8
Nga Dlibun neng Middunut riin ni Jesus
1 Se genda' mpayat, miritu si Jesus se nga dlinunsuran bu' se ngag binaryuan ne ritu migwali giin se Gempiya ne Gesuyen metendeng ri sek pedlegari' ned Diwata. Duma ni Jesus suk sepulu' bu' ruwa' ne ngak tinu'unaan, 2 ✡ 8.2-3: San Mateo 27.55-56; San Marcos 15.40-41; San Lucas 23.49. bu' sek santa' tawan ne dlibun neng mi'uli'an buwat seleray seng melaat ne nga gispiritu bu' nga dleruun. Suk sala senilan si Maria (ne giningelanan neng Magdalena), suk piguwa'an sek pitu buuk ne ngang menulay. 3 Bu' si Juana, suk sawa ni Cusa nek sineligan ni Herodes sek palasyu. Ditu rema si Susana bu' duma pa ne nga dlibun neng migabang ri senilan ni Jesus pebiyan ri se nga ketigeyunan nilan.
Su Galing metendeng seng Mensesigwag
(San Mateo 13.1-9; San Marcos 4.1-9)
4 Bu' sek panahun ketu, duuni nga getaw ne kanunay mektipung duma ni Jesus, buwat ilan se dlaun ne nga dlinunsuran. Bu' ali' ilan na pektipung, inesuyaan ilan rayun ne galing:
5 “Duunik sala tawan neng miritu seg binaal arun meksigwag ne ngag beni'. Bu' ali' giin peksigwag, duuni ngag beni' neng mitena' ri sed dalan neng me'indegan ma'ad bu' pingektuk ne ngang manuktalun. 6 Duun rema ne ngag beni' neng mitena' se nga dlupa' neg betuwan. Bu' ali' pentubu', milawes ay mimala ma su dlupa'an. 7 Duun pai ngag beni' neng mitena' ri se nga dlupa' ned duuni ngak sigbet ned dugiyan run. Bu' ali' pentubu' su ngak sinigwag, mintubu' rema su ngak sigbet ned dugiyan bu' linemesen su ngak pigimula. 8 Duun pa gairi ngag beni' neng mitena' ri seng melengas ne dlupa', mintubu' ini bu' su kada sala mimunga nek pingmegatus.”
Bu' tinubus ni Jesus su galing, “Gamu ne ngang mikerengeg run nini, penginengeg amu!”
Su Ketuyu'an ne nga Galing
(San Mateo 13.10-17; San Marcos 4.10-12)
9 Na, miksaak su ngak tinu'unan ni Jesus bu' landuni gulugani galing ketu. 10 ✡ 8.10 Isaias 6.9 (LXX). Bu' sinumembag si Jesus, “Su nga ginedlud metendeng sek pedlegari' ned Diwata binegay na riin seniyu, ma'ad ri sed duma tinalu' ini pebiyan ri se nga galing arun isan megenleng ilan, ndi' nilan mekelaru bu' isan merengeg nilan, ndi' nilan mesabut.”
Pisabut ni Jesus su Galing metendeng seng Mensesigwag
(San Mateo 13.18-23; San Marcos 4.13-20)
11 “Na, pesabut'u ri seniyu su gulugan ne galing: Sug beni' giin suk talu' ned Diwata. 12 Bu' su ngag beni' neng mitena' ri sed dalan, giin su nga getaw neng mikerengeg sek talu' ned Diwata; rayun mituwa' sung Menulay bu' inawa'en sung minsahi ri se ngak pusung nilan, arun ndi' ilan mekpetuud bu' ndi' ilan meluwas. 13 Na, su ngag beni' neng mitena' ri se dlupa neg betuwan, gilan su ngang mikerengeg ri seng minsahi. Bu' dinawat nilan ini ned duunik pedleliyag run. Ma'ad sung minsahi nda' mekepengganget neng meralem ri senilan tendeng ay miktu'u ilan ma'aray sek sereluk. Ali' mateng suk peksulay, tineliyuran nilan suk pektu'u nilan. 14 Bu' su ngag beni' neng mitena' ri se ngak sigbet ned dugiyan, gilan sung minginengeg ri sek talu' ned Diwata, ma'ad su nga kegules, su nga keratu', bu' su nga dleliyag rini seg benwa linumemes ri sek pektu'u nilan, bu' su ngag bunga nilan nda' pengginug. 15 Na, su ngag beni' neng mitena' ri se gempiya ne dlupa', gilan sung minginengeg ri seng minsahi neng mikengganget ri seng melengas bu' metinuuren nek pekeetaw nilan. Bu' mikpeddayun ilan ri sek pektu'u nilan tampan mimunga ilan.”
Suk Sulu' neg Binetang ri sed Diyalem ne Gamang
(San Marcos 4.21-25)
16 ✡ 8.16: San Mateo 5.15; San Lucas 11.33. Bu' miktalu' pa gaid si Jesus, “Nda'iruni getaw neng mektutud nek sulu' bu' edluren riin sed diyalem ne gamang awas betangenen ri sed diyalem ne dlantay. Bu' ndi', riin gaid betangay sek pengenturan arun merelaagan su ngak sumeled tu seg balay.
17 ✡ 8.17: San Mateo 10.26; San Lucas 12.2. “Landuni ginedlud nemuun mbaangan ra. Bu' landuni dlinimed nemuun, mperayag ra.
18 ✡ 8.18: San Mateo 25.29; San Lucas 19.26. “Aas pekpetigaam amu sek pekpenginengeg niyu, ay sud duunik pektu'uun, begayan ned dugang, ma'ad su genda'iruning niin, uwanen pa ngani' buwat seniin isan sung miika' nek pektu'u nek pigena'ena'en ned diin seniin.”
Su Gina' bu' su ngak Pated ni Jesus
(San Mateo 12.46-50; San Marcos 3.31-35)
19 Mbuus miritu ni Jesus su gina'en bu' su ngak pateren. Ma'ad nda' ilan mekepegaud ri seniin tendeng se keleget ne nga getaw. 20 Bu' duuni getaw neng miktalu' riin ni Jesus, “Su gina' mu bu' su ngak pated mu mingindeg ditu se gawas bu' liyagan nilan ne kumita' ri seni'a.”
21 Ma'ad miktalu' si Jesus tu se dlaun nilan, “Su gina'u bu' su ngak pated'u, gilan su ngang menginengeg tu sek talu' ned Diwata bu' miktuman run nini.”
Pimaag ni Jesus sug Badyu
(San Mateo 8.23-27; San Marcos 4.35-41)
22 Sala gendaw itu, si Jesus sinumakay ri sek sekayan duma ri se ngak tinu'unaan, bu' laungen ri senilan, “Dumipag ita tu sed danaw.” Bu' dinumipag ilan rayun. 23 Bu' saanay nilan meddipag, miketulug si Jesus. Bu' se genda' mpayat, mitikmal sung metikteg ne genus. Bu' suk sekayan miseleran nek tubig. Bu' megaud ilan na meleddang. 24 Bu' linawan rayun nu ngak tinu'unan si Jesus bu' tinanud nilan, “Ginu'u! Ginu'u! megaud ita na meleddang!”
Bu' migbuwat si Jesus, pimendu'aan su genus bu' su ngang melandes neg baled. Bu' sinumikpa' sung metikteg ne genus bu' su ngang melandes ne ngag baled, bu' linumengen rayun sud danaw. 25 Bu' miksaak giin tu se ngak tinu'unanen, “Ta' nema su ngak pektu'u niyu?”
Bu' mitingala ilan bu' mi'endekan, “Ta' ma getaw keni? Ali'en pemaagay su nga genus bu' su ngag baled, mikpetuud ma riin seniin!”
Pitelen ni Jesus su Getaw nek Pinulayan
(San Mateo 8.28-34; San Marcos 5.1-20)
26 Bu' mikpeddayun ilan menekayan tampan si Jesus bu' su ngak tinu'unaan mirenggu' ditu se dlugar ne gingelanan ne Gerasa* 8.26 Gerasa: sud duma ne kesulatan ‘Gadara’ (enlengay niyu suk San Mateo 8.28; sud duma ‘Gergesa.’) ned dipag danaw buwat sek probinsiya ne Galilea. 27 Bu' ali' kawas si Jesus ri sek sekayan, linabet giin ne getaw nek pinulayan buwat se dlunsud ketu. Getaw keni nda' na pekpenuub se gempayat na nek panahun bu' genda' na pekengel ri seg balay ay ritu na giin mikengel se nga dlangeb neg binaal ne kelebengan. 28 Ali'en me'ita' si Jesus, migbakal giin, middempug seng metungenga'aan bu' migbeksay, “Jesus, Bata' nu Dlabi neng Mekegega'em ned Diwata landun maik tuyu' mu riin senaan? Mekpe'ilelaatu ri seni'a ne ndi' mau silutay.” 29 Tinalu'en nini tendeng ay sinugu' ma ni Jesus sung melaat ne gispiritu ne gumawas ri seniin. (Se keleget ne ngak panahun, getaw keni pidlege'eman neng melaat ne gispiritu. Kinadinaan su nga gemegen bu' su nga geksuren bu' pibentayan pa gaid giin, ma'ad bektusenen su nga kadina bu' uwiten giin nung menulay ritu se kemingawan.)
30 Bu' sinaakan giin ni Jesus, “Ta' mai ngalan mu?” Bu' miksembag giin, “Si Linibulibu.” Sug rasun nek tinalu'en nini tendeng ay meleget gupiyai ngak penulay neng midlega'em ri se getaw keni. 31 Bu' su ngak penulay migubug riin ni Jesus ne gendi' ilan pa reli' peperituun se kinariyaleman arun ritu ilan silutay.† 8.31 peperituun se kinariyaleman arun ritu ilan silutay: Giin nini su dlugar ne ritu perisuway su ngang menulay tampan mateng su ketapusan nek pegukum senilan.
32 Bu' gena' melayu' buwat ritu, duunik panen ne ngag babuy neng mikpenlungad ri seg biliran. Bu' migandyu' su ngang menulay riin ni Jesus nek tugutan ilan sumeled tu se ngag babuy bu' tinugutan ilan. 33 Mbuus minggawas rayun su ngang menulay buwat ritu se getaw bu' sinumeled ilan ritu se ngag babuy. Bu' suk sala nek panen ne ngag babuy minikad mendiksun ritu sek pempangan pagaw sed danaw. Bu' migela' ilan melemes.
34 Bu' seng mi'ita' nu ngang migingat run su ngag babuy, minggebek ilan rayun bu' pingasuy nilan su ngang mihitabu' ritu se nga dlunsud bu' ritu se ngag binaal. 35 Mbuus minditu su nga getaw arun megenleng tu se ngang mihitabu'. Ali' ilan mateng tu ni Jesus, mitaangan nilan su getaw ne dluwat piguwa'an ne ngang menulay, mikpegingkud giin ri seng megaud ne geksud ni Jesus. Minuub na bu' melengas naik pengena'ena'en. Bu' tendeng run nitu, minendek ilan gupiya. 36 Bu' su nga getaw neng mikiita' riin ni Jesus neng mikpetelen ri se getaw ketu, inesuyan nilan su nga getaw bu' pikunta' run sek pekpetelen su getaw nek pinulayan. 37 Bu' su dlaun ne nga getaw neng mikengel se nga dlugar nek sakup ne Gerasa, migandyu' riin ni Jesus neng megawa' giin ritu tendeng ay minendek ilan gupiya. Aas sinumakay si Jesus sek sekayan bu' migawa' ritu.
38 Bu' su getaw nek piguwa'an nu ngang menulay migandyu' riin ni Jesus nek perunuten giin.
Ma'ad pi'uli' giin ni Jesus, 39 “Uli'a bu' pengasuy mu sug binaal ned Diwata ri seni'a.”
Bu' tendeng run itu, midlaang su getaw ketu, bu' linaupen pengasuy tu se dlunsud su dlaun neg binaal ni Jesus ri seniin.
Pitubu' Puli' ni Jesus sug Bata' ni Jairus bu' su Dlibun neng Minikap ri se kumiling nek Suub ni Jesus
(San Mateo 9.18-26; San Marcos 5.21-43)
40 Bu' seng mipuli' si Jesus ditu sed dipag danaw, su nga getaw midderiyal ri seniin tendeng ay su dlaun nilan mikperateng ma seniin. 41 Bu' ritu, minateng su getaw ne giningelanan ne si Jairus, geseg ri sek pektiguman nu getaw Judeo. Middempug giin ri seng metungenga'an ni Jesus neng mikpe'ilelaat neng meritu giin seg balain 42 ay megaud na matay sug buntung bata'en ne dlibun nek sepulu' bu' ruwa' taun nai giddaren.
Bu' si Jesus middunut ri seniin bu' saanay nilan medlaang, meleget gupiya ne nga getaw sung mindunut ri seniin bu' mi'isel na giin nu nga getaw. 43 ✡ 8.43 Levitico 15.25-27. Bu' ritu, duuni dlibun neng midlaru seled sek sepulu' bu' ruwa' taun na sek peddugu'rugu' bu' genda' gaid pelali. Migela' na megastu su dlaun ne ngak selapi'en sek pekpebulung ri se ngang membebulung, ma'ad nda'irun gairing mikepetelen ri seniin. 44 Bu' minigel giin ri se geletelet ne nga getaw tampan mikepegaud giin ri sek teliyuran ni Jesus bu' inikapen su kumiling nek suuben. Bu' milali rayun suk peddugu'rugu'en. 45 Bu' miksaak si Jesus, “Ta' ma getaw sung minikap ri senaan?”
Mimalaw su dlaun ne nga getaw ma'ad miktalu' si Pedro, “Ginu'u, linibutan'a neng meleget ne nga getaw bu' minisel seni'a.”
46 Ma'ad si Jesus miktalu', “Duun gairing minikap ri senaan tendeng ay binatik'u ned duuni ga'em ne ginumawas ri senaan.” 47 Bu' seng mibetikan nu dlibun neng misuunan ni Jesus sung minikap ri seniin, mikpegaud giin neng mikpengereg bu' middempug ri seng metungenga'an ni Jesus. Sek titenga' nu nga getaw, tinabalen tuma ma inikapen si Jesus bu' pikunta' run neng mitelen rayun giin. 48 Bu' miktalu' si Jesus seniin, “Eddang, suk peksalig mu mikepetelen ri seni'a. Uli'a na ned duuni kelinaw mu.”
49 Saanay migegabit pa si Jesus tu se dlibun, duuning minateng nek sinugu' buwat seg balay ni Jairus. Bu' tinelu'an nilan si Jairus, “Sug bata' mu miguna na tu se dlain neg benwa. Ndi' mu na peperituay sung Menintulu' kiin.”
50 Bu' ali' itu merengeg ni Jesus, miktalu' giin tu ni Jairus, “Ndi'a mendek. Mektu'ua, sug bata' mu me'uli'an ra.”
51 Sek peddateng ni Jesus tu seg balay ni Jairus, nda'irunik tinugutaan nek sumeled gawas riin ni Pedro, Juan, Santiago bu' su ngang megulang nug bata'. 52 Bu' su dlaun ne getaw ri seg balay mimbakal, piksegawan nilan sug bata'. Bu' miktalu' si Jesus ri senilan, “Na, ndi' amu mensegaw, bata' kiin, nda' matay tendeng ay miktulug na run.”
53 Bu' ali' nilan merengeg suk tinalu' ni Jesus, piketuwanan nilan giin tendeng ay misuunan nilan neng minatay na gaid sug bata'. 54 Ma'ad mikpegaud si Jesus tu seg bata', inuwiraan ri se gemeg, bu' miktalu' seng mesekeg, “Eddang, pegbuwat'a.” 55 Bu' mipuli' su ketubu' nug bata' bu' migbuwat rayun. Bu' tinelu'an ilan rayun ni Jesus nek paanen nilan giin. 56 Bu' su ngang megulang nug bata' mitingala gupiya. Bu' sinugu' ilan ni Jesus ne gendi' pektabal isan ta' getaway run bu' landuning mihitabu'.
✡8:2 8.2-3: San Mateo 27.55-56; San Marcos 15.40-41; San Lucas 23.49.
✡8:10 8.10 Isaias 6.9 (LXX).
✡8:16 8.16: San Mateo 5.15; San Lucas 11.33.
✡8:17 8.17: San Mateo 10.26; San Lucas 12.2.
✡8:18 8.18: San Mateo 25.29; San Lucas 19.26.
*8:26 8.26 Gerasa: sud duma ne kesulatan ‘Gadara’ (enlengay niyu suk San Mateo 8.28; sud duma ‘Gergesa.’)
†8:31 8.31 peperituun se kinariyaleman arun ritu ilan silutay: Giin nini su dlugar ne ritu perisuway su ngang menulay tampan mateng su ketapusan nek pegukum senilan.
✡8:43 8.43 Levitico 15.25-27.