1 Pas pal daha, ara ta *pas meməskey-vaw, ata Yesu ta gula aŋga hay a diyam taa ley ŋga cek anda daw * 12.1 cek anda daw: Ta mey Pəlta na, mezəley «alkamaari», ta mey Nasara «le blé».. May fa catar a gula aŋga hay a. Da ray ŋgene, ta’, a həɓam cek hay a heyey, aa mbəɗmara. 12.1 Mew 23.25-26 2 Daa masa ndəhay *Fariza hay ma hətmatar gula aŋga hay fa həɓam cek aha na, ta’, aa guzlmar a Yesu, a ləvmar: «Haya! Nəkta gula akah hay fa kam sləra ta pas meməskey-vaw, ara cek matəkakaya daa *kwakwas ŋga Mawiz.» 12.2 Mab 20.8-10

3 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Akwar ta jaŋgamara daa ɗerewel ŋga Gazlavay cek masa *Davit ma ka zleezle na, daa ba daw? Ta pas laŋgar daha, ata Davit ta ndəhay aŋga hay, may fa catar, ama cek mezəmey fa ata daa ba. 12.3-4 1Sam 21.2-7; Lev 24.5-9 4 Maja ŋgene Davit e a mbəzey aa way ŋga Gazlavay, aŋga ta ndəhay aŋga hay, ta’, a zəmamara peŋ masa mavəldakaya ŋgada Gazlavay. Kwa kwakwas aləkwa ta pəskatar mey ŋga zəmamara daa ba, anja ŋga zəmamara na, si ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay gway. 5 Asaya, ka ta jaŋgamara mey ŋga kwakwas ŋga Mawiz la, ta pas meməskey-vaw na, ndəhay ma ka kwakwas a fa kam sləra daa *Way-mekey-kwakwas ŋga Gazlavay. Anda keɗe, ata fa zləɓmara kwakwas ŋga pas meməskey-vaw, ama ara mebərey ba. 12.5 Mesl 28.9-10 6 Ehe, ya fa ləvkwar, cek mahura ma fəna Way-mekey-kwakwas ŋga Gazlavay na, aŋga feɗe da wuzlah akwar. 7 Ɗerewel ŋga Gazlavay zleezle a ləvey: “Ya wuɗey na, ndəhay a səram dey-ceceh fa ndəhay, ba na, a hərmaya gənaw hay ba.” Ama ka ta cəndamara mabara ŋga mey a fara fara daa ba. Anja da ka ta cəndamara la na, ka gwamara ŋga mbəɗmatar ray ŋgada ndəhay masa manjar mebərey keɗe ba. 12.7 9.13 8 Yaw, ma wey da ray pas meməskey-vaw na, ara yah, *Bəz ŋga Ndaw.»

9 Fa dəɓa ha, Yesu pərta! a sləkɗey, a daw a mbəzey aa *way-mewuzey-mey ŋga Gazlavay da slala ha. 12.9-14 Mk 2.27-28 10 Ndaw feteɗe daha, har maməckaya. Ndəhay *Fariza hay daa way-mewuzey-mey a, aa cəfɗamara Yesu, a ləvmar: «Kwakwas aləkwa ta vəley cəveɗ la ŋga mbəley ndaw ta *pas meməskey-vaw daw?» Aa cəfɗamara anda ŋgene na, amba aa dəɗfamar mey. 11 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Da ndaw da wuzlah akwar, aŋga ta təɓaŋ pal, da təɓaŋ a, a kəzley aa vəgeɗ ta pas meməskey-vaw na, ndaw aha, a badərwa daa vəgeɗ e daa ba daw? 12.11-12 Lk 13.15-16; 14.5 12 Yaw, ya fa ləvkwar fara fara, ndaw a fəna təɓaŋ ta maaya. Kaa wara kwakwas aləkwa a vəley cəveɗ ŋga jəney ndaw ta pas meməskey-vaw ba na, kwara?»

13 Cay, ta’, Yesu a ləvar a ndaw masa har maməckaya heyey: «Təldərwa har a.» Tal! a təldara har a. Ta’, a ɗiyey anda har laŋgar. 14 Da ray ŋgene, ndəhay Fariza hay a, a bamawa aa ambaw, a kusam, a cəmdamara ɗay ata ŋga kəɗey Yesu vagay. 12.14 Jaŋ 5.16, 18

15 Daa masa Yesu ma səra dabaray ata la na, pərta! a sləkɗey daa slam aha, ndal! a daw. Ndəhay ga fa diyam asiya. Ta’, a mbəldata masa-macay hay cəpa da wuzlah ata. 16 Ama a katar mey, a ləvtar: «Kwa ka da wuzdamara mey da ray aɗaw a ndəhay ba.» 12.16 8.4; 9.30; Mk 7.36 17 Yesu maa guzley anda keɗe na, mey a, ta key la anda *Izay, *ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle, ma ləvey: 12.17-21 Iz 42.1-4

22 Ta’, a handamawa ndaw-wulaf daha ma gwa ŋgaa guzley ba, maja aŋga ta malula da ray. Yesu ta’, a mbəlda, a gwa ŋgaa guzley, a gwa ŋga hətar dey maaya maaya dəɓa. 12.22-24 9.32-34 23 Ndəhay tabiya feteɗe a rəzlam, a ləvam da ray Yesu: «Da ara Bəzey ŋga *Davit † 12.23 Bəzey ŋga Davit: Ara mehəsley-ray ŋgada ndaw mawalakaya ma da sawa ŋga key Bay Mahura ŋga Israyel hay, a da yawa daa səkway ŋga Davit, bay ŋga Israyel hay zleezle. heyey kwa?» 12.23 20.30-31

24 Ama ndəhay *Fariza hay ma cəndamara mey a keɗe na, a ləvam: «Ndaw keɗe fa ɓəley malula da ray ndəhay ta maazla ŋga *Beyelzebul, bay ŋga mesəfney maaya ba hay.» 12.24 10.25

25 Yesu a səra mewulkey ata, a ləvtar: «Da ndəhay daa hwayak pal a kam vəram da wuzlah ata na, hwayak a ŋgene a nəsey la. Asaya, ndəhay da slala hay, da daa ba, ndəhay da way ndaw pal, da ta cəmam ɗay da wuzlah ata daa ba na, slala ha a nəsey la, da daa ba, way ŋga ndaw aha a nəsey la may. 26 Da ndəhay ŋga *Sataŋ fa kəɗam vaw da wuzlah ata na, ŋgene he, ara Sataŋ a, mekəɗey vaw ta vaw aŋga. Kaa wara a da cəmtar ray ŋga wey da ray ata na, kwara dəɓa wura? 27 Da ka ləvam ya ɓəla malula ta gədaŋ ŋga Beyelzebul, bay ŋga mesəfney maaya ba hay na, kaa gula akwar hay na, a ɓəlam malula ta gədaŋ ŋga wa? Da ray ŋgene, gula akwar hay na, a wuzdamakwara la, mey akwar ŋgene, ara aŋga ba. 28 Fara fara, ya fa ɓəley malula ta gədaŋ ŋga *Mesəfney ŋga Gazlavay. A wuɗey ŋga ləvey, Gazlavay fa wey da ray akwar cay. 12.28 Lk 17.21

29 «Yaw, kwa ndaw-mayal ma gwa ŋga mbəzey a way ndaw masa-gədaŋ amba a lalatərwa cek aŋga hay meedey aŋga na, daa ba. Si ndaw-mayal a, a key gədaŋ teeseɗ, a jəwa ndaw masa-gədaŋ a ɗagay. Fa dəɓa ha, a gwa a həltərwa cek hay da way a. 12.29 Iz 49.24

30 «Da ndaw ta njey ta yah daa ba na, ŋgene ndaw a ara masa-gəra aɗaw. Asaya, da ndəhay a jənmaya ŋga ɓəcwa ray ŋga ndəhay ŋgada fa Gazlavay ba na, a key ŋgene, aa waɗamatar ray. 12.30 Mk 9.40; Lk 9.50 31 Maja ŋgene, ya fa ləvkwar, da ndaw ta key cek maaya ba sem, kwa a cəɗa Gazlavay na, Gazlavay a gwa a mbəkdara mebərey aŋga cəpa. Asaya, a gwa a mbəkdara mey hay maaya ba tabiya masa aŋga maa guzlda da ray Gazlavay a. Ama da ndaw a cəɗa Mesəfney ŋga Gazlavay na, Gazlavay fa da mbəkdara mebərey aŋga daa ba səlak. 12.31-32 12.24 32 Kwa anja ndaw aha aa guzley mey maaya ba da ray aɗaw, yah, *Bəz ŋga Ndaw na, Gazlavay a gwa a mbəkdara mebərey aŋga. Ama ndaw maa guzley mey maaya ba da ray Mesəfney ŋga Gazlavay na, Gazlavay fa da mbəkdara mebərey a daa ba, kwa wure keɗe, kwa ta vara ta vara, fa da mbəkdara daa ba səlak.»

33 «Da wudez, aŋga maaya na, a yey babəza maaya may. Da wudez, aŋga maaya ba na, a yey babəza maaya ba may. A da sərmara wudez keɗe maaya ta maaya ba na, fa babəza ha. 12.33 7.16-18 34 Hey! Akwar bəza hay ŋga kucesl hay, akwar ndəhay maaya ba, kaa wara ka daa guzlam mey maaya na, kwara? Maja mey masa ndaw maa guzlda na, fa wuzdərwa cek masa maɓadakaya daa mevel aŋga. 12.34 3.7 35 Anda keɗe, ndaw maaya na, fa wuzdərwa cek maaya daa mevel aŋga. Ndaw malamba may, fa wuzdərwa cek malamba daa mevel aŋga. 36 Ya fa ləvkwar, ta pas masa Bay Gazlavay ma da ka sariya na, kwa waawa a kadara mey aŋga la a Bay Gazlavay da ray mey hay maaya ba masa aa maa guzldata cəpa. 12.36-37 Jak 3.6-10 37 Anda keɗe, da mey masa kah maa guzlda aa maaya ba na, Gazlavay a mbəɗka ray la. Yaw, da mey a maaya na, ŋgene Gazlavay a paka la ŋga ndaw maaya fa mey aŋga.»

38 Fa dəɓa ha, ndəhay siya da wuzlah *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz leŋ *Fariza hay siya aa guzlmar a Yesu, a ləvmar: «Bay ala, ya wuɗam ka kandar maazla ma wuzdərwa gədaŋ ŋga Gazlavay.» 12.38 Jaŋ 6.30; 1Kwr 1.22 12.38-39 16.1-4; Mk 8.11-12

39 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Akwar ndəhay masa wure keɗe na, malamba hay, akwar ma mbəkdamara Bay Gazlavay sem! Ka wuɗam ŋga hətam maazla ma wuzdərwa gədaŋ ŋga Gazlavay fara daw? Kwa akwar fa da hətam maazla ha daa ba, si maazla anda ma key ta *Jawnas, *ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle. 40 Anda Jawnas ma key ɗar maakar taa vaɗ, taa pas da hwaɗ ewet mahura heyey na, ara anda ŋgene may, yah, *Bəz ŋga Ndaw, ma da key ɗar maakar taa vaɗ, taa pas da vəgeɗ. 12.40 Jaw 2.1; Mt 27.63 41 Ta pas sariya masa Gazlavay ma da ka na, ndəhay daa berney ŋga Niniwe heyey na, a lacamawa la ŋga mbəɗmakwar ray, akwar ndəhay wure keɗe, maja daa masa ata ma cəndamara mey ŋga Gazlavay masa Jawnas ma wuzdatara na, ta mbəɗdamara menjey ata sem. Nəkmara, da wuzlah akwar feɗe, ndaw ma fəna Jawnas daha, ama akwar ta mbəɗdamara menjey akwar daa ba. 12.41 Jaw 3.5 42 Asaya, ta pas sariya masa Gazlavay ma da ka na, ŋgwas ma key bay daa hwayak ŋga Saba zleezle heyey a lacawa la ŋga mbəɗkwar ray, akwar ndəhay wure keɗe, maja aŋga na, a sawa da dəreŋ ŋga cəney mey da ray leŋgesl maaya ŋga Bay *Salamaŋw. Nəkmara, da wuzlah akwar feɗe, ndaw ma fəna Bay Salamaŋw daha, ama akwar ta təɓmara mey aŋga daa ba.» 12.42 1Bay 10.1-10

43 «Da masa malula ta bey sem da ray ndaw na, a daw a pəkey da ley saw, a səpey slam ŋga məskey vaw. Ama da ta hətey slam daa ba na, 44 a wulkey, a ləvey: “Ŋgama, ya vəhey aa slam aɗaw masa yah ma bawa da hwaɗ a heyey.” A vəhey a ray ndaw aha aa slam aŋga heyey, a hətfar slam aha maɗiykaya maaya maaya, kwa meeme da hwaɗ a daa ba. 45 Da ray ŋgene, malula ha a daw, a ŋgəlwa malula hay mekele maasala ma fənmara ta həma ŋga key cek maaya ba. A samawa a ray ndaw a heyey. Anda keɗe, ndaw aha a da sərey banay ma fəna masa ŋgeeme. Ara anda keɗe, cek aha a da key ta ndəhay masa maaya ba wure keɗe.» 12.45 2Pi 2.20

46 Daa masa Yesu faa guzltar a ndəhay na, ata mamaha ta məlmaha hay malacatakaya daa ambaw, a wuɗam ŋgaa guzlmar. 47 Ndaw daha a ləvar a Yesu: «Mamakw ta məlmakw hay ata malacatakaya daa ambaw. A wuɗam ŋgaa guzlmaka.»

48 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Mamay na, wa? Məlma aɗaw hay na, wa hay wa?» 49 Fa dəɓa ha Yesu, ta’, a wuzey har ŋgada fa gula aŋga hay, a ləvey: «Mamay ta məlma aɗaw hay na, ara ndəhay keɗe, 50 maja məlma aɗaw, dam-mama aɗaw, da daa ba, mamay na, ara ndaw ma key cek anda Papay da vaɗ ma wuɗey.» 12.50 6.10