1 Néeseté, Jesús iwàlùacawa Jericó ìyacàlená irìculé. Ichàbacáitawa néenibàa. 2 Abéeri asìali càasuíri ìyaca néeni, abéeri Jericó mìnali, íipidenéeri Zaqueo. Yái Zaqueo, náiwacalicani, níái yeedéeyéica plata yéenánái judío íichawa Roma ìyacàlená yàasu gobierno irípiná. 3 Yái Zaqueo iwàwa iicáca Jesústàatá, yáalíacaténá iicáca Jesús. Quéwa, càmita yáalimá iicácani, manùbacáiná wenàiwica Jesús itéesebàa. Maléenéeri nacái yái Zaqueoca, íná càmita yáalimá iicáca Jesús. 4 Iná yái Zaqueo ipìacawa Jesús ipíchalépiná. Yá íiríacawa sicómoro yéetaná yàana ìwalibàa yéewanápiná idéca iicáca Jesús. Yái àicu ibàluèricawa àyapu idùlepita, Jesús ichàbacatabàapinácawa. 5 Quéwa, Jesús ichàbaca yàacawa sicómoro yéetaná yáwibabàa, yá iicáidaca chènuniré. Iicáca Zaqueo yáawinéeriwa àicu yàanalìcu. Néese Jesús íimaca Zaqueo irí:

—‍Zaqueo, piricùawa caquialéta, siùcacáináta iwàwacutá nuyamáacawa picapèe néré —‍íimaca yái Jesúsca.

6 Yá Zaqueo iricùacàatétawa néese. Yá casíimáiri iyú yeedáca Jesús yàataléwa. 7 Néese áibanái, naicácáiná Jesús iwàlùacawa néré, yá natàaníca báawéeri iyú Jesús ìwali. Yá náimaca nalíwáaca Jesús iwàlùacasawa icapèerìculé asìaliquéi báawéerica, cáanáiricasa ibáyawaná, yái Zaqueoca. 8 Néesecáwa Zaqueo imichàa ibàlùacawa nàacuésemi. Yá Zaqueo íimaca Jesús irí:

—‍Péemìacáwa, Nuíwacali, macáita yái nudènièrica, nùapináca yéema catúulécanéeyéi iríwa. Níara wenàiwica nucobréeyéica ichàbanamawa nuchìwa iyúwa, nuèpùadapiná nalíwani báinúaca yàawiriéricatái yáwanái íicha yái platami nuedéericaté náicha ichàbanamawa —‍íimaca. 9 Yá Jesús íimaca irí:

—‍Siùca èeri Dios idéca iwasàaca pía yàasu yùuwichàacáisi íichawa —‍íimaca yái Jesúsca. Néese, Jesús iwènúacawa íimaca áibanái irí:

—‍Yácáiná asìalica, Abraham itaquérinámiquéi nacái, éwitaté iméeràacáanítawa Dios íicha. 10 Núacáiná, núa asìali Dios néeséerica, nudéca nùanàaca nucutácaténá níái cabáyawanéeyéica, nuwasàacaténá nía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha —‍íimaca yái Jesúsca.

11 Néeseté idécanáami wenàiwicanái yéemìaca Jesús íimáaná, yá Jesús yéewáidaca nía comparación iyú. Icàlidaca nalíni yái comparaciónca Jesús ìyacáináté mawiénita Jerusalén ìyacàlená irí ínáté nayúunáidaca Jesús icuèyéipináté israelitanái caquialétatá.

12 Yá íimaca nalí: “Péemìacué comparación: Iyacaté abéeri náiwacali, yèeripinácatéwa áiba cáli néré déeculé, yéewanápiná icuèriná imàacaca náiwacali icùaca yàasu cáli néeséeyéiwa, yásí yèepùanápinátéwa néese icùacaténá nía. 13 Ipíchawáise náiwacali yàacawa, yá imáidaca yàataléwa diez namanùbaca yàasu wenàiwicawa. Yá yàaca nachàba manùba plata náalimáwanama. Yá íimaca nalí: ‘Pìacué pimànicaténá pìasu wawàsiwa iyú yái plataca àta nùanàacataléta àniwa’, íimaca nalí. Néese yàacawa náicha. 14 Aibanáita quéwa náiwacali yàasu cáli néeséeyéi máiní báawaca naicácani. Yá nabànùaca áibanái wenàiwica náiwacali yáamiwa néré nacàlidacaténá nacuèriná iríwani. Náimaca: ‘Càmita wawàwa wacuèrinápiná yái asìalica’, náimaca.

15 “Quéwa, idéca nacuèriná imàacaca náiwacali icùaca yàasu cáli néeséeyéiwa, yá náiwacali yàanàaca néese àniwa. Yá imáidaca yàataléwa yàasu wenàiwicanáiwa, níái yeedéeyéicaté íicha plata, yáalíacaténáwa náicha càisimalénácaalí needá náiwacali irípináwa. 16 Yái yàasu wenàiwicaca idàbáanéerica yàanàaca íiwacali yàataléwa. Yá íimaca íiwacali iríwa: ‘Nuíwacali, nudéca numànica nùasu wawàsiwa iyú yái pìasu plataca. Nuedácaté pirípiná diez namanùbaca yàawiría ipualé yái plata pièricaté nuchàba’, íimaca. 17 Néese náiwacali íimaca irí: ‘Cayábacáani. Cayábéeri nùasu wenàiwicaca pía. Pimànicáiná machacàníiri iyú achúméeríina iyú càide iyúwa nuwàwáaná, íná yéewa siùcade numàaca picùaca diez namanùbaca yàcalé mìnanái’, íimaca yái náiwacalica. 18 Néese yàasu wenàiwica áiba yàanàaca yàatalé. Yá íimaca íiwacali iríwa: ‘Nuíwacali, nudéca numànica nùasu wawàsiwa iyú yái pìasu plataca. Nuedácaté pirípiná cinco namanùbaca yàawiría ipualé yái plata pièricaté nuchàba’, íimaca. 19 Néese náiwacali íimaca irí nacái: ‘Numàaca picùaca cinco namanùbaca yàcalé mìnanái’, íimaca yái náiwacalica.

20-21 “Néeseta quéwa náiwacali yàasu wenàiwica áiba yàanàaca yàatalé. Yá íimaca íiwacali iríwa: ‘Nuíwacali, yáca pìasu platéi. Nuépùacaténi wáluma iyú nucáapica cayábani, cáalucáiná nuicáca pía, máinícáiná caluéri píiwitáise, peedáca yái càmíiricaté píibaida piríwa. Peedáca piríwa nacái áibanái ibànacale, càmíiricaté pibàna piríwa’, íimaca. 22-23 Iná náiwacali íimaca irí: ‘Pía, nùasu wenàiwica báawéerica íiwitáise, pitàacái iyúwa nucháawàaca piináwaná ìwali nùuwichàidacaténá píawa. Píalíacaalítéwa caluérisa nuíwitáise, píalíacaalíté nacáiwa nuedáaná nulíwa yái càmíiricaté nuíbaida nulíwa, nuedáaná nacái áibanái íicha nabànacale càmíiricaté nubànacaleta, néese, ¿cáná càmita pimàaca nùasu plata caja néré inísàacaténátéwa nulípiná quirítatá àta nùanàacatalétaté àniwa?’ íimaca yái náiwacalica. 24 Néese náiwacali íimaca áibanái irí ìyéeyéica néeni: ‘Peedácué íicha yái plataca. Pìacué iríni yái asìalica idènièrica diez namanùbaca yàawiría ipualé yái plataca’, íimaca nalí yái náiwacalica. 25 Yá náimaca náiwacali iríwa: ‘Wáiwacali, ¿cánásica cài pimàni? Yái asìali idéca idènìaca diez namanùbaca yàawiría ipualé yái plataca’, náimaca. 26-27 Néese náiwacali íimaca nalí: ‘Péemìacué cayába. Cawinácaalí íibaidéeyéica nulí cayába, numàacáanápiná náibaidaca nulí mamáalàacata. Quéwa cawinácaalí càmíiyéica íibaida cayába, nuedápiná náicha náibaidacalémica. Níata quéwa, nùuwidenáica càmíiyéicaté iwàwa núa nacuèrinápináwa, pìacué píibàaca nía. Peedácué nía nùatalé cháta, yá pinúacué nía’, íimaca nalí yái nacuèrináca”, íimaca yái Jesúsca.

28 Idécanáamité cài Jesús íimaca nalí, yá yàacawa Jerusalén ìyacàlená nérépiná, yéewáidacalénái yáapichawa. 29 Yá batéwata nàanàaca ìyacatái pucháiba yàcaléca. Abéeri yàcalé íipidenéeri Betfagé, áiba nacái íipidená Betania. Iyaca nacái néeni abéechúa dúli íipidenéechúa Olivos, yái olivo inàlimanáca. Yá Jesús ibànùaca ipíchaléwa pucháiba yéewáidacaléwa idécanáami cài íimaca nalí:

30 —‍Pìacuéwa irìculé yái yàcaléca ìyéerica wapíchalé. Piwàlùacuéwa néré, yá pìanàapinácué burro nadacuèrica néeni, canéeritàacáwa wenàiwica yèeriwa íinata. Piwasàacuéni, pitécué nulíwani. 31 Aibacaalícué isutá yéemìawa píawa cánácué yéewa piwasàacani, néese picàlidacué iríwani nuwàwacutácani, núa Píiwacalicuéca —‍íimaca nalí yái Jesúsca.

32 Néese níái pucháiba yéewáidacaléca nàacawa íicha. Yá nàanàaca macáita càide iyúwa Jesús íimáanáté nalí. 33 Idàbaca nawasàaca burro, yá burro íiwacanánái isutáca yéemìawa nía:

—‍¿Cánácué piwasàa wapìra? —‍náimaca. 34 Náimaca nalí:

—‍Wáiwacalica iwàwacutáni —‍náimaca.

35 Néese yéewáidacalénái irìadaca yàasu ruana nacáiriwa burro iwaalírìcubàa, yéewanápiná Jesús yàalubáicani, yá natéca burro Jesús yàatalé. Néese Jesús imichàa yáawinacawa burro íinata. 36 Idècunitàacá Jesús yàacawa burro íinata Jerusalén ìyacàlená nérépiná, manùbéeyéi nalìada nàasu ruana nacáiriwa Jesús ipíchalé àyapulìcubàa burrocaténá ìipìna íinatabàa càide iyúwaté náiwitáise nàanápiná nacuèrinásàiri icàaluínináwa. 37 Yàacawa Jerusalén ìyacàlená nérépiná Olivos yàasu dúli yàasu yàawa irìculé, yá canánama nía Jesús yéewáidacaléca, níái nacái yèepuníiyéicawa yáapicha, macáita nadàbaca namáidaca casíimáiri iyú. Nàaca nacái Dios irí cayábéeri naicácáináté Jesús imànica madécaná íiwitáise iyúwa yái càmíirica wenàiwica idé imànica. 38 Nacàlidaca nèepunícawa:

—‍¡Cayábéeriquéi Wacuèrináca, Dios ibànuèrica walí icùacaténácué wía! ¡Píacué canánama ìyéeyéica chènuniré, casíimáicué piwàwa! ¡Wàaca pirí cayábéeri, pía Dios chènuníiséerica! —‍náimaca. 39 Néese abénaméeyéi fariseo yèepuníiyéicawa náapicha wenàiwicanái yèewi náimaca Jesús irí:

—‍Pía, yéewáidéerica wenàiwica, pìalàa nía cachàiníiri iyú níái péewáidacalécawa, masànáanápiná nía, nacàlidacáiná piináwaná ìwali Dios inacáiricasa pía —‍náimaca. 40 Yá Jesús íimaca nalí:

—‍Péemìacué cayába, masànacaalí níái nuéwáidacalécatá, yáta níái íbaca nacàlidaca nuináwaná ìwali Diosca núatá —‍íimaca nalí yái Jesúsca.

41 Néese Jesús iyamáa ibàlùacawa mawiénita Jerusalén ìyacàlená irí, yá iicáca Jerusalén, néese íicháaníca manuísíwata ìwali yái yàcaléca, catúulécanácáiná iicáca yàcalé mìnanái, yácáiná Jesús yáalíacatéwa manuíri yùuwichàacáisi yàanàanápináté nàwali. 42 Yá íimaca: “¡Máiní nuwàwa píalíacuécawa siùca èeri càinácaalícué iwàwacutáaná pimànica cayábacaténácué píapicha Dios! Cayábacaalícué píapicha Diostá, néese càmitacué yàanàa pìwali yàasu yùuwichàacáisitá. Quéwa càmitacué píalíawa càinácaalí iwàwacutáaná pimànica. 43 Yàanàapinácué pirí báawéeri èeri. Piùwidenáicué namànipinácué iwáiná pìyacàle itéesebàa macáita, ipíchanácué pimusúacawa yàcalé íicha. Macáitacué náawapinácuéca píawa. Yá namànipiná ùwicái píipunitacué pitéesebàa macáita. 44 Yásí namáalàidacué pìyacàle macái, nanúapiná macáita wenàiwica ìyéeyéica yàcalé irìcu. Nacàlàlìapinácué picapèe. Càmita namàacapiná capìi yàasu íba yáawinacawa áiba íba íinata, yá nacàlàlìacuéca macáita yái pìyacàlecuécawa. Piicácáinácué càiride iyúwa canéeri iwèni pirí yái nuénáiwanáca siùca èeri Dios ibànùacatáita núa pìatalécué, nuwasàacaténácué pía yàasu yùuwichàacáisi íicha”, íimaca yái Jesúsca.

45 Néeseté Jesús iwàlùacawa templo ibàacháwalená irìculé. Yá idàbaca imusúadaca macáita wenàiwica iwéndéeyéicaté yàasusi templo ibàacháwalená irìcu. 46 Yá íimaca nalí:

—‍Pidécuéca péemìaca tàacáisi profeta itànèericaté Dios inùmalìcuíse; Dios íimacaté yàasu templo ìwaliwa: ‘Yái nucapèeca nasutácàalupináca nuícha’, íimacaté yái Diosca. Quéwa, pidécuéca piwènúadacani cayéedéeyéi icapèe iyú, yái temploca, piyéedùacáinácué plata wenàiwica íicha pichìwa iyúwa —‍íimaca yái Jesúsca.

47 Néese èeri imanùbaca Jesús yéewáidaca wenàiwicanái templo irìcu. Sacerdote íiwacanánái, nía nacái yéewáidéeyéica wenàiwica templo irìcu, judío íiwacanánái nacái, náináidacawa nàyaca càinápinácaalí iyú náalimá nanúaca Jesús. 48 Càmitàacá quéwa náalimá náibàacani, níacáiná canánama wenàiwica cayábaca néemìaca Jesús itàacái.