Pitä iqueŋqätä, Koniliusi iqueŋqätä (10:1-11:18)
10
Eŋätqä hŋqu, Koniliusi ique äwimakqeŋqä
1 Iŋgaŋi ämaqä hŋqu, iqueqä yoqe Koniliusi iqu, aŋä-himqä Sisariya iu äpmamiŋqe. Iqu Romätaŋä mäkä-iqä, qu “Italisaŋä iquayqä” ätmiŋuwä, ämaqä 100 iquau miqä naqä iquvi. 2 Iqutä, ämaqä iqueqä aŋä iu anä äpmapiyä iquatä, qu Goti Hanjuwä Iqueqä äwinyäŋqeuŋi qänaknä ipu, Goti Hanjuwä Iqueqä yäpä iqinyä äpmamiŋuwi. Ämaqä nätmatqäŋqä äwa iqaŋguwä iquauŋi, iqu yätamäkqä kuapänä ävätä, Goti Hanjuwä Iquenyqä tääqä hea ique-ique ätätä äpmamiŋqe. 3 Hiunji hŋqueŋi, mäptqä äwitŋqä ti pmetaŋga, iqu wätqä eŋqä-paŋä iuŋi, Goti Hanjuwä Iqueqä eŋätqä hŋqu ätnäŋäqinyä quvepqaŋgi äquŋgqe. Eŋätqä iqu ique äwimeqe, “Koniliusi iqukiyä” ätukqe. 4 I tquaŋga, Koniliusi iqu zä itä, hiŋuä yäŋänäqŋqä äqunäqe, “Naqä Iqukiyä, änääŋqäwä?” ätukqe.
Kimaŋi, “Si Goti Hanjuwä Iquenyqä tääqä ätätnä, ämaqä nätmatqäŋqä äwa iqaŋguwä iquau yätamäkqä ävätqätaŋgŋi, Iqu hiŋuä äkqänätä, sinyqä kŋui ae ämenä” ätukqe. 5 “Täŋgaŋi si ämaqä hŋquau, aŋä-himqä Jopaŋqä dowatiyä. Iŋi iqua, ämaqä hŋque, iqueqä yoqe Saimonä ique, iqueqä yoqä huizi Pitä ique, ätuma ppŋqeqä. 6 Iqu Saimonä yaqueqä huiwiu wäuŋuä imäkqä iqueqä aŋiu äpme. Iqueqä aŋi, eqä-pŋä maŋä iqi ämätnänä” ätukqe.
7 Eŋätqä e ätukqä iqu vämeqaŋga, Koniliusi iqu, iqueqä aŋiu wäuŋuä iqä iquautaŋä hŋquaquisä, mäkä-iqä, ique yätamäkqä vqä iquautaŋä hŋquesä, tääqä ätuätumakqe. Mäkä-iqä iiŋä iqu, Goti Hanjuwä Iqueqä äwinyäŋqeuŋi qänaknä iqä-quvi. 8 Koniliusi iqu iquauŋi, nätmatqä eeqänäŋi, timäuqaŋgqeŋqä awä ätuäqe, Jopa iuŋqä ändowatkqe.
Pitä iqu, wätqä eŋqä-pa äquŋgqeŋqä
9 Iqu iquauŋi dowatqaŋga, itaŋga awiŋgaŋi, qu qaŋä äwqinjaqämbiyi, hiunji quemisqäŋga, aŋä-himqä Jopa-täŋä qäqi wätqätaŋguwäŋga, Pitä iqu, aŋä atäuqä haqä yätqä, Goti Hanjuwä Iquenyqä tääqä tuätŋqä ekqe. 10 Iqu e iqetaŋi, buayä dä vqaŋga, iqu buayä nmätä ikqe. Qu buayä näwenyä imäkätqätaŋguwäŋga, wätqä eŋqä-pa äquŋgqe. 11 Qäukuä haqä yätuŋi qŋqaŋä äutäŋgaŋgi äquŋgqe. Iŋgaŋi nätmatqä hŋqu, yuä naqänäŋä eŋqä-paŋä, kiqä hituŋuä hŋquaqui-hŋquaquiŋä iuŋi, qua täuŋqä pätŋqä ävquatäwatŋgaŋgi äquŋgqe. 12 Yuä iqueqä vawä iuŋi, hiveqä-yaqueqä, yŋŋä-täŋä, iwomä-qänakukuiqä, huitaŋä-huitaŋä iiŋi, vawä hiknätaŋgi äquŋgqe. 13 E äqunäqe, maŋitaŋi kukŋui tiiŋä tqaŋgi äwikqe. “Pitä iquki, si ävautnä, naŋui äpäsätnä huinyä!”
14 Iqu kimaŋi, “Ae! Naqä Iquki, nätmatqä Tqä hiŋuä iqi kiyä mätqä eäŋqe, nenyŋqä pmua imäknäŋqe, nyi maŋqä itŋqä-qae, oeyä maŋqä ymqänä” ätukqe.
15 E tquaŋga, maŋä aŋgi tii ätukqe. “Nätmatqä Goti Hanjuwä Iqu, kiyä maeqä imäkqeŋqe, si ‘kiyä mätqeqä’ matqä panä” ätukqe. 16 Hŋquaqui-hŋque e ätäqetaŋi, yuä vawä iqueŋi maqänäŋi, qäukuä haqä yätuŋqä aŋgi äma ekqe.
Koniliusi iquesaŋä iqua, Pitä ique äwimakuwiŋqä
17 Pitä iqu, “Nyi wätqä eŋqä-pa äqunäŋqe, quati änääŋgä?” kŋuä kuapänä indqänätqätaŋgaŋi, ämaqä Koniliusi iqu ändowatkqä iqua, “Saimonä iqueqä aŋi äŋgikä?” ätuäpu, yatŋqä ävqa äppiyi, iqueqä aŋä hänaqä iu ätimäukuwi. 18 Qu iqi ätqäpiyi, tääqä ätäpu, “Saimonä iqueqä yoqä huizi Pitä iqu, täqisanä?” ätukuwi.
19 Pitä iqu kŋuä yqänä indqänätqätaŋga, Dŋä Äŋguä Iqu tiiŋä ätukqe. “Hiŋuä qunyä. Ämaqä hŋquaqui-hŋque, sinyqä qävqä iqapätqäŋäuä. 20 Iŋäqe, si pämä ätqäutnä, äquveqesŋqeqä. Nyi iquau ändowatqaŋgä äquvepquwiŋqe, si iquatä anä upŋqeŋqe, kŋuä kuapänä mindqäŋqä panä” ätukqe.
21 I tquaŋga, Pitä iqu, iquauŋqä äquveqäqe, tiiŋä ätukqe. “Ämaqä he qävqä iqapätqäŋuwä iqu, ii nyinjqä. He suŋqä quvepqäuä?” ätukqe.
22 Iqu i tquaŋga, qu kimaŋi, “Koniliusi, mäkä-iqä 100 iquau miqä naqä iqu, änandowatqaŋgi äquvepqunä” ätukuwi. “Iqu ämaqä jänäŋä-qu eä, Goti Hanjuwä Iqueqä yäpä iqinyä pmetaŋgi, Israitqä eeqänäŋä iqua, ‘Ämaqä äŋguänäŋueqä,’ ätätqäŋuwiqä. Goti Hanjuwä Iqueqä eŋätqä hŋqu, ique tquaŋgqetaŋi, iqu tqä kukŋui qätä kiyätŋqä diŋqe, ne ikitmetanä, iqueqä aŋä iuŋqä watuŋquä änandowatqeqä” ätukuwi.
23 Iŋi, Pitä iqu aŋä yäpä yäŋgisa ätuma äpeyäqe, hea iqueŋi, iquau ämimiŋqe.
Ziŋuitäŋi, iqu ävautä, iquatä, käta-käŋguäka, Jopa iu pmeqä hŋquatä, anä äukuwi.
Pitä iqu, Koniliusi ique äwimakqeŋqä
24 Äwqinjaqämbiyi, hiunji huizi iqueŋi, Sisariya iu ätimäukuwi. Iqua qaŋä pätqätaŋguwäŋgaŋi, Koniliusi iqu iquauŋqä hiŋuä äqunä äpme, iqueqä häŋeqä asä qäyutaŋä iquautä, iqueqä näueqä naqä-qakuänäŋä iquautä, tääqä ätuätumakqe. 25-26 Pitä iqu aŋä yäpä yäŋgisa peyqaŋga, Koniliusi iqu, iqu-täŋä qäqi äpeyäqe, iqueuä yoqä haqeu mamäutŋqä, iqueqä yukä-täŋä qäqi qoŋä äwoktäuqaŋgi, Pitä iqu ique ävauqumuatätä, “Nyi ämaqä, si eŋqä-paŋä iqunjqä” ätukqe. 27 Ii iäqe, iqu iqutä yäpä iŋgisa kukŋuä ätqäyäsiyäŋgaŋi, qokä-apäkä kuapänäŋi, aquvä äqämbu pmetaŋgä äquŋgqe. 28 Iŋgaŋi, iqu iquauŋi, tiiŋä ätukqe. “He Israitqä iquneqä kukŋuä-suqeŋqä näqŋqä ae äyä eäŋäuä. Israitqä iqune qäyä etaŋgi huizi iquatäŋi, ne nätmatqä hui imäkätanä iquatä pmeqe, ii pmua imäknänä. Iiŋä etaŋgi, nyi ämaqä hŋquenyqe, ‘Iqu kiyä mätqä-queqä. Nyi iqutäŋi, anä mäpmeqä yenyqueqe’ matqä imqä diŋqe, Goti Hanjuwä Iqu nyi ämändqueqeqä. 29 Iiŋiŋqe, he tääqä dqaŋguwiŋqe, nyi ‘oeyqä’ matqä itmä, äquvepqänä. Iŋi nyi yatŋqä eyqänä. He nyinyqe, suŋqä ändowatquwäwä?” ätukqe.
30 I tquaŋga Koniliusi iqu, “Hiunji hŋquaqui-hŋque päwqaŋgqeuŋi, mäptqä äwitŋqä ti iqaŋga, nyi nyaqä aŋä täu äpmamä, Goti Hanjuwä Iquenyqä tääqä ätqäqeqä” ätukqe. “Nyi i pmetaŋga, maqänäŋi, ämaqä hŋqu, iqueqä qäkitaŋi tä naqänäŋä yäŋqä-qu, nyaqä hipeŋuä iqi ätqäuŋqeqä. 31 Änyimeqe, iqu ‘Koniliusi iqukiyä’ ändqeqä. ‘Goti Hanjuwä Iqu, saqä tääqä ätätqäŋi, qätä ae äkiyätä, ämaqä nätmatqäŋqä äwa iqaŋguwä iquau, yätamäkqä ävätqäŋiŋqe, kŋuä indqänänä. 32 Täŋgaŋi si ämaqä hŋquau, aŋä-himqä Jopaŋqä dowatiyä. Iŋi iqua ämaqä hŋque, iqueqä yoqe Saimonä ique, ätuma ppŋqänänyä. Iqueqä yoqä huizi, Pitä iqueqä. Iqu Saimonä huizi, ämaqä yaqueqä huiwiu wäuŋuä imäkqä iqueqä aŋiu äpmenä. Iqueqä aŋi, eqä-pŋä maŋä iqi ämätnänä,’ ändqeqä. 33 I dqaŋga, nyi maqänäŋi ämaqä hŋquau, sinyqä dowatqaŋga, si suqä äŋguä inemäkätnä, äyä äpnyä. Iŋi täŋgaŋi, ne eeqänäŋi äpätanä, Goti Hanjuwä Iqueqä hiŋuä täqi äpmeŋqutä, kukŋuä Naqä Iqu äktqäqe, eeqänä qätä äwiyanä” ätukqe.
Pitä iqu, kukŋuä awä ätukqeŋqä
34 Kimaŋi, Pitä iqu tiiŋä ätukqe. “Naqä-qakui, nyi näqŋqä tiiŋä eqänä. Goti Hanjuwä Iqu, qokä-apäkä iquauqä häŋeqäŋqä kŋuä mämeqä itä, eeqänäŋä iquauŋi, suqä asitaŋi Iwimäkqä Iqueqä. 35 Ämaqä häŋeqä äkitaŋä äsqu, Naqä Iqueqä yäpä iqinyä äpme, suqä jänäŋinä imäkqaŋgutqe, Goti Hanjuwä Iqu iqueŋi itmeŋqiyä. 36 Goti Hanjuwä Iqu, Israitqä iqune, kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋi änätapkqeŋqe, he näqŋqä ae äyä eŋä. Ii tiiŋiqä. Jisasi Kraisi Iqu, ämaqä eeqänäŋä iuqä Naqä-qu eä, ne Goti Hanjuwä Iqutä, äwqä naqä-hŋqunä änyanä pmetatuŋquä, inemäkäŋqiyä. 37 Nätmatqä eeqänäŋi, qua Jutiya iu ätimäukqä-pqeŋqe, he näqŋqeqä. Jonä iqu, asŋä qŋqeŋqä awä ae ätukqäŋga, nätmatqä iiŋi qua Galili iu ganä ipäqäkqeqä. 38 Iŋi Jisasi Nasäretqätaŋä Iqueŋi, Goti Hanjuwä Iqu ätetä, Dŋä Äŋguä Iquesä, yäŋänäqŋqetä ävätä, Iqutä anä pmetaŋgi, Iqu ämaqä iu yätamäkqä ävätä, ämaqä Setänä iqu qui imäkkqä iquauŋi, äŋguä iwimäkätä, aŋä-himqä eeqänäŋä iu ikämiŋqeŋqe, he näqŋqä ae äyä eŋäuä. 39 Nätmatqä eeqänäŋä, Iqu Israitqä iquauqä qua iutä, Jerusälemä iutä imäkätqätaŋgi, ne hiŋuä äqunmiŋqueŋqätä, ique zä-huätatä äuepu, pizqä äpäkkuwiŋqätä, awä-tqä-quneyqä. 40 Iqueŋi, hiunji hŋquaqui-hŋque päwqaŋga, Goti Hanjuwä Iqu, aŋgumä ävauqumuatäqe, qokä-apäkiuqä hiŋuä iqi timäutŋqä äyä iwimäkkqeqä. 41 Iqu ämaqä eeqänäŋä iquau mäwimeqä itä, ne, Goti Hanjuwä Iqueqä kukŋuä awä tquatuŋquä, atäuŋuä ae änekqä iqunenyä änemakqeqä. Iqu qua äptekuwä iuta ävauqe, buayätä, eqätä anä äŋgqueqä. 42 Iŋgaŋi Iqu, ne ämaqä iuŋi, kukŋuä tiiŋä iqu, ätnäŋä iqi awä tquatuŋquä änatkqeqä. ‘Goti Hanjuwä Iqu, Ämaqä Qäqueŋi, ämaqä häŋä äpmeŋuwä iutä, pizqä ae äpäkonätqäŋuwä iutä, iwäsäuqäŋqä ätekqäqä Iquvqä.’ 43 Hiŋuä-tqä eeqänäŋä iqua, Iquenyqä awä tiiŋä ätmiŋuwiqä. ‘Ämaqä, Iquenyqä quuvqä heqiyqä iqua, Goti Hanjuwä Iqu, Iiŋä Iqueqä yoqetaŋi, äwqä haŋuä imäknätä, iquauqä suqä quvqe, huätä mamäuŋqiyä’ ätmiŋuwiqä” ätukqe.
Dŋä Äŋguä Iqu, Israitqä iqua qäyä etaŋgi huizi iquau äwimakqeŋqä
44 Pitä iqu, kukŋuä yqänä tätqätaŋga, Dŋä Äŋguä Iqu, ämaqä kukŋuä qätä wiyätqätaŋguwä eeqänäŋä iquauŋqä äquvepätä, maŋguä ämuŋgqe. 45-46 Itaŋi, qu aŋä-kukŋuä huitaŋä-huitaŋä ätäpu, Goti Hanjuwä Iqueqä yoqä haqeqä ämamäukuwi. Israitqä quuvqä heqiyqä, Pitä iqutä anä äpkuwä iqua, qätä e äwipiyi, yäuŋuä ipu, tiiŋä ätkuwi. “Ämaqä Israitqä iqune qäyä etaŋgi huizi iquauŋi, Goti Hanjuwä Iqu Iqueqä Dŋä Äŋguä Ique, iquau qanyä äyä ävqiyä.” 47 Iŋgaŋi Pitä iqu tiiŋä ätukqe. “Ämaqä huizi iqua-pqe, Dŋä Äŋguä Iqueŋi, ne ämakqu-paŋä asä iiŋi ämeqäuä. Iiŋä etaŋgi ne eqätä asŋä qiyatuŋqueŋqe, ‘Iiŋi miqä pambiyä-qe’ tqu natätŋqäwä?” ätukqe. 48 I ätuäqetaŋi, iqu, “Ne iquauŋi, Jisasi Kraisi Iqueä yoqeta, asŋä uwqiyatuŋqueqä” ätukqe. Qu asŋä ae ämapiyi, Pitä iqueŋi, “Si hiunji hui, nesä anä pmayä” ätukuwi.