Leeter masa Pawl ma wuzlalatara a
Rawma hay
Mey da ray
Leeter ŋgada Rawma hay
Pawl ma wuzlala leeter keɗe na, ta daw aa berney ŋga Rawm daa ba araŋ. A wuzlala na, daa masa aŋga daa mepəkey aŋga ŋga dey maakar. A wuɗey ŋga daw a Rawm ŋga vəltar gədaŋ a ndəhay feteɗe. Fa dəɓa ha, a wuɗey ndəhay da Rawm a jənmara ŋga daw aa hwayak mekele. A wuzlala leeter e na, da way Gayus da Kwarinti (16.23). Ara Febe, ŋgwas ma jənta ndəhay daa mecəmey-ray ŋga ndəhay ŋga Yesu da Senkəre, slala masa gweegwe ta Kwarinti, ma handa leeter e a Rawm (16.1-2).
Daa leeter e, Pawl a wuzlalatar da ray meesərkedey aŋga da ray Yesu. Da ndaw a wuɗey ŋga njey maaya fa mey ŋga Gazlavay na, si a pa Yesu ŋga ndaw aŋga fara fara gway, ba na, cek mekele daa ba (1.17).
Daa mecəmey-ray ŋga ndəhay ŋga Yesu da Rawm na, Jəwif hay daha, asaya, ndəhay masa Jəwif hay ba hay daha. Jəwif hay a fa səpmara kwakwas ata cəŋga. Ndəhay mekele mekele a wulkam ndəhay masa Jəwif hay ba hay si a səpmara kwakwas ŋga Jəwif hay may. Pawl a ləvey, kwakwas ŋga Jəwif hay na, a ləhey ndaw ba. Ŋga ləhey na, si ndaw a təɓa mey ŋga Yesu ta gədaŋ ŋga Mesəfney ŋga Gazlavay. Ara daa fasəlawal 1 haa 8 Pawl maa guzley anda keɗe.
Daa fasəlawal 9 haa 11, Pawl a ləvey kwa har-gədaŋ ŋga Jəwif hay a təɓmara mey da ray Yesu ba na, a wulkey pas pal na, a təɓmara la.
Daa fasəlawal 12 haa 16 Pawl aa guzley da ray menjey ŋga ndəhay ŋga Yesu daa Egəliz leŋ da wuzlah ndəhay da bəla. Pawl a ndəvda leeter e na, ta mecey-har a ndəhay ga.
Daa ɗerewel e keɗe na, mey mekele mekele daha ŋga vəley gədaŋ a ndəhay:
Mey da ray meləhey daa mebərey (3.23; 6.23; 10.9)
Mesəfney ŋga Gazlavay a jənta ndəhay daa menjey ata (8)
Cek masa ndaw ma da hətar maja aŋga maaya fa mey ŋga Gazlavay (5.1-5)
Mey da ray menjey ta mewuɗey-vaw (13.8-10)
1
Mecey-har
Ara yah Pawl ma wuzlalakwara leeter keɗe. Yah ndaw ma ka sləra ŋga *Yesu *Kəriste. Ara *Gazlavay ma walaya ŋga key *ndaw-meslərey ŋga Yesu, a paya ŋga wuzey mey aŋga maaya mawiya. 1.1 SNM 9.3-15; 26.16; Gal 1.15-16 *Mey-maaya-mawiya ha na, Gazlavay a ləvey dəga zleezle a da slərdərwa ta fa ndəhay ma təla mey aŋga. Mey ŋga ndəhay ma təla mey aŋga ha na, mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay. 1.2 3.21; 1Pi 1.10-12 3-4 Mey-maaya-mawiya ha na, ara mey da ray Bay aləkwa Mahura Yesu Kəriste, Bəzey ŋga Gazlavay. A tərey ŋga ndaw-magədaŋ, a yawa daa səkway ŋga Bay *Davit. Ama Gazlavay ta wuzdərwa la fara fara, ara Bəzey aŋga masa ta gədaŋ daa masa aŋga ma sləkɗadərwa daa meməcey ta gədaŋ ŋga Mesəfney aŋga. 1.3-4 Mt 1.1; 20.30-31; SNM 13.33; 2Tm 2.8 Gazlavay ta wuzdiwa maaya aŋga la ta fa Yesu Kəriste he. A paya ŋga ndaw-meslərey ŋga Yesu amba ya wuzdatara Mey-maaya-mawiya a ndəhay daa səkway hay wura wura cəpa. Ya wuzdatara na, amba ndəhay a, a təɓmara mey aŋga, a namar ray. Anda keɗe, ya fa həslar ray a Kəriste. 1.5 11.13; 15.15-18; Gal 1.1; 2.7, 9 Akwar Rawma hay may, akwar da wuzlah ndəhay a ŋgene, maja Yesu Kəriste ta zəlkwar la ŋga tərey ndəhay aŋga hay.
Ya fa cakwar har, akwar ndəhay cəpa da *Rawm, akwar masa Gazlavay ma wuɗkwar kalah. Gazlavay ta zəlkwar la, ta tərdakwar la ŋga ndəhay aŋga hay.
Anja Papa aləkwa, Bay Gazlavay, ta Bay aləkwa Mahura Yesu Kəriste ŋga pəsmakwar mey, asaya, ŋga njadamakwar daa zazay. 1.7 zazay: 5.1; 15.33; 16.20; 1Kwr 7.15
Pawl a wuɗey ŋga daw ŋga nəktərwa Rawma hay
Yaw, teeseɗ na, ya fa kar suse a Papay Bay Gazlavay ta fa Yesu *Kəriste maja akwar tabiya. Ya fa kar suse he na, maja ndəhay da bəla tabiya fa zəldamakwar sləmay maja akwar ma təɓmara mey ŋga Yesu Kəriste. 1.8 16.19; 1Tes 1.8 Gazlavay a səra, daa masa ya fa dərey daŋgay na, ya fa sərfadakwar. Ya fa kar sləra ta mevel pal daa masa ya fa wuzda *Mey-maaya-mawiya da ray Bəzey aŋga. 1.9-10 15.23; SNM 19.21; Ef 1.16 10 Ya faa cəfɗa mandaw mandaw daa medərey-daŋgay aɗaw amba a vəlya cəveɗ ŋga daw fa akwar anda aa ma wuɗey. 11 Ahaw, ya wuɗey fara fara ŋga hətkwar fa dey amba ya vəlkwar gədaŋ ma sawa ta fa *Mesəfney ŋga Gazlavay. Anda keɗe, ka da hətam gədaŋ ma fəna ma fəna daa cəveɗ ŋga Yesu. 12 Ya wuɗey ŋga ləvey na, ya da daw fa akwar a na, amba ya jənkwa vaw ŋga vəley gədaŋ da wuzlah aləkwa. Anda meləvey, ya da hətey gədaŋ maja akwar ma təɓmara mey ŋga Yesu. Akwar may, ka da hətam gədaŋ maja yah ma təɓa mey ŋga Yesu.
13 Məlma aɗaw hay, maaya na, ka sərmara ya ta wulkey la dey ga ŋga daw fa akwar, ama ya ta hətey har ŋga daw daa ba araŋ. Ya wuɗey ŋga daw fa akwar a na, ŋga kawa sləra ŋga jənkwar ŋga daw fa mey fa mey daa cəveɗ ŋga Yesu anda yah ma jəntərwa ndəhay daa hwayak hay mekele mekele may. 1.13 1Kwr 9.19-22 14 Si ya wuzda Mey-maaya-mawiya a ndəhay tabiya, kwa ŋgada ndəhay daa berney hay ŋga Gərek hay, kwa ŋgada ndəhay daa slam hay mekele, asaya, kwa ŋgada ndəhay ta leŋgesl ma səra cek, kwa ŋgada ndəhay ma səra cek ba. 1.14 Kwa 3.11 15 Ara maja ŋgene, yah ma wuɗey ŋga daw fa akwar Rawma hay may ŋga wuzdakwara Mey-maaya-mawiya.
Mey-maaya-mawiya aa ta gədaŋ ŋga ləhey ndəhay
16 Ya fa da zlurey ŋga wuzey *Mey-maaya-mawiya na, daa ba, maja Mey-maaya-mawiya aa ta gədaŋ ŋga Gazlavay ŋga ləhdata ndəhay ma pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara daa mebərey. Gazlavay a ləhey teeseɗ na, ndəhay *Jəwif hay, fa dəɓa ha, ndəhay masa Jəwif hay ba. 1.16 2.9; SNM 13.46; 2Tm 1.8; 1Kwr 1.18, 24 17 Mey-maaya-mawiya na, fa wuzdərwa Gazlavay a nəkta ndəhay, ata maaya fa mey aŋga na, kwara. A da nəkta ndəhay, ata maaya na, ta fa ata ma pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara gway, ba na, cek mekele daa ba. Ara anda mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, ma ləvey: «Ndaw masa maaya fa mey ŋga Gazlavay na, ara ndaw ma pa Gazlavay a ŋga ndaw aŋga fara fara. Anda keɗe, a hətey heter mendəvey ba la.» 1.17 3.21-30; fasəlawal 4; 10.4-13; Hab 2.4; Gal 3.9-12; Fəl 3.9; Heb 10.38
Ndəhay tabiya ata ta mebərey na, maja me?
18 Gazlavay da vaɗ fa cey mevel da ray mebərey ŋga ndəhay magədaŋ tabiya. Ata fa kam cek hay malamba ŋgada ndəhay, a namar ray a Gazlavay ba səlak. Anda keɗe, Gazlavay a da katar sariya maja ata fa təkmata ndəhay siya ŋga sərey mey masa fara fara da ray Gazlavay. 1.18 2.5, 8; Ef 5.6; 2Tes 2.12 19 A da sərdata banay maja cəveɗ mawuzdakaya maaya maaya cay ŋgada kwa waawa amba a sərey cek da ray Gazlavay. Ara Gazlavay a, ray aŋga, ma wuzdatara cəveɗ e fa mey ata. Ama ata ta səpmara cəveɗ e daa ba. 1.19-20 Jəw 12.9; Ps 19.2-5; SNM 17.27-28; 1Kwr 1.21 20 Fara fara, ndaw a gwa ŋga hətar Gazlavay ta dey ba, ama dəga aŋga ma ləma bəla haa wure keɗe, ndəhay a gwamara ŋga sərmara ta fa cek hay masa aŋga ma katərwa. Cek hay a na, fa wuzdərwa Gazlavay aa ta gədaŋ mendəvey ba ŋga sərmataw, asaya, aŋga Gazlavay Mawaca-waca. Anda keɗe, fa mey ŋga Gazlavay na, mey ata ŋga wurey amba Gazlavay a sərfatar dey-ceceh fa mebərey ata na, daa saba. 21 Ndəhay a fa sərmara Gazlavay na, daha. Ama a namar ray ba, a kamar suse ba anda ara Gazlavay ata ba. A wulkam na, a ray cek hay ŋga tede. Ata na, anda ata daa ləvaŋ maja cek maaya ta maaya ba na, a sərmara ba. 1.21 Ef 4.17-18 22 A pamara ray ata ŋga ndəhay ta leŋgesl ma səra cek, anja ara ndəhay manjar-leŋgesl. 1.22 1Kwr 1.19-20 23 Gazlavay masa ta gədaŋ, ndaw masa ta dey ŋga sərmataw na, ata fa namar ray daa ba. Sasəkar a nam ray na, ŋgada cek mavəɗkaya ta ɓərey anda ndaw-magədaŋ masa ma da məcey jak. Asaya, a nam ray na, ŋgada cek hay masa ata ma vəɗmata ta har ata hay aa slam a ŋga ɗiyaŋ hay, aa slam a ŋga cek hay masa salay məfaɗ leŋ aa slam a ŋga zezekw hay. 1.23 Mew 4.16-18; Ps 106.20
24 Ara maja ŋgene, Gazlavay ma mbəkdata sem amba a kam cek hay ma ka hezey masa ata ma wuɗam. Anda keɗe, fa nəsmara vaw ata ta cek hay ma ka hwaray. 25 Yaw, ta mbəkdamara mey masa fara fara da ray Gazlavay sem amba a jəkam sləmay fa mey membərzley. A ragadam na, ŋgada cek hay masa Gazlavay ma katərwa jak, a namatar ray. Ama Gazlavay ta ray aŋga masa ma katərwa cek hay a na, ta mbəkdamara sem jak. Aŋga na, Gazlavay pal masa ndəhay ma da həlmamara ŋga sərmataw. *Amen. 1.25 9.5
26 Ara maja ŋgene, Gazlavay ta mbəkdata sem amba a kam cek hay malamba ma ka hwaray anda ata ma wuɗam kalah daa mevel ata. Ŋgusay a mbəkdamara meney ta zel hay anda maamandaw, a nam ta ŋgusay cəla ata hay. Ŋgene ara cek malamba, ara cek ŋga key kəne ba. 1.26-27 1Kwr 6.9 27 Zel hay may kəne, a mbəkdamara meney ta ŋgusay. A wuɗam na, si ŋga nam ta zel hay cəla ata hay. Zel a ney ta zel cəla na, ara cek ma ka hwaray kalah. Anda keɗe, fa handamawa banay ŋgada ray ata, təɗe ta sləra ata maaya ba ha ŋgene. 1.27 Lev 18.22; 20.13
28 Ndəhay a ŋgene ta wuɗam ŋga sərmara Gazlavay daa ba. Ara maja ŋgene Gazlavay ma mbəkdata sem amba a wulkam saw, a kam cek ta cəveɗ e ba. 29 Cek hay maaya ba daa mevel ata daha. Ata fa kam cek masa ta cəveɗ e daa ba, fa sərdamata banay ta ndəhay, fa kam dey fa cek ŋga ndəhay, fa kam maagway, fa kam səleŋ, fa kəɗam ndəhay vagay, fa kam baazlam da wuzlah ata, fa kam wewer fa cek ŋga ndəhay, fa fəcam ndəhay. Asaya, ata fa slam mey a ray ndəhay, 1.29 Gal 5.19-21; 2Tm 3.2-4 30 fa kam mbaɗa fa ndəhay, a wuɗmara Gazlavay ba, fa cəɗam vaw saw, fa zlapam, faa həmdamara ray ata. Mandaw mandaw ata fa səpam wewer hay mekele mekele ŋga key cek hay maaya ba a ndəhay. A namatar ray ŋgada papa ata hay ta mama ata hay ba. 31 Ata manjar leŋgesl, aa guzlam ta neneh cew cew, a wuɗam vaw pəreh, a səram dey-ceceh fa ndaw ba. 32 Ama, ata fa sərmara, ndəhay ma kam cek hay maaya ba anda ŋgene na, Gazlavay a katar sariya la. Ndəhay anda ŋgene hay na, ata təɗe ŋga kəɗey vagay maja mebərey ata. Ta ŋgene he cəpa, fa kam cek hay malamba ma fəna ma fəna, asaya, aa həmdamata ndəhay mekele ma kam cek hay malamba anda ata.

1:1 1.1 SNM 9.3-15; 26.16; Gal 1.15-16

1:2 1.2 3.21; 1Pi 1.10-12

1:3-4 1.3-4 Mt 1.1; 20.30-31; SNM 13.33; 2Tm 2.8

1:5 1.5 11.13; 15.15-18; Gal 1.1; 2.7, 9

1:7 1.7 zazay: 5.1; 15.33; 16.20; 1Kwr 7.15

1:8 1.8 16.19; 1Tes 1.8

1:9 1.9-10 15.23; SNM 19.21; Ef 1.16

1:13 1.13 1Kwr 9.19-22

1:14 1.14 Kwa 3.11

1:16 1.16 2.9; SNM 13.46; 2Tm 1.8; 1Kwr 1.18, 24

1:17 1.17 3.21-30; fasəlawal 4; 10.4-13; Hab 2.4; Gal 3.9-12; Fəl 3.9; Heb 10.38

1:18 1.18 2.5, 8; Ef 5.6; 2Tes 2.12

1:19 1.19-20 Jəw 12.9; Ps 19.2-5; SNM 17.27-28; 1Kwr 1.21

1:21 1.21 Ef 4.17-18

1:22 1.22 1Kwr 1.19-20

1:23 1.23 Mew 4.16-18; Ps 106.20

1:25 1.25 9.5

1:26 1.26-27 1Kwr 6.9

1:27 1.27 Lev 18.22; 20.13

1:29 1.29 Gal 5.19-21; 2Tm 3.2-4