Pbàɛ̀brànɨyà
tɔ̀ ka kandí bhàrʉwà
Yàrɨ́ bhàrʉwà ɔ̀ ɨ̀ nòtù ádrɔ̀drɔ̌ dhu tɨ́ dhu
Yàrɨ́ andítá àtɨ ka karɨ́ bhàrʉwà tɨ́ atdídɔ̌. Pbɛ́tʉ̀, ndɨ bhàrʉwà-dɔ̀kpa nɨ́tɛ̀ nzá ka nandí alɛ mà, ndɨrɔ̀ ka kandí ka fɨ̌yɔ̀ alɛ mà. Kǎrɨ́ ndàlǎ Kàgàwà bhà Ɔtɛ nʉ́nɔ ka kɨ́ ìndrǔ tɔ̀ dhu bhěyi.
Dhu arɨ́ ndàlǎ ndɨ bhàrʉwà nandí alɛ ràrɨ̌ Mʉ̀yàhudì tɔ́ atdí mʉ̀krɨ́stɔ̀, kà rɨ̌ dhu àtɨ «àlɛ̌ t’ábhúna» tɨ́ nɨ́dhunɨ̌ (1.1). Kʉ̌nɨ Ungbòta-Ayɨ́ tɔ́ Andítá mběyi nyʉ́, pbɛ́tʉ̀ kʉ̌nɨ nzá Yěsù ndɨ̀ nyʉ́ tɨ́rɔ̀. Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ navɔ̀ kà tɔ̀ nɨ́ kǎkà wɛmbɛrɛ̀ tɨ́ ɨ’ɨ̀ ndɨ Yěsù Krɨ́stɔ̀ bhà dhu tɔ́ ngàmbì tɨ́ alɛ (2.3).
Yàrɨ́ bhàrʉwà ɔ̀ kɔ́rɔ́ ngari ɔ̌ rɨ̌ ndàlǎ nɨ́ ka nandí alɛ rʉnɨ wà ndɨ̀ ndàndǐ dhu fɨ̌yɔ̀ alɛ mběyi nyʉ́ dhu. Ndɨ bhàrʉwà-ɔvɔ̀ nɨ́ «Pbàɛ̀brànɨyà», yà angyí nyʉ́ ka kongónà Pbàyàhúdí ànzì rɔ̀ná ɔvɔ (Uvt 2.11). Kà rɨ̌ ndàlǎ mbɛ̀mbɛ̀ Yěsù ná’ù Pbàyàhúdí tɔ́ atdí mʉ̀tʉ̀ tɔ̀ ka kàndǐ dhu bhěyi. Ɨ pbàkrɨ́stɔ̀ rɔ̌ ka kavù atdídɔ̌, ràdʉ̀ àmbɛ dhu ɔ̀nzɨ̀ dɔ̌ ndɨ́nɨ̌ ɨ̀ adù tɨ́ ɨ̀ fɨ̀yɔ́ sɔmà tɔ́ angyè màndʉ ɔ̀.
Bǐbìliyà dɔ̌ dhu nɔ́zʉ̀ ábhɔ̌ alɛ nyʉ́ ná’ù dhu yàrɨ́ bhàrʉwà nandí alɛ randí ka angyɨnǎ rɔ̀ àrʉ̀bhʉ̀ kumì atɔ tɔ̀ Yěsù Krɨ́stɔ̀ ka kʉ́gʉ̀ dhu-dzidɔ̌.
Bhàrʉwà nandí alɛ azè ndɔ̀vɔ̀ nɨ́ ɔ́yɔ̌ ɔtɛ-lùkpǒ. Kǎzè ndɨ̀tɛ̀ dhu, Kàgàwà rivi Idhùnà Yěsù Krɨ́stɔ̀ yà adzɨ ɔ̌ rɨ̀’ɨ̀ àkǎkǎ Ádrʉ̀ngbǎ Kùhanɨ̀ tɨ́, ndɨrɔ̀ rɨ̀’ɨ̀ àlɛ̌ tɔ́ nzɛ́rɛnga ʉ̀ba Kàgàwà rɨ̌ nɨ̌ àkǎkǎ pɛrɛ̀ tɨ́. Yěsù-otù ɔ̌, Kàgàwà anzɨ̀ Ungbòta-Ɔwʉ́tá àlɛ̌’ɨ mànà. Ndɨ Ungbòta-Ɔwʉ́tá nósè wà yà ayɨ́na tɔ́ tsí dɔ̀nǎ, ndɨrɔ̀ kʉ̀wʉ wà wɔ̀ ndɨ ayɨ́na tɔ́ tsí. Ndɨrɔ̀ kǎzè dhu nɨ́ ndàbhʉ ndɨ bhàrʉwà ɔ̀zʉ̀ rɨ́ alɛ-afí ròtsì ɔbɨ, ndɨ́nɨ̌ ikò tɨ́ pɔ́tsɔ́ fɨ̀yɔ́ a’uta ɔ̌, ndɨrɔ̀ ndɨ́nɨ̌ oko tɨ́ atdí ɨrɨta ɔ̌ tɨ́ nzínzìya ɔ̌.
Bhàrʉwà-nyɨ̀tɨ̀ ka kóhù tɨ́ dhu
- Yěsù Krɨ́stɔ̀-otù ɔ̌, yà adzɨ ɔ̌ alɛ rǎdʉ̀ ’ùngbò Kàgàwà mànà dhu (1.1–2.18).
- Krɨ́stɔ̀-otù ɔ̌, Yěsù ná’ù alɛ rǐnè ’ìndrì Kàgàwà-tɨ’ɔ̀ a’uta nà dhu (3.1–5.10).
- Yěsù nɨ́ àlɛ̌ tɔ́ obhóná Ádrʉ̀ngbǎ Kùhanɨ̀ Ungbòta-Ɔwʉ́tá ɔ̌ dhu (5.11–10.39).
- Yěsù nɨ́ Ádrʉ̀ngbǎ Kùhanɨ̀ dhòdhódhónga nà dhu (14.17-20).
- Yěsù ná’ù alɛ àkǎ ’òko tɨ́ Kàgàwà mànà, ngʉ̌kpà alɛ mànà, angyìbhà tɔ́ ɔ́fɔ̀ ɔ̌ dhu (11.1-14).
1
Kàgàwà avɔ̀ dhu ìndrǔ tɔ̀ Idhùnà-otù ɔ̌ dhu
(Yùw 1.1-14; Fìl 2.6-11; Kɔ̀l 1.15-17; Ɛ̀br 10.12-14)
1 Angyi, Kàgàwà nóongónà dhu ɔ̀vɔ̀ àlɛ̌ t’ábhúna tɔ̀ pbànábí-otù ɔ̌. Kǒngónà ɨ dhu ɔ̀vɔ̀ ibí-gʉ̀na ndɨrɔ̀ ibí ɔ́fɔ̀ ɔ̌. 2 Kòmbí, yà yà adzɨ ɔ̌ dhu-tsʉ̀ rɨ̌ ndɔ̀dɨ̀ ɔ̀ná ɨdhɔ ɔ̌, kǎvɔ̀ dhu àlɛ̌ tɔ̀ Idhùnà-otù ɔ̌. Ndɨ Idhùnà-otù ɔ̌ nɨ́ ndɨ kǎbhɔ̀lɔ̀ yà adzɨ, ndɨrɔ̀ ka nɨ́ ndɨ kǎdʉ̀ ɨ̀dɨ̀nà rɔ̀nyʉ̀ idzi kɔ́rɔ́ dhu dɔ̌. 3 Àbadhi nɨ́ ndɨ Kàgàwà bhà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ awáwʉ̀ arɨ́ ndɨ̀tɛ̀ kpangba nyʉnatsì alɛ. Ndɨrɔ̀, àbadhi nɨ́ ndɨ Kàgàwà nyʉ́ arɨ́’ɨ̀ tɨ́ dhu nɨ̀tɛ̀. Kǎrɨ́ yà adzɨ ɔ̌ kɔ́rɔ́ dhu ɔ̀dɔ Ɔ̀tɛ̌na, yà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ ɔbɨ nà arɨ́’ɨ̀ nɨ̌. Ndɨrɔ̀, àbadhi níitdègu ìndrǔ nú’ǒ rɨ̀lǎ Kàgàwà-nyɨ̀kpɔ́ ɔ̌ fɨ̀yɔ́ nzɛ́rɛnga ɔ̌ rɔ̀, nɨ́ kǎdʉ̀ ɔ̀dzɨ̀ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̀, ndàdʉ̀ àdɨ Kàgàwà yà kɔ́rɔ́ dhu dɔ̌ arɨ́’ɨ̀ ádrʉ̀ngbǎnga nà alɛ bhà fangà dɔ̀nǎ rɔ̀. 4 Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, Kàgàwà t’ídhùnà náangò Ádrʉ̀ngbǎlɛ tɨ́ ròsè màlàyíká dɔ̀nǎ. Obhó tɨ́, Kàgàwà abhʉ̀ kà tɔ̀ ɔvɔ nɨ́ abádhí-ɔvɔ̀ dɔ̀nǎ fɨ̀ndá ádrʉ̀ngbǎnga rǒse ɔvɔ.
Kàgàwà t’ídhùnà nɨ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ ròsè màlàyíká dɔ̀nǎ dhu
(Zàb 2.6-12; Ìsa 9.5)
5 Obhó tɨ́, Kàgàwà náavɔ̀ nzá dhu atdíku màtɨ́ pbɨ̀ndà màlàyíká nzínzì ɔ̌ atdí màlàyikà tɔ̀, ndàtɨ:
«Ɨnyɨ, ɨnyɨ nɨ́ Idhùdu.
Ndɨrɔ̀ indo ndɨ̀ nɔ̀pɛ̀ rɔ̀, ɨma nɨ́ Àbanʉ* 1.5 Zàb 2.7.»
Ndɨrɔ̀ kǎvɔ̀ nzá dhu atdí màlàyikà mà nàndà dhu nɨ̌, ndàtɨ:
«Ɨma, ɨma nɨ’ɨya kà t’Ábanà,
ndɨrɔ̀ àbadhi nɨ’ɨya Idhùdu* 1.5 2Sà 7.14; 1 Ɨ̀ nanzɨ̀ 17.13.»
6 Ndɨrɔ̀, yà ndɨ̀ ndivi Idhùnà pbɨ̀ndà sengba yà adzɨ dɔ̌ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌, kǎvɔ̀ dhu tdɨ́tdɔ̌ ka nàndà dhu nɨ̌, ndàtɨ:
«Pbàkà màlàyíká kɔ́rɔ́ nákǎ wà ’ʉ̀lɛ̌ ka* 1.6 Tɔ̀r 32.43.»
7 Màlàyíká nàndà dhu nɨ̌, kǎvɔ̀ dhu ndàtɨ:
«Ma mɔ́nzɨ̀ ɨ pbàkà màlàyíká, pbàkà kasʉtálɛ,
rɨ̀’ɨ̀ awɛ bhěyi ndɨrɔ̀, rɨ̀’ɨ̀ ʉ̀la rʉ́la kàzʉ-ɨdà-dɔ bhěyi* 1.7 Zàb 104.4.»
8 Pbɛ́tʉ̀, Idhùnà tɔ̀ Kàgàwà náavɔ̀ dhu ndàtɨ:
«Ɔ̀ɔ ɨnyɨ Kàgàwǎ, Ádrʉ̀ngbǎ kamà tɔ́ pbʉ̀kʉ̀ tombi rǒngo àdɨ dhòdhódhónganà.
Nyɨ nyarɨ́ pbʉ̀kʉ̀ Ádrʉ̀ngbǎ kamà tɔ́ idzi ʉ̀nda obhónánga tɔ́ mùgǒ nɨ̌.
9 Nyɨ nyózè obhónánga tɔ́ dhu, nyadʉ̀ nzɛ́rɛ dhu nɔ́ndrɔ̀.
Ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀ nɨ́ ndɨ, ɔ̀ɔ Kàgàwǎ, ɨma pbʉ̀kʉ̀ Kàgàwà,
ma mútri nyɨ nyɨ’ɨ̀ ádrʉ̀ngbǎ kamà tɨ́,
mɔdhɔ̀ dhɛ̀dhɛ àbhʉ̌ rɨ́ ɨndʉ̀ akyɛ dʉ̀nʉ-tsírɔ́,
madʉ̀ nyɨdzɨ ɔrʉ́, nyosè kɔ́rɔ́ ɔdhɨ́nʉ dɔ̀nǎ* 1.9 Zàb 45.7-8.»
10 Kàgàwà náavɔ̀ dhu átɔ̀, ndàtɨ:
«Ɨnyɨ Ádrʉ̀ngbǎlɛ́, ɔ̀pɛ̀ tɨ́ kɔ́rɔ́ dhu rɨ̌ ’ɔ̀pɛ̀ rɔ̀ nyɨ nyabhɔ̀lɔ̀ ndɨ yà adzɨ,
ndɨrɔ̀ nyɨ nyabhɔ̀lɔ̀ ndɨ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔtsʉ́nʉ nɨ̌.
11 Kɔ́rɔ́ kɔ̌kɔ̀ dhu rǐku ìkǔ,
pbɛ́tʉ̀ ɨnyɨ, nyɨ nyádɨ sɛ́kʉ́.
Ndɨrɔ̀ abádhí rɨ̌ ’ɨ̀ngyɛ̌ ɨ̀ngyɛ̌ àdhàdhɨ̀ alɛ-rɔ̌ mʉ̀dzarʉ̀ arɨ́ ’ɨ̀ngyɛ̌ dhu bhěyi.
12 Nyɨ nyɨ́ abádhí-ɔ̌nga nákpɔrɔ àdhàdhɨ̀ ka karɨ́ òbvùna ka kɨ́ ndɨ̀ nɨ̀ngyɛ̌ mʉ̀dzarʉ̀ àkpɔrɔ dhu bhěyi.
Nyɨ nyɨ́ abádhí ʉ̀wʉ̌ àdhàdhɨ̀ ka karɨ́ alɛ-rɔ̌ mʉ̀dzarʉ̀ ʉ̀wʉ̌ dhu bhěyi.
Pbɛ́tʉ̀ ɨnyɨ, nyɨ nyádɨ ɨnyɨ kɛ̀lɛ̌ tɨ́, ndɨrɔ̀ pbʉ̀kʉ̀ ípìrɔ̌nga rɨ̌ nzɨ̌ ìku* 1.12 Zàb 102.26-28.»
13 Kàgàwà náavɔ̀ nzá dhu atdíku màtɨ́ pbɨ̀ndà màlàyíká nzínzì ɔ̌ atdɨ́ màlàyikà tɔ̀, ndàtɨ:
«Ádɨ̌ idú fangà dɔ̀nǎ rɔ̀,
ràrà àhʉ ma mɨ́ pbʉ̀kʉ̀ òmvǔ nábhʉ̌ nyɔbɛ̀ dɔ̀ya dhu ɔ̀* 1.13 Zàb 110.1.»
14 Nɨ́rɔ̀, màlàyíká nɨ́ àdhɨ mà? Abádhí kɔ́rɔ́ nɨ́ Kàgàwà bhà mʉ̀kɛ̀ngyɛ̀ kɛ̀lɛ̌, kǎkà ɨ̀nzɨ̌ ka karɨ́ àlǎna alɛ-nyɨ̀kpɔ́ nɨ̌ alɛ. Kǎrɨ́ abádhí ùvǐ ròwù ndɨ̀ ndàkǎ ndɨ̀gʉ̌ alɛ dzʉ̀nà nɔ́nzɨ̀.