4
Satanás cá² lan²³ Jesús
(Mateo 4:1-11; Marcos 1:12-13)
Jmɨ́¹ má²cáun³ jáun² Jesús jmáɨ² né³, cua³han³ cua³ Jordán, ca³la³ canh² Jmɨ́²chí³ Chun¹ hñu³ tsɨ́³; hi³ jáun² Jmɨ́²chí³ Chun¹ hí³ né³, ca³jau³ Jesús tɨ³ hué³² quiéin². Hué³² quiéin² jáun² né³, ca³cuá³ tsú² tu³ló³² jmáɨ¹, hi³ jáun² ñí¹ jáun² ca³ca³ ca³lau³ tsú² tsá² hláɨnh¹. Tá¹la³ jáun² né³, hí¹ cú¹pih²¹ má³² tiá² ca³cúh² yáh³ tsú². Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ca³lɨ³ ñí¹cuóunh²¹. Jmɨ́¹jáun² ca³záɨh³ tsá² hláɨnh¹ Jesús la³ lá²:
―Nɨ́¹juáh³ tson² bíh¹ hnú² Jon² Dió³², jmu³ neh²¹ hi³ quɨ́n¹ lá² jeinh²¹ *hí³ cuú²miih²¹.
Tɨ³la³ Jesús ca³juáh³:
―Ñí¹ Sí² quioh²¹ Dió³² rá¹juáh³: “Jun³juáh¹³ cun³quionh³ jmáh³la³ hí³ yáh³ lɨ́¹³ zian² tsáu², [tɨ³la³ la³ má²quionh³ la³jɨ́³² jáɨ¹³ hi³ ja³² ho³ Dió³² bíh¹]”.
Jáun² tsá² hláɨnh¹ hí³ ca³jan³ Jesús cáun² tsɨ³ máh³ ñe¹ lɨ́n²¹, hi³ jáun² ñí¹ jáun² ca³jmú³ dí² siáh³ hi³ jɨ́e³ Jesús cu³tiá³ pih²¹ la³jɨ́³² juú² ñí¹ ná¹hu²¹ cuo² tsá² ná¹lɨ́n³ ta²¹ tá¹ cáun² hngá¹máh³. Jáun² ca³záɨh³ dí² siáh³ la³ lá²:
―Jná¹³ cué¹³ jáɨ¹³ hi³ hnú² jmúh¹³ héih³² ñí¹con² la³jɨ́³² juú² jniá³ nɨ́², la³ má²quionh³ la³jɨ́³² hi³ zia³² nɨ́² quioh²¹ siáh³. Quí¹ jo³uón³² jná¹³ bíh¹ má²nio² la³jɨ́³² hi³ jniá³ nɨ́², hi³ jáun² ñí¹con² lɨ³ua³ jan² tsá² hnó³² jná¹³ cue¹, jná¹³ bíh¹ tsá² cue¹ tsú². Jáun² né³, nɨ́¹juáh³ dí¹jñih²¹ hnú² ta³ ñi³² jná¹³, hi³ má¹tsú¹ má¹jauh²¹ nú² jná¹³, jáun² hnú² bíh¹ hian³ ca³la³ jɨ́³².
Tɨ³la³ Jesús ca³záɨh³ tsá² hláɨnh¹ hí³:
―[Cuánh² quián¹³ *Satanás, quí¹] ñí¹ Sí² quioh²¹ Dió³² rá¹juáh³: “Ma³tsú¹ ma³jonh²¹ Dió³² Juóuh³², hi³ ñí¹jɨ́²¹ la³ jan² tán¹ hí³ bíh¹ má¹cú¹ má¹haɨn²¹ nú²”.
Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ca³jan³ siáh³ tsá² hláɨnh¹ Jesús já¹ juú² Jerusalén hi³ ca³ñí¹di³chin³ dí² Jesús tɨ³ tsáɨh³ cuáh³² chín¹, jáun² ca³záɨh³ dí²:
―Nɨ́¹juáh³ tson² cu³tí³ hi³ hnú² Jon² Dió³², tanh² la³ tɨ³ hué³² ó³² neh²¹; 10 quí¹ ñí¹ Sí² quioh²¹ Dió³² rá¹juáh³ la³ lá²:
Dió³² zen³ tsá²cuú² tsá²ta³ hi³ jmu³ hua³hí¹³ hnú²;
11 hi³ ziau³ tsú² hnú² cun³quionh³ cuo² hmóu³²,
quí¹ nɨ́² lɨ́¹ ca³cuɨ́h³ tanh¹ hnú² cun³quionh³ quɨ́n¹.
12 Tɨ³la³ Jesús ca³ngáɨ³ siáh³:
―Ja³bí¹ ñí¹ Sí² jáun² siáh³ rá¹juáh³: “Ha³ lɨ́² cá² lɨ́² lan³ hnú² Dió³² Juóuh³²”.
13 Hi³ jáun² jmɨ́¹ má²lɨ́²cá² lɨ́²lian³ tsá² hláɨnh¹ Jesús cun³quionh³ la³jɨ́³² hi³ nɨ́² né³, ca³quin³ cu³tiá³ tɨ³ có³².
Jesús má²liáu³² tá¹³ hué¹³ Galilea
(Mateo 4:12-17; Marcos 1:14-15)
14 Jmɨ́¹ jaunh²¹ jáun² Jesús Galilea, ca³la³ canh² pí³ quioh²¹ Jmɨ́²chí³ Chun¹ hñu³ tsɨ́³. Jmɨ́¹jáun² jlánh¹ ca³juu³ ca³hlénh³ tsáu² hi³ ca³tɨn¹ tsú² la³cu³ la³jéin³ tá¹ cáun² hué³² jáun². 15 Hi³ jáun² ñí¹ jáun² ca³ñí¹ma³tɨn² tsú² tsáu² ma³ quin³² ma³ caun³² juú² ñí¹ lɨ́³ cuáh³² quioh²¹ tsá² *judíos. Hi³ jáun² la³jɨ́n³² tsá² hí³ ca³ma³quien² Jesús.
Jesús tsánh³² siáh³ juú² Nazaret ñí¹ cá¹cuon³
(Mateo 13:53-58; Marcos 6:1-6)
16 Jáun² né³, ngah³ siáh³ Jesús juú² Nazaret ñí¹ cá¹cuon³. Jáun² *jmáɨ¹ hi³ tionh² jáun² tsá² judíos tie³, ca³hi³ tsú² hñu³ cuáh³², la³ cun³ qui³ tan² tsú² jmu². Hi³ jáun² ca³jmú³ tsú² zenh² hi³ hɨ́³² Sí² tioh³ jáɨ¹³ quioh²¹ Dió³². 17 Jáun² né³, ñí¹con² Jesús ca³cué³ tsáu² Sí² quioh²¹ hla¹ Isaías, tsá² jmɨ́¹ lɨ́n³ *tɨ³² jë¹ Dió³². Jmɨ́¹ ca³jen³ tsú² sí² jáun², jáun² ca³choh¹³ tsú² ñí¹ rá¹juáh³ la³ lá²:
18 “Jmɨ́²chí³ joh¹ Juóu³² jná¹³ ta³ cuá¹tsɨ²¹ ñí¹ quion²¹ jná¹³,
quí¹ má²ca³jmú³ tsú² hi³ cuá¹chan¹ jná¹³ hi³ ñí¹cué³ jú¹ chú³² ñí¹con² tsá² tia³mii²;
ca³ze³ tsú² jná¹³ [hi³ jmah²¹ jná¹³ tsá² nio² hlah³ tsɨ́³]
hi³ ngáɨ¹ jná¹³ siáh³ jú¹ chú³² ñí¹con² tsá² ná¹tson³ hi³ lɨ́¹³ liáun³ tsú²,
hi³ jmu¹ jná¹³ siáh³ hi³ niá³ ñí¹ tsá² ná¹ten³,
hi³ lion¹ jná¹³ siáh³ tsá² quiú¹ jín¹;
19 hi³ ja³ngáɨ¹ jná¹³ jáɨ¹³ ca³tɨ²¹ jmáɨ¹ chu²¹ quioh²¹ Dió³² Juo¹³ dí²”.
20 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ca³tseh² siáh³ Jesús sí² jáun², hi³ ca³jɨenh³ tsú² siáh³ tsá² ho² jáɨ¹³ cuáh³² jáun²; jmɨ́¹jáun² ca³cuá³. Jáun² la³jɨ́n³² tsá² tiáunh¹ hí³ hñu³ cuáh³² ca³jɨ́e³ ca³la³ chí¹tiá³ ñí¹ tɨ³ ñí¹ cuá³ jáun² Jesús. 21 Jáun² ca³hléh³ tsú² ñí¹con² tsá² tionh² hí³, hi³ ca³juáh³ la³ lá²:
―Né³² má²ca³lɨ³tí³ ñí¹ hó²¹máh¹ náh² la³ cun³ juáh³ ñí¹ Sí² quioh²¹ Dió³² hi³ má²lɨ́²hɨ́³ jná¹³ nɨ́² ta³né³².
22 La³jɨ́n³² bíh¹ tsáu² jmɨ́¹ ná¹hleh³² re² hi³ ca³tɨn¹ tsú², hi³ jmɨ́¹ ná¹tsá²cáun² siáh³ tsɨ́³ ca³tɨ²¹ jáɨ¹³ chu²¹ hi³ jmɨ́¹ cuá¹hleh³² tsú² jáun² ca³tɨ²¹ hi³ ja³² mií³ tsɨ́³ Dió³². Jmɨ́¹jáun² ca³juu³ ca³hlénh³ tsá² hí³ má²tún² hmóu³²:
―¿Há¹ jun³ tsá² nɨ́² bíh¹ hí³ jon² hla¹ Sé²¹?
23 Jáun² Jesús ca³záɨh³ tsá² hí³:
―Cu³tí³ bíh¹ juo¹³ hnoh² jná¹³ jáɨ¹³ lá²: “Hnú² tɨ³² mɨ́³, jmah²¹ huen² neh²¹”. Hi³ juo¹³ hnoh² siáh³ jná¹³ la³ lá²: “Jmu³ siáh³ juú²cáu³ dí² lá² neh²¹, la³ cun³ hi³ má²ca³náɨ¹³ jnoh¹ hi³ ca³jmuh³ hnú² já¹ juú² Capernaum”.
24 Hi³ jáun² la³ má²hleh³² jáun² bíh¹ Jesús, hi³ ca³juáh³:
―Jú¹ tson² juanh³² jná¹³ ñí¹con² hnoh², hi³ hí¹ jan² yáh³ tɨ³² jë¹ Dió³² tiá² lɨ́²quien² juú²co¹. 25 Ja³bí¹ zia³² siáh³ cáun² jú¹ tson² hnó³² jná¹³ juanh²¹ ñí¹con² hnoh²: Jmáɨ¹ hi³ jmɨ́¹ zian² jáun² Líh³ tsá² jmɨ́¹ lɨ́n³ hí³ tɨ³² jë¹ Dió³², ca³chó³² jmáɨ¹ hi³ tiá² tsau³ jmɨ́³ hí¹ cú¹pih²¹ cun³ hnɨ³² mii² tón³²; ja³bí¹ jmáɨ¹ jáun² siáh³ ca³lɨ³ ho³cuóun³ tá¹ cáun² hué³² lá². Ti³tsóh³dí¹ jmáɨ¹ jáun² jmɨ́¹ zian² juóun³² lɨ́n³² tsá²mɨ³ hnáɨ³ hué³² *Israel lá²; 26 tɨ³la³ jmɨ́¹jáun² né³ tiá² ca³zen³ yáh³ Dió³² Líh³ hí³ ñí¹con² hí¹ jan² tsá²mɨ³ hnáɨ³ tsá² jmɨ́¹ zian² hué³² *Israel lá², tɨ³la³ Dió³² ca³zen³ Líh³ hí³ ñí¹con² jan² tsá²mɨ³ hnáɨ³ *tsá²cá²jo²¹ zian² juú² Sarepta bíh¹, juú² hɨ́n¹³ tɨ³ Sidón. 27 Ja³bí¹ jmáɨ¹ hi³ jmɨ́¹ zian² hla¹ Eliseo tsá² jmɨ́¹ lɨ́n³ tɨ³² jë¹ Dió³², jmɨ́¹ zian² juóun³² tsá² ná¹lɨ́n³ mɨ́¹uɨ́³ *mɨ³ho²¹ péin³ hué³² Israel lá², tɨ³la³ hí¹ jan² yáh³ tsá² hí³ tiá² ca³lan³, jmáh³la³ hla¹ Naamán tsá²cá²jo²¹ zian² hué³² Siria bíh¹ lan³.
28 Jmɨ́¹ ca³náɨ³² jáun² tsá² hí³ hi³ ca³juáh³ Jesús la³ nɨ́² né³, ca³la³ jɨ́n³² bíh¹ tsá² jmɨ́¹ tionh¹ hí³ hñu³ cuáh³² ca³míh³ lɨ́n³² tsɨ́³. 29 Jáun² ca³nu³ ca³tiánh³ tsú² hi³ ca³chin² Jesús tɨ³ cheih³² juú². Juú² jáun² quioh²¹ tsú² jmɨ́¹ nio¹ cáun² ñí¹ lɨ́³ tsáɨh³ máh³, jáun² ca³jan³ tsú² Jesús hi³ jmɨ́¹ já¹hlian² dí² ñí¹ lɨ́³ hná¹ cho¹³. 30 Tɨ³la³ Jesús má¹ná¹, cáun² ca³nga³ bíh¹ chu³jo² ja¹ ñí¹ tionh¹ jáun² tsá² hí³, hi³ ngah³.
Tsá²ñuh² hún¹ jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hñu³ tsɨ́³
(Marcos 1:21-28)
31 Hi³ jáun² Jesús ngau³ Capernaum, juú² hɨ́n¹³ tɨ³ Galilea, jáun² ñí¹ jáun² ca³ma³tɨn² tsú² tsáu² jmáɨ¹ hi³ tionh² tsá² judíos tie³. 32 Jáun² tsá² hí³ lɨ́¹ ca³ja³cáun² tsɨ́³ ca³tɨ²¹ jáɨ¹³ hi³ jmɨ́¹ cuá¹má²ta² jáun² Jesús, quí¹hliá² jmɨ́¹ cuá¹hɨeh³² tsú² tsáu² la³juah²¹ dúh¹ jan² tsá² ho² jáɨ¹³.
33 Hñu³ cuáh³² jáun² jmɨ́¹ cuá³ jan² tsá²ñuh² hún¹ jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hñu³ tsɨ́³. Tsá² hí³ ca³hóh³² tiá³, hi³ ca³juáh³:
34 ―¿He³ jáɨ¹³ zia³² quiúnh¹ jnoh¹ hnú², Jesús Tsá² Nazaret? ¿Hí¹ ñeh³ hnú² hi³ ña³cua² nú² jnoh¹ quiu³juóu³²? Tsá² cuóu³² bíh¹ jná¹³ hnú², hi³ ño¹ jná¹³ hi³ hnú² Tsá² hɨ́en¹ Tsá² zéi¹ Dió³².
35 Jáun² Jesús ca³ngáɨ³ tiá³ ñí¹con² jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hí³, hi³ ca³juáh³:
―¡Tie³ náu², tun³² tsá²ñuh² nɨ́²!
Hi³ jáun² jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hí³ né³, ca³jmú³ hi³ ca³quɨnh³ tsá²ñuh² hí³ ja¹ ñí¹ tionh¹ tsá² hí³, tɨ³la³ hí¹ cáun² yáh³ hi³ hlah³ tiú²uú² ca³jmú³ jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hí³ jmɨ́¹ cuá¹han³ jáun² hñu³ tsɨ́³ tsá² hí³. 36 Jáun² la³jɨ́n³² tsá² jmɨ́¹ tionh¹ hí³ ñí¹ jáun² ca³ja³cáun² tsɨ́³, hi³ ca³qui³ ca³ngáɨh³ raɨnh²¹, hi³ juáh³:
―¿Hín² ma³ dá² jáɨ¹³ hleh³² tsá² nɨ́², jáun² sa³ ca³la³ pin³ lɨ́n³² máh³ jë¹ tsú² hi³ jmu² héih³² hi³ huen² jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hñu³ tsɨ́³ tsáu²?
37 Jáun² la³jɨ́n³² tsá² tiáunh¹ hí³ cu³ jéin³ ñí¹ jáun² ca³qui³ ca³ngɨ³ jáɨ¹³ ca³tɨ²¹ hi³ jmu² jáun² Jesús.
Jesús jmah²³ mɨ³ziú¹³ Sí¹mu²¹ Pé¹
(Mateo 8:14-15; Marcos 1:29-31)
38 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, cua³han³ Jesús hñu³ cuáh³² jáun² hi³ ngau³ hñú¹³ Sí¹mu²¹. Jmɨ́¹jáun² jmɨ́¹ rá²tsáun¹ mɨ³ziú¹³ Sí¹mu²¹ hi³ chéin³, jáun² tsá² tionh² hí³ ñéih³ ca³mɨ́³ ñí¹con² Jesús ca³tɨn¹ tsá² hí³. 39 Jáun² Jesús ca³jmú³ dí¹hin³ can³² ñí¹ rón²¹ jáun² tsá² hí³, hi³ ca³jin³ mɨ́¹uɨ́³ chéi³ jáun², jáun² ca³quin³ bíh¹ hi³ jmɨ́¹ chéin³ tsú². Jáun² la³ cun³ jmɨ́¹jáun² ca³náu² tsá²mɨ³ hí³, hi³ ca³jmú³ má³² hi³ cuh³ tsú² jɨ³lɨn².
Jesús jmah²³ juóun³² tsá² tsáun¹
(Mateo 8:16-17; Marcos 1:32-34)
40 Jmɨ́¹ má²ca³ta³tsɨ²¹ hiú², jáun² lɨ³ua³ jan² tsá² jmɨ́¹ zian² tsá² tsáun¹ raɨnh²¹ ca³ñí¹jan² ñí¹con² Jesús, he³ cáun² mɨ́¹uɨ́³ ná¹lɨ́n³ bíh¹ ma³ quin³² ma³ jan³² tsá² hí³. Hi³ jáun² Jesús ca³ra³tsɨ³² cuo² ñí¹ quioh²¹ ma³ quin³² ma³ jan³² tsá² hí³; la³ jáun² bíh¹ ca³jmú³ Jesús hi³ lan³ tsá² hí³. 41 Ja³bí¹ ja¹ tsá² tsáun¹ hí³ jmɨ́¹ ná¹tso¹ juóun³² tsá² ca³huen³ tsú² jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hñu³ tsɨ́³; ca³la³ tiáunh¹ tɨ³ hóh³² bíh¹ jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hí³, hi³ juáh³:
―Hnú² bíh¹ Jon² Dió³².
Tɨ³la³ Jesús ca³quiu³ ca³jin³ bíh¹ jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hí³, hi³ tiá² ca³cuéh³ dí² jáɨ¹³ hi³ hléh³², quí¹ tɨ³la³ jmɨ́²chí³ hláɨnh¹ hí³ má²ná¹ñi³² hi³ Jesús bíh¹ Tsá² lɨ́n³ Cristo.
Jesús ngaɨ³² jú¹ chú³² ñí¹con² tsá² hɨ́n¹³ hué¹³ Galilea
(Marcos 1:35-39)
42 Jmɨ́¹ cá¹jniá²¹ jáun² né³, cua³han³ Jesús juú² jáun², hi³ ngau³ ñí¹ má²tɨ³ có³². Tɨ³la³ tsáu² né³ ca³hnauh² tsú², hi³ jáun² ca³cha³táunh¹ ñí¹ cuá³ tsú². Hi³ jmɨ́¹ hnió³ tsú² hi³ cuá³² Jesús, hi³ tiá² jmɨ́¹ cua³haɨn³². 43 Tɨ³la³ Jesús ca³záɨh³ tsá² hí³:
―Hniáuh³² bíh¹ hléh¹³ jná¹³ ñí¹con² tsá² juú² siáh³ uá²jaɨ³² jú¹ chú³² ca³tɨ²¹ ha³ lánh³ rón³² lɨ́¹³ tónh³² tsú² jo³cuo² Dió³², quí¹ ca³tɨ²¹ hi³ jáun² bíh¹ ca³ze³ jná¹³ Dió³².
44 Hi³ jáun² la³ jáun² ca³ngɨ́³ Jesús hi³ ngaɨ³² jú¹ chú³² hñu³ cuáh³² quioh²¹ tsá² judíos hi³ táun³ hué¹³ Judea.