នាវកោរាញឞ្រាសងើយនាវតឹមរាង្លាប់មហែ លូកា 12

ឞ្រាសយេឆូ លាសមាអ៝សម៝ន លើយតារាវៃ

(មថ ១០:២៦-៣៣)

1 នោកនៃគែសឞូនុយ្សគុរាបុនអ៝ក់រាឞាន់ងាន់ គៃមាម៝ប់ឞ្រាសយេឆូ ត៝ត់មាតឹមមពែតតឹមជ៝តឞាល់ងាន់។ ជេសរីឞ្រាសយេឆូ លាសមាមពោលអ៝សម៝នពាង់ល៝រ៖ “អ៝ន់ខាន់អៃមៃញជ្រាង់នូយ្សនហ៝ម់នទ៝ប់មពោនផូងផារីឆី នាវអ្យើសនូយ្សនហ៝ម់នទ៝ប់មពោនអីនៃលើក្វ៝ង់លើក្វ៝ង់ តឹមឞានមានទ្រូយដេៈជានអ៝ន់ព្យាង់នទ្រាញ់អ៝ក់ជេងទាង។ 2 គែសទូនារជឹតនាប់តៃកោរាញឞ្រាសមរាអ៝ន់ឞូឆៃទឹងលែៈនទើអីឞូនុយ្សហោមមពោន កោរាញឞ្រាសអ៝ន់ឞូគឹតទាទេដ៝ង់ ទឹងលែៈនទើអីឞូនុយ្សមោអុចអ៝ន់ឞូគឹត។ 3 កើតនទ្រីទឹងលែៈនាវខាន់អៃមៃងើយតានតុកង៝ ឞូមរាតាង់តានតុកអាង លែៈនាវខាន់អៃមៃងើយឆ្វីសតាត្រោមតោរតាត្រោមជ្រោ ឞូមរាមឞើសងក៝ចនាវអីនៃតាកាលើច៝រជៃរ៝។ 4 ហើយមឹតជាង់ ខាន់អៃមៃអ្យាត់នាវគ៝ប់ ខាន់អៃមៃលើយអោសក្លាចឞូនុយ្ស ខាន់ពាង់គែសនាវទើយងខឹតតារាង្លៃឆាក់ទើម ជេសរីជានមោអោសហោមឞ្លាវជឹត។* 5 គ៝ប់មឞើសនទើអីខាន់អៃមៃទីក្លាច ក្លាចមាកោរាញឞ្រាសហ៝ៈ យ៝រលាសជេសពាង់ងខឹត ជេសរីពាង់គែសនាវទើយងក្លាច់តានទ្រូងអុញជឹត។ នទ្រីគ៝ប់មឞើសមាខាន់អៃមៃ អ៝ន់ខាន់អៃមៃក្លាចមាពាង់។ 6 ឞូវៃតាច់ព្រាម់មល៝ម់ឆ្យុមរាលែវខ្លៃឞារមល៝ម់កាក់ជេៈ*ទើម ឞ៝លលាសថ៝កកើតនៃកាដោយលែៈ មោគែសអោសទូមល៝ម់ឆ្យុមរាលែវកោរាញឞ្រាសច្វេល។ 7 ឞ៝លលាសទឹងលែៈឆ៝ក់តាឞោកខាន់អៃមៃនើម កោរាញឞ្រាសលែៈជេសកើបដ៝ង់។ កើតនទ្រីលើយក្លាចអោស យ៝រលាសកោរាញឞ្រាសកើបខាន់អៃមៃខ្លៃងាន់រាលាវមាឆ្យុមរាលែវទូផូងជឹត។*

8 ហើយខាន់អៃមៃអ្យាត់ហ៝ម់ ឞូម៝សអីឞាញ់មឞើសមាឞូពាង់តឹងគ៝ប់គ៝ប់អីក៝នឞូនុយ្សតាៈឞើសកោរាញឞ្រាសមរាមឞើសពាង់អីនៃជេងអ៝សម៝នគ៝ប់តាឞើសនាប់មាត់កោរាញឞ្រាស នទ្រែលមាតាឞើសនាប់មាត់ផូងតោងពារ់កោរាញឞ្រាសនើមដ៝ង់។* 9 យើនមាឞូម៝សអីមោឞាញ់មឞើសមាឞូពាង់តឹងគ៝ប់គ៝ប់មោដ៝ង់មឞើសពាង់អីនៃជេងអ៝សម៝នគ៝ប់តាឞើសនាប់មាត់កោរាញឞ្រាស នទ្រែលមាមពោលតោងពារ់កោរាញឞ្រាស។ 10 ឞូម៝សពាង់អីងើយតឹមរាទ៝ង់ដាសគ៝ប់អីឞូនុយ្សតាៈឞើសកោរាញឞ្រាស កោរាញឞ្រាសហោមយោៈមោអោសកើបនាវតីសពាង់ យើនមាឞូម៝សពាង់អីងើយតឹមរាទ៝ង់ដាសមាឞ្រាសហ្វេងអ្វែសអីក្ល៝សអ្វែស កោរាញឞ្រាសហោមកើបនាវតីសពាង់នានាវ។* 11 លាសឞូលែវខាន់អៃមៃហាន់តាញីសរាបុនផូងឞ៝ន់គៃមាផាតទោយ្សយ៝រមាខាន់អៃមៃតឹងគ៝ប់ មោលាសឞូលែវខាន់អៃមៃហាន់តាឞើសនាប់មាត់កោរាញម៝ត់អ្វាញ់ មោលាសមពោលឞូរាញ លើយអោសខាន់អៃមៃរាវៃម៝សនាវអីខាន់អៃមៃអុចងើយ មោលាសម៝សនាវអីខាន់អៃមៃអុចអើសមានាវខាន់ពាង់នតោន។* 12 យ៝រលាសតាម៝ងអីនៃឞ្រាសហ្វេងអ្វែសអីក្ល៝សអ្វែសមឞើសមាខាន់អៃមៃ ម៝សនាវអីខាន់អៃមៃអុចងើយ”។

នាវងើយនតឹតមាទូហ្វេឞូនុយ្សនទ្រ៝ង់

13 គែសទូហ្វេឞូក្លោតាផូងឞូនុយ្សអ៝ក់នៃលាសមាឞ្រាសយេឆូ ៖ “ហើយនើមនតី ឞឹហេនលែៈខឹតជេស ដាៈមៃមឞើសមានោគ៝ប់ ដាៈពាង់ពាៈទ្រាប់នទើនទើនអ៝ន់មាគ៝ប់បាៈអើ”។ 14 ឞ្រាសយេឆូ អើសមាពាង់៖ “ឞូម៝សដាៈគ៝ប់ជានកោរាញផាតទោយ្ស មោលាសជេងឞូនុយ្សកើលពាៈទ្រាប់នទើអ៝ន់មាខាន់មៃមេស?” 15 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ លាសមាផូងឞូនុយ្សនៃ៖ “អ៝ន់ញជ្រាង់ហ៝ម់ លើយអោសរាវានកើញគែសមាទ្រាប់នទើ។ ឞ៝លលាសឞូនុយ្សគែសទ្រាប់នទើអ៝ក់រាមែស នាវរេសពាង់មោអោសតាៈឞើសទ្រាប់នទើអ៝ក់អីនៃ”។*

16 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ ងើយនាវនតឹតមាខាន់ពាង់ ពាង់លាស៖ “គែសទូហ្វេឞូនុយ្សនទ្រ៝ង់ តាមីរពាង់រីគែសឞាជេងអ្វែសងាន់ ព្លៃរាគ្លែតងាន់។ 17 ជេសរីពាង់មឹនអេងតាឆាក់ពាង់នើមកើតនអា៖ «មោហោមគែសអោសនតុកមាទើឞាគ៝ប់អីនៃតៃ លាសនទ្រីមើមគ៝ប់ជាន?» 18 ពាង់មឹនជឹត៖ «គ៝ប់ជានកើតនអា រើយ្សលើយជៃឞាអើមអីនៃ ជេសរីកើយជានអ៝ន់ហ្វីអ៝ន់ក្វ៝ង់ងាន់ ឆ៝ៈឞា នទ្រែលមាទ្រាប់នទើអីគ៝ប់គែសរីតោសឞូនតានតុកជៃឞាមហែអីនៃ។ 19 ជេសរីគ៝ប់លាសអេងមាឆាក់គ៝ប់នើម គ៝ប់គែសជេសឞាឞេងឞារាហ្យាង់ទុតអ៝ក់អ្យា អ៝ន់មាព្រាប់ឆាជ៝ៈនាម់ជឹតនាប់ គ៝ប់គុទើម ជេសរីមឹនមាឆាកាសលាសរាង្លៃហ៝ៈ»។ 20 តីសមាកោរាញឞ្រាសលាសមាពាង់៖ «ហើយឞូនុយ្សរាលូក តាមាង់អ្យារ៝ គ៝ប់រាហ្វាត់លើយហ្វេងមៃ។ លាសនទ្រីលែៈទ្រាប់នទើអីមៃគែសព្រាប់អីនៃនើស ជេងឞូម៝សមានទើន?» 21 តឹមឞានកើតនៃដ៝ង់ លាសឞូម៝សជ៝យព្រាក់ទ្រាប់នទើព្រាប់មាឆាក់ពាង់នើមទើម តីសមាមោគឹតមានទើកោរាញឞ្រាសទែដាៈ”។*

លើយរាវៃមានទើឆោងឆា នទ្រែលមានទើញឆ៝សងគូត

(មថ ៦:១៩-៣៤)

22 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ លាសមាមពោលអ៝សម៝នពាង់៖ “កើតនទ្រីទឹងគ៝ប់មឞើសខាន់អៃមៃ លើយអោសរាវៃមានទើឆោងឆាមាឆ្យាម់នាវរេស មោលាសឞ៝កអាវមាញឆ៝សងគូតឆាក់ជាន់ខាន់អៃមៃ។* 23 គែសនទើអេងជឹតតានាវរេសអីគែសនាវខ្លៃរាលាវមានទើឆោងឆា គែសនទើអេងជឹតមាឆាក់ជាន់អីគែសនាវខ្លៃរាលាវមាឞ៝កអាវមាញឆ៝ស។† 24 ល៝ង់អ្វាញ់នអាក ពាង់មោតូចតាម់ មោកាច់រ៝យ្ស មោអោសគែសទ្រ៝ង់មោអោសគែសជៃឞា យើនមាកោរាញឞ្រាសម៝ត់ឆ្យាម់ពាង់ដ៝ង់។ លាសនទ្រីល៝ង់ខាន់អៃមៃអីនៃកោរាញឞ្រាសកើបគែសនាវខ្លៃអ៝ក់រាលាវងាន់មាដាសឆ្យុមអ៝ចអីនៃ។* 25 តាមពោលខាន់អៃមៃអីនៃ ឞ៝លលាសខ៝ម់រាវៃទុតហោកាដោយលែៈ ក៝ៈមោគែសអោសឞូនុយ្សមាទើយនត៝បនាវរេសពាង់នើមអ៝ន់ជ៝ង ដេៈក៝ៈមោទើយដ៝ង់។ 26 លាសនទ្រីនាវអីទុតជេៈអីនៃ លាសខាន់អៃមៃជានមោទើយដ៝ង់ មើមទឹងហោមរាវៃមានាវអាបាៈអេងជឹត? 27 ល៝ង់ខាន់អៃមៃអ្វាញ់កាវឆីហ៝នអេងតាឞ្រី ពាង់មោអោសរាអាសមោអោសរាគាញ់ជានការ មោលាសរូយតាញគៃមាអ្វែសអ្វាញ់។ គ៝ប់មឞើសមាខាន់អៃមៃ ឞ៝លលាសកាដាច់ឆាលោមោន កាល់អែនើស នោកពាង់ងក្រឹឆាក់ជាន់ឆ៝សងគូតខ៝អាវអ្វែស ហោមមោទើយឞានអ្វែសកាវឆីទូងក៝ងអ្យាដ៝ង់។* 28 ហើយឞូនុយ្សគែសនាវញឆីងដេៈទើម លាសកោរាញឞ្រាសអ៝ន់ជេសមាកាវឆីអីនៃអ្វែសងាន់អ្វាញ់ នារអ្យាពាង់ទាង នារអោយតៃឞូឆូលើយពាង់មាអុញ លាសនទ្រីកោរាញឞ្រាសនទ្រាប់អ៝ន់ខ៝អាវមាខាន់អៃមៃរាលាវឞើសនៃជឹត។ 29 កើតនទ្រីខាន់អៃមៃអីនៃលើយអោសមឹនរាវៃ លើយអោសជ៝យមានទើឆោងឆាមានទើញេតទើម។ 30 គែសមពោលអីមោអ្យាត់មាកោរាញឞ្រាសខ៝ម់ញឆ្រោយ្សជ៝យទឹងលែៈនទើអីនៃ។ ល៝ង់អីខាន់អៃមៃនៃឞឹខាន់អៃមៃនើមតាកាលើត្រោករី លែៈពាង់គឹតទាទេជេសម៝សនទើអីខាន់អៃមៃអេហ៝ៈត៝ង់។ 31 លាសនទ្រីញឆ្រោយ្សជ៝យ នទ្រែលមាអ្យាត់លែៈនទើកោរាញឞ្រាសអុចល៝រ‡ រីមើពាង់អ៝ន់នត៝បនទើអីនៃមាខាន់អៃមៃដ៝ង់។* 32 ហើយមពោលជេៈគ៝ប់ លើយក្លាចអោស ឞឹខាន់អៃមៃនើមតាកាលើត្រោករីមអាកងាន់ម៝ត់អ្វាញ់ខាន់អៃមៃ§។* 33 តាច់ហ៝ម់ទ្រាប់នទើខាន់អៃមៃគែស ពាៈអ៝ន់មាមពោលអ៝អាច។ នទ្រីមើខាន់អៃមៃជេងរាបុនទ្រាប់នទើអីមោឞ្លាវអោមអីមោឞ្លាវលែៈ រាបុនទ្រាប់នទើព្រាប់មាខាន់អៃមៃនើមតានតុកកោរាញឞ្រាសតាកាលើត្រោករី នតុកអីនៃមោអោសគែសឞូនុយ្សនតុង មោអោសគែសញច្យារ់រែស។ 34 ញជ្រាង់ហ៝ម់ នទើអីខាន់អៃមៃនត្រ៝ង់ខ្លៃរាលាវឞូ ជេងនទើអីខាន់អៃមៃមឹនរាវៃរាលាវឞូដ៝ង់*”។

នាវនទ្រាប់ឆាក់ជាន់

35-36 “អ៝ន់ខាន់អៃមៃញជ្រាង់បាបើហ៝ម់ ក៝ប់គ៝ប់ព្លឹតៃតាអ្យា តឹមឞានមាទឹកគុក៝ប់កោរាញខាន់ពាង់ព្លឹឆឹតឞើសឆានអាប់នោកមាង់។ ខាន់ពាង់នទ្រាប់ឆាក់ជាន់ អ៝ន់គែសអុញឆាគេងហីតទូនាង់រាអាងដ៝ង់ គៃមាទើសពើកមពោងមាពាង់ នទ្រែលមាគើញជានការអ៝ន់មាពាង់រ៝។* 37 ត៝ត់កោរាញឆឹតតារី អ្វែសងាន់មាទឹកអាបាៈអីពាង់ឆៃហោមគុរាងែសក៝ប់តារី។ គ៝ប់លាសនហេលនានេៈងាន់មាខាន់អៃមៃ អីកោរាញនៃមរាអ៝ន់ទឹកពាង់រីគុឆោងឆាតាញឆឺងរ៝ អីពាង់នើមរីនទ្រាប់ឆាក់ជាន់មាព្លាច់ឆើមកើលជានការអ៝ន់ខាន់ពាង់អីនៃ។ 38 ឞ៝លលាសអីកោរាញពាង់ត៝ត់ងគូលមាង់ មោលាសកេងអាងកាដោយ ហោមឆៃទឹកពាង់ហោមគុរាងែសក៝ប់ដ៝ង់ ទឹកអីនៃគែសនាវអ្វែសងាន់រ៝។ 39 អ៝ន់ខាន់អៃមៃគឹតនាវអ្យា៖ លាសឞូនុយ្សតើមជៃគឹតម៝ងឞូហាន់នតុង ពាង់មោអោសប៝កគ៝រអ៝ន់ឞូនុយ្សនតុងអីនៃលាប់តាជៃពាង់។* 40 លាសនទ្រីអ៝ន់ខាន់អៃមៃគុញជ្រាង់តឹមឞានដ៝ង់ យ៝រលាសគ៝ប់អីក៝នឞូនុយ្សតាៈឞើសកោរាញឞ្រាសព្លឹវាច់ តាម៝ងងើតរាងើយខាន់អៃមៃមោគែសមឹន”។

នាវងើយនតឹតមាទឹកអ្វែស នទ្រែលមាទឹកមោអ្វែស

(មថ ២៤:៤៥-៥១)

41 ពេត្រោស អោបឞ្រាសយេឆូ ៖ “ហើយកោរាញ នាវមៃងើយនតឹតអ្យាទើនលាសមាហេនទើម មោលាសអុចលាសមាទឹងលែៈប៝នលានដ៝ង់?” 42 ឞ្រាសយេឆូ អើសមាពាង់៖ “គ៝ប់មឞើសមាទឹងលែៈឞូនុយ្សអីតឹមឞានមាទូហ្វេទឹកអីគែសនូយ្សនហ៝ម់ឆ៝ង់ នទ្រែលមាលែៈឞ្លាវងាន់។ កោរាញជាវពាង់ម៝ត់អ្វាញ់ទឹកអាអេងតាជៃនៃ នទ្រែលមាអ៝ន់ពាង់ពាៈនទើឆោងឆាតឹមទីម៝ងអ៝ន់មាខាន់ពាង់ដ៝ង់។ ជេសរីកោរាញហាន់តានតុកងាយជ៝ៈនារ។ 43 នោកកោរាញពាង់ឆឹតត៝ត់តាជៃរី ហោមឆៃពាង់ជានការកើតនៃ ទឹកអីនៃគែសនាវអ្វែសងាន់រ៝។ 44 គ៝ប់មឞើសងាន់មាខាន់អៃមៃ កោរាញមរាអ៝ន់ទឹកអីនៃម៝ត់អ្វាញ់ទឹងលែៈនទើកោរាញគែស។* 45 តីសមាលាសទឹកអីនៃពាង់គែសលាសអេងតានូយ្សនហ៝ម់ពាង់នើមរី៖ «កោរាញគ៝ប់ជ៝ៈងាន់ឆឹត ពាង់មោអោសគើញឆឹត»។ ជេសរីពាង់នតើមរាពាត់មឞាងទឹកអាអេង នអ៝ប់មាឞូអូរដ៝ង់ឞូក្លោដ៝ង់ នទ្រែលមាឆោងឆាញេតនទ្រាញ់ញុលឞ្លឹកឞ្លែក។* 46 ជេសរីអីកោរាញទឹកអីនៃព្លឹឆឹតត៝ត់តារី តានារនៃទឹកអីនៃមោអោសគែសញជ្រាង់ តាម៝ងនៃពាង់មោគែសគឹតដ៝ង់។ កោរាញងក្រីតពាង់រ៝ នទ្រែលមាអ៝ន់ពាង់គុតានតុកទឹងលែៈឞូនុយ្សអីមោគែសដ៝ង់ជានការអ៝ន់ឆ៝ង់។ 47 ឞូម៝សទឹកអីលែៈគឹតនាល់នូយ្សនហ៝ម់កោរាញពាង់នើមអុច តីសមាមោនទ្រាប់ឆាក់ជាន់ នទ្រែលមាមោជានតឹងនូយ្សនហ៝ម់កោរាញអុច ទឹកអីនៃមរាម៝ប់ម៝ង់អ៝ក់ងាន់។* 48 យើនមាទឹកអីមោគឹតនាល់នូយ្សនហ៝ម់កោរាញរី ពាង់គែសជានតីសដ៝ង់ តីសមាម៝ប់ម៝ង់ដេៈដាៈទើម។ យើនមាឞូម៝សអីឞូអ៝ន់នទើអ៝ក់ ឞូមរាទាន់តាៈឞើសឞូនុយ្សអីនៃអ៝ក់ដ៝ង់។ ឞូម៝សអីឞូជាវជានការក្វ៝ង់ ឞូមរាអោបឞើសពាង់អីនៃលើហោអ៝ក់ជឹត”។

នាវតឹមងខាសផូងយ៝រមាឞ្រាសយេឆូ

(មថ ១០:៣៤-៣៦)

49 ឞ្រាសយេឆូ លាសជឹត៖ “គ៝ប់វាច់គៃមាលែវអុញទោសតានែសនតូ។ គ៝ប់អុចងាន់លាសឆៃអុញអីនៃលែៈហីត។ 50 ហោមដេៈនារជឹតនាប់តៃគ៝ប់គែសនាវក្រីតជេរហោងាន់ នទើអីនៃជេងទូនតីលបាប់តែមមាគ៝ប់ តានូយ្សនហ៝ម់គ៝ប់រាង៝តហោងាន់ត៝ត់មានាវអីអ្យាជេសលែៈផ្យៅ។* 51 លើយអោសខាន់អៃមៃមឹនគ៝ប់វាច់គៃមាលែវនាវដាប់មពាន់តានែសនតូអ្យា មោទីអោស វាច់គៃមាលែវនាវតឹមងខាសមពោល។ 52 នតើមឞើសនារអ្យាជឹតនាប់ នតឹតលាសគែសទូមល៝ម់ជៃ គែសឞូនុយ្សព្រាម់នុយ្ស ឞូនុយ្សព្រាម់នុយ្សអីនៃមរាតឹមងខាសមពោល ពែនុយ្សតឹមងខាសមពោលដាសមាឞារហៃ ឞារហៃតឹមងខាសមពោលដាសមាពែនុយ្ស*

53 «ឞឹតឹមងខាសមពោលដាសក៝នឞូក្លោ‌

ក៝នឞូក្លោតឹមងខាសមពោលដាសឞឹ‌

មេៈតឹមងខាសមពោលដាសក៝នឞូអូរ‌

ក៝នឞូអូរតឹមងខាសមពោលដាសមេៈ‌

ព៝ឞូអូរតឹមងខាសមពោលដាសមាន់‌

មាន់តឹមងខាសមពោលដាសព៝ឞូអូរ»†”។

នាវខ្លៃអ៝ន់គឹតវ៝ត់មារានោក

(មថ ១៦:២-៣)

54 ឞ្រាសយេឆូ លាសមាផូងប៝នលានដ៝ង់៖ “ទោលខាន់អៃមៃឆៃតុកឞ្រោៈមពែសឞើសញ៝ប់នាររី ខាន់អៃមៃលាសរ៝៖ «ឞើយអុចមីសជេស» នទ្រីគែសមីសងាន់រ៝។ 55 លាសខាន់អៃមៃឆៃគែសឆ្យាលខោមតាៈមពែសឞើសទ៝ង់រី ខាន់អៃមៃលាស៖ «នារអ្យាហោទោស» ពាង់គែសទោសងាន់រ៝†។ 56 ហើយឞូនុយ្សជានអ្យាត់នាវកោរាញឞ្រាសទើម ខាន់អៃមៃឞ្លាវមឞេនត្រោក នទ្រែលមាឞ្លាវមឞេននែស លាសនទ្រីមើមទឹងមោគឹតវ៝ត់នទើអីកោរាញឞ្រាសជានតានោកអាបៃអ្យា?”

នាវខ្លៃអ៝ន់ឞូនុយ្សតឹមទីអេល៝រមានារកោរាញឞ្រាសផាតទោយ្ស

(មថ ៥:២៥-២៦)

57 “ជេសរីមើមទឹងខាន់អៃមៃមោគែសងក្ល៝ន់អេងតាឆាក់ខាន់អៃមៃនើម អីនាវខាន់អៃមៃជានទី? 58 លាសខាន់អៃមៃហាន់ជឹតញីសផាតទោយ្សរី ទោលខាន់អៃមៃហាន់រ៝ៈត្រ៝ងនទ្រែលឞូនុយ្សអីខាន់អៃមៃគែសនាវនៃ អ៝ន់ខាន់អៃមៃតឹមទាន់នាវយោៈឞាល់ ក្លាចលាសឞូញជុនខាន់អៃមៃជឹតកោរាញផាតទោយ្ស កោរាញផាតទោយ្សអីនៃញជុនមាកោរាញនទ្រូង ជេសរីកោរាញនទ្រូងអីនៃក្រុងខាន់អៃមៃតាត្រោមនទ្រូងរ៝។* 59 គ៝ប់មឞើសមាខាន់អៃមៃ លាសមោរឹងជានទោយ្សអ៝ន់ឞូ ខាន់អៃមៃមោទើយអោសលោសឞើសនតុកនៃ”។

*12:4 ១២:៤-៥៖ នម ៥៦:៥; ហេឞ ១០:៣១

*12:6 ១២:៦៖ «ឞារមល៝ម់កាក់ជេៈ» មោលាស «ឞារអាឆារីអ៝ន់ »។ ព្រាក់ ១៦ មល៝ម់អាឆារីអ៝ន់ តឹមឞានមាងខោមឞូជានការទូនារ។

*12:7 ១២:៧៖ លក ២១:១៨

*12:8 ១២:៨-៩៖ ២តម ២:១២; នតម ៣:៥

*12:10 ១២:១០៖ ១យហ ១:៩

*12:11 ១២:១១-១២៖ យហ ១៥:២៦; ការ ៤:៨, ១៣; ១កោ ២:៤

*12:15 ១២:១៥៖ លក ៩:២៥; ១តម ៦:៩-១០

*12:21 ១២:២១៖ លក ១២:៣៣-៣៤

*12:22 ១២:២២៖ ផល ៤:៦; ១ពេ ៥:៧

†12:23 ១២:២៣៖ មោលាស «យ៝រមាលាសកោរាញឞ្រាសលែៈអ៝ន់ខាន់អៃមៃនាវរេសនទ្រែលឆាក់ជាន់អីគែសនាវខ្លៃ ពាង់មរាអ៝ន់នទើឆោងឆា នទ្រែលមាឞ៝កអាវមាញឆ៝សមាខាន់អៃមៃដ៝ង់»។

*12:24 ១២:២៤៖ លក ១២:៦-៧; នម ១៤៧:៩

*12:27 ១២:២៧៖ ២នរ ៩:១៣-២៨

‡12:31 ១២:៣១៖ មោលាស «លាសនទ្រីអ៝ន់ញឆ្រោយ្សជ៝យឞ្រីកាដាច់កោរាញឞ្រាសល៝រ»។

*12:31 ១២:៣១៖ ១កក ៣:១១-១៤

§12:32 ១២:៣២៖ មោលាស «អុចងាន់អ៝ន់ឞ្រីពាង់មាខាន់អៃមៃ»។

*12:32 ១២:៣២៖ លក ២២:២៩-៣០

*12:34 ១២:៣៤៖ មោលាស «អាសនតុកទ្រាប់នទើខាន់អៃមៃគុ នូយ្សនហ៝ម់ខាន់អៃមៃគុតានតុកនៃដ៝ង់»។

*12:35-36 ១២:៣៥-៣៦៖ មថ ២៥:១-១៣; ១ពេ ១:១៣

*12:39 ១២:៣៩៖ ១តេ ៥:២

*12:44 ១២:៤៤៖ លក ១៩:១៧, ១៩

*12:45 ១២:៤៥៖ ២ពេ ៣:៤

*12:47 ១២:៤៧៖ យាក ៤:១៧

*12:50 ១២:៥០៖ លក ១៨:៣១-៣៣

*12:52 ១២:៥២-៥៣៖ លក ១៤:២៦; ២១:១៦

†12:53 ១២:៥៣៖ មកា ៧:៦

†12:55 ១២:៥៥៖ មពែសឞើសទ៝ង់ឞ្រីអីឆ្រាអែល គែសឞ្រីក្វ៝ង់ គែសលុក្លេរ នទ្រែលមាច៝យ្សទើម នតុកអីនៃទោសទុតហោងាន់ លាសគែសឆ្យាលខោមឞើសនតុកអីនៃគែសទោសហោងាន់។

*12:58 ១២:៥៨-៥៩៖ មថ ៦:១៤-១៥