12
Su Galing metendeng se ngang Mensesa'up ri se Gubasan
(San Mateo 21.33-46; San Lucas 20.9-19)
12.1: Isaias 5.1-2. Rayun migasuy si Jesus tu senilan ne nga galing: “Duunik sala tawan neng mimula ne nga gubas, inalaren ini, midluwak giin para pega'an ne gubas bu' migbakud giin neng metaas nek pegelungan. Rayun pise'upaan su gubasan tu se ngak mensesa'up bu' migbiyahi giin. Sek panahun na sek pekpengupu' se nga gubas miksugu' giin ne gulipen tu se ngak sa'up sek peguwan se ngag bahinen buwat se ngag bunga ne gubas. Sek peddateng nu gulipen ritu, bininteng nu ngak sa'up, binentul nilan nini, bu' pipe'uli' giin ne genda'iruning mi'uwiten. Rayun su gapu' ne gubasan miksugu' na pelun ne dlain ne gulipen ma'ad binentul nilan nini ri se gulu bu' pikpiid nilan. Su gapu' ne gubasan miksugu' pa gaid ne dlain ne gulipen bu' pinatay nilan nini; bu' melaun pa ne nga gulipen nek sinugu' nu gapu' ne gubasan ma'ad sud duma binentul nilan bu' sud duma pimatay nilan. Sala ra run sung mibilin neng mesugu'en, suk pinetailen neg bata' ne dlai. Se ketapusan sinugu'en sug bata'en ne dlai tu se ngak sa'up. ‘Ay mikesiguruu nek pegbesaan ra gaid nilan sug bata'u,’ miktalu' giin. Ma'ad miktalu' suk salasala ne ngak sa'up, ‘Giin nini sug bata' ne gapu' ne gubasan. Dini amu, petain ta giin, bu' su gempenunuren nita na!’ Aas bininteng nilan sug bata'en ne dlai bu' pinatay nilan giin bu' pinidlak su dlawasen tu se gawas ne gubasan.
“Landun rayun sakanig baalen nu gapu' ne gubasan?” miksaak si Jesus. “Meritu giin bu' pemetainen su ngak sa'up bu' begain su gubasan tu se dlain. 10  12.10-11: Ngak Salmo 118.22-23. Nda' amu ba mekebasa run nini riin se kesulatan?
‘Sug batu neg binibay nu ngak panday ne genda'ik paluun
mibaal na tumu' ne dlabi ne gimpurtanti neg batu.
11 Su Ginu'u giin sung migbaal run nini;
bu' ketingelaan gaid ini enlengan!’ ”
12 Su nga geseg ne ngag Judeo miktinguha' sek peddaap ri ni Jesus, tendeng ay misuunan nilan neng migasuy giin ne galing kuntra ri senilan. Ma'ad minendek ilan tu se nga getaw, aas pinenawan nilan giin bu' midlaang ilan.
Suk Saak metendeng sek Pegbayad neg Buwis
(San Mateo 22.15-22; San Lucas 20.20-26)
13 Sud duma ne ngak Pariseo bu' duma ne ngak sakup se dlumpuk ni Herodes sinugu' nilan tu ni Jesus arun sek pegindan ri seniin pebiyan se ngak saak.
14 Bu' miritu ilan seniin bu' miktalu', “Sir, misuunan nami neng mektabal'a seng metuud, nda' sepayan ri seni'a sung metendeng se ngak pengena'ena' nu nga getaw. Nda' mu pengebetay bu' landuni kebetang ne nga getaw, ma'ad miktendu'a se kemetuuran metendeng se keliyag ned Diwata para se nga getaw. Telu'ay mu ami supak ba se Kesugu'an neng megbayad neg buwis tu se goberno seg Roma? Megbayad ami ba tu senilan awas ndi'?”
15 Ma'ad misuunan ni Jesus ne inindanan nilan giin, bu' miksembag, “Tuma ma miktinguha' amu ma sek pegindan ri senaan? Uwitay niyau nek selapi' nek pelata bu' pe'ita' niyu ini ri senaan.”
16 Inuwitan nilan giin nek salabuuk nek selapi' nek pelata, bu' miksaak giin, “Ta' mulu' bu' ngalan run nini?”
“Se Gari',” miksembag ilan.
17 Miktalu' si Jesus tu senilan, “Begay niyu tu se Gari' bu' landunik para se Gari' bu' begay niyu tu sed Diwata bu' landunik para sed Diwata.”
Bu' mitingala ilan ri ni Jesus.
Suk Saak metendeng ri sek Peketubu' Puli' buwat se Kemetain
(San Mateo 22.23-33; San Lucas 20.27-40)
18  12.18: Su Ngak Pimbaal 23.8. Rayun sud duma ne ngak Saduceo, ne gilan sung miktalu' ne su getaw ndi' metubu' puli' buwat se kemetain, miritu ni Jesus bu' miktalu', 19  12.19: Deuteronomio 25.5. “Sir, si Moses miksulat sek sugu' keni para senita: ‘Bu' sug bana matay bu' mbilin suk sawaan ma'ad nda'irunig bata' nilan, kina'enlan suk pateren ne dlai mengesawa tu seg balu arun mekegbata' ilan ne ilelaan neg bata' nung minatay nek pateren.’ 20 Duunik pitu tawan ne nga dlai neng mekpated; su gulangbata' mingesawa bu' minatay ne genda'irunig bata' nilan. 21 Rayun su keruwa' nek pated mingesawa tu seg balu ne dlibun bu' minatay rema giin ne nda'irunig bata' nilan. Maa' ra run rema sung mihitabu' tu se ketelu nek pateren ne dlai, 22 bu' rayun sud duma pa ne ngak pateren: su dlaun nek pitu tawan neng mekpated mikepengesawa tu se dlibun bu' mimatay ne nda'iruni gembata' nilan. Se ketapusan minatay sug balu ne dlibun. 23 Na, bu' mateng na su gendaw sek pekpetubu' puli' se ngang mimatay, ta' ma nek sawa run giin? Ay suk pitu tawan mikepengesawa ma ri seniin.”
24 Miksembag si Jesus tu senilan, “Misayep amu gaid! Bu' misuunan ba niyu bu' tuma ma? Tendeng ay nda' niyu mesabut su Kesulatan awas su ga'em ned Diwata. 25 Ay seng metubu' na puli' su ngang mimatay, maa' ilan na mbuus ne ngag anghel tu se dlangit bu' ndi' na sumuway. 26  12.26: Exodo 3.6. Na, metendeng sek peketubu' puli' nu ngang mimatay: nda' ba niyu ini mbesaay riin se Dlibru ni Moses neng miktalu' metendeng seng midliga' nek sebinit? Duuning misulat ne sud Diwata miktalu' tu ni Moses, ‘Gaku' sud Diwata ni Abraham, sud Diwata ni Isaac, bu' sud Diwata ni Jacob.’ 27 Giin sud Diwata ne ngang miktetubu', gena' se ngang mimatay. Misayep amu gaid gupiya!”
Su Dlabi ne Gimpurtanti nek Sugu'
(San Mateo 22.34-40; San Lucas 10.25-28)
28 Sala neng mentetendu' se Kesugu'an ned ditu neng mikerengeg sek pegaddat. Mi'ita'en neng melengas suk pekesembag ni Jesus sek saak nu ngak Saduceo, aas miritu giin seniin bu' miksaak, “Landun mai dlabi ne gimpurtanti se dlaun ne nga Kesugu'an?”
29  12.29-30: Deuteronomio 6.4-5. Miksembag si Jesus, “Suk sala ne dlabi ne gimpurtanti giin nini: ‘Penginengeg amu, ngak taga Israel, su Ginu'u ned Diwata ta, giin ra su Ginu'u. 30 Petail mu su Ginu'u ned Diwata mu, sek tibuuk nek pusung mu, sek tibuuk ne kalag mu, sek tibuuk ne gena'ena' mu, bu' sek tibuuk nek sekeg mu.’ 31  12.31: Levitico 19.18. Su keruwa' ne dlabi ne gimpurtanti ne kesugu'an giin nini: ‘Petail mu suk sumbalay mu maa' sek pekpetail mu ri se gegulingen mu.’ Nda'irun nai dlain ne dlabi ne gimpurtanti ne kesugu'an gawas sed duwa' keni.”
32  12.32: Deuteronomio 4.35. Sung mentetendu' se Kesugu'an miktalu' tu ni Jesus, “Gempiya pekebaal, Sir! Metuud gaid suk tinalu' mu, sala ra su Ginu'u ned Diwata bu' nda'irun nai dlain gawas seniin. 33  12.33: Hoseas 6.6. Bu' kina'enlan petailen mu giin sek tibuuk nek pusung mu, sek tibuuk ne gena'ena' mu, bu' sek tibuuk nek sekeg mu; bu' suk pekpetail ri sek sumbalay maa' sek pekpetail ri se gegulingen mu. Labaw ne gimpurtanti suk pektuman sed duwa' ne nga kesugu'an keni sinangkali' sek peddulang neng menanap ri sek pengilakan bu' sed duma pa ne nga gilak tu sed Diwata.”
34  12.28-34: San Lucas 10.25-28. Bu' sek pekerengeg ni Jesus run neng melengas suk pekpenembagen, aas miktalu' giin tu seniin, “Gena'a neng melayu' buwat sek Pedlegeri'an ned Diwata.”
Dluwat itu nda'irun naing mingatu sek peksaak ri ni Jesus.
Suk Saak metendeng ri seng Misiyas
(San Mateo 22.41-46; San Lucas 20.41-44)
35 Sinegay ni Jesus mekpenendu' ritu sek seled nek Templo, miksaak giin, “Pigendun ne ngang mentetendu' se Kesugu'an sek pektalu' ne sung Misiyas gesalan ni David? 36  12.36: Ngak Salmo 110.1. Si David mismu miktalu' pebiyan se Gispiritu Santu:
‘Su Ginu'u miktalu' tu se Ginu'uu:
Gingkud'a riin sed dapit dlintuu
tampan mbetang'u su nga kuntra mu riin sed diyalem ne ngak pelapa mu.’
37 “Si David mismu miktawag ri seniin ne ‘Ginu'u’; aas pegendunen run ne sung Misiyas mbaal ne gesalan ni David?”
Minegul si Jesus metendeng se ngang Mentetendu' ri se Kesugu'an
(San Mateo 23.1-36; San Lucas 20.45-47)
Su gembagel nek panen ne nga getaw pidleliyag menginengeg riin ni Jesus. 38 Sek pekpenendu'en tu senilan, miktalu' giin, “Pekpetigaam amu ri se ngang mentetendu' se Kesugu'an. Liyagan nilan neng mekpedlaang neng mekseluk neng meketaas ne ngak suub bu' pegbesaan riin se nga dlugar nek tipunganan. 39 Pemili'en nilan su nga gingkuran para se ngak tinamed riin se ngak pektipungan ne nga getaw Judeo bu' ri se ngang melengas ne dlugar riin se nga kumbira. 40 Linupigan nilan su ngag balu ne dlibun bu' piddaaw nilan su nga ketigeyunan nilan riin se ngag balay nilan, bu' mekpe'ita'ita' ilan rayun seng metaas ne ngak pegampu'. Gilan keni mekerawat se gembagel nek silut!”
Sug Halad nug Balu ne Dlibun
(San Lucas 21.1-4)
41 Mbuus migingkud si Jesus tu seng megaud nek seleran ne ngak selapi' tu sek Templo, pini'iraan su nga getaw neng megbetang ne ngak selapi' nilan. Melauning meratu' ne nga getaw neng migbetang ne gembagel ne dlaga' nek selapi'. 42 Bu' duunik pupus neg balu ne dlibun neng miritu bu' migbetang ned duwa' sinsilyu nek tumbaga, ne dlaga' sek sala sintabus. 43 Tinawagen su ngak tinu'unaan tu seniin, bu' miktalu' giin tu senilan, “Telu'an'u amu balu ne dlibun kiin mikebetang ne dlabaw pa ne dlaga' nek selapi' sinangkali' tu se dlaun neng mimbetang. 44 Tendeng ay sud duma neng mimbetang sawad na ne ngak petigayun nilan, ma'ad balu ne dlibun keni, isan se keliseren, binegain su dlaun neng niin nek pengetubu'aan.”

12:1 12.1: Isaias 5.1-2.

12:10 12.10-11: Ngak Salmo 118.22-23.

12:18 12.18: Su Ngak Pimbaal 23.8.

12:19 12.19: Deuteronomio 25.5.

12:26 12.26: Exodo 3.6.

12:29 12.29-30: Deuteronomio 6.4-5.

12:31 12.31: Levitico 19.18.

12:32 12.32: Deuteronomio 4.35.

12:33 12.33: Hoseas 6.6.

12:34 12.28-34: San Lucas 10.25-28.

12:36 12.36: Ngak Salmo 110.1.