Suk Sulat para se ngag
Hebreo
Pesi'una
Suk sulat para se nga getaw Hebreo, sinulat ini ritu sek sala ne dlumpuk ne ngang mektetu'u neng migatubang sed dugang nek peksupak bu' duunig higayun neng megawa' se Christian nek pektu'u. Dinasig ilan seng miksulat riin sek pektu'u nilan pebiyan sek pekpe'ita' ne si Jesus Christ giin sung metuud bu' ketapusan ne mperayag sed Diwata. Sek pegbaalen run nini, pi'ita'en suk telu ne gimpurtanti ne kemetuuran: (1) Si Jesus giin su genda'irunik pigbuwatan bu' su genda'iruni ketapusan neg Bata' ned Diwata, neng mitendu'an sek pektuman ri se Gama'en pebiyan sek pegantus se dlaun neng mibiyanaan. Gisip neg Bata' ned Diwata, si Jesus labaw pa se ngak propeta, se ngag anghel, bu' ni Moses. (2) Si Jesus pe'ilala ned Diwata ne giin su genda'iruni ketapusan nek pari', labaw pa giin se ngak pari' sed Daan ne Keligenan. (3) Pebiyan riin ni Jesus, su ngang mektetu'u meluwas buwat ri sek sala', se gendek bu' se kemetain; bu' si Jesus, gisip ne Dlabaw Gupiya nek Pari', giin sung megbegay seng metuud ne keluwasan, neg binegayan ma'aray ne dlingaw se ngak sirimunyas bu' ngad dinulang ne ngang menanap sek tinu'uwan ne nga getaw Hebreo.
Pebiyan sek pegasuy se kelebu'an sek pektu'u se ngak santa' tawan ned dinengeg ne nga getaw metendeng seng misegaran ne nga getaw Israel (Kapitulu 11), mikpe'ilelaat sung menenulat ri se nga getaw neng megbasa run nini, sek pekpeddayun sek pekemetinuuren, bu' se Kapitulu 12, inandyu'en ilan sek pekpeddayun sek pekpekemetinuuren nilan tampan se ketapusan, sek pektenteng tu ni Jesus, bu' pegantus se nga keliseran, bu' se ngak pedlutus neng mateng senilan. Sulat keni tinapus duma se ngak sambag bu' ngak penegul.
Ngang Misulat ri sek Sulat keni
I. Pesi'una: Si Christ sung Metuud ne Gemperayag sed Diwata 1.1-3
II. Si Christ Labaw pa se ngag Anghel 1.4—2.18
III. Si Christ Labaw pa riin ni Moses bu' ni Joshua 3.1—4.13
IV. Suk Pekepari' ni Christ Labaw pa se Dlaunan 4.14—7.28
V. Su Keligenan ni Christ Labaw pa se Dlaun ne Keligenan 8.1—9.22
VI. Suk Pegilak ni Christ Labaw pa se Dlaunan 9.23—10.39
VII. Suk Pekegimpurtanti sek Pektu'u 11.1—12.29
VIII. Ketapusan nek Pemandu' bu' Penapus 13.1-25
1
Sung Minsahi ned Diwata pebiyan ri seg Bata'en
1 Seng melaun gaid neg higayun bu' mikelinelin nek pebiyan nud diin, migasuy sud Diwata tu se nga gepu'an ta pebiyan se ngak propeta. 2 Ma'ad se ketapusan ne nga gendaw keni, migasuy giin senita pebiyan ri seg Bata'en nek tinendu' neng menenunud se dlaun ne ngag betang; bu' pebiyan ri seniin, binaal ned Diwata suk tibuuk ne dlangit bu' dlupa'. 3 Diin Seniin, me'ita' su kesanag ned Diwata. Bu' diin gupiya Seniin sug betasan ned Diwata. Giining migawid sek tibuuk ne dlangit bu' dlupa' pebiyan ma'ad ri seng mekegega'em nek talu'en. Bu' peketubusen limpiyuway su ngak sala' ne nga getaw, migingkud giin ritu se dlangit tu sed dapit dlintu* 1.3 dapit dlintu: Dlugar sek pekpesiddengeg bu' ga'em. ned Diwata, su Dlabi Ge'eman.
Sug Bata' ned Diwata Labaw pa se ngag Anghel
4 Sug Bata' labaw pa ri se ngag anghel. Maa' run rema, binegayan giin ned Diwata ne ngalan ne dlabaw pa nek penggelal sinangkali' se nga ngalan ne ngag anghel.† 1.4 Ngag anghel keni ngak sesugu'en rema ned Diwata.
5 ✡ 1.5: a Ngak Salmo 2.7. b 2 Samuel 7.14; 1 Nga Cronica 17.13. Ay nda'irun gairig anghelen nek tinelu'an ned Diwata ne,
“Dya'a Bata'u;
bu' nandaw mbaalu ne Gama' mu.”
Bu' nda' pektalu' sud Diwata se isan ta' ne ngag anghel,
“Gaku' mbaal ne Gama'en,
bu' giin mbaal neg Bata'u.”
6 ✡ 1.6: Deuteronomio 32.43 (LXX). Ma'ad sek pawit na ned Diwata su guna neg Bata'en rini seg benwa, miktalu' giin,
“Kina'enlan meksimba ri seniin su dlaun ne ngag anghel ned Diwata.”
7 ✡ 1.7: Ngak Salmo 104.4 (LXX). Giin nini suk tinalu' ned Diwata metendeng se ngag anghel,
“Binaal ned Diwata su ngag anghelen maa' ne nga genus,
bu' su ngak sesugu'enen maa' ne nga dliga' ne gapuy.”
8 ✡ 1.8-9: Ngak Salmo 45.6-7. Ma'ad metendeng ri seg Bata'en, laungen,
“Suk pedlegeri'an mu, Uu Diwata nda' gairi gekteben!
Bu' suk pedlegeseg mu tu se ngak sakup mu metareng.
9 Liyagan mu su ketareng bu' ginemetan mu sung melaat.
Aas sud Diwata, ned Diwata mu, mikpili' seni'a,
binegayaan'a ne dleliyag bu' pekpesiddengeg
ne dlabaw pa kampuun seg binegain tu se ngak sementaun mu.”
10 ✡ 1.10-12: Ngak Salmo 102.25-27 (LXX). Miktalu' rema giin,
“Dya'a, Ginu'u, se getaran sung migbaal ri seg benwa,
bu' se gegulingen ne nga gemeg mu, binaal mu su nga dlangit.
11 Me'alep su dlaun nilan, ma'ad mekpebilin'a;
meranul su dlaun nilan maa' nek penepeten.
12 Lukuten mu ilan maa' ne dlambung,
bu' metelesan ilan maa' nek penepeten.
Ma'ad dya'a giin da gusay
bu' su ketubu' mu genda'i gekteben.”
13 ✡ 1.13: Ngak Salmo 110.1. Sud Diwata genda' pektalu' tu se ngag anghelen:
“Gingkud'a rini rapit dlintuu
tampan mbetang'u su nga kuntra mu
maa' ne gindegan ne nga geksud mu.”
14 Gena' ba su dlaun ne ngag anghel ne nga gispiritu ma'aray, nek sinugu' ned Diwata neng migabang tu se nga getaw ned dumawat se keluwasan?
*1:3 1.3 dapit dlintu: Dlugar sek pekpesiddengeg bu' ga'em.
†1:4 1.4 Ngag anghel keni ngak sesugu'en rema ned Diwata.
✡1:5 1.5: a Ngak Salmo 2.7. b 2 Samuel 7.14; 1 Nga Cronica 17.13.
✡1:6 1.6: Deuteronomio 32.43 (LXX).
✡1:7 1.7: Ngak Salmo 104.4 (LXX).
✡1:8 1.8-9: Ngak Salmo 45.6-7.
✡1:10 1.10-12: Ngak Salmo 102.25-27 (LXX).
✡1:13 1.13: Ngak Salmo 110.1.