Njàgà Bagaà
Jâŋ
1
Ŋgòr ŋa Nùàr, ŋagá yuo kelà bèsɔ́nè
Càŋ lɔ ndeè wɔ́ŋ si, sâ Ŋgòr baá gi teèn; Ŋgòr bɔ̂ Càŋ lɔ naâ kɔɔ́, Ŋgòr lɔ naâ Càŋ nùà njèh. Sâ tueé né ye Càŋ bɔ̂ Ŋgòr lɔ naâ ké bèh duɔɔ̂m kɔɔ́. Càŋ lɔ njèh dɔɔ́ŋ si giì naâ mé Ŋgòr; njií mé lɔ dieé naâ mbaá, mé Ŋgòr kɔɔ́ sì ŋgwéh, lɔ teèn ná ŋgwêh. Te njolo Ŋgòr lɔ naâ yɔ̀ŋ. Ŋagâ lètenè bɔ̀ nùàr lɔ naâ yɔ̀ŋ sâ. Ŋagâ doô né te cibi baá den, mé njéh mene cibi bú nyímé kòmò ŋgwéh.
1:6 Mat. 3:1; Mk. 1:4; Lûk 3:1-2Yeé baá ménâ, Càŋ tema njiî sòn seèn déì ká teèn, yilí seèn lé naâ Jâŋ, te à ndeè bɔ̀ nùàr Ŋagâ sâ se, bɔ́ kwaá njií ye temé teèn. À lé Ŋagâ sâ kɔɔ́ ná ŋgwêh, à lé tueé ŋagá loóm naâ felè seèn lòù.
Ŋgòr sâ lɔ naâ jéjég Ŋagâ kɔɔ́, à lé ká te wɔ́ŋe ndeè naâ felè bɔ̀ nùàr dɔɔ́ŋ baá ŋagá. 10 À lé naâ ká lè wɔ́ŋe; Càŋ lɔ wɔ́ŋ dɔɔ́ŋ si giì naâ mé bú. Mé njéh mene wɔ́ŋ bú ŋéné kɔ́ ŋgwéh. 11 À waà mene ká te tàbè seèn yoòr bɔ̀ dé seèn, mé njéh mene bɔ̀ dé seèn hèllè berɔ́ŋ seér cu bú lòù. 12 Bɔ̀ cécéné bɔ̀ lé bú gwaán cegé naâ kɔɔ́, bɔ́ kwaá njií temé yoòr seèn. À lé naâ bɔ̀ sâ bɔ̀ terreb haá, te bɔ́ ŋa dé bɔɔ̀n bɔ̀ ŋunà Càŋ. 13 Bɔ́ bɔ̀ ŋunà Càŋ faá huaán mé bɔ̀ nùàr ŋaár yeé lòù sam. Dé bɔɔ̀n, Càŋ nùà njèh haá né bɔ́ yɔ̀ŋ kɔɔ́, dèn ŋgwéh bɔ̀ nùàr.
14 Ŋgòr doô lé naâ nùàr ŋaá, à den ká lètenè beèh léláŋ húɔ́m-temê mé léláŋ gècên ndɔ. Béh lé naá giì *sùsùm seèn ŋené; né sùsùm mé gɔndɔŋ Ŋunà Càŋ lé kwaá naâ beè Tele seèn. 15 Jâŋ yeé ŋene aá bú ménâ, à tueé njií bèsɔ́nè, ye bɔ̀ nùàr a: «Hên baá nuaá mé mè lé naâ bí tueé sâ! Mè lé ye bí a: nuaré déì baá jomo mò ndeê, kela né bú mé mè, toò jɔ̀gɔ̀ lɔ naâ bú mé mè ndɔ.»
16 Béh né gi mé gà te ŋgúlú seène, à béh kulu njií den né te mbeî mbaá. 17 Dé *sóù, Càŋ lé béh sóú taga keéh naâ sònò Músì. Yeésò *Kristò yeé waà baá, béh nde ye mé fùgò beè seèn kuú, béh ŋgweé ye gècên sònò seèn ndɔ; 18 wanɔɔ́ŋ nuaá mé lé naâ Càŋ njolò ŋené sam, gi cegé né gɔndɔŋ Ŋuna seèn. À kèkènè Càŋ ŋené sɔm keéh né kɔɔ́. Càŋ né bú; ké kwarè Teleè den yeé bú.
Ŋgòr sònò Jâŋ Bàptîs
(Matíô 3:1-12; Mârk 1:1-8; Lûk 3:1-18)
19 Hên né njií mé Jâŋ lé tueé naâ toò bɔ̀ kokoô bɔ̀. Cieé déì bɔ̀ *Jûf dé ké Jerusalem tema njií bɔ̀ *ŋgàŋ sèmè mé bɔ̀ *Levî bɔ̀ ké yoòr seèn, te bɔ́ nde bie ke ye bú a: «Né wò neì wa?» 20 Jâŋ càm ŋgwéh ndɔ, à tueé njií bɔ́ bèsɔ́nè ye bɔ́ a: «Mè *Nùà Cɔ̀ŋ sam.» 21  1:21 Deut. 18:15, 18; Mal. 4:5Bɔ́ ye bú a: «Á sâ, wò né neì wa? Wò né *Elî wa?» Jâŋ ye bɔ́ a: «Mè bú sam ndɔ.» Bɔ́ ye bú a: «Wò né *sòn-Càŋ mé béh né kela den doô wa?» Jâŋ ye bɔ́ a: «Sam.» 22 «Á sâ, wò né neì, te béh nde bɔ̀ɔ́ mé temà naâ béh tueé, wanɔɔ́ŋ wò ye naàn?» 23  1:23 Es. 40:3Jâŋ ye bɔ́ a: «Mè né hueh nuaá mé né ké ya dueè ŋgulí den, ye: Bí tɔ́ dìlì nyégé ceér Nùà Dueè tɔɔ̀, bí tɔ́ dìlì nyégé bagasé! Esáyà sòn-Càŋ lé naâ mân tueé ndɔ.»
24 Sâ lètenè bɔ̀ɔ́ mé lé ndeè naâ ké yoòr Jâŋ doô bɔ̀ *Farisiên lé naâ teèn ndɔ, 25 bɔ́ ye Jâŋ a: «Á, mɔ wò Nùà Cɔ̀ŋ sam, wò Elî sam, wò sòn-Càŋ sam ndɔ, sâ wò bɔ̀ nùàr nòmò Càŋ kou né dé keì wa?» 26 Jâŋ ye bɔ́ a: «Mè bɔ́ dé mò kou lom né léláŋ nòmò. Nuaré déì né lètenè biì teèn, bí bú kɔ́ ŋgwéh, 27 à baá jomo mò ndeê. Mè tueé bí, né mene yuií débágâ seèn, mè wúlú ŋgwéh nuaá mé nde né yuií débágâ seèn se.»
28 Bɔ̀ njií hên dɔɔ́ŋ lé bɔɔ́ deén naâ ké Betanî, sòn nòmò Jurdên kèb yágà, bèh mé Jâŋ lé kou deén naâ bɔ̀ nùàr teèn doô.
Yeésò *Mbieè Sèmè mé yuoó naâ beè Càŋ
29 Cieé ŋaga Jâŋ yeé ke, Yeésò baá ká yoòr seèn ndeê, à deên ndɔ ye: «Kè Mbieè Sèmè mé yuoó naâ beè Càŋ hên nɔ, à ndeè veên bɔ̀ nùàr ká lè *wɔ́ŋe ŋaá weh. 30 Hên baá nuaá mé mè lé naâ bí tueé sâ, mè lé ye bí a: nuaré déì baá jomo mò ndeê, kela né bú mé mè, toò jɔ̀gɔ̀ lɔ naâ bú mé mè ndɔ. 31 Mè lé kèkènè nùà sâ kɔ́ ná ŋgwêh; mé njéh mene mè jéjég ndeè naâ bú mé dàm bɔ̀ *Iserálà bɔ̀ feh keéh; mè bɔ̀ nùàr nòmò hên kou den né dé cî.»
32-33 Jâŋ den cuù ye bɔ́ a: «Mè lé kaà nùà sâ ŋéné kɔ́ ná ŋgwêh. Càŋ nuaá mé lé ye mè a: ndé bɔ̀ nùàr nòmò kou, lé tueé naâ mè kɔɔ́, ye mè a: Wò nde né Cúcuí Ŋagâ ŋené, à suaga ndeè né ter, à njebá den felè nuaré déì; sâ né nuaá mé nde né bɔ̀ nùàr mé Cúcuí Ŋagâ kou sâ. Jomo sâ mè ŋene Cúcuí Càŋ sâ ndɔ, à né ké ter faá vɔgɔb nɔ suagâ, né felè seèn njebá den. 34 Mè yeé ŋene aá bú ménâ, mè tueé njií bèsɔ́nè, ye bɔ̀ nùàr a: hên né Ŋunà Càŋ.»
Bɔ̀ mbɔ̀ŋ Yeésò dé toò jɔ̀gɔ̀
35 Cieé ŋaga cu, Jâŋ wa cu ké teèn, à né mé bɔ̀ mbɔ̀ŋ fà jomo njebá den. 36 À yeé ke, Yeésò baá kelá sa, ye: «Kè *Mbieè Sèmè mé yuoó naâ beè Càŋ sâ nɔ!» 37 Bɔ̀ mbɔ̀ŋ mé lé naâ jomo seèn doô yeé ŋgweé aá môn, bɔ́ yuo bele gi Yeésò fà dɔɔ́ŋ. 38 Yeésò bele seér ndɔ, à ŋene njií bɔ́ jomo seèn, ye bɔ́ a: «Bí fɔɔ́n yeé kei wa?» Bɔ́ ye bú a: «Wò den yeé he wa, Rábì?» (Rábì tueé né ye: Njí fèh-njèh.) 39 Ye bɔ́ a: «Bí ndê, bí nde né ŋené.» Bɔ́ fɔɔ́n gò ndɔ, sâ baá njèh lou lɔ̀ŋ nèà liyilì mân, bɔ́ wa, bɔ́ ŋene bèh sâ, bɔ́ bɔ́ sɔɔ́ weéh baá-re ké doó sâ.
40 Bɔ̀ fà bɔ̀ mé lé ŋgweé naâ ŋgòr sònò Jâŋ, mé bɔ́ yuo bele Yeésò doô, cén déì lé naâ Andrê dìm Simɔ̂ŋ Piêr. 41 Bɔ́ yeé yuo baá ké sâ, Andrê nde kwa lɔgɔ̂ bei seèn Simɔ̂ŋ, ye bú a: «Béh kwa baá *Nùà Cɔ̀ŋ.» (Sâ tueé né ye *Kristò). 42 À weh njií bú ké yoòr Yeésò. Yeésò yeé ŋene aá bú, ye bú a: «Wò né Simɔ̂ŋ, ŋunà Jâŋ; wò nde cu né yilí Séfà ŋguú.» Yilí sâ tueé né ye: Taá.
Yeésò bɔ̂ Filîp mé Natanaêl
43 Cieé yeé ŋaga cu aá, Yeésò kaga gò te tàbè Galilê. Bɔ̂ Filîp kwaré. Yeésò ye bú a: «Bèlè mè.» 44 Filîp lé naâ nùà Becaida, bɔ́ bɔ̀ Andrê mé Piêr né mé lɔɔ́ cên. 45 Jomo sâ Filîp bɔ̂ Natanaêl nde kwaré ndɔ, Filîp ye bú a: «Nuaá mé Músì bɔ́ bɔ̀ *sòn-Càŋ bɔ̀ lé naâ felè seèn te mvù Càŋe nyagá kwaá doô, béh ŋene aá bú. Né Yeésò ŋunà Josêf, nùà Najarêt.» 46 Natanaêl deên ndɔ, ye bú a: «Wò ye njèh bagaà déì ndeè né ké Najarêt yuoô wa?» Filîp ye bú a: «Ndê, kè kú yeè!»
47 Yeésò yeé ke, Natanaêl baá ká yoòr seèn ndeê, à tueé weh njeré déì felè seèn teèn ye: «Hên baá ye nùà *Iserálà dé gècên sâ, à dé seèn mé nyeén yoòr sam.» 48 Natanaêl ye bú a: «Wò mè ŋene kɔɔ̀ naâ mé ŋgei wa?» Yeésò ye bú a: «Mè la naâ wò ké ka toû* 1:48 Bɔ́ toú sâ yilá né “figuier”. ŋené njií, te Filîp nde ye wò yilá.» 49 Yeé baá ménâ, Natanaêl ye bú a: «Njí fèh-njèh, wò né Ŋunà Càŋ, Nùà Dueè bɔ̀ Iserálà bɔ̀ né wò!» 50 Yeésò ye bú a: «Mè yeé baá wò tueé ye wò a: mè naâ wò ké ka toû ŋené njií, wò gwaán né dé cî wa? Wò nde cu né bɔ̀ njèh dé bebagaà mân ŋené yɔgɔ́ keéh.»
51  1:51 Gen. 28:12À den cuù ye: «Mè né tueé ye bí a, vulú nde né gulu lɔgɔ́, bí ŋene bɔ̀ cìlì Càŋ, bɔ́ né ké ter ŋaá, bɔ́ né ká doó felè *Huaán Nùàr suagâ.»

1:6 1:6 Mat. 3:1; Mk. 1:4; Lûk 3:1-2

1:21 1:21 Deut. 18:15, 18; Mal. 4:5

1:23 1:23 Es. 40:3

*1:48 1:48 Bɔ́ toú sâ yilá né “figuier”.

1:51 1:51 Gen. 28:12