19
Polə kàrɩ̀ Efɛzə nə
(Tʋtʋnan 8.14-17; 5.15-16; Romə tɩ̀án 15.25-27)
1 Máŋá tə wa, Apɔlɔsə nə wulə Korɛntə nə, Polə mʋ̀ vəli ʋ twá pɛɛn* 19.1 Ʋ vəli ʋ twá Azi nagwanaa pɛɛn tə wa, ʋ lɛ. tə wa, kʋ lʋʋ nii tə nagwanɛɛ tə wa, ʋ kɛ̀eń ʋ va Efɛzə. Ʋ vəli, ʋ jə́rí Zwezi karbɩa duən. 2 Ʋ dàń ma swɩ̀n ba con, ʋ wʋ́: «Yɩɩ-*Siŋu tə cuə á yuu wa, máŋá tə wa, á nə ken á waa Zwezi nə, naaa?» Ba ma le wá, ba wʋ́: «Nə tà nə wà nì tətə də, Yɩɩ-Siŋu tə yɩ ba pɩn». 3 Polə tə kʋ́ʋ̀ pìí ʋ bwe ba, ʋ wʋ́: «Bɛ̀eɛ̀e wa nə ba dàń ləgə aba, kʋ twá də Yɩɩ yɩrɩ tə?» Ba ma kʋ́ʋ̀ le wá, ba wʋ́: «Kʋ ya Zwan† 19.3 Ywàń Matiə 3. nɩ́á liu tə». 4 Polə dàń ma kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Zwan ləgə lɩ̀à mama nɩ́á wa, kʋ twá də Yɩɩ yɩrɩ. Kʋ nətʋ bɩrɩ də, ba mɛ, sə ba vəvəri ba kwa, ba ma sá ba cʋna, ba bà Yɩɩ con. Ʋ yàá swɩ̀n lalʋʋ tə con, ʋ wʋ́, ba kəni ba waa lìù tə nə, ʋ nə wulə ʋ mʋ̀ Zwan kwa ʋ bɩ̀àn, kʋ mʋ̀ nə yɩ Zwezi».
5 Tə sʋ̀ràn təntə kwa nə, ba ləgə ba nɩ́á wa də *Yuu-Tiu Zwezi yɩrɩ tə. 6 Polə tún ʋ jɩ̀àn ba yuu wa, yá Yɩɩ-Siŋu tə ga cú ba yuu wa. Ba wulə ba swɩ̀n sʋyirə duən, də ba swɩ̀n Yɩɩ nii sʋ̀ràn. 7 Bara təntə mama yà yɩ ndə lɩ̀à fugə bələ nə.
8 Polə zʋa *Zwifə-ba *jə́rə́ dìə̀ tə wa, ʋ swɩ̀n cɩ́gá tə pwənə pwənə wuuu, cànɩ̀ batwa. Ʋ swɩ̀n ba con də, Yɩɩ wá də́ ʋ pàrɩ̀ tə ba yuu wa. Yá ʋ sʋ̀ràn tə yà ga dɩ ba. 9 Lɩ̀à duən dàń yɩn lá nə, ba nə za ba vaparan, ba ga vɩ, sə ba kə ba waa Zwezi nə. Yá ba dàń swɩ̀n ba pwé Yuu-Tiu cwəŋə tə lalʋʋ tə yáá con. Polə dàń ma nan ba tətəŋi wa, ʋ jə Zwezi karbɩa tə, ʋ va ʋ kàrɩ̀ ba dɩɩn mama Tiranisə kardiə tə wa. 10 Kʋ nətʋ tə dánɩ́ bɩna bələ, kʋ pa Zwifə-ba də *Gərɛkə-ba, ba nə wulə Azi nagwanaa tə wa, nì Yuu-Tiu sʋgʋ tə.
Seva bɩa tə yoo
11 Yɩɩ yà twá Polə nə, ʋ tʋŋa ʋ yogwaran tə yiri nə yɩ tə cɩcɩ. 12 Kʋ yiri tə pɩn, ba pəri ganan nə à yə̀ə́ gantwɛn tə nə dwen Polə yɩra yayɩŋa yuu nə, yá yayɩran tə yàá nan, tə yá ba. *Zinə də naŋa, tə yá ba.
13 *Zwifə-ba duən, ba də nə yà twá lá ba vəli, də́də́n, sə ba ja *Yuu-Tiu Zwezi yɩrɩ tə, ba ma dɩŋa zinə lɩ̀à yuu wa. Ba dàń yàá swɩ̀n, ba wʋ́: «À dwì à kəni á nə də Zwezi tə, Polə nə kàrɩ̀ ʋ yoo tə». 14 Lɩ̀à tə, ba nə yà fwa kʋ yoo təntə, yà yɩ bɛɛ don, ʋ yɩrɩ nə yɩ Seva, bɩa barpɛ. Ʋ mʋ̀ Seva təntə yà yɩ Zwifə-ba Yɩɩ *joŋwana yuu tíú don. 15 Zini tə dàń ma le ba, kʋ wʋ́: «À yə̀ə́ Zwezi, à ma yə̀ə́ lìù tə, ʋ nə yɩ Polə, sə á mʋ̀, á mʋ̀ nə yɩ bə̀rə́?» 16 Yá bɛɛ tə, zini tə nə wulə ʋ yuu wa, dàń fan ʋ tʋ ba mama yuu wa. Ʋ jɩn ba duən, ʋ bɩrɩ ba də, ʋ dɩ̀àn dwə ba. Ʋ fɩfɩn ba də dɩ̀àn yiri don, kʋ pa ba dəri dìə̀ təntə wa wala, ʋ ga tún nʋran ba yɩra.
17 Zwifə-ba də *Gərɛkə-ba, ba nə yɩn Efɛzə nə, lwarɩ kʋ yoo təntə. Yá fən dàń zʋa ba mama, Yuu-Tiu Zwezi yɩrɩ tə ga na dun. 18 Ba tə, ba nə ken ba waa Zwezi nə tə, lɩ̀à zənzən naŋa, ba twi ba lòrì, sə Yɩɩ kwɛn ba cʋna ba mʋ̀ də wá pwərə wa, ba ga swɩ̀n ba cɩrɩ tə mama, ba nə fwa. 19 Ba mʋ̀ lɩ̀à təntə ja ba saga, ba nə ma fwa cɩrɩ, ba bà ba pa ba sʋrɩ tə, lɩ̀à tə mama yáá con. Ba jələ tə səbiu, ba na də kʋ yɩ səbikʋlan‡ 19.19 Səbikʋlʋ nədʋ yɩ yɩtʋrɩ nədʋ tʋtʋŋɩ ŋwɩ́rán. mʋ̀rʋ̀ finu (50 000). 20 Mə nətʋ nə, kʋ dàń twá də Yuu-Tiu dɩ̀àn tə, ʋ sʋgʋ tə ma swɩ̀n, kʋ sú nagwanaa tə mama wa.
21 Tə mʋ̀ yìə̀n tə nə tʋn tə zwɛ̀e kwa nə, Polə ken ʋ pubʋŋa wa, sə ʋ twá Masedwanə də Akayi nagwanɛɛ tə wa, ʋ lɛ ʋ va *Zwerizalɛmə. Ʋ yà pɩ̀à də máŋá tə wa, ʋ nə yí Zwerizalɛmə, sə ʋ kɛ̀eń, ʋ va ʋ na *Romə. 22 Ʋ lɩ ʋ lɩ̀à tə, ba nə saŋa wá, lɩ̀à bələ ʋ tʋn Masedwanə nə, kʋ mʋ̀ nə yɩ Timote də Erasətə. Ʋ tətə ga ya Azi nagwanaa tə wa, máŋá mancɩn wa.
Yarʋ Demetəriyisə təgurə tə yoo
(1 Korɛntə tɩ̀án 16.8-9; 15.32; 2 Korɛntə tɩ̀án 1.8-10)
23 Kʋ máŋá təntə wa, təgurə nəfarʋ twi, kʋ ya lá nə, *Yuu-Tiu cwəŋə tə yɩrɩ. 24 Cɩnayarʋ don yɩn lá, ʋ yɩrɩ nə yɩ Demetəriyisə. Ʋ yà fwa Arətemisə§ 19.24 Arətemisə yɩ *Gərɛkə-ba sʋgʋ, Diyanə ga yɩ *Romə-ba sʋgʋ, yá kʋ yɩ yoo nədʋ nə kʋ swɩ̀n. Kʋ yɩ kʋnkʋn yɩɩ, ba nə lwə̀ dìə̀, ba kə kʋ lá Efɛzə nə. Azi nagwanaa lɩ̀à yà boŋə kʋ yɩɩ tə, kʋ nə yɩ yɩnuu. dìə̀ tə, ba nə yàá jʋ̀nɩ̀ ka wa tə, nəmanbii də cɩnɩa. Ʋ dàń yà pɩn lɩ̀à tə, ba mʋ̀ də wá nə tʋŋa tʋtʋŋɩ təntə, na nywarɩ zənzən kʋ wa. 25 Demetəriyisə ken ba tə, ʋ mʋ̀ də ba nə tʋŋa kʋ tʋtʋnyiri nədʋ təntə, də ba tə, ba də nə tʋŋa kʋ tʋtʋnyiri təntə yáá tɩ̀án tə duən yáá nə, ʋ ga swɩ̀n ba con, ʋ wʋ́: «À dabara-ba, á mʋ̀ yə̀ə́ də, nə wojan tə yɩ ka naŋa tʋtʋŋɩ kʋ tə nətən wa. 26 Á na, á ga nə̀ń kʋ tə, bɛɛ təntə, ʋ yɩrɩ nə yɩ Polə, nə fwa. Kʋ tà Efɛzə cɩcɩ wa, kʋ yɩ də Azi nagwanaa tə də mɛ. Ʋ sʋ̀ràn tə vəvəri lalʋʋ zənzən, də ʋ nə bɩrɩ ba də, yɩa tə, ləzwənə jɩ̀àn nə fwa, tə tà yɩa. 27 Kʋ yoo təntə wá bà kʋ cʋ̀gʋ̀ nə tʋtʋŋɩ tə. Kʋ ga tà kʋ cɩcɩ, kʋ wá pa yɩkan nəfarʋ Arətemisə dìə̀ tə ya ndə tʋtʋ nə. Kʋ yɩkan təntə wá kwɩ̀n dun tə nə, Azi nagwanaa lɩ̀à, də tɩa yuu lɩ̀à tə mama yà nə pɩn kʋ».
28 Lɩ̀à tə nə nì tə sʋ̀ràn tə ba zwɛ̀e, ba súə́ də lɩŋa, ba ga bubwi, ba wʋ́: «Efezɩan-ba yɩkan Arətemisə nə dáá!» 29 Kʋ yoo tə zɩ̀n tɩfarʋ tə mama kʋ zɩgɩ yɩɩ nə. Ba vəli ba kun duən nə bwálɩ́ don nə, ba nə fwa mʋmʋn lá, ba ga van Masedwanə tɩ̀án bələ, ba ja bà. Kʋ mʋ̀ nə ya Gayisə də Arisətarəkə, ba nə yɩ Polə twaduən ʋ vələ tə wa. 30 Polə yà pɩ̀à, sə ʋ nan lalʋʋ tə yáá con, ʋ pa ba na wá. Zwezi karbɩa tə ma kán ʋ nə, sə ʋ dàn ká fwa kʋ. 31 Azi nagwanaa yáá tɩ̀án duən, ba də nə yɩ Polə dabara, tʋn lɩ̀à, sə ba kwè wá, ʋ dàn ká va bwálɩ́ təntə nə. 32 Kʋ máŋá təntə wa, lalʋʋ tə gugurə. Ba duən yàá bubwi yiri don, ba duən də bubwi yiri don. Yá ba zʋnɩ tətə yə̀rì won tə tətə yɩrɩ, ba nə kun duən nə. 33 Ba dàń ma pa Alɛkəzandərə nan lalʋʋ tə wa. Ʋ mʋ̀ Alɛkəzandərə tə yɩ *Zwifə-ba yà nə yigə wá, ba kəni yáá. Yá Alɛkəzandərə də dàń yà ja ʋ jɩ̀àn, ʋ ma fwa mɩmɩnʋ ʋ pɩ̀à, sə ʋ swɩ̀n ʋ ma jon ʋ tɩ̀àn lalʋʋ tə yáá con. 34 Ba nə lwarɩ də, ʋ yɩ Zwifə, ba mama bubwi də kori nədʋ, kʋ dánɩ́ ndə lugu bələ nə, ba wʋ́: «Efezɩan-ba yɩkan Arətemisə nə dáá!»
35 Kʋ máŋá təntə wa, ba tɩʋ tə sekəretɛrə pɩn, ba yá zəzugu tə nə, ʋ ga swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Efezɩan-ba, lìù mama tə̀lə́, ʋ nə yə̀rì də, Efɛzə tɩʋ tə nə cɩ̀ yɩkan nəfarʋ Arətemisə dìə̀ tə, də kʋ pɩ̀ʋ̀ kapan ciciru tə, kʋ nə nan yɩɩ kʋ tʋ, tə nə. 36 Kʋ yoo təntə nə ba tʋ́tʋ̀ná jə tə yɩrɩ, á mɛ, sə á ja á tɩ̀àn sənbwen. Á dànà ká bɩbarɩ, á fwa won mama. 37 Á jɩn bara-ba tə, á ja á bà yəbə. Ba mʋ̀ nə wà won ŋwɩ̀n nə yɩkan tə dìə̀ tə wa, ba ga wà nə yɩkan tə twɩn. 38 Də kʋ nə yɩ Demetəriyisə də tʋ̀tʋ̀nà tə, ba nə wulə də wá, nə ja yoo də lìù, dɩan wulə, ba nə bʋ̀rɩ̀ yìə̀n bʋ̀rà, tɩʋ tə yun tɩ̀án ma wulə. Ba vələ ba bon kʋ tíú lá nə. 39 Nə à yə̀ə́, də kʋ nə yɩ yoo don nə wulə, á nə pɩ̀à, sə á swɩ̀n á púlí tə kʋ lɩ̀à tə nə bʋ̀rɩ̀ bʋ̀rà tə nə mɛ, sə kʋ lɩ kʋ yoo təntə yáá. 40 Kʋ nə tà nətʋ, nə wá bà, nə tì talɩ yoo kʋ tə nətən yɩrɩ kʋ nə fwa zə̀n. Cɩ́gá mama tə̀lə́ yoo kʋ tə wa, nə nə wàá nə bɩrɩ də, kʋ mʋ̀ nə pɩn, nə mɛ, sə nə kun duən nə, nə fwa jara». 41 Sekəretɛrə tə nə swɩ̀n nətʋ ʋ zwɛ̀e, ʋ pɩn nii, sə lalʋʋ tə vìí.
*19:1 19.1 Ʋ vəli ʋ twá Azi nagwanaa pɛɛn tə wa, ʋ lɛ.
†19:3 19.3 Ywàń Matiə 3.
‡19:19 19.19 Səbikʋlʋ nədʋ yɩ yɩtʋrɩ nədʋ tʋtʋŋɩ ŋwɩ́rán.
§19:24 19.24 Arətemisə yɩ *Gərɛkə-ba sʋgʋ, Diyanə ga yɩ *Romə-ba sʋgʋ, yá kʋ yɩ yoo nədʋ nə kʋ swɩ̀n. Kʋ yɩ kʋnkʋn yɩɩ, ba nə lwə̀ dìə̀, ba kə kʋ lá Efɛzə nə. Azi nagwanaa lɩ̀à yà boŋə kʋ yɩɩ tə, kʋ nə yɩ yɩnuu.