4
Dene ngü te Satana re Yesu di
Matayo 4:1-11; Marako 1:12-13
1 Fütanga ngü te *Yüwane to *babatïza fü Yesu nza tete agbü Yürüdene, fü *Nzïla Wazi Me ayia arï emaguma Yesu. Fü Nzïla Wazi Me la ayia aza engu, anü di kpa etü gü. 2 Fü tala ayia amere Yesu agbü gü kpala ꞌduwa ba-neh-ene-la, angü ah ra sïkpï teke ꞌbasu, ah zü e de. Fü *Satana angbü fï bü da ere mamaguma gbü wü sïkpï la. 3 Fü Satana ayia amala ngü fefe, gü ba, “Te mü zu de Ye Me fanü fanü la, mü mala ngü fü teme dene, de ah fü te-ye, koro zü-e tete fü mü, fü mü azü.” 4 Yesu gü ba, “Mü fï, gü ba, e te ena aküwa kpara, ah bü duu de zü-e? *Ngari Me gü neh fe? E te ena aküwa kpara fanü fanü, ah ka-ye de ngü ka Me.”* 4:4 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 8:3.
5 Fütanga ngü la, fü Satana ayia aza Yesu, anü di kpa füh mere rüvü kpa tikpi, asere wü züka ngü de füh kotö ne, de wü nga nzö sü ꞌburu fefe na bü kere kere bala, 6 gü ba, “Ceka la wü e la, ah ꞌburu de nda-ra. Ma tï eyi ato bü nzö fü mene kpara, te ma le ngü kaka. 7 Te mü cu ngü ra ba me ka-mü la, ma ena ato wü e la ato ꞌburu fü mü. Ma ena ato kpah wazi fü mü, de wü züka wü e de füh kotö ne ꞌburu.” 8 Fü Yesu adu alügü ngü fefe, gü ba, “Wüh ba gbü Ngari Me, gü ba, ‘Mü di ecu nzö ngü Mere Me kpikpi ye, de mü di emere duu rïrï kaka.’ ”† 4:8 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 6:13.
9 Te Satana je ngü la bala, fü ah adu kpah aza Yesu, anü di agbü Yerüsalema, alï ake di kpa enzö *Mere Kambü ka Me kpa tikpi. Fü ah ayia amala ngü fefe, gü ba, “Te mü zu de Ye Me fanü la, mü ce la te-mü, mü tï kpa kötö kpala, ah mere ngü de. 10 Angü wüh ba gbü Ngari Me, gü ba, ‘Me ena atima wü *malayïka ka-ye teka ale ta-ngü te mü. 11 Wüh ena akoro abï mü esaka wü, mü tï amo lö mü eküte teme de.’ ”‡ 4:11 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 91:11-12. 12 Fü Yesu alügü ngü fefe, gü ba, “Wüh ba kpah eyi gbü Ngari Me, gü ba, ‘Mü mere e are maguma Mere Me de.’ ”§ 4:12 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 6:16.
13 Te Satana re Yesu tete de wü ngü la ꞌburu bi ma ne, fü ah ayia ace la mba engu teka gara sïkpï.
Dene ngü te Yesu kpo de tima ka-ye tete agbü Galïlaya
14 Fütanga wü ngü la, fü Yesu ayia kpala, adu agbü *Galïlaya. Fü *Nzïla Wazi Me angbü ake di, da eto wazi emamaguma. Fü nganga ayia awü gbü nga nzö sü la ꞌburu. 15 Fü engu akpo da erï wü kpara gbü wü *kambü ka biti-te ka-ewü kpala. Fü wü kpara ꞌburu angbü egbo nganga na.
16 Fütanga ngü la, fü Yesu ayia anü akoro agbü Nazareta, gbü sü ta te engu ga gbügbü na. Gbü *sïkpï ka Me, fü engu ayia arï kpa esambü ka biti-te, baka te engu ngbü emere gügü gbü wü sïkpï ka Me ꞌburu. Fü ah ayia arü tikpi teka atanga *Ngari Me fü ewü. 17 Fü ewü aza buku ka *mürü dofo Yïsaya, ato fefe na, de ah tanga. Fü engu aza buku la, aü, amaka sü de te ewü ba ngü gbügbü kpala, gü ba, 18 “Nzïla Wazi Me ngbü eto wazi fere, angü Me fe ra eyi teka aza ngari ni, Me, anü di, amala fü wü mürü cïnga. Ah tima ra kpah kpaka wü kpara agbü ku, teka amala fü ewü, gü ba, ‘Ni, Me, ena afuru wü gbü ku la afuru.’ Ah tima ra kpah de ma nü kpaka wü kpara de te jia ewü ni ani, gü ba ‘Ni ena aü jia wü.’ Ah tima ra kpah teka aküwa wü labï gbü cïnga ka-ewü. 19 Ah tima ra kpah kpaka wü kpara ka-ye, amala ngü fü ewü, gü ba dene, ‘Sïkpï te ni, Me, ena aküwa wü tete, koro eyi.’ ”
20 Te Yesu tanga wü ngü la nza tete, fü engu alügü buku la kpaka mürü tima. Fü ah adu angbü ka-ye kötö. Fü wü kpara ꞌburu de kpa esambü ka biti-te la angbü da eceka engu de kpeke jia. 21 Fü engu akpo da emala ngü fü wü kpara la, gü ba, “Ngü ta te wüh ba gbü buku ne, ah tï eyi kpini baka e te yi ngbü ewu dene.”
22 Teka ngü la, fü ngü ka Yesu aga gbü jia wü kpara ꞌburu, teka kpeke ngü, de te engu ngbü emala fü ewü la. Fü ewü akpo tïne angbü da emala nganga na esüka wü, gü ba, “Apa! Ye komoko la, ah de ye *Yüsefa de?”
23 Te Yesu je ngü la bala, fü ah amala ngü fü ewü, gü ba, “Wü kpeke ngü ꞌburu, te yi ngbü eje nga ra di, te ma ngbü emere agbü Kaparanama ne, yi ngbü efï, gü ba, ma mere gbü sü ka-nih sene de, neh teka ne? Ngü ka-yi baka ngü mani, te wüh ngbü emala, gü ba, ‘Te mü de mürü kuwa la, ah le de mü di kpah eküwa wü mürü mü.’ 24 Ma ngbü emala fü yi dene zu ngü. Angü te mü de *mürü dofo la, wü kpara gbü wü gara sü ꞌburu ena angbü ecu ngü mü me-wü, amba ꞌduwa wü mürü mü, wüh cu ngü mü nda-wü de.
25 Dene kpah gara kpeke ngü te ma ngbü emala fü yi. Yi efï nda-yi, gü ba, Me tï ale ta-ngü te wü *ganzi kpara de? Aꞌa, ah bala de! Yi ceka la, gbü wü re ta te mürü dofo *Ïlïya ngbü emere tima ka Me tete na, agö lï de, teka re bata de tü ye. Fü mere tala ayia atï gbü sü la ꞌburu. Gbü wü re la, mere bi wü wökö ta ladü gbü tö ka wü *Yïsarayele. 26 Amba Me tima ta Ïlïya kpaka ewü, teka ale ta-ngü te ewü, nda de. Me tima engu ka-ye bü duu kpaka gara würüse wökö, te di de ganzi kpara agbü Zarefata, agbü tö ka Sïdona. Yi fï nga ngü la nda-yi neh de? 27 Kpah bala, gbü wü re ta te Ïlïsa ngbü emere tima tete, mere bi wü mürü *jiakö ta ladü gbü tö ka wü Yïsarayele, amba wüh küwa ꞌburu de. ꞌDuwa Namana kpikpi ye, te di de ganzi kpara, kpara ka Sïrïya ne, küwa ka-ye bü duu me-ye.”
28 Te mere bi wü kpara la je ngü la tete bala, fü ewü azïnga eküte Yesu. 29 Fü ewü ayia azoro Yesu, agbeke engu, anü di kpa etanü mba canza ede mere kötï ka-wü. Fü ewü aza engu, alï di kpa füh mere rüvü,* 4:29 Dene rüvü te wüh jï mere kötï ka-wü fefeh na. de ani nzi engu, agü akötö. 30 Yïrï! Fü Yesu adürü ka-ye bü esüka ewü sela, anye sü ka-ye.
Dene ngü ka Yesu de wü siti wü di enga me
Marako 1:21-28
31 Gbü gara ra, fütanga ngü la, fü Yesu anü akoro agbü Kaparanama.† 4:31 Kaparanama de gara kötï gbü nzö kötï ka Galïlaya. Gbü *sïkpï ka Me, fü Yesu arï kpa *esambü ka biti-te, akpo da erï wü kpara kpala. 32 Fü ngü de te Yesu ngbü erï ewü di la, ayia aga gbü jia ewü ꞌburu afa sü. Angü ah ngbü ta erï wü kpara la de mere wazi, baka mere kpara te Me tima engu me-ye.
33 Gara komoko ta ladü, kpa esambü ka biti-te la, de *siti wü di enga me guvu ye. Fü komoko la ayia akpo da eba rere de mere ri ye, gü ba, 34 “Apa! Yesu,‡ 4:34 Yesu ka-ye de kpara ka Nazareta. nda-ani ngü de wü ye, ah de ne ngü ne? Ye koro dela teka amörö ani asidi? Ani wu ye kpo. Ye de züka kpara te Me tima füh kotö ne!” 35 Fü Yesu arü amala ngü fü siti wü di enga me la kpekpeke, gü ba, “Yi nga anga, de yi koro guvu komoko la asidi!” Fü siti wü di enga me la ayia agbürü komoko la, agbo kötö, esüka wü kpara sela. Fü ewü ayia akoro guguvu, akpe, atafa ka-wü. Wüh mere engu esiti de.
36 Fü ngü la aga gbü jia wü kpara ꞌburu afa sü. Fü ewü angbü emala ngü esüka wü, gü ba, “Apa! Dene bane neh ene ngü ne? Yi ceka la, Yesu ngbü emala ngü fü wü di enga me de wazi, fü ewü angbü eje ngü kaka, angbü ekoro guvu kpara asidi! Ah maka de wazi la neh kaye?” 37 Teka ngü la, fü nga Yesu awü esüka wü kpara gbü nga nzö sü la ꞌburu.
Dene ngü ka Yesu te küwa mere bi wü mürü keke
Matayo 8:14-17; Marako 1:29-34
38 Fütanga ngü la, fü Yesu ayia ace *kambü ka biti-te la. Fü ah ayia anü ka-ye agba Sïmüna Petero. Gbü sïkpï la, ni ye wara Sïmüna ngbü ta eke ake. Sosoko rï ta fa sü. Fü ewü andaꞌba te-wü fü Yesu, de ah küwa engu. 39 Fü Yesu akoro, arü ede würüse la, amala ngü fü keke la kpekpeke. Bü baka te engu mala ngü la, fü keke la ayia anza. Fü würüse la ayia anü ꞌduwa amere kümü, ato fü ewü.
40 Etamurago la, te ra tï tete na, fü wü kpara gbü wü sü la ayia aza wü mürü wü, te ewü di de wü keke te wü ꞌburu, akoro de ewü kpaka Yesu, de ah küwa ewü. Fü Yesu ayia ao kpa ye gbü nzö ewü biri biri ꞌburu. Fü keke ka-ewü la anza ꞌburu. 41 Wüh koro ta kpah de mere bi wü kpara, de *siti wü di enga me guvu wü. Fü Yesu amala ngü fü siti wü di enga me la. Fü ewü ayia akoro guvu wü kpara la asidi, da eku gba de mere ri wü, gü ba, “Yesu, ye de Ye Me fanü fanü!” Teka ngü la, fü Yesu angbü emala ngü fü ewü kpekpeke, da etïrï ewü, gü ba, “Wü nga anga.” Kükürü de, angü siti wü di enga me la wu ta eyi, gü ba, Yesu ka-ye de *Kurisito te Me tima engu füh kotö ne.
Dene ngü te Yesu ndoro de to ngari Me tete,
gbü wü sü ka Galïlaya
Marako 1:35-39
42 Te kpï seke tete, fü Yesu ayia agbü Kaparanama kpala, anü ka-ye agbü gü, teka aku gba fü Me. Fü mere bi wü kpara akpo da egïrï engu. Te wüh nü maka engu, wüh le ta de engu ce ani, anü agbü gara sü de. Fü ewü angbü egïrï kaje teka atïrï engu. 43 Te Yesu wu ngü la bala, fü ah amala ngü fü ewü, gü ba, “Ah le fü ni anü kpah agbü gara wü sü, amala ngü ka Me fü wü kpara de kpala. Angü Me tima ni ngbürü teka ngü la. Wü mere e atïrï ni sela de.”
44 Fü Yesu ayia akpo da endoro gbü nga nzö wü sü la ꞌburu, da erï wü kpara de ngü ka Me, kpa *esambü ka biti-te ka-ewü.
*4:4 4:4 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 8:3.
†4:8 4:8 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 6:13.
‡4:11 4:11 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 91:11-12.
§4:12 4:12 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 6:16.
*4:29 4:29 Dene rüvü te wüh jï mere kötï ka-wü fefeh na.
†4:31 4:31 Kaparanama de gara kötï gbü nzö kötï ka Galïlaya.
‡4:34 4:34 Yesu ka-ye de kpara ka Nazareta.