1-2 Néeseté fariseonái náalíacawa Jesús idènìaca yéewáidacalénáiwa manùbéeyéi Juan el Bautista íicha: Náalíacaté nacáiwa Jesús imàacaca wabautizáca manùbéeyéi wenàiwica Juan el Bautista íicha. Jesús càmitaté ibautizá wenàiwica, néese imàacaca wabautizáca nía. 3 Jesús yáalíacawa fariseonái íináidacawa caluéri iyú ìwali, íná Jesús yàacawa Judea yàasu cáli íicha. Yá yèepùacawa yàacawa Galilea yàasu cáli nérépiná.

4 Jesús iwàwacutácaté ichàbacawa Samaria yàasu cáli íinatalé. 5 Iná yàanàaca wáapicha, wía yéewáidacaléca, Sicar ìyacàlená néré Samaria yàasu cáli íinata. Yái yàcaléca ìyaca mawiénita Jacob yàasu cáli irí, yái cálica Jacob yèericaté ìiri iríwa íipidenéericaté José. 6 Iyaca néeni utàwi nacáiri nàisèeri irìcuíse úni íipidenéeri Jacob yàasumi. Jesús yàanàaca néré chamàléeri yàacawa àyapu iyú, yá yáawinacawa mawiénita utàwi nacáiri irí, yái nàisèerica irìcuíse úni. Wàanàacaté néré batéwacaalíté machacànica èeri. 7-8 Néese wàacawa yàcalé irìculé, wía Jesús yéewáidacaléca, wawènìacaténá wayáapináwa. Néese inanái Samaria yàasu cáli néeséechúa ùanàaca uìsàacaténá úni. Yá Jesús íimaca ulí:

—‍Pìa nuìra úni —‍íimaca ulí.

9 Quéwa càmita cayába judíonái, samaritanonái nacái naicáyacacawa. Càmita nacái nàira náapichawáaca bacàa irìcuíse úni. Iná úái Samaria yàasu cáli néeséechúaca úumaca Jesús irí:

—‍Píacata judíosàiri, ¿cáná pisutá nuícha úni, núa Samaria yàasu cáli néeséechúaca? —‍úumaca. 10 Néese Jesús íimaca ulí:

—‍Càmita píalíawa ìwali yái cayábéerica Dios iwàwéerica imànica pirí. Càmita nacái píalíawa cawinácaalí núa, núa isutéerica píicha úni. Píalíacaalí cawinácaalí núatá, yásí pisutáca nuícha únitá, yá nùaca pirí cáuri únitá —‍íimaca yái Jesúsca. 11 Néese úumaca irí:

—‍Néeni, canáca pirí úni yàalu peedácaténá úni, máiní depuíwalécani yái única. ¿Síisáaná peedápiná cáuri úni? 12 Wàawirimi Jacob imàacacaté walí yái utàwica wàisèeripiná irìcuíse úni. Yeedácatáicaté ìirapináwa úni. Càita nacái Jacob yéenibe, ipìranái nacái nàiracaté úni chái. ¿Píasica cachàiníiri wàawirimi Jacob íicha? —‍úumaca. 13 Néese Jesús íimaca ulí:

—‍Cawinácaalí wenàiwica ìiréeyéica yái única ìyéerica chái, mamáalàacata nèepùaca macàlaca nawàwa àniwa. 14 Quéwa cawinácaalí ìiréerica úni nuèrica irí càmita quirínama yèepùa macàlaca iwàwa àniwa. Néese úni nuèrica irí, imichàapinácawa mamáalàacata iwàwalìcu yàacaténá irí icáuca càmíiri imáalàawa —‍íimaca yái Jesúsca. 15 Uái inanáica úumaca Jesús irí:

—‍Uwé, pìa nulí única yéewanápiná càmita nuèpùawa macàlaca nuwàwa àniwa, càmita nacái iwàwacutá nuèpùaca nuìsàaca úni àniwa —‍úumaca. 16 Jesús íimaca ulí:

—‍Pìa pimáidaca pìacawéeriwa. Pité néeseni —‍íimaca yái Jesúsca. 17 Néese úumaca irí:

—‍Canácata nunìri —‍úumaca. Néese Jesús íimaca ulí:

—‍Pidéca picàlidaca nulí báisíiri iyúni canáca pinìri. 18 Pidéca pidènìaca cinco namanùbaca pinìrináiwa, yá pidéca piúcaca píichawa macáita nía. Asìali pìyéerica yáapicha càmíirita pinìri. Iná pidéca picàlidaca nulí báisíiri iyúni —‍íimaca yái Jesúsca. 19 Néese úái inanáica idécanáami uémìacani, yá úumaca irí:

—‍Siùca nuínáidacawa cawàwanáta profetaca pía, icàlidéerica tàacáisi Dios inùmalìcuíse. 20 Wàawirináimi samaritano nàacaté Dios icàaluíniná chái manuíri dúli íinata, quéwa píacué judíoca, píimacuéca iwàwacutáanása macái wenàiwica nàaca Dios icàaluíniná Jerusalén ìyacàlená néenibàata —‍úumaca. 21 Néese Jesús íimaca ulí:

—‍Péemìa nulí cayába, peebáida nutàacái. Mesúnamáitacué pìapiná Wáaniri Dios icàaluíniná, quéwa càmitacué iwàwacutápiná pìanàaca aléi dúli íinatalé, càmitacué nacái iwàwacutá pìacawa Jerusalén ìyacàlená irìculé. 22 Píacué samaritanoca càmitacué píalía Dios ìwali pièricuéca icàaluíniná. Quéwa wía judíoca wáalíaca Dios ìwali yái wèerica icàaluíniná, yácáiná judíosàiricani yái iwasèeripináca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. 23 Quéwa máiní mesúnamáita, siùca èeri nacái, cawinácaalí báisíiyéica iwàwa yàaca Wáaniri Dios icàaluíniná nàapiná icàaluíniná báisíiri iyú manuísíwata macái nawàwalìcuísewa càide iyúwa Espíritu Santo iwàwáaná, yácáiná Wáaniri Dios iwàwa cài wenàiwica yàaca icàaluíniná. 24 Canáca Dios iiná càide iyúwa wenàiwica iiná èeri irìcuírica íná càmita idé wenàiwica iicáca Dios. Càita nacái càmita wáalimá waicáca watuí iyúwa càinácaalí iyú wenàiwica yàaca Dios icàaluíniná, nàacáiná icàaluíniná nawàwalìcuísewa. Iwàwacutá wenàiwica nàaca Dios icàaluíniná báisíiri iyú macái nawàwalìcuísewa, càide iyúwa Espíritu Santo iwàwáaná —‍íimaca yái Jesúsca. 25 Néese úái inanáica úumaca:

—‍Núalíacawa Mesías yàanàanápiná (íimáanáca “Cristo” griego itàacái iyú), yái wacuèrinápináca Dios ibànuèripiná walí. Mesías yàanàacaalípiná, yásí icàlidaca walíwa macáita, wáalíacaténá wéemìaca cayába —‍úumaca. 26 Jesús íimaca ulí:

—‍Núacata yái, itàaníirica píapicha —‍íimaca yái Jesúsca.

27 Idécanacáita cài Jesús íimaca, wíacata Jesús yéewáidacaléca wàanàaca néré, yá wáináidacawa waicáidaca Jesús irí itàanícáiná inanái yáapicha. Quéwa cáaluca wasutáca wéemìawani íná canáca wéená isutéeri yéemìawa Jesús cáná yéewaná itàaní úapicha. 28 Néese úái inanáica umàacaca ùasu úni yàaluwa, yá uèpùacàatécatawa yàcalé irìculé. Yá úumaca wenàiwicanái irí:

29 —‍Aquialécué, piicá abéeri asìaliquéi icàlidéerica nulí macáita nudéená numànica. ¿Píináidasicué cawàwanáta Mesíascani, yái wacuèrinápiná Dios ibànuèrica walí? —‍úumaca. 30 Néese namusúacawa yàcalé irìcuíse, yá nàacawa Jesús yàatalépiná. 31 Quéwa ipíchawáiseté yàcalé mìnanái nàanàaca Jesús yàatalé, yá wía, yéewáidacaléca wasutáca Jesús íicha wawàsi manuísíwata. Yá wáimaca irí:

—‍Wáiwacali, piyáa piyáacaléwa —‍wáimaca. 32 Quéwa Jesús íimaca walí:

—‍Nudènìa nuyáapináwa áibata càmíiricuéca píalíawa ìwali —‍íimaca yái Jesúsca. 33 Néese wía yéewáidacaléca wáimaca walíwáaca:

—‍¿Cawàwanáta áibanái idéca yàaca iyáapiná? —‍wáimaca. 34 Quéwa Jesús íimaca walí:

—‍Casíimáipináca núa idécanáami numànica càide iyúwa Dios iwàwáaná, yái ibànuèrica núa, idécanáami numáalàidaca numànica yái íibaidacalésica Dios ichùulièricaté numànica, càide iyúwacué casíimáiná pía pidécanáamicué piyáaca piyáacaléwa. 35 Péemìacué comparación: Picácué píima piríwáaca: ‘Iwàwacutéeri báinúaca quéeri àta needácataléta bànacalé ìyacaná’, picácué píima. Núumacué pirí, piicácué macáita níái wenàiwicaca yàanèeyéica wàatalépiná. Càica níade iyúwa bànacalé ìyacaná quíiréeri, mesúnamáicáináta neebáidapiná nutàacái, yásí wàwacáidaca nía nulípiná nùasunáicaténá nía, càide iyúwa wenàiwica yeedácaalí bànacalé ìyacaná. 36 Cawinácaalí ìwacáidéerica nulí wenàiwica nùasunáipiná, càipiná nùaca iwèniwa: Numàacaca casíimáicani iicácáiná wenàiwica neebáidaca nutàacái. Cawinácaalí wenàiwica yeebáidéeyéica nutàacái needápiná nalíwa nacáucawa càmíiri imáalàawa. Péemìacué comparación: Bànacalé íiwacali ichùulìaca yàasu wenàiwicanáiwa náibaidáanápiná bànacalé yùucubàa. Abéeri wenàiwica ibànacaalí ituíná, yásí casíimáipinácani áiba íibaidéeri yáapicha yeedéeripiná ìyacanási quíiracaalíni. Càita nacái cawinácaalí icàlidéerica nutàacái idàbáanéeri yàawiría wenàiwicanái irí, yá nacái áiba wenàiwica iwènúadéerica nulípiná náiwitáise, yá casíimáica nawàwa abédanamata, níái pucháibaca íibaidéeyéica nulí. 37 Báisíta ìyaca càide iyúwa comparación íimáaná watàacái iyú: ‘Abéeri náiwacali yàasu wenàiwica ibàna ituíná, néese náiwacali yàasu wenàiwicanái áibanái needáca bànacalé ìyacaná quíiracaalíni’, íimaca yái comparaciónca. 38 Càita nacái nudéca nubànùacuéca pía piwènúadáanápiná nulí wenàiwica íiwitáise nùasunáicaténá nía, càide iyúwa náiwacali yàasu wenàiwicanái yeedácaalí bànacalé ìyacaná aléera náiwacali yàasu wenàiwica áibanái ibànacatalécaté. Càide iyúwa comparación íimáaná: Náiwacali yàasu wenàiwica idéca ibànaca ituínási, néese náiwacali yàasu wenàiwicanái áibanái needápiná bànacalé ìyacaná quíiracaalíni. Càita nacái píacué: Uái inanáica udéca ucàlidaca yàcalé mìnanái irí nuináwaná ìwali, càide iyúwa udéca nacáicaalí ubànaca ituínási, néesecué piwènúadapiná nulíwa náiwitáise, níái yàcalé mìnanáica. Yásí pìwacáidacué nulí níawa nùasunáipiná càide iyúwa wenàiwica yeedácaalí bànacalé ìyacaná quíiracaalíni —‍íimaca yái Jesúsca.

39 Uái inanáica ucàlidacaté Jesús iináwaná ìwali nalí níái ìyéeyéica yàcalé irìcu ìyéerica Samaria yàasu cáli íinata. Uumaca nalí: “Idéca icàlidaca nulí macáita nudéená numànica”, úumaca. Iná yéewa madécaná wenàiwica neebáidaca Jesús itàacái Mesíascani, yái nacuèrinápiná Dios ibànuèripinácaté nalí. 40 Ináté níái samaritanoca idécanáami nàanàaca Jesús yàatalé, yá nasutáca íicha wawàsi iyamáanápináwa náapicha. Jesús ìyacaté náapicha pucháiba èeri. 41 Yá madécaná áibanái yeebáidaca Jesús itàacái néemìacáiná icàlidáaná nalíni. 42 Yá náimaca ulí úái inanáica:

—‍Siùca weebáidaca Jesús itàacái càmíirita abé pitàacái ìwalíise, néese wadéca wéemìaca itàacái. Yá wáalíacawa báisíiri iyú Jesús ìwali Mesíascani, yái wacuèrinápiná Dios ibànuèrica walí, yái iwasèeripináca èeri mìnanái Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha —‍náimaca.

43 Néeseté idécanáami Jesús ìyaca náapicha pucháiba èeri, yá yàacawa Samaria yàasu cáli íicha, yá idàbaca yàacawa àniwa Galilea yàasu cáli nérépiná. 44 Jesús íimacáiná: Profeta yàasu cáli néeséeyéi càmita neebáida profeta itàacái, yái itàaníirica Dios inùmalìcuíse, càmita nacái naicácani cáimiétaquéeri iyú. 45 Jesús yàanàacaté Galilea yàasu cáli néré, yá níái ìyéeyéica néeni natàidaca Jesús cayábéeri iyú nàyacáináté Jerusalén ìyacàlená néeni naicácaténá Pascua yàasuná culto, íná yéewa naicácaté macáita yái Jesús imàníiricaté néenibàa, yái càmíirica áiba wenàiwica idé imànica.

46 Néese Jesús yàanàaca áiba yàcalé néré íipidenácatalé Caná, Galilea yàasu cáli íinatalé imàacacataléca úni iwènúacawa uva ituní iyú. Aiba yàcalé íipidenácatalé Capernaum ìyaca mawiénita Caná ìyacàlená irí. Iyacaté Capernaum ìyacàlená mìnali, gobierno yàasu wenàiwica máiníiri cachàinica íibaidéerica rey irí, yái reyca icuèricaté nàasu cáli. Yá cáuláicaca gobierno yàasu wenàiwica ìiri. 47 Yái gobierno yàasu wenàiwica yéemìacanacáita Jesús iináwaná ìwali yàanàanáté Galilea yàasu cáli néré Judea yàasu cáli íicha, yá yàaca iicáca Jesús. Isutáca Jesús íicha wawàsi yàanápináwa icapèe néré ichùnìacaténá ìiri iwàwéeri yéetácawa. 48 Néese Jesús íimaca irí:

—‍Iwàwacutácué peebáidaca nutàacái éwita càmicáaníta piicá numànica yái càmíirica wenàiwica idé imànica. Quéwa, càmitacué piwàwa peebáidaca nulí àta piicácaalítacué numànica áiba wawàsi imàaquéericuéca píináidacawa piicáidaca nulí —‍íimaca yái Jesúsca. 49 Quéwa gobierno yàasu wenàiwica íimaca Jesús irí:

—‍Nuíwacali, pìacàatétawa nucapèe néré ipíchaná nuìri yéetácawa —‍íimaca. 50 Néese Jesús íimaca irí:

—‍Pèepùawa picapèe néréwa. Cáuca pìirica. Idéca mecuní ichàbacawa íicha —‍íimaca yái Jesúsca. Yá asìali yeebáidaca Jesús itàacái, íná yèepùacawa icapèe nérépináwa. 51 Néese mawiénicaalíténi icapèe iríwa, yá yàasu wenàiwicanái namusúacawa icapèe irìcuíse náipunitáidacani. Yá náimaca irí:

—‍¡Cayábaca pìirica! ¡Cáucáani! —‍náimaca. 52 Néese isutáca yéemìawa nía càinácaalíté hora irìcu idé mecuní ichàbacawa íicha. Yá náimaca irí:

—‍Táquicha a la unata táicalé mecuní ichàbacawa íicha —‍náimaca.

53 Néese yáaniri yáalíacawa hora ìwali, yáta horaca Jesús íimacatáicata irí: “Cáuca pìirica. Idéca mecuní ichàbacawa íicha”, càité íimaca yái Jesúsca. Yá yeebáidaca Jesús itàacái, macái yéenánái yáapichawa.

54 Yácata pucháibáaná wawàsi Jesús imàníirica, yái càmíirica wenàiwica idé imànica idécanáamité yèepùacawa Judea yàasu cáli íicha Galilea yàasu cáli néré.