10
Kughen rɨmnəgkiar kɨmi Konilias
Yermamə kɨrik, nhagɨn e Konilias, ramarə apa Sisaria. In yamehuə kɨrik kape mobael mɨnə kamni kɨmə “Mobael kape Itali.” In mɨne kafan mɨnə iriə kamhasiai pɨk Kughen kape nəmə Isrel. Kɨni in mɨvəhsi-pən mane ehuə kɨmi yavən hah mɨnə. Kɨni nɨpɨg m-fam, raməhuak kɨmi Kughen. Nɨpɨg kɨrik, ipakə tuk tri klok yenaiyu, ye nɨpɨg atuatuk kape nəhuakien, rɨmnəm nəmrərhavyen kɨrik, məm huvə mə agelo kɨrik kape Kughen rɨmauə tukun mɨmə, “!Konilias!”
Kɨni Konilias rɨgɨn pɨk marha-əterɨk iran, mɨni-pən tukun mɨmə, “Ǝwəh, Yermaru. ?Rhawor?”
Kɨni agelo a rɨni-pən tukun mɨmə, “Kughen rɨnərɨg ta nəhuakien kafam. Mɨnəm ta norien mɨnə kafam, mə ik nɨmnasitu ye yavən hah mɨnə. Kɨni In ramərɨg ik. Taktəkun ai, ik takher-pən kɨn narmamə tɨksɨn khavən apa yerkwanu a Jopa, mhakɨr yermamə kɨrik mhauə ikɨn e. Yermamə a, nhagɨn əgkəp e Saemon Pita. In ramarə iriu yermamə kɨrik nhagɨn e Saemon yame in yermamə kape norien narɨmnar kɨn tɨki kau. Nimə kafan ramərer ye nɨkar-kar tahik.”
Kɨni agelo a rəgkiar fam, mapta iran. Məkneikɨn Konilias rokrən kɨn kafan yasitu mir kɨraru mɨne mobael kɨrik yame ramsiai Kughen kape nəmə Isrel, mamasitu mɨn iran, mə irisɨr tukrhuə mɨrhəm. In rhoprai-pən nəmrərhavyen a kɨmi ərisɨr. Kɨni mher-pən kɨn ərisɨr kɨrhɨvən apa Jopa.
Pita mɨn rəm nəmrərhavyen kɨrik
Kəni rəkwamɨr kɨn, yerkweiha, nɨpɨg kwərə misɨr a karhəriwak hanə marhɨvən ye swatuk, ipakə əmə krhɨtərhav-pən apa Jopa, kɨni Pita rhaktə mɨvən apa ye tokrei nimə mə tukrəhuak. 10 Maməhuak mamvən, mɨnəmkərəv pɨk. Kɨni nɨpɨg kamavaan hanə nan, in rəm nəmrərhavyen kɨrik. 11 Məm mə napuə rɨmnəkwag. Rəm nar kɨrik rəmhen kɨn tapolen ehuə rameiwaiyu-pə ye tokrei tanə; kavi rameiwaiyu ye nɨkarɨn mɨnə. 12 Kɨni nar mɨragh mɨnə pɨsɨn pɨsɨn kape tokrei tanə kasərer-pən ye tapolen a: yamə mɨne kaserko, mɨne yamə mɨne kasəriwək, mɨne man mɨnə pɨsɨn pɨsɨn. 13 Kɨni rərɨg nəgkiarien kɨrik ramni mɨmə, “Pita. Hekɨmter, muh nar mɨragh mɨnə a kɨrik mən.”
14 Kɨni Pita rɨni-pən tukun mɨmə, “Yermaru. !Yakapəh! To yakpəh nənien narɨmnar mɨnə e yame rəmkɨmɨk ye nɨmrɨm.” Lev 11:1-47; Esik 4:14
15 Kɨni mərɨg nəgkiarien a rɨmə, “Takpəh nɨniyen mə nar kɨrik rəmkɨmɨk yame Yo, Kughen, yakamni mə rhuvə əmə, rɨpəh nəmkɨmɨkien.” Mak 7:15,19
16 Kɨmɨwəgkiar tuk narɨmnar mɨnə a m-kɨsisər; kwasɨg ikɨn, kɨrəhsi-ta tapolen a, rhaktə mɨvən ye neai.
Yermamə kɨsisər kape Konilias kɨrhɨvən mɨrhəm Pita
17 Kɨni Pita ramarkut hanə mə tɨkrɨrkun nɨprai nəmrərhavyen yame in rɨmnəm, mərɨg kwərə misɨr yamə misɨr e Konilias rɨmnher-pən kɨn ərisɨr, kɨrhuə. Mɨrhaiyoh kɨn nimə kape Saemon, mɨrhuə, mɨrhəm. Kɨni marhərer ye kwəruə ye nimə kafan. 18 Kɨni mɨrhokrən mɨrhɨmə, “!Ei! ?Yermamə kɨrik eikɨn e nhagɨn e Saemon Pita uə?”
19 Kɨni Pita ramətərɨg hanə kɨn nɨprai nəmrərhavyen kafan, mərɨg Nanmɨn Rhakə rɨni-pən tukun mɨmə, “!Ei! Ǝrɨg-ru. Kwərə misɨr kɨsisər e karharha kɨn ik. 20 Hekɨmter, meiwaiyu mɨvən məm ərisɨr. Mərɨg rɨkim tukrɨpəh nəsɨkien mə to nakpəh nɨkwasɨgien kɨn ərisɨr, mərɨg in ai Yo e yɨmnher-pə kɨn ərisɨr mə tukrhurə.”
21 Məkneikɨn Pita reiwaiyu mɨvən mɨni-pən tuk ərisɨr mə, “Yo e yermamə yame kɨmisɨr nakarharhakɨn. ?Nakrhɨmə rhawor?”
22 Kɨni kɨrhɨmə, “Yamehuə kɨrik kape mobael, nhagɨn e Konilias, rɨmnher-pə kɨn əmasɨr. In yemə atuatuk kɨrik; ramsiai Kughen kape nəmə Isrel. Kɨni nəmə Isrel kharkun mə in ror məkna. Agelo kɨrik kape Kughen ruə mɨni-pən tukun mə tukrokrən kɨn ik, takvən apa iman yerkwanu. Pəh in rərɨg nəgkiarien kafam.” 23 Məkneikɨn Pita rɨkɨr ərisɨr mhavən ye nəkwai nimə. Yenaiyu, kɨsapɨr aikɨn.
Pita rɨvən məm Konilias mhoprai nɨprai nəmrərhavyen kafan
Kəni rɨkwamer kɨn, Pita rarar mɨkwasɨg kɨn kwərə misɨr a. Kɨni nəməhuak mɨnə mɨn tɨksɨn ye yerkwanu a Jopa, khakwasɨg mɨn kɨn. 24 Kəni rɨkwamer mɨn kɨn, rɨvən mɨtərhav pən yerkwanu a Sisaria. Kɨni aikɨn a, Konilias mɨne kafan mɨnə, mɨne kafan narmamə yamə mɨne in rɨmnokrən kɨn əriə, kaseito kɨn Pita. 25 Nɨpɨg Pita rɨmavən yerkwanu kape Konilias, Konilias ruə mənɨmkur ye nɨhu Pita mɨvəhsi-pən nɨsiaiyen kɨmin. 26 Mərɨg Pita rɨvəh-si haktə mɨn in, mɨni-pən tukun mɨmə, “Hekɨmter. Yo mɨn yo yermamə əmə.” Wok 14:13-15; Rev 19:10
27 Kwəgkiar, mɨravən apa imə, kɨni Pita rəm mə narmamə khapsaah kwənhauə ta aikɨn. 28 Kɨni Pita rɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Kɨmiə m-fam nakharkun huvə mə natuakəmien kapəmawə ramni-əhu mə nəmə Isrel tukhapəh nhavənien ye nəkwai nimə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape nəmə Isrel kɨni mhapəh nɨsəriwak-kwisien. Mərɨg Kughen rɨmnhajoun yo mə jakpəh nɨniyen mə narmamə tɨksɨn kɨsəmkɨmɨk ye nɨmrɨn uə kɨsahas. 29 Ror pən, nɨpɨg naksokrən kɨn yo mə jakuə eikɨn e, yakpəh nɨpəhyen, yakarar əmə mamuə. Mərɨg yakmə jakaiyoh əmiə mɨmə, ‘?Kɨmiə nɨmɨsokrən kɨn yo tuk naha?’ ”
30 Kɨni Konilias rɨni-pən tukun mɨmə, “Nɨpɨg kɨsisər ruə mɨvən,* Nɨpɨg nəmə Isrel kasəvheikɨn nɨpɨg mɨnə, ror pɨsɨn ye norien yame nəmə Vanuatu kasəvheikɨn nɨpɨg mɨnə. Nar Isrel kɨsəvhuekɨn nɨpɨg mɨnə a mhamə “nɨpɨg kuas,” mərɨg tukmə nəmə Vanuatu kɨmɨsəvheikɨn nɨpɨg mɨnə a, tukhani mhamə, “nɨpɨg kɨsisər.” ye tri klok yenaiyu, ror məkneikɨn taktəkun, yo yɨmnaməhuak ye nəkwai nimə kafak. Taktəkun əmə yermamə kɨrik yame kafan neipən raməsiə, rɨmatərhav-pə, mərer ye nɨmrɨk. 31 Mɨni-pə tuk yo mɨmə, ‘Konilias. Kughen rɨnərɨg ta nəhuakien kafam. Rɨmnəm ta norien mɨnə kafam, mə ik nɨmnasitu ye yavən hah mɨnə. 32 Taktəkun ai, ik takher-pən kɨn narmamə tɨksɨn khavən apa yerkwanu a Jopa, mhakɨr yermamə kɨrik mhauə eikɨn e. Yermamə a, nhagɨn əgkəp e Saemon Pita. In ramarə iriu yermamə kɨrik nhagɨn e Saemon yame kafan e wok nor-apnəpəneiyen ye tiki kau tuk nɨjirien mor narɨmnar kɨn. Nimə kafan ramərer ye nɨkar-kar tahik.’ 33 Ror pən taktəkun əmə yɨmnher-pre kɨn kwərə misɨr e, mə tukrhɨkɨr ik mɨrhuə. Kɨni rhuvə pɨk mə nakuauə. Taktəkun ai kɨmawə fam yaksərer ye nɨmrɨ Kughen, mamhawhin əmə mə jaksərɨg naha nəgkiarien yame Kughen rɨmɨvəhsi-pre kɨm ik mə ik takni tuk əmawə.”
Pita ramni-ərhav mə Kughen rɨmɨrpen narmamə ye kantri pɨsɨn mɨnə fam mə tukhauə mharkun In
34 Kɨni Pita raməgkiar mamni mɨmə, “Taktəkun yakwɨrkun mə Kughen ramor rəm nəmhen kɨmi nəmə kantri pɨsɨn mɨnə fam, Dut 10:17; Rom 2:11 35 kɨni rɨkin ragien tuk narmamə ikɨn mɨnə fam yamə mɨne kamhasiai In, kɨni mɨsor nar yame ratuatuk.
36 “Kɨmiə nakwənharkun ta nəgkiarien yame Kughen rɨmɨvəhsi-pən kɨmi nəmə Isrel. Nəgkiarien Huvə a ramni-ərhav mə narmamə tukhavəh nəmərinuyen tuk nhatətəyen ye Yesu Kristo, yame In Yermaru kape narmamə mɨnə fam. 37 Kɨni kɨmiə nakharkun narɨmnar yame rɨmatərhav-pə e Judia. Jon Baptaes rɨmɨni-ərhav baptaes, kwasɨg ikɨn, narɨmnar mɨnə a rɨpirikakun. Mat 4:12-17 38 Rəmhen kɨn Kughen rɨmnher-pə kɨn Nanmɨn Rhakə kɨmi Yesu, mɨvəhsi-pən nəsanɨnien kɨmin. Kɨni ai, Yesu rɨmnarkurao, mamor huvə pən kɨmi narmamə. Kɨni narmamə yamə mɨne kasəmɨr ye kwermɨ Setan, Yesu rɨvəh-si ta əriə, mor huvə əriə, meinai Kughen ramarə iran.
39 “Kɨni kɨmawə yɨmɨsəm narɨmnar yame rɨmnor apa Jerusalem mɨne yerkwanu mɨnə tɨksɨn apa Judia. Kɨni yɨmɨsəm mɨn mə kɨmɨsarkwətərəkɨn-pən In ye nai kamarkwao-kɨn, kɨni rɨmhə. 40 Mərɨg ye nɨpɨg yame ror kɨsisər kɨn, Kughen rɨmnor In rɨmragh mɨn. Kɨni mor əpu In kɨmi narmamə mə tuksəm mə In rɨmɨmragh mɨn. 41 Pəh nien mə narmamə mɨnə fam kɨmɨsəm In, mərɨg narmamə əmə iriə e yame Kughen rɨmɨrpen ta əriə mə tuksəm. Kɨmawə e yɨmɨsəvɨgɨn mhanɨm kwis kɨmawə min nɨpɨg rɨmɨmragh mɨn ye nɨmhəyen. Luk 24:42-43; Wok 1:8 42 Kɨni Yesu a in a rɨmɨni-pə tuk əmawə mɨmə jakasəkeikei mhani-ərhav nhagɨn, mhani-ərhav mə Kughen rɨmɨvəh-si haktə In mə In tukrəkir narmamə yamə mɨne kamhamragh, mɨne yamə mɨne kwənhamhə ta. Wok 17:31; 1 Pita 4:5 43 Kɨni profet mɨnə kupən kɨmnhani ta In, mhamə narmamə mɨnə fam yamə mɨne kashatətə ye Kughen, Kughen tukrɨvəh-si ta narpɨnien kape təvhagə hah kapəriə ye nhagɨn.” Aes 53:5-6; Wok 2:38
Nanmɨn kape Kughen rɨmneiwaiyu ye narmamə mɨnə
44 Pita raməgkiar hanə, Nanmɨn Rhakə reiwaiyu ye narmamə yamə mɨne kasətərɨg kɨn in. Wok 11:15; 15:8 45 Kɨni nəmə Isrel yamə mɨne kamhani nəfakɨsien ye Yesu yamə mɨne kɨmnhatərhav apa Jopa iriə Pita, mhauə, mɨsəm, kɨsakur pɨk mə Kughen rɨvəhsi-pən ta nɨhuvəyen a Nanmɨn Rhakə kɨmi narmamə yamə mɨne pəh nien mə nəmə Isrel. 46 Kɨsakur pɨk kɨn meinai kɨmɨsərɨg narmamə mɨnə a kasəgkiar ye nəgkiarien kape tanə pɨsɨn pɨsɨn mɨnə, masəgnəgɨn Kughen. Wok 2:4; 19:6
Kɨni Pita rɨni-pən tuk əriə mɨmə, 47 “Narmamə mɨnə e kwənhavəh ta Nanmɨn kape Kughen rəmhen kɨn yame kɨtawə kɨmnhavəh. ?Pa nhagɨn tukrətapɨg kɨn əriə mɨmə tukhapəh nɨsorien baptaes ye nu?” 48 Kɨni in rɨmə iriə tuksor baptaes ye nhag Yesu Kristo. Kɨni iriə kɨmɨsaiyoh-pən in mhamə in tukrarə kəskəh mɨn iriə mɨn. Wok 19:5

10:14: Lev 11:1-47; Esik 4:14

10:15: Mak 7:15,19

10:26: Wok 14:13-15; Rev 19:10

*10:30: Nɨpɨg nəmə Isrel kasəvheikɨn nɨpɨg mɨnə, ror pɨsɨn ye norien yame nəmə Vanuatu kasəvheikɨn nɨpɨg mɨnə. Nar Isrel kɨsəvhuekɨn nɨpɨg mɨnə a mhamə “nɨpɨg kuas,” mərɨg tukmə nəmə Vanuatu kɨmɨsəvheikɨn nɨpɨg mɨnə a, tukhani mhamə, “nɨpɨg kɨsisər.”

10:34: Dut 10:17; Rom 2:11

10:37: Mat 4:12-17

10:41: Luk 24:42-43; Wok 1:8

10:42: Wok 17:31; 1 Pita 4:5

10:43: Aes 53:5-6; Wok 2:38

10:44: Wok 11:15; 15:8

10:46: Wok 2:4; 19:6

10:48: Wok 19:5