Amaŋuliro Amalaŋi agaŋamba hu Yesu Kurisito ngʼolu
Matayo
gagaŋandiiha
Enyanjula
Amaŋuliro Amalaŋi aga Yesu Kurisito ngʼolu Matayo gagaŋandiiha, ganyonyola hu bulamu wa Yesu Kurisito. Matayo gaali muŋoosa nga Yesu amulanga ohufuuha omuhwenda wuwe. Matayo bamulanganga esiina erindi baati Leevi. Omusinde ono gaali Muyudaaya era gaŋandiihira Abayudaaya bahye. Hino njʼehirala hu bitabo ebine ebirimo Amaŋuliro Amalaŋi aga Yesu. Ebitabo ebyo nje Mariko ni Luka ko ni Yowaane.
Abahugu mu byʼEbbayibbuli baloma baati sibamanyire ehiseera ehituufu ehi Matayo gaŋandiihiramo ehitabo hino. Aye bateberesa baati gahiŋandiiha emyaha nkaaga oluvanyuma lwʼohusaaliwa hwa Kurisito. Era ehifo ehi gaŋandiihiramo ehitabo hino, sihimanyihire aye bangi baŋeega baati hyali mu Palesitayini oba mu hibuga Yerusaalemu.
Matayo gaŋandiiha nʼehigendererwa ati abasoma bafaanie baati Yesu njʼoyu Hatonda gatobola, ngʼahena amufuujaho amate ohunoŋola abaatu era njʼoyu banaabbi balomaho. Matayo gaŋandiiha bingi ebiŋamba hu buŋugi wa Hatonda. Abayudaaya nibo baali baŋeega baati Kurisito gaali aja huba habaha waawe hyʼamawanga agandi. Matayo gaali mwegenderesa bugali mu hucuusa epeega eyo nʼanyonyola hu buŋugi wa Hatonda.
Ebiri mu hitabo hino mu buupi
1. Matayo atandiha Amaŋuliro Amalaŋi nʼaloma hu husaaliwa hwa Yesu Kurisito nʼetandiha yʼobuŋeeresa buwe (1–4)
2. Matayo anyonyola hu buŋeeresa wa Yesu nʼesomesa yiye hu biitu ebyʼenjabulo (5–25)
3. Matayo aloma hu hufa nʼohulamuha hwa Yesu (26–28)
1
Olulyo lwa Yesu
(Luk 3:23-38)
1 Luno njʼolukalala lwʼamasiina gʼabaatu abomu lulyo lwa Yesu Kurisito Omwijuhulu wa Dawudi, owaali omwijuhulu wa Yibbulayimu.
2 Yibbulayimu* 1:2 Yibbulayimu Ohuŋwa hu Yibbulayimu ohwola hu habaha Dawudi, ŋaaliŋo emirembe ehumi neene. Pohiri nomu lunyiriri olwomukaaga nʼolwehumi nʼebiri. gasaala Yisaka, nga Yisaka asaala Yakobbo. Nga Yakobbo asaala Yuda ko nʼabalebe babe,
3 nga Yuda asaala Pereezi ni Zeera era nyinaawe gaali nje Tamali. Nga Pereezi asaala Kezirooni, nga Kezirooni asaala Raamu,
4 nga Raamu asaala Aminadabbu. NgʼAminadabbu asaala Nasoni, nga Nasoni asaala Salumooni;
5 nga Salumooni asaala Bbowaazi. Era nyina ya Bbowaazi gaali nje Rahabbu. Bbowaazi gasaala Obbedi, nyina yʼObbedi gaali nje Luusi, era ngʼObbedi asaala Yese.
6 Nga Yese asaala habaha Dawudi, nga Dawudi asaala Sulemaani era nyina ya Sulemaani gaali muha Wuriya mu husooka.
7 Nga Sulemaani asaala Rehobbowaamu, nga Rehobbowaamu asaala Abbija, ngʼAbbija asaala Asa. 8 NgʼAsa asaala Yehosofaati, nga Yehosofaati asaala Yolamu, nga Yolamu asaala Wuziiya.
9 Nga Wuziiya asaala Yosamu, nga Yosamu asaala Ahazi, ngʼAhazi asaala Hezekiya. 10 Nga Hezekiya asaala Manase, nga Manase asaala Amoni, ngʼAmoni asaala Yosiya.
11 Nga Yosiya asaala Yekoniya nʼabalebe babe era ebiseera ebyo njʼebi baŋiriramo Abayisirayiri mu buŋaŋanguse e Bbabbulooni.* 1:11 2 Bah 24:14-15; 2 Liŋo 36:10; Yer 27:20
12 Oluvanyuma lwʼehiseera ehyo ehi baŋiriramo Abayisirayiri e Bbabbulooni, Yekoniya gasaala Salutyeri, nga Salutyeri asaala Zerubbabbeeri.
13 Nga Zerubbabbeeri asaala Abbiwudi, ngʼAbbiwudi asaala Eliyakimu, ngʼEliyakimu asaala Azori.
14 NgʼAzori asaala Zadooki, nga Zadooki asaala Akimu, ngʼAkimu asaala Eliwudi. 15 NgʼEliwudi asaala Eliyazaali, ngʼEliyazaali asaala Matani, nga Matani asaala Yakobbo.
16 Nga Yakobbo asaala Yosefu yamwe ya Malyamu, nyina ya Yesu oyu balanga baati Kurisito oyu bafuujaho amate ohunoŋola abaatu.
17 Ŋaaliŋo emirembe ehumi neene ohuŋwa hu Yibbulayimu ohwola hu Dawudi, ehumi nʼene ohuŋwa hu Dawudi ohwola olu baŋira Abayisirayiri mu buŋaŋanguse e Bbabbulooni. Nindi ehumi neene ohuŋwa mu buŋaŋanguse ohwola olu basaala Kurisito oyu bafuujaho amate ohunoŋola abaatu.
Ohusaaliwa hwa Yesu Kurisito
(Luk 2:1-7)
18 Bino njʼebyaliŋo ko basaale Yesu Kurisito: nyina Malyamu ni Yosefu baali basalireŋo ohufumbirigana.† 1:18 ohufumbirigana Malyamu ni Yosefu baali baholire endagaano mu moni jʼabasaaye abʼenjuyi jombi ngʼolu ekola yʼAbayudaaya yaali era ni bahiŋira ngʼobufumbo oweene. Aye ko bafumbirigane, bavumbula Malyamu nʼali hida hu lwʼobuŋangi wʼOmwoyo Omutukuvu.* 1:18 Luk 1:27 19 Olwohuba Yosefu yamwe ya Malyamu gaali muutu ahola ebiruŋamu, sigendire humuswasa mu baatu. Olwʼehyo, gendire amuleheŋo mu ngiso. 20 Ne ni gaali nʼategeha ohuhola atyo, nga malayika wa Hatonda Musengwa amubonehera mu hirooto amuloma ati, “Yosefu, omwijuhulu wa Dawudi, otatya huŋira Malyamu ngʼomuhasi wuwo. Ehida ehi ali ni nahyo hyʼOmwoyo Omutukuvu. 21 Aja husaala omwana musinde era olimuguliha esiina oti Yesu; olwohuba aja hunoŋola abaatu babe mu bibi byawe.”
22 Bino byosibyosi byaliŋo ohwoheresa ehi Musengwa gaaloma nʼabitira mu naabbi ati, 23 “Omuhaana ahiiri ohweŋimbangaho nʼomusinde aliba hida, ngʼasaala omwana omusinde. Era balimuguliha esiina baati Emanweri,” (amahulu galyo ti, “Hatonda ali ni neefe.”)* 1:23 Yis 7:14
24 Olwʼehyo Yosefu ni gasisimuha, gaahola ngʼolu malayika wa Musengwa gamulagira, gaŋira Malyamu ngʼomuhasi wuwe. 25 Aye sigeŋimba ni naye ohwola olu gasaala omwana omusinde, nga Yosefu amuguliha esiina ati Yesu.
*1:2 1:2 Yibbulayimu Ohuŋwa hu Yibbulayimu ohwola hu habaha Dawudi, ŋaaliŋo emirembe ehumi neene. Pohiri nomu lunyiriri olwomukaaga nʼolwehumi nʼebiri.
*1:11 1:11 2 Bah 24:14-15; 2 Liŋo 36:10; Yer 27:20
†1:18 1:18 ohufumbirigana Malyamu ni Yosefu baali baholire endagaano mu moni jʼabasaaye abʼenjuyi jombi ngʼolu ekola yʼAbayudaaya yaali era ni bahiŋira ngʼobufumbo oweene.
*1:18 1:18 Luk 1:27
*1:23 1:23 Yis 7:14