SA BUKA TE
RUTI
Sa Vinabakala
Hie sa vivinei leleana koasa guguana e Ruti. Ruti si koa si asa pa totoso tasuna koari na tie varipitui pa Izireli. Se Ruti sapu sa barikaleqe Moabi si varihaba koa keke tie Izireli. Totoso mate sa loana, si koa soto sisigiti se Ruti koasa tinana sa loana, meke ponia sa sa nana vina lavata lohina koa sa Tamasa tadi pa Izireli.
Lala si varihaba pule koa ke tie pa butubutu tugo tanisa loana kekenu si asa. Pa hahanana tadi na tie Izireli, sa tie pu haba ia sa naboko barikaleqe si ta pozae na tie kopu tanisa. Sa tinavete tanisa tie kopu si pude ponia sa tie matena si keke koreo pa tutina sa. Meke koasa vinarihaba te Ruti, si ta evaṉae na tinana nomana e Devita sapu sa baṉara nomana tadi na tie Izireli si asa.
Sari na vivinei koasa buka tadi na tie varipitui pa Izireli, si tozia sa tinasuna sapu raza koari na tie totoso luaria rini sa Tamasa. Sa buka te Ruti si tozia sa minana pu vagia rina tie karovodi pu lulia sa Tamasa tadi pa Izireli, meke ta evaṉae na kukuruna sa butubutu raṉeraṉe te Tamasa si arini.
Sari na Ṉati Pinaqapaqahana sa Buka
Pule la pa Betilihema se Naomi, turaṉia sa se Ruti. Hinia 1:1-22
Tutuvia Ruti se Boazi. Hinia 2:1 kamo hinia 3:18
Haba ia Boazi se Ruti. Hinia 4:1-22
1
Elimeleki meke sari Nana Tamatina si Rizu La pa Moabi
1 Pa korapana sa totoso sipu koa tuturaṉa sari na tie varipitui koari na butubutu Izireli, si ta evaṉa si keke soṉe. Ke keke tie Betilihema koasa pinaqaha popoa tanisa butubutu Ziuda, si turaṉia sa sa nana barikaleqe meke sari karu tuna koreo, meke la koa paki si arini pa popoa Moabi. 2-5 Sa pozana sa tie asa si e Elimeleki, sa nana barikaleqe si e Naomi, meke sari karu tudia si ari Maloni e Silione. Arini si mae pa tutina e Eparata pa butubutu Ziuda pa Betilihema.
Totoso koa si arini pa Moabi, si mate se Elimeleki, ke koa eke turaṉi mo e Naomi sari karua tuna koreo, pu habai ri karua vineki Moabi, ari Opa e Ruti. Sipu ele koa vasina si arini padana ka manege puta vuaheni, si mate sari Maloni e Silione, ke koa eke mo telena se Naomi. Loke loana, meke loke tuna tugo pude koa turaṉia.
6 Totoso korapa koa pa Moabi se Naomi, si avoso nia sa sapu manani e Zihova sari Nana tie Izireli, ke va masuri Sa sari na dia inuma. Gua asa, ke va qaqiri si asa pude taluarae pa Moabi, meke karua roana barikaleqe, gua. 7 Podalae topue keke gua sari kasa, pude ene pule la pa Ziuda, gua. 8 Ba pa korapana sa dia inene la, si zamai Naomi sari karua roana barikaleqe: “Mi pule la pa mia popoa soti si gamu karua. Mamu la koa turaṉi sari na tinamia. Mani toka valeanani gamu sa Baṉara, gua sapu toka valeana nau gamu kara si rau meke sari kasa pu ele mate. 9 Mani va boka gamu e Zihova si gamu kara pude varihaba pule, meke ari mia vetu soti pude koa,” gua si asa. Beto asa si ahoi sa sari karua meke tiqe zama luluari sa. Ba podalae kabo sari kara, 10 meke zama la koe Naomi: “Lokari! Gami kara si hiva luli mami tugo koa goi pude la koa somanae koari na mua butubutu,” gua sari karua. 11 Ba olaṉa se Naomi, “Karua tuqu, leana hola si pude pule mo si gamu kara. Na vegua ke hiva luli au gamu kara si rau? Namu lopu kaqu boka podo pule koreo si rau pude poni gamu, meke haba pulei gamu kara. 12 Ke mi pule la pa mia popoa soti. Ele kaleqe si rau, ke lopu kaqu boka varihaba pule. Be guana boka varihaba pule si rau kamahire, meke podo pule tuqu koreo, 13 si vegua, kote boka aqa va ṉoṉo si gamu kara osolae noma si arini? Karua tuqu, tasuna hola sapu gua asa. Kaleana hola sa tinasuna hie koa rau hola nia koa gamu kara, sina ele bugoro nau e Zihova si rau,” gua se Naomi.
14 Ba podalae kabo pule tugo sari karua. Beto asa si ahoa Opa se Naomi sa roana meke tiqe zama luluaria sa, meke pule nana; ba se Ruti si tuqe va nabu koe Naomi. 15 Ke zama ia Naomi si asa, “Ruti, sa ivamu si ele pule la nana koari nana butubutu soti, meke koasa nana tamasa. Mu luli pule la koasa,” gua si asa.
16 Ba olaṉa se Ruti, “Mu lopu hitu pule nau, ba maqu koa turaṉigo. Ura vasina la goi si maqu la, vasina koa goi si maqu koa. Sa mua butubutu si kaqu na qua butubutu, meke sa mua Tamasa si kaqu na qua Tamasa tugo. 17 Vasina mate goi si maqu mate tugo, meke kaqu ta pomunae tugo vasina si rau. Sa vina kilasa kaleana hola te Zihova si mani kamo koa rau, be lopu na minate tu si varipaqahani gita,” gua si asa.
18 Sipu gilania e Naomi sapu nabu valeana sa hiniva te Ruti pude luli koasa, si lopu kulu mo si asa.
19 Ke ene hola la sari kara osolae kamo pa Betilihema. Meke sipu korapa nuquru rini pa vasileana, si vevehe sisigiti sari doduru tinoni, meke zama sari na barikaleqe, “Kara, e Naomi hinokara si isa?”
20 Meke olaṉa se Naomi, “Lopu poza nau ‘Naomi’, sapu sa tie qetuqetu, ba mi poza nau ‘Mara’ sapu sa tie talotaṉana sisigiti, sina ele va tasuna au Tamasa pu tagodi sari doduru ṉiniraṉira si rau. 21 Totoso taluarae rau tani, si lopu ehaka nia rau si keketoṉa, ba kamahire si malamalaṉaqu meke turaṉa pule nau e Zihova. Na vegua ke poza nau tie qetuqetu gamu? Ura se Zihova sapu tagodi sari doduru ṉiniraṉira si va kilasau, meke vatasuna au,” gua si asa. 22 Gua tugo asa sa pinule taluarae mae te Naomi pa Moabi, turaṉia sa se Ruti sa barikaleqe Moabi sapu sa nana roroto. Kamo pa Betilihema sari kara pa pinodalaena sa totoso pakepakete tana bale.