Barweet nyēē kisirchi ꞉Bāwulō
Kalatyeek
Taayta
Siriintēēt, kēnyiit nyēē /kikēēsirē āk wōlēē /kikēēsirēē: Kisirē ꞉lēbkēēyiintēēt Bāwulō barwaani kumii Antyookya ām kēnyiit nyēē /kiisōōtyinē kule ki nyēbo 49 KK, kurub bakeenke tuuyēēt nyēē ki wōō nyēbo lēbkēēyik ām Yēērusālēēm. Kiriinkēētaab Antyookya ꞉nyēē kibo taay kunyōōr biikaab Kiriistō chēē kimā Yuutayeek ānking'āloolē kuutiitaab Kirikiik.
Kitoowunoot ꞉Bāwulō āk Barnaaba kanisoosyek chēē chaang' ām yēēmēētaab Kalatyaa ām Eesya nyoo Mining' (Uturuki) (kasee Yēyuutēk 13:14; 14:23). Nto yu kābēēchi keey ꞉icheek, kutoow ꞉Yuutayeek kereeryaanto chēē ki biikaab Kiriistō kusaaysaay biikaab Kiriistō choo kimā Yuutayeek kule māchāktōōs /kiimuraatan icheek ankurub kiruutēkaab Yuutayeek. Kiiboorchinēē ꞉Bāwulō Kalatyeek barwaani kutook kule kimāwuu nyoo.
Kiiboorchinēē ꞉Bāwulō Kalatyeek kiyēē kiyeyakay ām Antyookya kule kiiburyoong'to ꞉inee Bētērō āk Barnaaba kuuyu kitay ꞉icheek kwoomchiin āk biiko choo /manaakiimuraatan choo Kirikiik. Kiyey mbo ꞉Bētērō kuu nyooto kuuyu kimii kuruutoonu ꞉Yuutayeek choo kiikōōyēnchi Kiriistō chēē ki chōōrōōnuutēkaab Yāākōbō (kasee kur. 2:11-19). King'eet ꞉Yuutayeek alake lētuunoo chēē ki Farisaayeek chēē kikwoonēē Yēērusālēēm kuruutoochi Antyookya ankumach kule kurub ꞉biikaab Kiriistō choo mā Yuutayeek kiruutēkaab Yuutayeek /ankiimuraatan /sikiiyiityi icheek wōlēē mii ꞉biikaab Yēyiin (kur. 2:4). Nyēē mā tyaa, kuwo ꞉Bāwulō, Barnaaba āk Tiitō Yēērusālēēm subokukāsyiin āk kaniseet nyoo wōō. Twēchē ꞉Bāwulō tuuyooni bo koomānuut ām kurkeetaab 2:1-10 ankusiraat mbo ām Yēyuutēk 15.
Kiyēē mii āriit āk nyēē āmu: Kikwa Kalatyaa ꞉Yuutayeek chēē ki kāānēētikaab biikaab Kiriistō ankooneet lōkōōywēk chēē teer ām chēē kikiikooneet ꞉Bāwulō āk Barnaaba. Kunyoo ki ng'ālyoo nyēbo koomānuut kuyeet keey kurubta keey āk kuursēēnyii kuyēk lēbkēēyiintēēt, kursēēt nyēē kimāchōōnēē wōlēē mii ꞉biich nteenee wōlēē mii ꞉Yēyiin. Kwiilē ꞉Bāwulō koobeek kāānēētiisyēētaab Yuutayeechaa. ‑Mēēyyoong'unēē ꞉kaararaacheet ng'aleekaab kāāmurootāniisyēēt nto kule /keerub kiruutēkaab Yuutayeek. Iyyoong'unēē kityō yoo kēēyēnchi ꞉chii Kiriistō nyoo kime kubo acheek nto ām kēēlooto, kootyaakteeneech nyēērunātēētaab Yēyiin āk ng'wooninnyii. Kuurē ꞉Bāwulō Abraam kule ‘tiikiityoontēētaab kāāyēnēēt’ nyēē kimii ām kēnyiisyēk 400 /kumānāākiikoochi Muusa kiruutēkaab Yuutayeek. Kuu yoo kichāmē ꞉Yēyiin Abraam kubo kāāyēnēēnyii, kubo nee kōōkiimē ꞉biiko alake kule ākoy kuriib ꞉chiito kiruutēkaab Yuutayeek sukucham ꞉Yēyiin? Ikiimē ꞉Bāwulō wōlēē wuu ꞉soboontaab chiitaab Kiriistō kule: Iyyoong'unēē wōlēē miitē ꞉Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō āk /kēēkoonyit toorētēētaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin.
Ititiirē ꞉barwaani manta nyēbo āriit kule, /kiirāroochēēch kubo chamateetaab Yēyiin yoo kakiikaasee keey Yēēsu. Mābo man ꞉kāānēētuutēk alake tukul (kur. 1:7). Kēētinyē kaalyeet ām wōlēē mii ꞉Yēyiin kubununēē kāāyēnchinooyēēt (kur. 2:16) ānkēēyēku lōkōkaab Abraam (kur. 3:7) āk subak biikaab Yēyiin chēbo kāāyēnēēt nyēē lēēl, biikaab Isrāyēēl chēbo man nto chēbo soboontaab tāmirmiryēēt (kur. 6:16). Māmāchāktōōs kumēto ꞉biikaab Kiriistō kaatyaaktaayaanaa (kur. 5:1). Nteenee māmāchāktōōs keenyeeree kaatyaaktaayaanaa kēēchuunnyēē kiyēē māchē ꞉Yēyiin. Mākwēēch kēēminy ām soboonto nyēē intōōwēēch ꞉Tāmirmiryēēt (kur. 5:16), kuuyu yooto yēē sikiimuuch kiityiich mākuutyēētaab chamateet nto ām kēēlooto, kuyityiin ꞉wōlēē māktooy ꞉kiruutēkaab Muusa (kur. 5:14). Kiruutyēēt nyēbo koomānuut ām kiirootyeetaab chamateetaab Yēyiin, ku mākuutyēēt nyoo bo Kiriistō (kur. 6:2).
1
Kyoorōōrchi keey ꞉Bāwulō Kalatyeek ānkumākyi bērur
1 Anii nyoo *lēbkēēyiintēēt Bāwulō. Āmwoowook kule mēēbērē kitōōloo ꞉biich buch nto ku chii ake tukul āyēku lēbkēēyiintēēt, nteenee nyēē kitōōloo ku Yēēsu Kiriistō āk Baaba Yēyiin nyoo kiing'ēētēē Yēēsu meet. 1Kōōr. 9:1-2 2 Āsubooyē kanisoosyek tukul chēbo yēēmēētaab Kalatyaa kēēboontē keey mbo ng'eetaabiya tukul.
3 Lēyyē, kōōbēruurook ꞉Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ānkukōōnook kaalyeet. 4 Kuu yoo ōnkētē, kiikooyto ꞉Yēēsu soboonnyii kubo ng'ōōkiswookikyoo sukuwēēkunēēnēēch wōlēē mii ꞉kāāsōōtēywēēkaab rōkōs chēbo bichēēb kōōrooni. /Kikeeyey kuu nyooto kurubta keey āk wōlēē māktooy ꞉Yēyiin nyoo Baaba. Māārkō 10:45; Room. 6:1-4; Kala. 2:20; Ēfēēs. 5:2; 1Tēm. 2:6; Tiitō 2:14; Ibu. 9:28; 1Yoowa. 5:19 5 Lēyyē, kutōrōriit ꞉Yēyiin ākookoy. Kuwuuyiit nyooto!
Kyōōyēbchi yiit kāānēētuut chēē miyootēch
6 Ng'ētē ꞉mooyēēt yoo kaakas wōlēē kyootayte areet akeenke Yēyiin nyoo kikuurook ōminy ām chamateetaab Kiriistō ānkōōwēēkyi keey kāānēētuutēk alak 7 chēē mā kāroomēch. Kāākōōboor keey man kule mii ꞉biiko chēē mii kōōbootook mētēwoy kumāchē kutubtub lōkōōywēk chēē kāroomēch choo rubtooy keey āk Kiriistō. Yēyuut. 15:1, 24; Kala. 5:8, 10; 2:4, 21 8 Okany āmwoowook, ānkoo koomwook ꞉chii ām acheek lōkōōywēk chēē teer āk choo kikyoomwook, nto ku *malayikeet ꞉nyēē koom, kunyoolu /bokēētōōrchi wōlēē bo maataab kibchuulyo. 9 Kuu yoo kātōōkāsē, okany tāāmwoowook subak: Yoo mii kwoomwook ꞉chii ake tukul lōkōōy chēbo kaararaacheet chēē teer āk choo kikyoomwook ꞉acheek, kunyoolu /bokēētōōrchi wōlēē bo maataab kibchuulyo. Room. 9:3; 1Kōōr. 5:2-5; 16:22
Wōlēē kinyōōrunto ꞉Bāwulō kāāmuukēywēēk kuyēk lēbkēēyiintēēt
10 Yoo kaamwaay kuu nyooto āmiitē āng'ērēēchē biiko? Acha, āmiitē āng'ērēēchē Yēyiin. Nto kyāābērē taang'ereech biiko, nto mēēbērē āyēmē tāāyēchi Kiriistō yiisyēēt. Room. 2:29; 1Tēēs. 2:4-6
11 Mbo ng'eetaabiya, āmwoowook kule lōkōōywēchoo kāroomēch choo kyāā-āmwook mākwoonēē wōlēē mii ꞉biich buch. 12 Mēēbērē kyāākāsēē biich nto kule kiineetaa ꞉chii. Nteenee, king'oong'woo ꞉Yēēsu Kiriistō.
13 Ābērē kyookas wōlēē kyāāwuuyē ꞉anii yoo kitāārubē miisin wōlēē wuu ꞉ātēbuutēkaab Yuutayeek. Kyookas oob wōlēē kyāāwustooy biikaab Kiriistō nyēē kōrōōm miisin ānkāāsyēēmē wōlēē kyāāmuuktooy awaang'te bichooto kutukul. Yēyuut. 8:3; 26:4-5; 1Kōōr. 10:32 14 Kikyāāriib ꞉anii miisin kiruutēkaab mbo kuuko kusiir wōlēē kiriibtooy ꞉Yuutayeek chuut alake chēbo bintanyuu. Yēyuut. 21:20; 23:6
15-16 Nteenee king'oong'woo ꞉Yēyiin ām chamateenyii ānkēt wōlēē wuu ꞉lakwanyii. Kubooyiit man, kisimkutoola ām chamateenyii nkit /kumānāākēēsicho, ā-āmchinootē biiko choo mā Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Yēēsu Kiriistō. Mānāāsoom chii kule kooneetaa. Isa. 49:1, 5; Yēyuut. 9:3-5, 15; 1Kōōr. 15:10 17 Mānāāwē mbo Yēērusālēēm kule wāātēēbunēē choo kisimkuyēk *lēbkēēyik, nteenee kyaachuul kēēlto bakeenke ākoy suurkwēēnēētaab Areebya nto yityo, ayeey Tamaasko.
18 Nto yu kāwokubēk ꞉kēnyiisyēk sōmōku kuchakee kākuuro ꞉Yēyiin, atooch ākoy Yēērusālēēm waa-amee Bētērō lōkōōy. Kikiibuurtē keey Bētērō bēsyōōsyēk taman āk muut. Yēyuut. 9:22-28 19 Kyaakas nkinee Yāākōbō nyoo tuubcho āk Mokoryoontēēt ānku lēbkēēyichooto āyēēng' baateey chēē kyaakas. 1Kōōr. 15:7 20 Āmwoowook ām taayeetaab Yēyiin kule man ꞉kiyēē āmiitē āsirwook nyēē ‑māāng'wiiynānē. 21 Yu kāwokubēk ꞉bēsyōōsyēchoo ām Yēērusālēēm, ayeey ākoy yēēmēētaab Siirya ākoo nyēbo Kiliikya. Yēyuut. 9:30 22 Kimānāāruutoochi kanisoosyek chēbo Yuuteeya. 23 Nteenee kiyityinē baateey ku lōkōōy /kēēmwooyē kule, “Mii kwoomtootē ra ꞉chiitkiinye kiwusootēēch ng'ālyoontēētaab Yēyiin nyoo kimāchē kule kōōboot.” 24 Kisilto ꞉bichoo Yēyiin kubo kiyēē kiyeyakay ām soboonnyuu.
1:1 1Kōōr. 9:1-2
1:4 Māārkō 10:45; Room. 6:1-4; Kala. 2:20; Ēfēēs. 5:2; 1Tēm. 2:6; Tiitō 2:14; Ibu. 9:28; 1Yoowa. 5:19
1:7 Yēyuut. 15:1, 24; Kala. 5:8, 10; 2:4, 21
1:9 Room. 9:3; 1Kōōr. 5:2-5; 16:22
1:10 Room. 2:29; 1Tēēs. 2:4-6
1:13 Yēyuut. 8:3; 26:4-5; 1Kōōr. 10:32
1:14 Yēyuut. 21:20; 23:6
1:15-16 Isa. 49:1, 5; Yēyuut. 9:3-5, 15; 1Kōōr. 15:10
1:18 Yēyuut. 9:22-28
1:19 1Kōōr. 15:7
1:21 Yēyuut. 9:30