1 Bëruꞌu më Capernaum; bëdchini më regiuni shtë Judea hashtë tubi lugar nanaquë́ nezë guiaꞌa guëëꞌgu Jordán. Zihani mënë bëdëá lu më; bëluaꞌa më lëꞌë rall ziquë siemprë. 2 Bidë guëbiꞌguë ra fariseo lu më; caguili rall mudë guëdchiꞌbë rall demandë cuntrë lëꞌë më. Gunaꞌbë diꞌdzë rall lu më si talë nanú permisi según lëy guësaꞌnë nguiu tseꞌlë nguiu. 3 Bëquebi më:

―¿Pë bëquëꞌë Moisés laꞌni librë shtë Dios?

4 Guniꞌi rall:

―Moisés bëdëꞌë permisi guësaꞌnë nguiu tseꞌlë nguiu, sulë napë quë guëdëꞌë nguiu tubi guichi shtë divurci.

5 Iurní guniꞌi më:

―Purquë nalë́ naguëdchi lduꞌu të, por ni bëquëꞌë Moisés mandamientë rëꞌ 6 perë dizdë guzublú guë́ꞌdchiliu, iurë bëntsaꞌu më grë́tëꞌ ra cusë, “Bëꞌnë Dios formar lëꞌë nguiu nu lëꞌë naꞌa”. 7 Por ni guëruꞌu nguiu lidchi shtádëll con shníꞌall nu guëbaninú nguiu tséꞌlëll. 8 Hia guërupë rall gac rall tubsë; nádiꞌi rall chupë sino tubsë. 9 Por ni, lo quë nabëꞌnë Dios unir, adë chu guëldë́diꞌi lëꞌë rall.

10 Iurë nanú Jesús laꞌni hiuꞌu, ra shini gusëꞌdë më gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu më pë runë cuntienë diꞌdzë rëꞌ. 11 Guniꞌi më:

―El quë naguësaꞌnë tséꞌliꞌ nu guëtsë́ꞌall stubi vueltë, rúnëll duldë lu primërë tséꞌlëll; ni na adulteri. 12 Nu si talë tubi naꞌa guësáꞌnëll tséꞌliꞌ të parë guëtsë́ꞌall stubi vueltë, rúnëll duldë adulteri.

13 Iurní guanú mënë zihani ra llguëꞌnë parë guëdchiꞌbë guiaꞌa më guëc raiꞌ. Ra shini gusëꞌdë më gudildi raiꞌ naguanú ra llguëꞌnë. 14 Iurë guná më lla bëꞌnë ra shini gusëꞌdë më, bëldë́ më; guniꞌi më:

―Gulë bëdëꞌë sí, guidë ra llguëꞌnë lua. Adë guëcádiꞌi të lu ra niꞌi, purquë ra mënë naná ziquë ra llguëꞌnë tsutë́ rall catë rnibëꞌa Dios ziquë Rëy. 15 Guldía, sulë el quë nagunë recibir Dios ziquë Rëy të guënibëꞌa më lë́ꞌëll ziquë tubi llguëꞌnë, sulë nguiu ni guëbánill catë na më rëy.

16 Iurní gudëdchi më ra llguëꞌnë. Bëdchiꞌbë më guiaꞌa më guëc rall nu bëꞌnë ldaiꞌ më lëꞌë rall.

17 Iurë ziaglaꞌguë Jesús nezë, bidë guëlluꞌnë tubi nguiu lu më. Bëzullíbill lu më nu gunaꞌbë díꞌdzëll:

―Mësë zaꞌquë, ¿lla guna parë gapa vidë sin fin? gac salvara.

18 Guniꞌi më:

―¿Pëzielú rníꞌil lua nazaꞌca? purquë ni tubi adë chu nazaꞌquë, sulë Dios. 19 Nanël ra mandamientë: “Adë rguínidiꞌil saꞌl; adë rquënúdiꞌil tseꞌlë saꞌl; adë cuánëdiꞌil pë shtë mënë; adë guadíꞌdzëdiꞌil bishi; adë guësiguë́diꞌil mënë, nu bëzuꞌbë diaguë shtiꞌdzë shtádël nu shníꞌal”.

20 Nguiu ni guniꞌi:

―Mësë, bëna cumplir grë ra mandamientë rëꞌ dizdë nabiꞌcha,

21 Jesús guná lull; nalë́ guc shtuꞌu më lë́ꞌëll. Guniꞌi më:

―Tubi cusë runë faltë; bëtuuꞌ grë cusë nanápël; bëdëꞌë dumí caꞌa ra prubi; iurní gápël tesurë lu gubeꞌe. Nu gudeꞌe naldë na; bëꞌnë renunci prupi deseo shtë́nël të guëluaꞌa nadispuestë sac zil por na.

22 Iurë bini nguiu ni diꞌdzë shtë më, riá ldúꞌull; zëagzëll tristë purquë nápëll tubi shtaci ruꞌbë.

23 Guná më lu ra nazugaꞌa alrededurë lëꞌë më; repi më lu ra shini gusëꞌdë më:

―Nalë́ naganë tubi nanapë zihani dumí gúnëll recibir Dios ziquë Rëy.

24 Ra shini gusëꞌdë më bëdzëguëëꞌ lduꞌu raiꞌ por diꞌdzë shtë më. Jesús guniꞌi lu raiꞌ:

―Lëꞌë të ziquë llguëꞌnë, blac naganë gunë ra ricu recibir Dios ziquë Rëy, ra nguiu narunë confiar dumí. 25 Más sencigi tsutë́ tubi camellë ichi iagullë quë tubi ricu tsutëll catë rnibëꞌa Dios.

26 Iurní más guasë́ lduꞌu raiꞌ; guniꞌi lu saꞌ raiꞌ:

―¿Chúllëtiꞌi gac salvar? ¿Chull gapë vidë sin fin?

27 Jesús guná lu grë raiꞌ; guniꞌi më:

―Adë gúnëdiꞌi nguiu gan gunë salvar lë́ꞌiꞌ perë Dios napë pudërë gunë më grë́tëꞌ ra cusë.

28 Iurní Pedro guniꞌi lu më:

―Guná, lëꞌë naꞌa bësaꞌnë naꞌa grë́tëꞌ cusë parë zeꞌdë naldë naꞌa lë́ꞌël.

29 Guniꞌi Jesús:

―Guldía, el quë nabësaꞌnë lídchiꞌ, bë́chiꞌ, zániꞌ, shtádiꞌ u shníꞌaiꞌ, u tséꞌliꞌ, u shíniꞌ, u guiuꞌu lachi shtë́niꞌ; guësánëll ra cusë ni purquë rac shtúꞌull dizaꞌquë shtëna, niétiquë guënítidiꞌill. 30 Gúnëll recibir zihani cusë más iurneꞌ hashtë tubi gahiuꞌa vueltë más lídchiꞌ, bë́chiꞌ, zániꞌ, shníꞌaiꞌ, shíniꞌ, shláchiꞌ. Nu gunë mënë cuntrë nguiu ni perë despuësë guëbánill lu gubeꞌe tubi vidë sin fin. 31 Zihani mënë nalasac iurneꞌ delantë lu saꞌ rall, gac rall lúltimë dzë ni; nu zihani naná lúltimë iurneꞌ, gac rall mënë namás lasac lu Dios.

32 Nianá ziazú raiꞌ nezë Jerusalén, ziazú më delantë lu ra shini gusëꞌdë më. Nalë́ guasë́ lduꞌu raiꞌ nu ra nacanaldë tëchi më, bëdzëbë rall. Iurní lëꞌë më biaꞌa lëꞌë ra shini gusëꞌdë më tubi cuꞌ; guzubëlú guniꞌi më lu raiꞌ ra cusë nagunënú mënë lë́ꞌiꞌ. 33 Guniꞌi më:

―Zia hiaꞌa Jerusalén catë gunë ra mënë cuntrë na, nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. Ndë gac entregara guiaꞌa ra jëfë shtë ra bëshuzi nu lu ra mësë shtë lëy. Gunë rall condenar na lu galguti. Gunë rall intriegu na lu guiaꞌa mënë de stubi naciuni. 34 Gunë rall burnë de na; guëchiꞌbë shënë rall lua nu guëquëꞌë hiaguë rall na nu quini rall na, perë dzë tsunë tsashtë́a ladi ra tëgulë.

35 Iurní Juan nu Jacobo, shini Zebedeo, bëdchini raiꞌ lu Jesús. Guniꞌi raiꞌ:

―Mësë, rac shtuꞌu naꞌa gúnël tubi favurë naguënaꞌbë naꞌa lul.

36 Guniꞌi më lu raiꞌ:

―¿Pë rac shtuꞌu të guna?

37 Guniꞌi raiꞌ:

―Rac shtuꞌu naꞌa guënéꞌel permisi iurë guënibë́ꞌal ziquë Rëy, subënú naꞌa lë́ꞌël, tubi de lëꞌë naꞌa ladë ldi, stubi de lëꞌë naꞌa ladë rubësë.

38 Iurní guniꞌi Jesús lu raiꞌ:

―Adë guënë́diꞌi të lo quë narnaꞌbë të lua. Gulë guniꞌi lua, ¿zëzac zi të ziquë na? ¿Zac tëdë të cusë durë natëda?

39 Bëquebi raiꞌ:

―Zac naꞌa.

Jesús guníꞌiꞌ:

―Guldí të. Gunë të sufrir demasiadë ziquë guna sufrir. Gu të el mizmë vasë shtë sufrimientë 40 perë parë subë të culaꞌnia, tubi de lëꞌë të ladë ldi, stubi ladë rubësë, adë rúnëdiꞌi tucarë guënehia sí subë të ndë. Dios bëꞌnë preparar lugar ni sulë parë ra narac shtuꞌu më subë rall ndë.

41 Iurë bini chiꞌi shini gusëꞌdë më lo quë nagunaꞌbë Jacobo nu Juan, bëldënú raiꞌ Jacobo nu Juan. 42 Jesús gunáꞌbëiꞌ lëꞌë raiꞌ, nu guniꞌi më:

―Lëꞌë të nanë́ të ra jëfë shtë naciuni nanádiꞌi më israelitë, nalë́ rzac zi rall mënë nu rdchiꞌbë rall lëy naná dushë 43 perë adë gáquëdiꞌi zni entrë lëꞌë të. Si talë rac shtúꞌul gáquël më ruꞌbë lu saꞌl, napë quë gúnël sirvë los de más saꞌl. 44 Cualquier de lëꞌë të si talë rac shtúꞌul gáquël mayurë entrë grë ra saꞌl, napë quë gáquël muzë shtë grë raiꞌ. 45 Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; zelda ziquë muzë shtë mënë. Zéldëdiaꞌa parë gunë mënë sirvë lua. Guënehia vidë shtëna ziquë prëci parë gac salvar zihani mënë.

46 Iurní bëdchini Jesús con ra shini gusëꞌdë më guëꞌdchi Jericó. Iurë hia na raiꞌ parë guëruꞌu raiꞌ guëꞌdchi, zianaldë cantidá mënë lëꞌë raiꞌ. Tubi ciegu nalë Bartimeo naná shini Timeo, zúbëll lu nezë. Cagnáꞌbëll guꞌnë. 47 Bini Bartimeo zeꞌdë Jesús më Nazaret; iurní fuertë guníꞌill:

―Jesús llëbní David, bëgaꞌa ldúꞌul na.

48 Zihani mënë guniꞌi rall guëc Bartimeo të guëac dchill perë lë́ꞌëll másruꞌu fuertë guníꞌill:

―Llëbní David, bëgaꞌa ldúꞌul na.

49 Iurní Jesús guzudchí; guniꞌi më:

―Gulë guaglliꞌi ciegu rëꞌ.

Gunaꞌbë raiꞌ lëꞌë ciegu nu guniꞌi raiꞌ:

―Bëquitë ldúꞌul. Guasuldí; cagnaꞌbë Jesús lë́ꞌël.

50 Iurní bëruꞌldë Bartimeo shabë guítsëll nu bëchésëll. Guagllúꞌnëll lu më. 51 Jesús guniꞌi lull:

―¿Pë rac shtúꞌul guna?

Bartimeo guniꞌi:

―Mësë, rac shtuaꞌa guënahia ziquë antsë.

52 Jesús repi:

―Bëagzë́, hia bëáquël purquë rialdí ldúꞌul na.

Bëac nguiu ni nu guanáldëll lëꞌë më.