1 Jeju gə kɨ́ dow-je dꞌidə Parisi-je ꞌpanè nꞌɔw kɨ̀ njéndó né-je n̰a̰ nꞌitə Ja̰ rəm, ɓá nꞌra-dé batḛm n̰a̰ nꞌitə-é rəm tɔ. 2 Kɨ́ tɔgrɔ-tɨ lé, Jeju ya kɨ̀ dɔ-é ra dow-je batḛm al; ngà to njéndó né-je liə ɓá ꞌra dow-je batḛm. 3 Lokɨ Jeju oo ta kin bè lé, ḛ in̰ə dɔnangɨ Jude təl isɨ ɔw dɔnangɨ Galile-tɨ gogɨ. 4 Ə tò kadɨ à kində dɔnangɨ Samari gangɨ ɓá à kɔw. 5 Beɓa ḛ ree tḛḛ mḛḛ ɓebo-tɨ káre kɨ́ ꞌɓa-é Sikar, dɔnangɨ Samari-tɨ; Sikar lé tò ngɔsi kɨ̀ londɔr kɨ́ ndɔkɨ Jakobɨ adɨ ngon-é Jojepɨ. 6 Lo-é kin ɓá bole man lə Jakobɨ tò-tɨ. Kɔ rəbɨ ra Jeju adɨ isɨ nangɨ ta bole man-tɨ lé ə à to ta kɨ́ kàdɨ̀ à ka̰ jam dɔ ɓe-tɨ-je bè.

7 Dené káre kɨ́ dɔnangɨ Samari-tɨ ree kdɔ kɔdɨ man ə Jeju dəjɨ-é panè: «ꞌAdɨ-m man mꞌa̰y sə-i.» 8 Ə njéndó né-je liə rəmə dꞌɔw mḛḛ ɓebo-tɨ kdɔ sangɨ nékuso. 9 Dené kɨ́ Samari lé idə Jeju panè: «Ban ɓá i kɨ́ ꞌto jipɨ ya ꞌdəjɨ-m man ka̰y ma̰ kɨ́ mꞌto dené kɨ́ Samari bè wa?» Ḛ pa bè kdɔ jipɨ-je lé ꞌndigɨ kadɨ dḛ kɨ̀ dow-je kɨ̀ Samari dꞌuwə-na̰ nojɨ al.

10 Jeju ilə-é-tɨ panè: «Kinə ꞌgə kadkare lə Lubə rəm, ꞌgə dow kɨ́ a̰ pa sə-i ta panè: ꞌAdɨ-m man mꞌa̰y kinlé rəm, rəmə lé i ɓá ꞌa dəjɨ-é man ka̰y ə ḛ à kadɨ-i man kiskəm.» 11 Beɓa dené lé idə-é panè: «ꞌƁaɓe, bole lé uu n̰a̰ rəm, ɓá i ꞌɔw kɨ̀ kuləman al rəm, ngà ꞌa kḭ kɨ̀ man kiskəm lé rá wa? 12 Se i ꞌoo rɔ-i kɨ dow kɨ́ boy itə ka-ji Jakobɨ wa? Ḛ ɓá adɨ-ji bole man kin ə ḛ ya kɨ̀ dɔ-é a̰y man-é rəm, ɓá ngan-é-je kɨ̀ nékul-je liə kàrè dꞌa̰y rəm tɔ.» 13 Jeju ilə-é-tɨ panè: «Dow kɨ́ rá-rá kɨ́ a̰y man kinlé kundə à ra-é gogɨ ɓəy; 14 ngà dow kɨ́ a̰y man kɨ́ mꞌa kadɨ-é lé, kundə à ra-é gogɨ nda̰ al ə man kɨ́ mꞌa kadɨ-é lé à təl man kḛnḛnḛ kɨ́ à ka̰y mḛḛ-é-tɨ bul-bul kdɔ kiskəm kɨ́ sartagangɨ.» 15 Beɓa dené lé idə-é panè: «ꞌƁaɓe, ꞌadɨ-m man-é kinlé, kdɔ kadɨ kundə ra-m gogɨ al ya sar rəm, ɓá kadɨ mꞌtəl mꞌree lo kin-tɨ mꞌɔdɨ man gogɨ al ya sar rəm tɔ.» 16 Jeju idə-é panè: «ꞌƆw ꞌɓa ngɔbɨ-i ə ꞌtəl ꞌree.» 17 Dené lé ilə-é-tɨ panè: Mꞌto njèngɔw al. Jeju idə-é panè: To tó-é kadɨ ꞌpanè: «Mꞌto njèngɔw al.» 18 Kdɔ ꞌtaa ngɔw gin mḭ ə ḛ kɨ́ isɨ siə ɓone bè kinlé to ngɔbɨ-i al. Adɨ ta kɨ́ ꞌpa lé to tó-é ya. 19 Dené lé idə-é panè: «ꞌƁaɓe, ma̰ mꞌgə kɨ́ i lé ꞌto njèpata kɨ́ ta Lubə-tɨ. 20 Ka-ji-je dꞌɔsɨ dɔ-dé nangɨ nɔ̰̀ Lubə-tɨ dɔ mbal-tɨ kin, rəmə sə̰i ꞌpainè dow-je dꞌa kɔsɨ dɔ-dé nangɨ nɔ̰̀ Lubə-tɨ mḛḛ ɓebo Jorijalḛm-tɨ.» 21 Jeju ilə-é-tɨ panè: «Dené, ta kɨ́ mꞌɔw kɨ̀ kidə-i kinlé, ꞌoo kɨ ta kɨ́ tɔgrɔ-tɨ. Ndɔ madɨ à ree nɔ̰ɔ̰ lé, à to dɔ mbal-tɨ kin ɓá a kɔsi dɔ-si nangɨ nɔ̰̀ Bɔbɨ-ji Lubə-tɨ al rəm, ɓá à to mḛḛ ɓebo Jorijalḛm-tɨ al rəm tɔ. 22 Sə̰i ɔsi dɔ-si nangɨ nɔ̰̀ né-tɨ kɨ́ sə̰i ꞌgəi al, ngà jḛ lé, jḛ jꞌɔsɨ dɔ-ji nangɨ nɔ̰̀ né-tɨ kɨ́ jꞌgə, kdɔ kajɨ ḭ rɔ jipɨ-je-tɨ. 23 Ngà dɔkaglo-é à ree – ə ree rəm ngá – adɨ njékɔsɨ dɔ-dé nangɨ-je kɨ́ tɔgrɔ-tɨ dꞌa kɔsɨ dɔ-dé nangɨ nɔ̰̀ Bɔbɨ-ji-tɨ mḛḛ ndil-tɨ,* 4:23 Kɔsɨ dɔ nangɨ mḛḛ ndil-tɨ lé, kɔr mḛḛ-é to kɔsɨ dɔnangɨ nɔ̰̀ Lubə-tɨ mḛḛ-ji-tɨ kəy. kɨ̀ mḛḛ ta kɨ́ tɔgrɔ-tɨ, kdɔ njékɔsɨ dɔ-dé nangɨ-je kɨ́ bè kin ɓá Bɔbɨ-m ge-dé. 24 Lubə to ndil, adɨ njékɔsɨ dɔ-dé nangɨ nɔ̰̀-é-tɨ-je dꞌa kɔsɨ dɔ-dé nangɨ mḛḛ ndil-tɨ, kɨ̀ mḛḛ ta kɨ́ tɔgrɔ-tɨ ɓane.» 25 Beɓa dené lé idə Jeju panè: «Mꞌgə kɨ́ tò kadɨ Mesi à ree ə ḛ ɓá ꞌɓa-é Kristɨ† 4:25 Kristɨ lé kɔr mḛḛ-é to dow kɨ́ Lubə mbətɨ-é. lé. Lokɨ à ree lé, à kɔr-ji mḛḛ né-je lay.» 26 Jeju ilə-é-tɨ panè: «Mesi lé to ma̰ kɨ́ ma̰ mꞌpa sə-i ta kin ya.» 27 Dɔkaglo-é-tɨ kin ya njéndó né-je liə lé ꞌtəl ꞌree rəmə ndil-dé tḛḛ sa̰y kdɔ Jeju a̰ pa ta kɨ̀ dené. Bè ya kàrè, dow káre ya kàrè dəjɨ-é panè: «To ri ɓá i a̰ ꞌdəjɨ-é əse ta ri ɓá i a̰ ꞌpa siə wa al rəm.» 28 Beɓa dené lé in̰ə gùm liə lo-é-tɨ ya ə ɔsɨ təl ɔw mḛḛ ɓebo-tɨ idə dow-je panè: 29 «ꞌReei ooi dingəm kɨ́ idə-m né-je lay kɨ́ mꞌra kin; dɔmajɨ à to Kristɨ lé je bè al wa?» 30 Beɓa dow-je dꞌḭ mḛḛ ɓebo-tɨ dꞌɔw kɨ rɔ Jeju-tɨ. 31 Dɔgangɨ-é-tɨ kinlé, njéndó né-je liə ꞌra ndoo ta-é-tɨ panè: «Njèndó dow-je né, uso né ɓane.» 32 Ngà ḛ idə-dé panè: «Nékuso kɨ́ sə̰i ꞌgəi al ya tò nè kadɨ mꞌuso.» 33 Beɓa njéndó né-je ꞌpa ta dan-dé-tɨ ꞌpanè: «Dow madɨ à kadɨ-é né uso je bè.» 34 Jeju idə-dé panè: «Ra ndigɨ lə njèkulə-m rəm, tɔl ta kullə liə rəm kin ya ɓá to nékuso-m.» 35 Sə̰i kɨ̀ dɔ-si ꞌpainè: «Na̰y sɔ ɓəy ɓá ko à to kijə.» Ngà ma̰ mꞌidə-si mꞌpanè: «Uni kəm-si kɨ taá ə ooi ko-je kɨ́ mḛḛ ndɔr-tɨ kɨ́ ɔr adɨ tò kijə kin. 36 Njèkijə ko ingə nékugə dɔji-é rəm, ɓá ḛ mbɔ̰ kandɨ né kdɔ kiskəm kɨ́ sartagangɨ rəm tɔ. Bè kdɔ kadɨ njèdubɨ ko dḛ kɨ̀ njèkijə ko ꞌra rɔnəl natɨ. 37 Gin-é kin ɓá gosta kɨ́ panè: “Njèdubɨ ko dubɨ ə dow kɨ́ rangɨ ɓá ijə lé to ta kɨ́ tɔgrɔ-tɨ.” 38 Lo kɨ́ sə̰i ꞌrai kullə-tɨ al ya, ma̰ mꞌulə-si mꞌadɨ ijəi ko-tɨ. Dow-je kɨ́ rangɨ ꞌra kullə rəmə, sə̰i ɓá ubəi majɨ-é.»

39 Mḛḛ ɓebo-é-tɨ kinlé, dow-je kɨ́ dɔnangɨ Samari-tɨ n̰a̰ ya dꞌadɨ mḛḛ-dé Jeju, kdɔ ta kɨ́ dené pa rəsɨ panè: «Ḛ idə-m né-je lay kɨ́ mꞌra.» 40 Lokɨ dow-je kɨ́ Samari lé ꞌree rɔ Jeju-tɨ rəmə, ꞌra ndoo ta-é-tɨ kadɨ isɨ sə-dé, adɨ ḛ isɨ nɔ̰ɔ̰ ndɔ joo. 41 Ə dow-je kɨ́ ꞌtò nduy-nduy ya dꞌadɨ-é mḛḛ-dé kdɔ ta-je liə, 42 rəmə dꞌidə dené lé ꞌpanè: «Jḛ jꞌadɨ mḛḛ-ji kdɔ ta-je lə-i al ngá; kdɔtalə jḛ ya jꞌoo ta-je liə kɨ̀ mbi-ji ə jꞌgə kɨ́ tɔgrɔ-tɨ ḛ to njèkajɨ dow-je kɨ́ dɔnangɨ-tɨ ya.»

43 Go ndɔ-tɨ kɨ́ joo lé Jeju in̰ə lo kɨ́ tin kin ə ɔw dɔnangɨ Galile-tɨ lé. 44  † 4:44 Mat 13:57; Mar 6:4; Luk 4:24Kdɔ ḛ ya pa rəsɨ panè: «Njèpata kɨ́ ta Lubə-tɨ lé, dow-je kɨ́ mḛḛ ɓekojɨ-é-tɨ dꞌa kun ta-é al.»‡ 4:44 Mat 13:57; Mar 6:4; Luk 4:24 45  † 4:45 Ja̰ 2:23Lokɨ Jeju ree tḛḛ dɔnangɨ Galile-tɨ lé, dow-je kɨ́ dɔnangɨ Galile-tɨ dꞌuwə-é kɨ rɔ-dé-tɨ, kdɔtalə né-je lay kɨ́ ḛ ra ɓebo Jorijalḛm-tɨ dɔkaglo ra na̰y-tɨ lé dḛ dꞌoo kɨ̀ kəm-dé. Kdɔ dḛ kàrè dꞌa̰ lo ra na̰y-tɨ lé nɔ̰ɔ̰ tɔ. 46  † 4:46 Ja̰ 2:1-11Beɓa ḛ təl ɔw mḛḛ ɓe-tɨ kɨ́ Kana̰, dɔnangɨ Galile-tɨ kɨ́ ndɔkɨ ḛ ra man adɨ təl yibɨ nduu titɨ lé. Dow kɨ́ boy káre kɨ́ njèrakullə kɨ̀ ngar isɨ mḛḛ ɓebo Kapɛrnayim-tɨ ə́ rɔ ngon-é kɨ́ dingəm to-é. 47 Lokɨ dingəm kinlé oo kɨ́ Jeju ḭ dɔnangɨ Jude-tɨ ree dɔnangɨ Galile-tɨ nɔ̰ɔ̰ rəmə, ḛ ɔw ingə-é ə ra ndoo ta-é-tɨ kadɨ-é ree adɨ lapiya ngon-é kɨ́ tò ta koy-tɨ. 48 Jeju idə-é panè: «Kinə lé ooi nékɔjɨ-je, kɨ̀ né-je kɨ́ tò ɓəl-ɓəl kin al lé a kadi mḛḛ-si nda̰ al.» 49 Rəmə dow kɨ́ boy kɨ́ njèrakullə kɨ̀ ngar lé idə-é panè: «ꞌƁaɓe, ꞌree kalangɨ nè ngon-m lé à koy.» 50 Beɓa Jeju idə-é panè: «Ngon-i lé ingə lapiya ngá ə́ ꞌtəl ꞌɔw ɓee gogɨ.» Ə dingəm lé ndigɨ dɔ ta-tɨ kɨ́ Jeju idə-é lé, adɨ ɔsɨ təl ɔw kɨ ɓee gogɨ ya tɔ. 51 Lokɨ ḛ nà̰y rebəə ɓəy ya rəmə, ngannjékullə-je liə ꞌtilə kəm-é dꞌidə-é ꞌpanè: «Ngon-i lé ingə lapiya ngá.» 52 Rəmə ḛ dəjɨ-dé sé rɔ ngon lé tò sotɨ kɨ̀ kàdɨ̀ kɨ́ ban wa? Beɓa dḛ dꞌilə-é-tɨ ꞌpanè: «ꞌNingə́ in̰ə ngon lé tagnè kɨ̀ kàdɨ̀ kɨ́ káre kɨ́ kada.» 53 Ə bɔbɨ ngon lé gə kɨ́ to dɔkàdɨ̀-é-tɨ kinlé ya tɔ ɓá Jeju pa-né sə-nꞌḛ̀ ta panè: «Ngon-i lé ingə lapiya ngá.» Beɓa dingəm-é kinlé adɨ mḛḛ-é rəm, ɓá dow-je kɨ́ mḛḛ kəy-tɨ liə kàrè dꞌadɨ mḛḛ-dé rəm tɔ. 54 Jeju ḭ dɔnangɨ Jude-tɨ təl ree dɔnangɨ Galile-tɨ gogɨ ɓəy ɓá ra nékɔjɨ kɨ́ njèkungɨ-tɨ joo kinlé.