16
Gu Paablo na ba baidhikaꞌ gu Timoteo
1 Baꞌ bhammɨ dɨr jaꞌp ji bhɨi gu Paablo na paiꞌr Derbe gio baꞌ bhammɨ jaꞌk Listra, baꞌ bhaiꞌ ba tɨɨ maadɨt guiꞌ nam tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam na puiꞌ tɨɨꞌ Timoteo, nar maraaꞌn maaꞌn gu ubii Israel kam na puiꞌp tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam, gu taataꞌn baꞌ dair griago. 2 Baꞌ bɨɨx pɨx joidham jix kɨɨgalhiꞌñdhaꞌ am gu Timoteo guiꞌ nam jɨꞌk tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam gu bhaiꞌ kam Listra gio baꞌ gu Ikoonio kam. 3 Baꞌ ba baidhim gu Paablo gu Timoteo nam sap maap tu aꞌgapuꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñiꞌook, dai nat bɨɨpɨꞌ dɨr xi matgilhdhak na mɨt baꞌ moo gamaiꞌ ji jii na sap baꞌx maatɨꞌ kaꞌ na puiꞌp jir Israel kam, nam baꞌ sap jix kɨɨgalhdhaꞌ gu Israel kam jaꞌtkam gammɨjɨ nam jax bhɨɨyaꞌ ja bui, nam guꞌ bɨɨx pɨx jup jix mat kaꞌ gu Timoteo na griagor taataꞌn. 4 Baꞌ gammɨjɨ gu gɇꞌgɇr kikcham nam jax aajim ja bui guiꞌ nam tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam, bɨɨx jup xi ja aaꞌñdhidhat am gu puiꞌ na mɨt jax jaꞌk maaꞌn ñiꞌook jup duu gu noonbiꞌñ guch Xoiꞌkam bhammɨ Jerusaleen ja bɨɨm gu jaiꞌ nam ja guguuxiꞌñdhaꞌ guiꞌ nam tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam. 5 Baꞌ bɨɨx ja jujur kɨꞌn jix biiñak kaꞌ am buiñor guch Xoiꞌkam gio nam pɨx ji muiꞌdhidhaꞌ, nam guꞌ jaiꞌ pɨx jup ji chɨ jɨɨꞌñdhidhaꞌ nabap tanoolh.
Gu Masedoonia kam maaꞌnkam na buiñor bam maaxdhaꞌ gu Paablo
6 Baꞌ puiꞌ jaꞌk ba ja jujurtuda gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ nam cham tuꞌ mu jaꞌk tu aꞌgapuꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñiꞌook na paiꞌ jax bhaan bipioꞌ gu Aasia dɨbɨɨr, mu jaꞌk baꞌ pu bhɨi mɨt na paiꞌ bhaan bipioꞌ gu Priijia dɨbɨɨr gio baꞌ guiꞌ na bhaan jup bipioꞌ gu Galaasia dɨbɨɨr. 7 Miꞌ dhɨr baꞌ nammɨ juꞌñdharan ba ai mɨt miꞌ na paiꞌ dhɨr bhaan ba bipioꞌ gu Miisia dɨbɨɨr. Baꞌp jum aaꞌ am nam miꞌ dhɨr mu jaꞌk jup bhɨɨyaꞌ gɨt na paiꞌ bhaan bipioꞌ gu Bitiinia dɨbɨɨr, guꞌ ji nat guꞌ gio puiꞌ jaꞌk jup ba ja jujurtuda gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ gaꞌn guch Xoiꞌkam nam sap cham tuꞌ miꞌ jaꞌk bhɨɨyaꞌ. 8 Sɨlh baꞌ pu bhɨi mɨt gammɨjɨ na paiꞌ jax bhaan bipioꞌ gu Miisia dɨbɨɨr, gammɨjɨ dɨr jaꞌk jamɨt baꞌ ba ai na paiꞌr juꞌñdharan gu gɇꞌ suudaiꞌ, na puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Troas. Miꞌ baꞌ gan ji chɨbia mɨt. 9 Baꞌ tukaaꞌ na ka koos gu Paablo, ba tɨɨtkɨ maaꞌn gu Masedoonia kam maaꞌnkam nat mi jaꞌp ji kɨkbok soiꞌ ba tɨtda, jaꞌp sap kaiꞌch: “Mu jimiaꞌ ap iam bhammɨ dɨr Masedoonia nap jich palhbuidhaꞌ.” 10 Baꞌ nat jax puiꞌ jɨꞌ tɨ tɨɨ gu Paablo, moo janoꞌ jix kɨɨꞌ bach dhuu chich nach bar jiimdak bhammɨ dɨr jaꞌk Masedoonia, nach guꞌx maat na dhiꞌr diꞌ gu Dios na much baiꞌñ nach bhammɨ dɨr jaꞌp naiꞌ tu aꞌgaꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ.
Gu Paablo gio gu Siilas nam Piliipos ji oipot ba tu aꞌgadaꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ gu Dios
11 Baꞌ mummɨ dɨr Troas dai na chich jax bha tɨɨtɨs bhaan gu gɇꞌ kanuub, pu jii chich sɨlh bhammɨ dɨr jaꞌk na paiꞌ ɨlhiꞌch jir dɨbɨɨr na puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Samotraasia. Bhaiꞌ dhɨr baꞌ kabuimuk gio gamaiꞌp ji jii chich baasɨꞌn dɨr jaꞌk na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Niapulis. 12 Baꞌ bhaiꞌ dhɨr Niapulis baasɨꞌn jaꞌk jup bhɨi chich na paiꞌ puiꞌ tɨ tɨɨꞌ Piliipos, baꞌ bhaiꞌ dhi gɇꞌ kiicham jix ioꞌm muiꞌ bha oiꞌñkaꞌ am gu Rooma kam jaꞌtkam, cham tuꞌ puiꞌ na jaiꞌ kap. Baꞌ dhiꞌ bhaan bipioꞌ gu Masedoonia dɨbɨɨr, bhaiꞌ baꞌ pup oipo ich jɨꞌkchi tanoolh. 13 Baꞌ moo maaꞌnnim nat paiꞌ dhuuk bam ai na cham tum juandaꞌ, ma jii chich mu jaꞌp juꞌñdharan bhaiꞌ gu gɇꞌ kiicham, mu jaꞌp bɨɨx ak jach pɨx tu tuiꞌdhiꞌ nach paiꞌ ɨlhiiꞌñ nam jum jumpaꞌndaꞌ gu Israel kam jaꞌtkam nam tu daandaꞌ. Baꞌ mi jaꞌp ba ja tɨɨ chich maaꞌn kap nam tu daan gu uꞌuub, baꞌ aach mu jaꞌk ji ai. Mi jaꞌp jachich baꞌ ji dharaibuk bhaiꞌ ji chu ja aꞌgi gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñiꞌook. 14 Baꞌ maadɨt guiꞌ jɨꞌ gu uꞌuub Liidia tɨɨꞌ, nar mu jaꞌk kam kaꞌ Tiatiira, baꞌ tu gaꞌradaꞌ gu jajannulh gux ñakaabmaꞌ gux kɨkɨɨꞌ. Baꞌ na guꞌ gammɨjɨ tu daandaꞌ buiñor gu Dios, baꞌ puiꞌ jaꞌk xi jurtuda nax bhaiꞌ xi kɇɇkɇꞌ gu Paablo na jax kaiꞌch na tu aꞌga. 15 Baꞌ jaꞌxpɨx dai nat ba tɨ jɨɨꞌñ buiñor guch Xoiꞌkam, gio baꞌ nat bam bakua ja bɨɨm guiꞌ nam jɨꞌk jir jum maap oiꞌdhagɨm kaꞌ. Miꞌ dhɨr baꞌ dai na soiꞌ bach chɨtda nach sap xi chɨbiappui mu jaꞌk na paiꞌ kio, jup kaiꞌch:
―Noꞌ pim ɨlhiiꞌñ jiñ jaaduñ nañ sɨlhkam ba tɨ jɨɨgiꞌñ buiñor guch Xoiꞌkam, xi chɨbiappui pim muñ kiꞌaam.
Baꞌ aach jup ma oi, na guꞌ soiꞌ kaiꞌch nach baidhim.
16 Baꞌ maaꞌnnim na chich giop ba tu daañim mu jaꞌk na paiꞌ tum daandaꞌ, ba tɨɨ chich nach muiꞌ ka jiim na mi jaꞌp daa maaꞌn gu ubii tɨyaa na bhaan jup tuꞌiiꞌ gu cham kɨɨꞌ iiꞌmdaꞌ. Baꞌ bɨɨx aixim tuꞌ na pɨx jix mat kaꞌ noꞌ jaroiꞌ tuꞌ tɨkka namkidhat, puiꞌ kum baꞌ miꞌ daaskaꞌ gu jaꞌtkam, nam guꞌ muiꞌ tuumiñ bhaan mi maiꞌchɨkdaꞌ. 17 Baꞌ guiꞌ jɨꞌ gu ubii tɨyaa gatuuk dɨr muiꞌ jich oi jup kaiꞌchim gɇꞌ kɨꞌn:
―Dhiꞌñi dhi jaꞌtkam jir tujuandam tugiꞌñ am gu Dios gux dhaam kam. Puiꞌ kum baꞌ ya jaꞌp tu jam aꞌgidhim na pim jax jaꞌk miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na baꞌ uañchudhix kaꞌ gu jam uaꞌtulhdharaꞌ.
18 Baꞌ maaꞌn na puiꞌch chɨtda nach paiꞌ dhuuk muiꞌ ba jiimdaꞌ mu jaꞌk na paiꞌ tum daandaꞌ. Baꞌ maaꞌnnim nax oodat pɨx ba kɇɇ gu Paablo, nat jax jaꞌk gɨi jup tɨtda gu cham kɨɨꞌ iiꞌmdaꞌ na bhaan jup tuiꞌdhiꞌ gu ubii tɨyaa:
―Aañ pum tɨtda bhaankamuꞌn guch Xoiꞌkam nap buusniaꞌ bhaiꞌ dhɨr bhaan dhi ubiiñ jaduuñ.
Baꞌ miꞌ jotmodaꞌ buus gu cham kɨɨꞌ iiꞌmdaꞌ bhaiꞌ dhɨr bhaan gu ubii tɨyaa, jix kɨɨꞌ dho guꞌp jum duu. 19 Baꞌ giilhim bhaiꞌ ji bhaak jamɨt guiꞌ nam jaroiꞌ miꞌ ka daaskaꞌ gu ubii tɨyaa, na guꞌ cham ka bhaaiꞌ nam jax dhui bhaan ka maiꞌchiaꞌ gu tuumiñ. Na guꞌ nam tɨi xi ñɨiꞌñ, ni jɨꞌx ku cham ka mamtɨ gu tuꞌ nam tɨi xi chɨkka gu jaꞌtkam namkidhat. Baꞌ ba daa mɨt gu Paablo gio gu Siilas, miꞌ dhɨr baꞌ dai na mɨt ba ja uꞌuuk mu jaꞌk ɨrban gu gɇꞌ kiicham ja bui gu gɇꞌgɇrkam. 20 Baꞌ mu ji ja aichdhak bhaiꞌ ji ja iattulh jamɨt ja bui gu gɇꞌgɇrkam, jup kaiꞌch am:
―Aach yaꞌ ja baiꞌñchuꞌ dhi Israel kam jaꞌtkam nam mu jaꞌp oipot ja kokdhichuꞌn guch jaꞌtkam tuk, 21 gam nam puiꞌ kaiꞌch nach sap maakam ba tu jimdaꞌ na jax jaꞌk ni jɨꞌx ku iam jir am nach puiꞌ jaꞌk tu jimdaꞌ, nach guꞌ aach jir Rooma kam.
22 Baꞌ gu jaꞌtkam na mɨt puiꞌ jɨꞌ ji ja kɇɇk, giilhim bhaiꞌ ji bhaak jamɨt, gio gu gɇꞌgɇrkam ba puiꞌ ɨp. Ba tu chia mɨt dho guꞌ nam xi ja kookoxdhai gu ja jannulh ja gɨɨꞌbiaꞌ oꞌxia kɨꞌn. 23 Miꞌ dhɨr baꞌ dai na mɨt ba tu chia nam ja kuupaꞌ, baꞌ xi chianɨk jamɨt guiꞌ na miꞌ tu nuukaꞌndaꞌ na sap jix bhaiꞌ ja nuukaꞌndaꞌ nam baꞌ cham bubuakiaꞌ. 24 Baꞌ guiꞌ nat puiꞌp ji ja kɇɇk, jix ioꞌm tuukab jaꞌk xi ja kuu gio nat jix bhaiꞌ uꞌuux chaꞌm xi baapai gu ja tooton.
25 Guꞌ ji na guꞌ moo janoꞌ gu ɨraab tukaaꞌ nam ka tu daan gu Paablo gio gu Siilas, gio baꞌ nam ka tu laalaꞌn gu alabaaꞌn buiñor gu Dios, gam gu jaiꞌ nam tɇ kɇɇ guiꞌ nam miꞌp kuup, 26 jotmodaꞌx ioꞌm bhaiꞌ ji chum giꞌndukɨ sia mi jaꞌp dɨɨrap mɨjɨ ɨrban dɨr miꞌ nam paiꞌ ja kukpadaꞌ gu jaꞌtkam. Baꞌ naiꞌ pɨx jim kukpioꞌ gu kikiꞌñgob, gio baꞌ gu bapaiñum tɨtropiñ am jup xi ɨꞌkɨ guiꞌ nam kɨꞌn ka buuplhich bɨɨx guiꞌ nam miꞌ kuup. 27 Baꞌ nat paiꞌ dhuuk ba ñiñia guiꞌ na miꞌ tu nuukaꞌndaꞌ, ba tɨɨ na bɨɨx kukpioꞌkix gu kikiꞌñgob miꞌ nam paiꞌ ja kukpadaꞌ gu jaꞌtkam. Baꞌ bhaiꞌ ji baabu gu tɇb kuxiiruꞌn na sap miꞌ xim muꞌai dɨɨlh, na guꞌ jaꞌp jum aaꞌ na mɨt pu nakoo guiꞌ nam miꞌ kuup na miꞌ ja nuukaꞌn. 28 Guꞌ ji nat guꞌ jotmodaꞌ mu jiñkui gu Paablo, jup tɨtda:
―Chaꞌp jum mumuaꞌdaꞌñ jaduuñ. Yaꞌp tuꞌiiꞌ ich bɨɨx.
29 Baꞌ puiꞌ cham kam mua guiꞌ na miꞌ tu nuukaꞌndaꞌ nam paiꞌ ja kukpadaꞌ gu jaꞌtkam, dai nat ba tu chia pɨx nam tɨ bɨꞌñdhaꞌ. Miꞌ dhɨr baꞌx chooꞌnnichgɨt gio na ji giꞌbokidhat mɨrdat miꞌ ba baa nam paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Paablo gio gu Siilas, mi jaꞌp baꞌ ja tooton am bɨɨpɨꞌ dɨr jaꞌk oꞌlhiaꞌn kɨꞌn ji kɨkbo. 30 Gatuuk baꞌ xi ja boosgak ba ja tɨkka na sap jax jaꞌk jix bhaaiꞌ na uañchudhix kaꞌ gu uaꞌtulhdhar gaꞌn, jup ja tɨtda:
―¿Tuꞌñ jax dhuñiaꞌñ jaaduñ na baꞌ ba uañchudhix kaꞌ guñ uaꞌtulhdharaꞌ?
31 Baꞌ guiꞌp tɨtda am:
―Dho nap tɨ jɨɨꞌñdhaꞌ dho buiñor guch Xoiꞌkam ja bɨɨm gum kiꞌaam kam na baꞌ ba uañchudhix kaꞌ gu jam uaꞌtulhdharaꞌ.
32 Baꞌ puiꞌ xi chɨɨdak bhaiꞌ ji chu aꞌgi mɨt gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Gɨꞌkoraꞌ, bɨɨx sia guiꞌ nam jɨꞌk miꞌp tuꞌiiꞌ kiaꞌmiꞌñ. 33 Miꞌ dhɨr baꞌ dai nat ba ja bakuañ bha jaꞌp nam paiꞌ jax jix koꞌktulhdhix nam ja gɨbiimɨk. Miꞌ dhɨr baꞌ dai nat ba ja umuaꞌ nam bakuanaꞌ mu jaꞌp na paiꞌ suuꞌn gu suudaiꞌ ja bɨɨm guiꞌ nam jɨꞌk jir jum maap oiꞌdhagɨm. 34 Miꞌ dhɨr baꞌ giop ba ja baidhak mu jaꞌk kiaꞌmiꞌñ, ba tu ja onbaiꞌ baꞌ, joidham pɨx jix bhaiꞌm taat ji guꞌ ja bɨɨm guiꞌ nam jir kiaꞌmiꞌñ kam, na guꞌ sap joidham jir am na mɨt ba tɨ jɨɨꞌñ buiñor gu Dios.
35 Baꞌ kabuimuk nat ba xiaꞌ, muiꞌ ba ja joot jamɨt gu gɇꞌgɇrkam gu ja oꞌrosiiris tuk nam sap pu tɨɨꞌnpuꞌ guiꞌ na miꞌ tu nuukaꞌndaꞌ nam paiꞌ ja kukpadaꞌ gu jaꞌtkam na sap ja doꞌñchoꞌ gu Paablo gio gu Siilas. 36 Baꞌ puiꞌp ba tɨtda gu Paablo guiꞌ na miꞌ tu nuukaꞌndaꞌ, jup kaiꞌch:
―Ba jimiaꞌ pim jiñ jaaduñ, na mɨt guꞌ sap bha tu joot gu gɇꞌgɇrkam nañ jam doꞌñchoꞌ.
37 Guꞌ ji na guꞌ cham aaꞌ gu Paablo, dai nap ja tɨtda gu oꞌrosiiris guiꞌ na mɨt mu ja joot:
―Dho guꞌ jaꞌpji na guꞌ moo cham jup jir am na mɨt jaꞌp pɨx tu chia nam jich gɨɨꞌbiaꞌ gio nam jich kuupaꞌ, nach guꞌ aach puiꞌp jir jaꞌtkam tugiꞌñ gu gɇꞌkam Rooma kam. Pu cham xich chɨkkak jamɨt noꞌ moor puiꞌ nam jax jich chɨtda guiꞌ na mɨt yach aich, kaꞌ baꞌ guꞌ cham. ¿Gu xib baꞌ ɨlhiiꞌñ am aa nam moox ɨxchuixim jup bach dhoꞌñchoꞌ? Guꞌ jaꞌpji dɨɨlh ji jia nam yaꞌni bha jimɨich dhoꞌñchoꞌ.
38 Baꞌ gu oꞌrosiiris ba ja aaꞌñdham jamɨt gu gɇꞌgɇrkam. Baꞌ na mɨt puiꞌ ba tɨ kai nam jir jaꞌtkam tugiꞌñ gu gɇꞌkam Rooma kam, giilhim jix chootoꞌn jamɨt. 39 Baꞌ xi boop jamɨt na mɨt pu ja tɨɨdam nam sap ka tu ja uañiꞌñkaꞌ gu puiꞌ na mɨt jɨꞌk jax ja dooda gu Paablo gio gu Siilas. Miꞌ dhɨr baꞌ dai na mɨt soiꞌ xi ja tɨɨdak ba ja joot nam sap ba jimiaꞌ miꞌ dhɨr gɇꞌ kiicham. 40 Baꞌ gu Paablo gio gu Siilas na mɨt jax jup bubua miꞌ dhɨr nam paiꞌ kuupich, pu jii mɨt mu jaꞌk na paiꞌ kiokaꞌ gu Liidia. Baꞌ miꞌ giop ba ja tɨɨ mɨt guiꞌ nam tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ buiñor guch Xoiꞌkam, baꞌ xi ja guguuxdhak ba jii mɨt ɨp gio.