1 Egwavo, tuta baʼe nuanuagu Ieisu Valena Aqiaqina weaqina ena luʼeviviea ʼimia. Baʼe Vale nana lova yalugaihiea ʼimia ta oʼewa aqiaqiea be wese ovetumaqanea. Ta baʼitagana Vale nana ʼinaya otovoloʼiʼita. 2 Vonahaqiaqi, ʼeguma baʼe Vale nana ona vetumaqana aqiaqiea be ona kafiʼiʼihia ʼinega ʼetoyavua ona lobea. Ta ʼeguma Vale nana ona nogea, e ʼinega emi vetumaqana yani kavokavovo ʼidewani.

3  * Ais 53:5-12 Ieisu Valena ana avutugu yamadunoqolia, ta ʼabibodanaya avutugu nana yaveʼitemi, mana Vale nana yani qiduana weaqina simanea, e baʼe: Ieisu eda luveifana qabudi weaqidi ʼaliga, ʼidewani lova Buki Nugwenugweina simana ʼifoqeyea. 4  * Md 12:40; Via 2:24-32 Ta Buki nana wese simanayea Keliso itavunia, ta ʼaubena vetoina ʼinaya Yaubada giveyaʼitoto ʼeviviea ʼaligega, 5  * Lk 24:34; Md 28:16-17 ʼinega Fita matanaya ʼifoqe ta ʼitea, ta ʼabiboda wese ʼifoqe taudi Tuwelo dina matadia. 6 Ta ʼabibodanaya tuta nana ana toʼabibodayavo adi yau faibi anidedi (500) ivaʼauta ʼaideganaya, e ʼinega matadia ʼifoqe. Ta ʼidiega vaina niʼa iʼaliga, ta ʼeaʼealidi nawale mayawaidi itoatoa. 7  * Via 1:3-4 ʼInega wese ʼifoqe Iemesa ʼinaya, ta ʼabibodanaya ʼifoqe tovaletuyana qabudi matadia. 8  * Via 9:3-6 Ta ʼebeluʼovoa wese ʼiguya ʼifoqe mai yaʼitea. Ta yaʼa kavona gwama daviʼoi galigaliʼe ge ena tuta dalobei ʼidewani. 9  * Efe 3:8; 1Tim 1:15 Vonahaqiaqi, tovaletuyana qabudi iveqidua vaʼinegu, ta ge daluaqiaqiegu be ina gabegu tovaletuyana, mana yaʼa Yaubada ena tomotauyavo lova yavevoalanedi.

10  * 2Kol 11:23 Ta ʼesi Yaubada ena nuakolokolo ʼinega veilivu aqiaqiegu ta yavetovaletuyana ʼinaya. Ta ena nuakolokolo qiduana ʼiguya ge eda vefewa kavokavovoyei. Ta ʼesi ma vuaqina, mana yaʼa tovaletuyana qabudi edi fewa ʼinega yaveqidua vaʼinedi. Ta egu fewa nana qiduana ge taugu egu waiwai ʼinega, ta ʼesi Yaubada ena veyoluba ʼiguya ʼinega. 11 Tovaletuyana vaina wese niʼa ilugaihi ʼimia. Ta ge wese taha tolaʼai ʼeguma taudi edi lugaihi ʼinega Ieisu Valena ovetumaqanea nage yaʼa egu lugaihi ʼinega, mana Vale nana ʼaidegana alugaihiea ʼimia.

12 Ta ʼeguma lova imaʼa ema lugaihi ʼinaya asimana ʼimia Keliso niʼa yaʼitoto ʼevivi ʼaligega, ʼinega tolaʼai weaqina vaina ʼimiega ovonavona vonigo ge taha toga ana fata nayaʼitoto ʼevivi ʼaligega? 13 Mana ʼeguma tomotau ʼaligega ge ina yaʼitoto ʼevivi, ʼinega wese Keliso ʼaligega ge dayaʼitoto ʼevivi. 14 Ta wese ʼeguma Keliso ge dayaʼitoto ʼevivi, e ʼinega ema lugaihiavo ʼimia yani kavokavovo, ta wese emi vetumaqana ʼiu geqana. 15 Ta ʼeguma ge taha toga ana fata nayaʼitoto ʼevivi ʼaligega, e ʼinega imaʼa tovaletuyanayavo Yaubada weaqina niʼa auʼavemi, mana imaʼa alugaihi ʼimia Yaubada Keliso giveyaʼitotoya ʼaligega weaqina. Ta ʼeguma omiʼa emi nuanua baʼe ʼidewani, ʼinega Yaubada Keliso ge dagiveyaʼitoto ʼeviviei. 16 Mana ʼeguma toʼaliga ge adi giveyaʼitotomo, ʼinega wese Yaubada Keliso ge dagiveyaʼitotoi. 17 Ta ʼeguma Keliso ge dagiveyaʼitotoi, ʼinega emi vetumaqana ge ana aqiaqimo, ta ʼesi omiʼa nawale me emi luveifana otoatoa, ge adi nuataqomo. 18 Ta wese ʼeguma omiʼa baʼe ʼidewani onuanua ʼaiqa, e ʼinega tovetumaqana yawaidi niʼa gumwala taudi iʼwaiva vataya. 19 Ta ʼeguma eda luʼita vane Keliso ʼinaya ge tuta maimai weaqina, ta ʼesi eda toa baʼidia bwaʼobwaʼoya namo weaqina, e ʼinega itaʼa nuakolokoloda, ta ʼabiboda mali tomotau.

20 Ta vonahaqiaqi, Yaubada Keliso niʼa giveyaʼitoto ʼeviviea ʼaligega! ʼInega veʼebeʼita ʼidaya tovetumaqana yawaidi niʼa gumwala taudi wese nawale nagiveyaʼitoto ʼeviviedi.

21  * Lom 5:12 Oʼitei, ʼoloto ʼaidegana ana wawa Adama ʼinega ʼaliga ʼifoqe bwaʼobwaʼoya, ta wese taha ʼoloto ana wawa Keliso ʼinega yaʼitoto ʼevivi ʼifoqe, mana Keliso nana maduyaʼitoto ʼevivi ʼaligega. 22 Tomotau qabuda kana ʼaliga, mana itaʼa Adama enavo ta wese eda ilivu ʼaidegana. Ta wese ʼidewani tovetumaqana qabuda kana yawaha ʼevivi ʼaligega, mana niʼa kaveʼaidega Keliso maega. 23  * 1Te 4:16; Ve 20:5 Ta yaʼitoto ʼevivi ana veʼeda baʼe ʼidewani naʼifoqe ʼaiqa: Yaubada niʼa Keliso giveyaʼitoto ʼeviviea, ta tuta nana naʼevivi namai bwaʼobwaʼoya ʼinega wese ena tomotauyavo ina yaʼitoto ʼevivi ʼaligega.

24 E ʼinega tuta ʼebeluʼovoa naveʼale. Ta tuta nana ʼinaya Keliso niboana luveifadi adi toluvineavo be, toluvine qabudi ge nuanuadi Yaubada, ta wese yani qabudi waiwaidi naluveawalidi. Ta ʼabibodanaya ena ʼEbeluvine naveʼineiea Tamana Yaubada ʼinaya. 25  * Md 22:44 Mana Yaubada ena nuanua ʼinega Keliso naluvine ana laba voalanavo qabudi navewaiwai vaʼinedi, ʼinega ena luvine ʼayanaya ina toatoa. 26  * Ve 20:14 Ta Keliso ana avia ʼebeluʼovoa ana wawa ʼaliga, ta Keliso ʼaliga nana navewaiwai vaʼinei ta naluveawalia. 27  * Same 8:6 Mana Buki Nugwenugweina vonaya, “Yaubada ʼabiluvine neia ʼinega yani qabudi ina toatoa ena luvine ʼayanaya.” Ta vona diavona adi noqola kavona Keliso Tamana Yaubada daluluvinei. Ta vona diavona adi alamani baʼe: Keliso ge wese Tamana daluvinei, mana Tamana toludebana, ta ʼesi ena ʼabiluvine neia Natuna ʼinaya. 28 Ta tuta nana Keliso yani qabudi niʼa vewaiwai vaʼinedi ta ena ʼabiluvine ʼayanaya itoatoa, e ʼinega taunega nahawafelea Tamana ena ʼabiluvine ʼayanaya. ʼInega Yaubada ana ʼaidega kuyavata qabudi naluvinedi ta wese naʼitamakidi.

29 Omiʼa vaina ovonaya vonigo ge taha toga ana fata ʼaligega nayaʼitoto ʼevivi. ʼInega tolaʼai weaqina toʼaliga weaqidi babitaiso oʼeweʼewei? Tolaʼai ana aqiaqi?

30  * Lom 8:36 ʼEguma emi vona vonahaqiaqi, ʼinega tolaʼai weaqina tuta qabuna yaʼa ma egwavo yawaima ahawahawafelei ʼebeveilaqe ʼinaya? 31 Egwavo, ʼaubena ʼaidega ʼaidega ʼidia Ieisu Valena weaqina yaʼaliʼaliga ʼwaqi. Ta tua me egu ʼasimaʼala yaqaiqaiawa. Baʼe vona diavona vonahaqiaqi, mana omiʼa be yaʼa niʼa kaveʼaidega Keliso Ieisu maega, tauna eda Kaiwabu. 32  * Ais 22:13 Ta tuta nana ʼabaga Efeso ʼinaya yatoatoa, ʼinega vaina tomotau kavona yubai sasasadi maega avevedavi. Ta ge ana aqiaqimo ʼiguya ʼeguma vedavi nana ʼinaya eda ʼaliga, ta gebu eda vetumaqana tuta maimai ʼinaya tovetumaqana qabuda ʼaligega kana yaʼitoto ʼevivi. Mana ʼeguma ge eda vetumaqana ʼinega yaʼa wese eda vona ʼidewani vaina tomotau ivonaya,

35 Nage taha toga navetalaʼai navonaya, “Maʼoda ʼinega toʼaliga adi fata ina yaʼitoto ʼevivi? Ta maʼoda ʼwafidi ana ʼita?” 36  * Ion 12:24 Baʼe vetalaʼai nana kavona tovekwavakwava edi vetalaʼai. Kana nuaia, tuta nana vewana kana daunia ʼeguma tubuna ge namadudavula bwaʼobwaʼo gamonaya ta naʼaliga, e ʼinega ge ana fata natabo ta ʼwaena kana ʼitei. 37 Niʼa kahalamania, ʼeguma boada nage ʼabwaga taha taha kana ʼwadidi, e ʼinega gebu ma ʼabwagana kana ʼwadia, ta ʼesi vewaninamo. 38 ʼAbiboda ina tabo ta ʼabwagadi Yaubada ena nuanua ʼinega adi ʼita taha taha ina ʼifoqe. 39 Ta wese ʼidewani yani qabuna mayawaidi ʼwafidi adi ʼita taha taha. Itaʼa tomotau ʼwafida taha be, yubai kawakawalidi ʼwafidi taha be, manuqa ʼwafidi taha, ta wese ʼiqana ʼwafidi ana ʼita dumadumana.

40 ʼIdewani wese mahala ana totoayavo ʼwafidi taha. Ta wese itaʼa totoa bwaʼobwaʼoya ʼwafida taha. ʼInega ʼeguma ʼwafi diavona kana ʼitedi kana giveleleqedi ʼinega adi ʼita dumadumana be dumadumana. Totoa mahalaya ʼwafidi adi ʼita aqiaqi otaqina, ta itaʼa totoa bwaʼobwaʼoya ʼwafida adi ʼita dumadumana, ta tua ʼwafida adi ʼita wese aqiaqi otaqina. 41 Babaʼau ena simatala ana ʼita taha, ta waiʼena ena simatala ana ʼita taha, ta wese ʼwadiʼwadima edi simatala ana ʼita taha. Ta ʼwadiʼwadima ʼaidega ʼaidega adi ʼita be wese edi simatala dumadumana be dumadumana.

42 Ta wese ʼidewani nawale naʼifoqe toʼaliga ʼidia tuta nana ina yaʼitoto ʼevivi. Mana ʼwafidi ʼaliʼaligina itavunia nadavula, ta nawale tuta nana Yaubada nagiveyaʼitoto ʼeviviedi ʼaligega ʼwafi vauvauna ʼinega ina yaʼitoto ʼevivi. Ta baʼe ʼwafi nana ʼenoʼeno vatayana, ge ena awalamo. 43  * Fil 3:20-21 Toʼaliga kana tavunia ʼwafina ana ʼita ge aqiaqina, ta ʼesi tuta nana ʼaligega nayaʼitoto ʼevivi ʼinega ʼwafina ana ʼita aqiaqi otaqina. Wese ʼidewani toʼaliga kana tavunia ʼwafina dawalilina, ta tuta nana nayaʼitoto ʼevivi ʼinega ʼwafina waiwaina. 44 Itaʼa tomotau bwaʼobwaʼoya katoatoa ma ʼwafida. Ta nawale kana ʼaliga, ʼinega yaʼitoto ʼevivi ʼaligega ana tuta ʼinaya ʼwafida naveniboana. Mana niʼa kahalamania bwaʼobwaʼo ʼwafina tauna eda toa bwaʼobwaʼoya weaqina. Ta nawale ʼwafi vauvauna eda toa vataya mahalaya weaqina Yaubada naneida, ta baʼe ʼwafi nana Niboana Gwalagwalana ʼinega nayawaha ʼevivi.

45  * Nug 2:7 Buki Nugwenugweina ena simana vonaya, “ʼOloto nugwenugweina ana wawa Adama Yaubada ena ʼivaʼavaʼata ʼinega vetomotau mayawaina”, ta Adama ʼebeluʼovoa ana wawa Keliso, tauna yawai vataya ana tonei Niboana Gwalagwalana ʼinega. 46 ʼWafida eda toa mahalaya weaqina ge kada maduʼewei, ta vonahaqiaqi ʼwafida eda toa bwaʼobwaʼoya weaqina kaʼewa nugwetedi, ta ʼabiboda ʼwafida vauvauna mahala weaqina kana ʼewedi. 47 Yaubada ʼoloto nugwenugweina Adama viaqia bwaʼobwaʼo fwayaqaunega, ʼinega tauna totoa bwaʼobwaʼo. Ta ʼesi Adama ʼebeluʼovoa tauna mahalega mai. 48 Tomotau qabuda ʼwafida eda toa bwaʼobwaʼoya weaqina ʼidewani Adama ʼwafina. Ta wese tuta maimai ʼinaya ʼwafida mahala ana toa weaqina kana ʼewea ʼidewani Keliso ʼwafina. 49 Tuta baʼe ʼinaya itaʼa totoa bwaʼobwaʼo ʼwafida adi ʼita ʼidewani Adama ana ʼita, mana tauna bwaʼobwaʼo ʼolotona. Ta nawale tuta maimai ʼinaya ada ʼita ʼidewani mahala ʼolotona tauna Keliso.

50 Egwavo, yavona aqiaqiemi, ge ada fata ʼwafi otaqida ma veiʼona ta wese ma sulalina kana luguyei Yaubada ena ʼEbeluvine ʼinaya. Mana ʼwafida nawale ina davula ta ina awala, ʼinega ge ada fata kana luguyedi diʼwe ʼebetoa vataya ʼinaya.

51  * Md 24:31 * 1Te 4:15-17 Nuanuagu taha yani ʼebenuavoqana ena vona ʼifoqeyea ʼimia Yaubada ʼinega. Ovineneqa! Itaʼa tovetumaqana qabuda ge kana ʼaliga, ta ʼesi nawale qabuda kana vedumaduma. 52 Baʼe yani nana naʼifoqe lukwayavonega, kavona be namala daʼwaia. Ta tuta nana ʼinaya bea ana muʼe ʼebeluʼovoa ina muʼea. Mana tuta nana bea nana nadou ʼinega tovetumaqana lova iʼaligaya fusa dumadumana ʼinega ina yaʼitoto ʼevivi. Ta ʼabibodanaya itaʼa mayawaida katoatoa ʼwafida adi ʼita wese navedumaduma be yaqisa ge wese ana fata kana ʼaliga. 53  * 2Kol 5:4 Mana Yaubada ena nuanua ʼinega ʼwafida davudavulidi be ʼaliʼaligidi nagivedumedumedi eda toa vataya mahalaya weaqina, ʼinega ge wese adi fata ina ʼaliga.

54  * Ais 25:8 Ta tuta nana ʼwafida ʼaliʼaligina ina vevauvau ʼidewani ʼwafi ge adi fata ina ʼaliga ʼevivi, e ʼinega Yaubada ena vona ana aqiaqi naʼifoqe vonaya,

58 ʼInega egwavo, ona tovoloʼiʼita ta ge ona nidoa. Tuta qabuna me emi gwavubiga eda Kaiwabu ena fewa weaqina, mana niʼa oalamani aqiaqiea fewa nana eda Kaiwabu ʼinaya ge wese yani kavokavovo, ta ʼesi ma vuaqina.