 30 Wajib puspusun niyu in lasa niyu ha Tuhan, Panghuꞌ niyu, labi dayn ha unu-unu katān ha lawm atay niyu ha kabuhiꞌ niyu, iban ha lawm pikilan niyu. Subay in lasa niyu kaniya labi ha atay iban pikilan niyu, iban diꞌ niyu hipagꞌūg kaniya in hulas-sangsaꞌ niyu.’ 31 In hikaruwa umbulsatu daakan amu ini: ‘Subay in lasa niyu ha pagkahi niyu mānusiyaꞌ biyaꞌ sin lasa niyu ha baran niyu.’ Wayruun na dugaing daakan sin Tuhan in lumabi pa dayn ha duwa yan.”
32 Na, laung sin guru sin saraꞌ agama kan Īsa, “Marayaw iban bunnal tuud in bichara mu yan, Tuwan! Biyaꞌ na sin agi mu, hambuuk-buuk da in Tuhan, in Panghuꞌ taniyu iban wayruun na dugaing dayn kaniya. 33 Iban subay puspusun sin tau in lasa niya ha Tuhan. Subay in lasa niya ha Tuhan labi ha atay iban pikilan niya iban diꞌ niya hipagꞌūg in hulas-sangsaꞌ niya ha Tuhan. Iban subay kalasahan sin tau in pagkahi niya mānusiyaꞌ biyaꞌ sin lasa niya ha baran niya. Tantu māyuꞌ marayaw in magkahagad huminang sin duwa daakan yan, dayn sin dumihil hayup sunugun pagkulbanan atawa unu-unu na pa Tuhan.”
34 Na, ha kītaꞌ hi Īsa malawm in panaliꞌ sin guru sin saraꞌ agama sabab marayaw tuud in sambung niya. Hangkan, laung niya kaniya, “Hangkatiyuꞌ dakuman makaagad na kaw ha pamarinta sin Tuhan.”
Na, pagpuas dayn duun, way na tau in timawakkal mangasubu kan Īsa.
In Almasi amuna in Tuhan, Panghuꞌ hi Daud
(Mat. 22:41-46; Lk. 20:41-44)
35 Na, ha saꞌbu hi Īsa nagnanasīhat duun ha Bāy sin Tuhan nangasubu siya, laung niya, “Biyaꞌ diin kaagi in bichara sin manga guru sin saraꞌ agama sin in Almasi hambuuk panubuꞌ sadja hi Daud? 36 Karnaꞌ ha waktu hiyūp hi Daud sin Rū sin Tuhan nakapamung siya laung niya,
‘Namung in Tuhan ha Panghuꞌ ku, amu agi,
“Lingkud kaw dī ha dapit pa tuu ku,
sampay ku mapabutang ha babaan mu in katān simusulang kaymu.” ’ ”
37 “Na,” laung hi Īsa, “in pagtāg hi Daud ha Almasi, ‘Panghuꞌ’. Na, maytaꞌ siya tiyawag, ‘Panghuꞌ’, bang siya hambuuk sadja panubuꞌ hi Daud?”
Na, kiyūgan tuud in manga tau mataud yaun nakarungug sin nasīhat hi Īsa.
Sahawihun hi Īsa in Pagpabawꞌbawꞌ sin Manga Guru sin Saraꞌ Agama
(Mat. 23:1-36; Lk. 20:45-47)
38 Na, ha saꞌbu hi Īsa nagnanasīhat, imiyan siya, laung niya, “Halliꞌ kamu dayn ha manga guru sin saraꞌ agama, amu in matagi maglunsul pawyu-pawyu iban sin pagjuba nila mahabaꞌ, iban amu in mabayaꞌ tuud salamun sin manga tau ha mayran bat mapakitaꞌ in pagꞌaddat kanila. 39 Iban bang sila pa langgal lumingkud sila ha lingkuran amu in manga lilingkuran ha unahan tiyatawꞌ ha manga tau mataas. Damikkiyan da ha pagjamuhan lumingkud sila ha lilingkuran tiyatawꞌ ha tau balkanan. 40 Anyayahun nila in manga bāy sin manga balu babai, ubus ampa sila magpahabaꞌ sin pagpangarap nila pa Tuhan, hipagpakitaꞌ-kitaꞌ ha manga tau, ha supaya in manga tau magpikil sin in sila tau marayaw. Na, tantu murkaꞌ dakulaꞌ in dumatung kanila yan.”
Pasal sin Pagdihil Sīn sin Balu Miskin pa Bāy sin Tuhan
(Lk. 21:1-4)
41 Sakali ha saꞌbu hi Īsa duun naglilingkud ha Bāy sin Tuhan masuuk pa lugal paghuhulugan sin sīn hirihil sin tau, kīkitaꞌ niya in manga tau naghuhulug sin sīn. Mataud sīn in hiyulug sin manga tau dayahan iban mataud tau dayahan in naghulug sīn. 42 Sakali awn kītaꞌ hi Īsa hambuuk babai balu miskin in miyawn naghulug sīn. In hiyulug niya duwa pisita tumbaga hargaꞌ hambuuk sīn. 43 Na, magtūy tiyawag hi Īsa in manga mulid niya. Laung niya kanila, “Na, baytaan ta kamu, in balu miskin yaun mataud pa in sīn hiyulug niya dayn sin kiyahulug sin manga tau katān yaun. 44 Sabab in manga kaibanan tau, in sīn hiyulug nila diꞌ nila na kagunahan tuud. Sagawaꞌ in babai balu yan minsan siya miskin tuud, hiyulug niya in sīn niya katān minsan amu dakuman in hipamī niya kakaun.”
*12:27 12:27 In hāti niya minsan hinda Ibrahim, Isahak iban Yaꞌkub malugay na miyatay, buhiꞌ sila didtu ha surgaꞌ.