12
Yesu-á nɛ̂ yo mɩ mɩ yòh tyɩ́ sɔkɔ
1 Légbĩ́ mɛ̀ ó sɔkɔ, mɩ mɩ yòh sõ yɔ́lɛ Yesu ànɛ̂ ǹ tõ̀ sã́hpú sõ̀ mɛ n kah sèmukɔ swɛ̃y yísyɔ́ sɔkɔ. Tɛ́ kwɛkɩ sõ̀ mɛ ǹ tõ̀ sã́hpú tɛ̃. Kǎh pɩ sɛ̃́, pè mɩ de sèmukɔ ywɔ̃ kɔ̃̀lɩ̀ntahnɔ sɔkɔ. 2 Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú-á képah wɛ sɛ̃́, pè mɛ yo Yesu tyɩ́ nɛ, tir nɛ̂ pɩ́nɔ́ wɛ̃̀kɩ̀ náh mɛ kɔ̃́nɔ́lɛ mɩ mɩ yòh sõlɛ, à nɛ n yah ǹ tõ̀ sã́hpú kélɛ n pɩ lɛ́. 3 Ǹtɛ Yesu mɛ yo pé tyɩ́ nɛ: «Kwɛkɩ-á lésõ yõ̀tɛ̃̀ dĩ́ Davidi ànɛ̂ ǹ náh névye tɛ̃, wǎh nɛ̂ pɩ, yé náh kè kar yah di? 4 Búrn nónó-á lésõ mɛ sàhnɔ́lɛ Liyel tyɩ́ yõ Liyel wɔ̀kɔ̀ sɔkɔ, à náh lésõ de ké sɔkɔ à sè tɔkɔ tah ànɛ̂ ǹ náh névyelɛ di? Tɛ́ à wil sárká syínwìlkìpu tyɩ́ sɔkɔ, nɛy náh lésõ yɩ̃nɛ sé táhnɔ́lɛ.* 12.4 - Yah n tɛ 1 Samuyɛlɩ 21. 5 Yé se kɩ nɛ yé náh kè kar yah tɔlɛ nɛ, sárká syínwìlkìpu-á ńkɛ̃́nɛ mɩ mɩ yòh dêllɛ n pɩ Liyel ní-ńsah gbô sɔkɔ mɩ mɩ yòh sõnɔ́lɛ, tɛ́ lékàh náh mɛ pé tyɩ́?† 12.5 - Yah n tɛ Yã́hnɔ́ 28.9-10. 6 Ǹtɛ mé kélɛ n yo yé tyɩ́, névi mɛ ásõ̂ nɛ̂-á kal Liyel ní-ńsah gbôlɛ. 7 Liyel kè yo nɛ ńkɛ̃́: ‹Sárká súkɛ́nkɔ̃nɔ náh mé n yah n kɔ̃ dɛ́, wɛ̃ yãm yáhnɔ́ ye mé n yah n kɔ̃.› Yâh sõ̀ mɛ képah kɔ́rlɛ n pnɛ, yé náh náhkɩ lékàhlɛ lékàh kɛ̃́ névye kɔ̃ n pi. 8 Yé náh wɛ di, Névi Pídĩ́ ye mɩ mɩ yòh yõ̀tɛ̃̀nɛ dò.»
9 Yesu-á yal nɛ́npɔ́, à sɔkɔ pé Liyel ní-ńsah wɔ̀kɔ̀ yɔ́ sɔkɔ. 10 Gbõ̀nkù dĩ́ yɔ́ sõ̀ mɛ nɛ́npɔ́. Tɛ́ pè sõ̀ mɛ ké tyɩ́ nɛ pé lékàh wɛ Yesu kɔ̃. Kǎh pɩ sɛ̃́, pè Yesu piki yah nɛ ńkɛ̃́, yɔ́nwó dɛ́nmɔnɔ wɛ̃̀kɩ̀ se mɛ kɔ̃́nɔ́lɛ mɩ mɩ yòh sõlɛ nɩ? 11 Ǹtɛ à mɛ yo pé tyɩ́ nɛ: «Yé sɔkɔ yɔ́ tyɩ́ képɔ́ núkú ó-à mɛ, tɛ́ à sɔkɔ de pwã̀hsǔkù yɔ́ sɔkɔ mɩ mɩ yòh sõlɛ, tɛ̃̀ se kɩ yɛ ǹ kyɩ́nwìlkìnɔ́lɛ lésõlɛ? 12 Ǹtɛ névi náh fṍnfṍ kal náhnáh képɔ́ yõ di? Kǎh pɩ sɛ̃́, pèpɔrɩ pɩ́nɔ́ wɛ̃̀kɩ̀ mɛ kɔ̃́nɔ́lɛ mɩ mɩ yòh sõlɛ.» 13 Képah tɛ̃̀nɛ, tɛ́ yo gbõ̀nkù dĩ́ mɛ̀ tyɩ́ nɛ: «Á gbõ̀ tɔ̃.» À mɛ kè tɔ̃, kè núkú pɩ vilɛ ké ní-ò mɛ̀ sɔ̃́. 14 Ǹtɛ Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú-á fyɔ̀ wil Liyel ní-ńsah wɔ̀kɔ̀ sɔkɔ, pè kyɩ wɛ̃ wɛ à vì-ǹsah yah Yesu wɛ n ko n mɔ yĩnnɛ.
Liyel-á nɛ̂ yah wilki nɛ à pé tõ̀lɛ n pɩ
15 Yesu-á pɔ pɩ̃ nɛ Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú-á mɛ pé kònmɔ-ńsahlɛ n yah n kɔ̃, à yal nɛ́npɔ́. Névye náhnáh mɛ ǹ sõ̀ tɛ̃. À mɛ pé sɔkɔ yámpú pól dɛ mɔ, 16 tɛ́ pè gbah sni nɛ pè káh pé tyɩ́ yãh nɛy tyɩ́. 17 Yesu-á képah pɩ, Liyel-á lésõ nɛ̂ yo sah ǹ tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò Yesayi tyɩ́, kè wil. À lésõ nɛ ńkɛ̃́:
18 «Máh nɛ̂ yah wilki nɛ à ń tõ̀lɛ n pɩ, à wɛ yɔ̀.
Ń nɩ̀dɛ̀ nɛy ye ǹnɛ. Ǹmɔ ye ń nɩ̀vɩ̀nɩ̀ yõlɛ.
Mé kɩ ń Mirki tiki mɔ ǹ yõ,
à kɔ̃ à kɩ gbɩ wɛ̃̀kɩ̀ tyɩ́ yo yìkìnì pól névye tyɩ́.
19 À náh yékã̂b pɩ n pi nɛynɛ, à náh n gbo n mɔ n tũ n pi,
nɛy náh ǹ yĩ́npɔ̃́ noh n pi tɔ́wû tùkè-ǹtã̀n sɔkɔ.
20 Fílkì nɛ̂-á mɛ kwɔ́nmɔntɛ̃̀nɔ́lɛ, à náh ké tɛ́y kwɔ n pi.
Fɔ̀tnɔ̀ nɛ̂-á mɛ n tyah nínɔ́lɛ, à náh ké tɛ́y ni n mɔ n pi.
Sɛ̃́ ye à kɩ n pɩ, pópó kɩ pɔ nɔ gbĩ́ nɛ̂-á gbɩ wɛ̃̀kɩ̀ kɩ yah syi.
21 Tɛ́ yìkìnì pól névye gbõ̀ sàhnɔ́ kɩ mɛ ǹmɔ yõ.»‡ 12.18-21 - Yah n tɛ Yesayi 42.1-4.
Yesu tɛ̃ wɛ sétã̀n yõ̀tɛ̃̀ tyɩ́
22 Képah náh, nósyɔ́ dĩ́ yɔ́ tɛ̃ pɔ Yesu tyɩ́. Sétõ sõ̀ mɛ ǹ sɔkɔ à kɔ̃ à pɩ yɩ̃́tũ̂ ànɛ̂ kèdɔ̀kɩ̀lɛ. Yesu mɛ à dɛ mɔ, à kɔ̃ tɛ̃ wɛ n wɛkɩ, tɛ́ fɛ̃ n yah. 23 Képah tɛ̃̀nɛ, kè pɩ gbɛ̃̀ndùnìnɛ tɔ́wû pól tyɩ́, pè mɛ tyah n yo wɛ̃ tyɩ́ nɛ: «Tɛ́ Davidi Pídĩ́ náh yɔ̀ lɛ́?» 24 Ǹtɛ Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú-á képah tɛ̃̀ noh sɛ̃́, pè nɛ sétã̀n yõ̀tɛ̃̀ Bɛlsebuli ó gbõ̀ yõ-á à n yĩni sétã̀nnɛ. 25 Tɛ́ Yesu-á pé fɔkɔ sõnɔ wɛ sɛ̃́, à yo pé tyɩ́ nɛ: «Yõ̀tɔ̃rɩ́ nɛ̂ tɛ̃̀ névye-à fyɔ̀ yuku wɛ̃nɛ n fwo, kénɛ yõ̀tɔ̃rɩ́ kɩ yɩkɩ. Kwil nɛ̂ névye-à yuku wɛ̃nɛ n fwo, kè náh n wũ n pi. Sɛ̃́ ó ye, kéte nɛ̂ névye-à yuku wɛ̃nɛ n fwo, ké tɔ náh n wũ n pi. 26 Tɛ́ sétã̀n yõ̀tɛ̃̀-à tyah ǹ nolɛ n yĩni, ǹ gblɔ̌y náh à n fwo di? Ǹ yõ̀tɔ̃rɩ́ se kɩ wũ? 27 Tɛ́ ńmɔ-à mɛ sétã̀nnɛ n yĩni Bɛlsebuli gbõ̀ yõ yé yo à; yépi tĩ̀nkì névye wɔ-á dò, nɛ̂ gbõ̀ yõ mɛ pépi n yĩni sélɛ wɛ́? Pépi ńtɛ̃ ye kɩ lékàhlɛ yé kɔ̃. 28 Liyel Mirki gbõ̀ yõ-à mé n yĩni sélɛ, képah n wɛ̃kɩ nɛ ńkɛ̃́, Liyel tɔ̃́rɩ́-á yĩni tɛ̃ yé tyɩ́. 29 Tǎhkɩ̀-á mɛ dĩ́§ 12.29 - Dĩ́ nɛ̂ tyɩ́-á yo ásõ̂ sɔkɔ yɔ̀, sétã̀n yõ̀tɛ̃̀ ye pè n ye. nɛ̂ sɔkɔ, nɛ̂ kɩ fɛ̃ ǹ púkúbí-ńkɛ̃̂ sɔkɔ, kɩ de ǹ wɔ̀kɔ̀ sɔkɔ kɩ ǹ gbã̀n yî kwel? Máhah wǎh kɩ à pukubi tɛ́ kɩ pyě de ǹ wɔ̀kɔ̀ yî kwel. 30 Névi nɛ̂-à mɔ́-ńkɛ̃̂nɛ ńmɔlɛ, tɛ̃̀ mɛ ńnɛ n fwo. Névi nɛ̂ náh mɛ ńnɛ n yohnɩ n mɔ tùkènmɔnɔ sɔkɔ, tɛ̃̀ mɛ kárkɩ́nɔ́lɛ n pɩ.
31 Képah ye, mé kélɛ n yo yé tyɩ́ nɛ: ‹Névye tyípêl pól ànɛ̂ pé Liyel gbyɔ̀nɔ́ pól kɩ fɛ̃ yɔ̃ mɔ pè kɔ̃. Ǹtɛ Liyel Mirki gbyɔ̀nɔ́ tɛ̃̀ wɔ náh n yɔ̃ mɔ n pi pé tyɩ́ póllɛ. 32 Névi nɛ̂-à yo de Névi Pídĩ́ tyɩ́, kè kɩ fɛ̃ yɔ̃ mɔ tɛ̃̀ kɔ̃. Ǹtɛ névi nɛ̂-à yo de Liyel Mirki tɛ̃̀ wɔ tyɩ́, kè náh yɔ̃ mɔ tɛ̃̀ kɔ̃ n pi kwɛynɛ, kè náh yɔ̃ mɔ tɛ̃̀ kɔ̃ n pi ńsõ̂ tɔlɛ.›
33 Yé yah, séswɔ̂ n pnɛ ké pye dùkù sɔkɔ. Yâh nɛ séswɔ̂ nɛ̂-á mɛ plɛ, yé nɛ ké pye tɔ-á mɛ plɛ. Yâh nɛ séswɔ̂ nɛ̂ náh mɛ plɛ, yé nɛ ké pye tɔ-á mɛ kétúkùyɔ̂. 34 Wáhnmɩ́rɔ́ nɔ́pi, tyípéplɔ se kɩ fɛ̃ n wil yé vyɛ̃y sɔkɔ tɛ́ yé nnɔ mó tɔ̃ mɛ yúkúnɔ́lɛ pèkèlɛ? Névi nɩ-á mɛ yúkúnɔ́lɛ tyi nónónɛ, sépi ye n wil tɛ̃̀ vyãh sɔkɔ dò. 35 Nɛ́pépɛ̌y tyípéplɔ n wil ǹ nɩ sɔkɔ. Nɛ́túkù tyítúkúnì tɔ mó n wil ǹ nɩ sɔkɔ. 36 Ǹtɛ mé kélɛ n yo yé tyɩ́, yah kɛ̃́ wɛlɔ nónó pól-á névye n wɛkɩ, sé ywɔ̃ kɩ piki n yah n pi pé tyɩ́ Liyel tukey tuke sõlɛ. 37 Tukey kɩ tuke á yõ à yɩ̃nɛ á vyãh wɛynɛ kɩ gbɩlɛ ǹ kɔ̃, képah náh pɩ kɩ lékàhlɛ ǹ kɔ̃.
Névye mɛ kélɛ n yah n kɔ̃ Yesu tyɩ́ nɛ à gbǐl yɔ́ pɩ, nɛ̂-á n wɛ̃kɩ nɛ wǎh n wil Liyel tyɩ́
38 Képah sɔkɔ, Liyel tyi kõ̀nsàhnɔ́ kwɔ́pú ànɛ̂ Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú yísyɔ́ mɛ Yesu syah nɛ, pé kwɔ́-ò dĩ́, páh mɛ ké tyɩ́ nɛ à gbǐl yɔ́ pɩ pé yah, nɛ̂-á n wɛ̃kɩ nɛ wǎh n wil Liyel tyɩ́. 39 À mɛ yo pé tyɩ́ nɛ: «Kwɛy gbĩ névye náh plɛ. Pè náh mɛ tɛ̃ Liyel ó tyɩ́ yõ. Pè mɛ ké tyɩ́ nɛ mé gbǐl yɔ́ pɩ pé yah. Ǹtɛ kèyǎh ńtɛ̃ náh pɩ pè wɛ̃kɩ n pi, à wil Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò Nsyonasɩ tyɩ́ sɔkɔ. 40 Yé yah, sɔ̃́-á lésõ Nsyonasɩ sèpĩ̀n tɔ̃́nɩ̀ pɩ yɛ̃́nkɔ̂-ǹgbɛ̃̀kɩ̀ yɔ́ fɔkɔ sɔkɔ,* 12.40 - Yah n tɛ Nsyonasɩ 1.17. sɛ̃́ ye Névi Pídĩ́ tɔ kɩ sèpĩ̀n tɔ̃́nɩ̀ pɩ sétáh sõwãh. 41 Nsyonasɩ-á lésõ Liyel tɛ̃ntõ̀ yo Ninivi kwil tãn tyɩ́, pè fɛ̃ syi pé tyípêl pɩ́nɔ́ yal mɔ. Ǹtɛ nɛy mɛ ásõ̂ nɛ̂-á kal Nsyonasɩlɛ. Kǎh pɩ sɛ̃́, Liyel tukey tuke sõlɛ, Ninivi kwil tãn kɩ yuku kwɛy gbĩ névye yõ, kɩ lékàhlɛ pè kɔ̃. 42 Pi nɛ̂-á lésõ yõ̀tɛ̃̀nɛ Saba sétáh yõ, à lésõ wil fɩ́ɩ́ sétáh yĩ̀n tyɩ́, à pɔ yõ̀tɛ̃̀ dĩ́ Salomo lékã́m wɛlɔ noh.† 12.42 - Yah n tɛ 1 Yõ̀tãm 10.1-13. Ǹtɛ nɛy mɛ ásõ̂, nɛ̂-á kal Salomolɛ. Kǎh pɩ sɛ̃́, Liyel tukey tuke sõlɛ, kénɛ pi kɩ yuku kwɛy gbĩ névye yõ, kɩ lékàhlɛ pè kɔ̃.
Sétõ syɩ́npɔndenɔlɛ névi sɔkɔ
43 Sétõ-à wil névi sɔkɔ, à n kyɩ gbɛ̃́nnɩ kɔ n kɔ̃, ǹ mɩ̀-ǹsah yah n kɔ̃. Ǹtɛ wàh wɛ́-ńkɛ̃̂nɛ, 44 à n yo ǹ gblɔ̌y tyɩ́ nɛ, páh sõ̀ wil ńyãh sɔkɔ, páh kɩ pé syɩ yuku nɛ́npɔ́. Wàh ǹ syɩ, tɛ́ kyɩ ǹ tɛ̃̀-ǹsah dyàh wɛ ké kɔ́kɔ́lɛ yàlntɔ̃nsàhnɔ́lɛ, 45 à n kyɩ sé no sétã̀nnɔ́ kwǎrninɔ syah, nónó-á peke kal ǹmɔlɛ. Sé tɔ̂ɔ́ n kyɩ n de n tɛ̃ tɛ̃̀ sɔkɔ. Kàh pɩ sɛ̃́, tɛ̃̀ mɛ̀ dùkù ké syɩ n peke n kal ǹ gben tɛ̃̀nɛ. Sɛ̃́ ye kwɛy gbĩ nɛ́pêl tɔ tyɩ́ kɩ n pɩ n pi.
Nónó mɛ Yesu yṹ ànɛ̂ ǹ yṹnpyélɛ?
46 Yesu-á mɛ képah yónɔ́ sɔkɔ tɔ́wû tyɩ́, ǹ yṹ ànɛ̂ ǹ yṹnpyé pɔ yĩn kégbɔ́ tɛ́ mɛ ké tyɩ́ nɛ pé yo mɔ ǹ tyɩ́. 47 Ǹnɩ̂ mɛ yo ǹ tyɩ́ nɛ à noh yɔ̀, ǹ yṹ ànɛ̂ ǹ yṹnpyé-á mɛ yĩ́ntɛ̃̀nɔ́lɛ kégbɔ́. Pǎh mɛ ké tyɩ́ nɛ pé yo mɔ ǹ tyɩ́. 48 Yesu mɛ yo tɛ̃̀ tyɩ́ nɛ: «Nɛ̂ mɛ ńmɔ nɔ̂lɛ, ànɛ̂ nónó mɛ ń yṹnpyélɛ?» 49 Tɛ́ ǹ gbõ̀ nɔ mɔ ǹ tõ̀ sã́hpú tyɩ́ tɛ́ nɛ ńkɛ̃́: «Ńmɔ nɔ̂ ànɛ̂ ń yṹnpyé wɛ yɔ̀. 50 Yé yah, ńmɔ Sú nɛ̂-á yĩ̂nyõ, wǎh mɛ nɛ̂ tyɩ́, névi nɛ̂-à képahlɛ n pɩ, tɛ̃̀ wɔ ye ńmɔ yṹnpilɛ, képah náh pɩ ń nɔ̂lɛ.»