1 Nyämaqäuä, kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋi, nyi awä hetqaŋgä qätä änyiyäpu, quuvqä eqiyäpiyä iuta yäŋänäqŋqänä tqäutaŋguwiŋqe, hiqä kŋuä indqäŋqe, aŋgumä evauqumuatmqe. 2 He kukŋuä nyi awä etkqä iiŋä iqueŋi, a yäŋänäqŋqä qätätaŋgpqe, iquesaŋi Goti Hanjuwä Iqu, änyä-häŋä epŋqä emäkätqäuä. Iŋäqe he iiŋi mimäkqaŋgpqe, heqä quuvqä heqiyqe, nätmatqä hiŋgiŋqä eŋqä-paŋäŋqe.

3 Kukŋuä aaŋä naqänäŋä nyi ŋqä-näuä ämaqä huiziuta qäŋganä ämakqä iqueŋi, awä tii äyä etkqe. Goti Hanjuwä Iqueqä bukä iu äqänä äwiŋqä-pa,* Asayä 53:5-12 Kraisi Iqu neyaqä suqä quvqä eeqäpnäŋi huätä mamäutŋqeŋqä iiŋqä äpäkoŋgqe. 4 Itaŋga tiiŋä-pqä äqänäŋqä-pa,† Apqä Bukä 16:10 qu Iqueŋi qua pteqaŋguwäŋga, hea hŋquaqu äwiqe, hŋquququeŋi, Goti Iqu aŋgi ävauqumuatkqe. 5 Itaŋi Iqu Pitä ique-ganä äwimeqe,‡ Lukä 24:34 huizi, Iqueqä ämaqä 12 iquau äwimakqe.§ Makä 16:14 6 Itaŋi Iquenyqä quuvqä heqiyqä 500 iquau, asäŋga äwimakqe. Iquautaŋi, hŋqua ae äpäkoŋguwä-qe, kuapänäŋi häŋä yqänä äpmeŋä. 7 Iquau äwimeqetaŋi, huizi Jemisi ique äwimakqe. Itaŋi ämaqä huizi, Iqueqä kukŋuä awä tuäkiqäpŋqä ändowatkqä iquau eeqänäŋä äwimakqe. 8 Itaŋga aaŋä yäpaki, nyi, ymeqä kiqä känai hea qäyunäŋäŋga maunyqä iqä eŋqä-paŋä iiŋä-qunŋäŋga, änyimakqe.* Wäuŋuiŋqä 9:3-8 9 (Ii qakui tiiŋä iuta ätqä. Ämaqä kukŋuä awä tuäkiqäpŋqä ändowatkqä huizi iquauqä yäpä iqi, quvqä äpmeŋqä iqunjqä. Nyi hiŋuiqänäŋäŋgaŋi, Goti Hanjuwä Iqueqä qokä-apäkä iuŋi, yuuwä äpäsätämiŋqä etaŋgi, ämaqe, “Ämaqä kukŋuä awä ttŋqä ändowatkqä hŋqukiyqä” ndqe, ii quvqe. 10 Iiŋä qäyä etaŋgqä-qe, Goti Hanjuwä Iqu nyinyqä qeqä wimäŋgqetaŋi, nyi sä äpmeŋä. Itaŋga Iqueqä qeqä imäŋqä iiŋi, qua aaŋqä iqi mapäkŋqä ikqe. Iŋi nyi iiŋä emä, qua iqi mäpäwiqä itmä, wäuŋuä yäŋänäqŋqä imäkätmä iutaŋi, kukŋuä awä tuäkiqäpŋqä ändowatkqä huizi iquauŋi, ämäwqätäuäŋä. Wäuŋuä iiŋi, nyi ŋqä-näuä mimäkqä pa itqäŋä, oee. Goti Iqueqä qeqä imäŋqä nyitä äpmeŋqä iqu, inyimäkqaŋgi imäkätqäŋä.) 11 Iŋi Kraisi Iquenyqä kukŋuä iiŋiŋqä näqŋqä ämakuwi, ii nyitanä, ä huiziquatanä, qäyä enä. Nyitä, huiziquatä, asä iuŋqänä ätuätuŋque. Itaŋga he iuŋqänä quuvqä äyä eqiyätqäŋä.

12 Ne kukŋuä awi, “Kraisi Iqu äpäkoŋgaŋgqäŋga, Goti Iqu aŋgi ävauqumuatkqeqä” qäyä ätuätqätaŋgu, ga ämaqä hesaŋä hŋqua, “Ämaqä ae äpäkombqä iqua, aŋgi häŋä mävauqä ipŋqäuä-qe” suŋqä ätätqäŋä? 13 Quvaqä kukŋuä iiŋi, naqä-qakuä etaŋgutqe, ii tiinji. Kraisi Iqueŋi, aŋgumä häŋä mävauqumuatqä iquänänji. 14  Itaŋgi Kraisi Iqueŋi, qua buta aŋgumä mävauqumuatqä iqä-säpi, ne kukŋui hiŋgi tätqätaŋguati, ga he-pqe quuvqä hiŋgi heqiyätqätpninji. 15 Itaŋga ämaqä pizqä qua äptepqä iuta aŋgi mävauqŋqä etaŋgpqe, ii tiinji. Goti Iqu Kraisi Iqueŋi mävauqumuatqä iquänänji. Iiŋä sätäti, “Goti Hanjuwä Iqu Kraisi Iqueŋi, iiŋä iwimäkkqä-qe,” quaŋgä tqune hiätaninji. 16 Ii tiinji. Ämaqä pizqä qua butaŋi mävauqŋqä sätäti, Kraisi Iqueŋä-pqe mävauqumuatqä iquäninji. 17 Iŋi Kraisi Iqueŋi qua buta aŋgi mävauqumuatqä ikqä etaŋgutqe, he quuvqä eqiyäŋuwi, yätamäkqä maiyqä itqätaŋguti, hiqä suqä quvqeunä yqänä pmetpninji. 18 Tiiŋä-pqe inä eqi. Ämaqä Kraisi Iquenyqä quuvqä eqämiŋuwä pizqä ae äpäkoŋguwä iqua-pqe, qui hämänä imäkŋgpninji. 19 Itaŋga neqä kŋuä indqäŋqä yäŋänäqŋqe, Kraisi Ique ävanä hiŋuä äqänanä pmeqe, yätamäkqe, qua täu häŋä äpmenäŋganäŋqä etaŋgutqe, ämaqe, nenyäŋqe, huäqä kiiŋä wunänä. Ga quwqä huäqä-huŋqä iiŋi, eeqänäŋi ämäwqätäunä.

20 Iiŋi hmanji. Ymisaŋä wäuŋuä du yäuä kiŋganä iqäqä-paŋi, ämaqä pizqä äpäkombqä iqua aŋgi vauqäŋqe, Kraisi Iqu äpäkoŋgqetaŋi, Goti Hanjuwä Iqu Ique ganä aŋgi äyä ävauqumuatkqe. 21 Ii tiinji. Äpäkoŋqä ämaekqe, ämaqä hŋqu etaŋgqeta, aŋgi vauqäŋqe, ii ämaqä huiziquvi. 22 Ämaqä eeqänäŋä, Atamä iquesanä äpäkonätqäŋuwä-pa, aŋgumä häŋä vauqumuatqäŋqe, Kraisi Iquesanäŋqe. 23 Itaŋga eeqänäŋi, kiqäŋga-kiqäŋgayi. Ämaqä kiŋganäŋi, ii Kraisi Iquvi. Qänakndaŋi, Iqu qua täuŋqä aŋgu quvepäniqäŋga, ämaqä Iqueqänäŋä iqua, aŋgi vaupnuwi. 24 Itaŋi yoqä naqä-täŋätä, yäŋänäqŋqä-täŋätä eeqänäŋä äpmeŋuwä iuŋi, Kraisi Iqu qui imäkäqetaŋi, nätmatqä eeqänaŋi miqäŋqe, Goti Kaniqueä hipa iu väniqe. Ii hiunji yäpakiyi. 25 Ii tiiŋä etaŋgiyi. Kraisi Iqu, Iqueqä mäkä-huŋqä iquau, Iqueä yäpä iqinyä äpmuatetqäŋgaŋqä, nätmatqä eeqänäŋiu äpakänä ämiqa uwqäniqe. 26 Mäkä iiŋi qäpu etaŋga, yäpaki äpäkoŋqä ique hämänä hma imäkäniqe. 27 Iiŋqe, Goti Hanjuwä Iqueqä bukä iuŋi tii äqänä. “Iqu nätmatqä eeqänäŋi, Iqueqä yäpä iqi ekqeqä.”† Apqä Bukä 8:6 Kukŋuä iqu, tiiŋä ätätä ätqi. Nätmatqä eeqäpnäŋi, Goti Iqu Kraisi Iqueqä yäpä iqi eätäqäŋgaŋi, Iqu Iqueqä-kiuäŋi yäpä iqiŋi maeŋqä ma ikqe. 28 Itaŋga nätmatqä eeqäpnäŋi Iqueqä yäpä iqi wiqaŋgutqäŋgaŋi, Ymeqä Iqu Kiqä-kiuäŋi, Goti Iqueqä yäpä iqi enäniqe. Goti Iqu nätmatqä eeqäpnäŋä, Ymeqä Iqueqä yäpä iqi hiŋuiqänä ekqe, Ymeqä Iqu, Goti Iqu eeqänäŋä iuŋi äminiqŋqä e imäkäniqe.

29 Ämaqä hŋqua, pizqä iquau yätamäkqeŋqe, asŋä ämetqäŋä. Itaŋga ämaqä ae äpäkombqä iqua, aŋgu mävauqŋqä naqä-qakuänä etaŋgutqe, ga ämaqä asŋi, pizqä iquau yätamäkqeŋqä ämetqäŋuwä iqua, äänä imäkpnuwäŋqe? Iŋi iqua asŋi, iiŋä iquauŋqe, suŋqä ämetqäŋä? 30 Tiiŋä-pqä inänji. Ne kukŋuä äŋgui awä ätuätuŋquä imŋi, qu qui nemäkpŋqä itqäŋuwitaŋi, qae mäpmeqä, haŋä-iqä qäpisa-qäpisaŋi, suŋqä ämetqäŋu? 31 Nyämaqäuä, nyi hea ique-iqueŋi, pizqewä ae äyä äpäkonäqisätqäŋä. Iŋi neqä Naqä Kraisi Jisasi Iqu, hesä anä pmetaŋgqeŋqä nyi yeeqä naqä-qakuä itmä, sä etqä. 32 Itaŋga nyi hiveqä-yaqueqä hiqiyqä Epäsäsi du äpmeŋuwä itä mäkä äuŋgque, ii nyi ŋqä änyiŋqä dutanä imäkkqä etaŋgutqe, yätamäkqä iquesaŋi squä mamniqäwä? Ii tiinji. Ämaqä hŋqua kukŋuä tii ätätqäŋä. “Awiŋga päkonatuŋqueqä. Iŋi ne täŋgaŋi, buayätä eqätä gmaŋguatuŋquänäŋniqä.”‡ Asayä 22:13 Ämaqä, äpäkombqä iqua aŋgi mävauqŋqä etaŋgutqe, kukŋuä iiŋi qänaknä ianä. 33 Ämaqä hiqä kŋuä äŋgui qui emäkätqäŋuwä iquauŋi, hiŋuinä mäquŋquä pambu. Kukŋuä hŋqu tiiŋä äwi. “He ämaqä ququvqänäŋä hŋquatä näueqä imäknäpu qaŋä anä ikipiyitaŋi, iqua hiqä suqä äŋgui yuuwä hetäupŋqäuä.” 34 Hesaŋä hŋqua, Goti Iquenyqä naqä-qakuä maqŋqä etaŋguwiŋqe, he suqä qäyunäŋi ipu, kŋuä jänänäŋinä indqänäpu, suqä quvqe vquatämäupu. Nyi kukŋuä iiŋi, womba etapätmä etqä.

35 Iŋäqe ämaqä hŋqu yatŋqä tii iänä. “Ämaqä pizqä qua äptepqä butaŋi aŋgumŋi häŋä-pmeqäŋqe, Goti Iqu quŋi, äänä imäkätä vauqumuatäniqäwä? Huiwi, äkitaŋi nyqä vauqumuatäniqäwä?” 36 Si kukŋuä iiŋi, qäyasäqi ätnä. Nätmatqä piikä hmbu qua mämä vowä ämäuesqe, piikipu pizqä ganä iqaŋga, baki iŋga äukauänä. 37 Si sŋgumetqäŋä-qe, ä ipŋqä käukuä piikäŋä-qe vowä ämäuesqe, si piikinä vowä ämäueŋi. Iŋäqe kiqä baki, piikä ique asänäŋä iiŋäŋqä ma, huitaŋä äukauänä. 38 Piikä iiŋä iqueŋi, Goti Iqu Iqueqä äwiŋqä iuta, Kiqä-kiuä imäkqaŋgqetaŋi, kiqä baki, huiwä kiqä-täŋä hiänä. Itaŋga piikä ique-iqueŋi, quwqä bakiuqä huiwi, aaŋä qäyunäŋäŋqä vquänä.

39 Nätmatqä eeqänäŋi, qu huiwi naqä-hŋqunä miŋqä iŋä. Ämaqä iqua, hiveqä-yaqueqä iqua, yŋŋä iqua, itaŋga hämapäkä iqua, quwqä huiwi, huitäŋä-huitaŋä änyäŋä. 40 Itaŋga, nätmatqä huiwä-täŋi, hui qäukuä haqä yätu witaŋgi, hui qua iu äwi. Itaŋgi nätmatqä qäukuä haqu yätu äwiŋqä iuqä qeqätqe, qua iu äwiŋqä iuqä qeqätqe-täŋi, asänäŋä ma, huitaŋä-huitaŋiyi. 41 Mäptqe, qeqätqe, kiqä-täŋä etaŋga, qaŋui, kiqä qeqätqe, huitaŋä-täŋiyi. Itaŋga qätäqueqe, huitaŋä-huitaŋä epiyitaŋi, qeqätqe, quwqä-quwqä-täŋiyi.

42 Huiwi huitaŋä-huitaŋä ii eŋqä-paŋi, ämaqe pizqä äpäkonäpu aŋgu vauqe, asänäŋä iiŋi. Ämaqä huiwi qua äptepqe, piyaŋäweqe. Iŋäqe huiwä qua-mända aŋgumä vauqe, piyaŋä mäweqä yänä. 43 Ämaqä huiwä qua äptepqe, ii womba vqetä yäŋänäqŋqä maeqätäŋqe. Itaŋga huiwä qua-mända aŋgu vauqe, yoqä naqä-täŋätä, yäŋänäqŋqä-täŋätäŋqe. 44 Huiwä qua äptepqe, ii qua täu pmeqäŋqe. Itaŋga huiwä aŋgumä vauqe, ii Dŋä Äŋguä Iquesa eä, dŋä iquvi. Huiwä qua täu pmeqäŋqe, naqä-qakuä eäŋqetaŋi, huiwä Dŋä Äŋguä Iquesaŋä-pqe, naqä-qakuä inä eä. 45 Goti Hanjuwä Iqueqä bukä iuŋi, kukŋuä tiiŋi tuwaŋuä äqänä äwi. “Ämaqä hiŋuiqäŋä Atamä iqu, häŋä-pmeqä-qu ekqeqä.”§ Ipäqäkqe 2:7 Itaŋga Atamä Qänakŋä Iqu, dŋä eätä, ämaqä du häŋä-pmeqä-vqäŋqä äyä ekqe. 46 Ämaqä Dŋä Äŋguä Iquesaŋä Iqu, kiŋganä hiŋuiqä ätimäukqä-ma, ämaqä qua täu pmeqäŋqä iqu ganä timäuqaŋga, Dŋä Äŋguä Iquesaŋä Iqu qänaki ätimäukqe. 47 Atamä hiŋuiqä ätimäukqä iqu, Goti Iqu qua itä imäkkqä eä, qua iutaŋä iquvi. Itaŋga Atamä qänaki ekqä Iqu, qäukuä haqä yätutaŋä Iquvi. 48 Ämaqä eeqänäŋä qua iutaŋä eäŋuwä ii, qu ämaqä qua iuta ätimäukqä iqu eŋqä-paŋä asänäŋä iiŋiyi. Itaŋga ämaqä eeqäpnäŋä qäukuä haqä yätutaŋä eäŋuwä ii, qu Ämaqä qäukuä yäŋisaŋä Iqu eŋqä-paŋä asänäŋä iiŋiyi. 49 Iŋi täŋgaŋi, ne ämaqä qua iutaŋä ekqä iqu eŋqä-paŋä, asänäŋä eäŋque, iŋi qänakndaŋi ne Ämaqä qäukuä haqä yätutaŋä Iqu eŋqä-paŋä, asänäŋä iiŋä hianique.

50 Nyämaqäuä, nyi, “Ii tiiŋä etaŋgi” etqä. Nätmatqä pizqä yätŋqä hui, nätmatqä pizqä miqä iqueuŋi, mämeqä itä, anä mäpmeqäŋqe. Iutaŋi huiwä pizqä yätŋqä itäqetaŋi, Goti Hanjuwä Iqunä ämitŋqä yäŋiŋi, nätmatqä wäŋqä-qäpu mämeqä itä, anä mäpmeqäŋqe.

51-52 Nyi kukŋuä zä äwiŋqä hŋqu hetmqä iqäqä-qae, qätä nyipu! Ne eeqäpnäŋi, pizqä hämänä mapäkoŋqä yaniquä etaŋgqä-qe, hääwä yäpakiqu tii tämäuqaŋgaŋi, neqä hiŋui hikueä ptqä maqänä äqiyqu-paŋi, neqä huiwi, iiŋä itä kunmäknäniqe. Hääwi iiŋä tqaŋgaŋi, pizqä äwämitpqä imdaŋi, pizqä aŋgumŋi mapäkoŋqäŋqä aŋgi vaupnuwi. Iŋgaŋi neqä huiwi änyä-häŋä kunmäknäniqe. 53 Huiwä qui imäknätä äpäkonätŋqä tqu, qui mimäkŋqä itä häŋä hea ique-ique pmetäniqä diŋqe, änyä-häŋiŋqä äkunmäknäŋqiyä. 54 Huiwiqu iiŋä ae äkunmäkŋgaŋga, Goti Hanjuwä Iqueqä bukä iu äqänäŋqä tiiŋi, qäyunä timäuänä.

58 Iiŋiŋqe, ŋqä nyämaqä nyi kiiŋä änyinätŋqä iquenä, nätmatqä hui ktäqä-ktäqä meqiyqäŋqä yäŋänäqŋqä tqäutpŋqe. He Naqä Iquenyqä wäuŋuä dŋä huqä ii imäkätqäŋuwi, hiŋgi meqäŋqä ma, qakuä-täŋä iiyi. Mä iiŋiŋqe, hea etä zä ävätä, Naqä Iqueqä wäuŋuiŋqänä kŋuä neyquätŋqänänji.