14
Ni ka chutna'a tnu'u de naxe jin tnii de Jesús ma
(Mt 26:1‑5; Lc 22:1‑2; Jn 11:45‑53)
1 Kúni‑ka uu‑ka kivi, te ko kuu Viko Pascua ma, kivi ka jaa i xtatila ñatuu na levadura yi'i ma. Tee ka tatnuni nuu sutu ma, ji'in tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ka ndatnu'u tna'a de ka nduku de naxe jin xnda'vi de Jesús ma te jin tnii de ya te jin ka'ni de ya.
2 Kovaa jaku de ka ka'an:
―Masu kuu ne'un viko ma. Nú ña'a, te ñayii ma, jin ndakiti ini i nuu o, te jin kana jin kayu'u i nuu ka iyo o a ―ka kuu de ka ka'an de.
In ña'a, ni chiso ña ndute jáxiko asi xini Jesús ma
(Mt 26:6‑13)
3 Te Jesús ma, ni ja'an ya ñuu Betania ma, ve'e tee kúu Simón ma, tee ni yo ndo'o kue'e lepra ma. Nani núkoo ya nuu mesa ma, ni kenda in ña'a, yinda'a ña in botella, te nanimaa vidriu nani alabastru kúu i, te yukan ñu'u ndute jáxiko asi nanimaa ita nani nardo ma. In ja ndee ya'vi xeen kúu i. Te ni ta'vi ña vidriu ma, te ni chiso ña ndute jáxiko asi ma xini Jesús ma.
4 Te jaku ñayii ka iyo ma, ni ka ndakiti ini i, te ka ka'an nuu tna'a i:
―¿Nava'a ni skenaa ña ndute jáxiko asi a?
5 Va'a‑ka nute ni kuya'vi de, vaa vi'i‑ka uni cientu denariu kondee de, te kuu jin chindee o ñayii nda'vi ma ―ka kuu i ka ka'an i, te ka ka'an i tnu'u ña'a yukan.
6 Kovaa Jesús ma, jiña'a ya:
―Jin kua'a ni tnu'u. ¿Nava'a ka xtna'a ni ña? Vaa ña'a ya'a chi tna'a ja ni sa'a ña'a ña a chi in ja va'a kúu.
7 Vaa ñayii nda'vi ma chi jin koo i ji'in ni ni‑kani ni‑jika, te kuu jin chindee ni i ndeva'a‑ni na kii ka kuni ni ma, kovaa saña chi kenda kivi ja masu koo‑ka sa ñuu ñayivi ya ji'in ni.
8 Te ña'a ya'a chi ni sa'a ña'a ña ndaka ja iyo ja kuu sa'a ña ma, te vaa ja ni chi'i ña'a ña ndute jáxiko asi a, te cha'a kúu ja ni satu'va ña yikikuñu sa a, sukan‑va'a koo tu'va i kivi jin chu'u ña'a ni ma.
9 Te ja ndaa ká'an sa ja ndeva'a‑ni nuu jin kaxtnu'u i tnu'u vii tnu'u va'a káxtnu'u sa a, suni jin ndaka'an i tna'a ja ni sa'a ña'a ña'a ya'a, te sukan, te jin ndaka'án i ja vii ja va'a ni sa'a ña ma ―kúu ya jiña'a ya.
Judas ma, ni ke'en‑su'va de Jesús ma
(Mt 26:14‑16; Lc 22:3‑6)
10 Judas Iscariote ma, in tee ni yo kuu ndi‑uxi uu tee ni ka yo ndikin ya ma kúu de, te ni ja'an de ni jan kuña'a de nuu tee ka tatnuni nuu sutu ma sukan ke'en‑su'va de Jesús ma, te ndakua'a de ya nuu nda'a tee yukan.
11 Ja ni ka jiniso'o tee yukan, te ni ka kutachi xeen de, te ni ka skuiso de ja jin kua'a de xu'un Judas ma. Te ni keja'a Judas ma nduku de na ora ko kuu ja ke'en‑su'va de Jesús ma.
Kivi ni kuxini ñukuun Jesús ma ji'in tee ka ndikin ya ma
(Mt 26:17‑29; Lc 22:7‑23; Jn 13:21‑30; 1 Co 11:23‑26)
12 Kivi ni keja'a viko ka jaa i xtatila ñatuu na levadura yi'i ma, kivi ka ja'ni i in ndikachi jaa ja ka ndakua'a i nuu Su'si ma ja ka ndakune'e i kivi ni ka ndayaa i nuu ñayii ñuu Egipto ma ja kúu i Viko Pascua ma, te tee ka ndikin Jesús ma, ka jikan‑tnu'u de ya:
―¿Ndenu kúni ni ja jin koo sa jin satu'va sa ja jin kuxini o Viko Pascua a? ―ka kuu de ka jiña'a de.
13 Sani te ni tetniñu ya uu tee ka ndikin ya ma, te jiña'a ya:
―Kuán koo ni ini ñuu ma. Yukan jin ndatna'a ni ji'in in tee ndiso de in kiyi ndute. Te jin kondikin ni de.
14 Te nuu ndivi de ma, te jin kuña'a ni nuu tee xi‑ve'e ma: “Teskua'a o ma, sa'a ká'an de: ¿Nde a kúu ve'e nuu jin kaa sa xita ji'in tee ka ndikin tna'a ji'in sa a? Vaa jin kuxini sa Viko Pascua a.”
15 Te tee yukan, kaxtnu'u de onde ve'e ichi sukun ma, in ve'e ka'nu nuu jâ ni nduvii ma. Te yukan jin satu'va ni ja jin kuxini o ma ―kúu ya jiña'a ya.
16 Nduu tee ni tetniñu ya ma, ni ka ke koo de, te kuan koo de ini ñuu ma. Te ni ka ndani'i de sukan ni jiña'a Jesús ma, te ni ka satu'va de ja jin kuxini de ji'in ya Viko Pascua ma.
17 Nuu ve kunee ma, ni kenda Jesús ma ji'in ndi‑uxi uu tee ka ndikin ya ma.
18 Nani ka jaa de xita nuu mesa ma, te Jesús ma, jiña'a ya:
―Ja ndaa ká'an sa ja in ni ja ka nukoo o ka jaa o xita a ke'en‑su'va ña'a ―kúu ya jiña'a ya.
19 Te ni ka kuxii ini de, te ni ka keja'a ndi‑in ndi‑in de ka jikan‑tnu'u de ya:
―¿Saña kúu? ―ka kuu de ka jiña'a de.
20 Te Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―In ni ja ndi‑uxi uu ni a kúu, te nde ni xndoyo xtatila ni a ji'in sa nuu ko'o a ko kuu.
21 Saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a chi ndo'o sa sukan ká'an tutu ndee tnu'u Su'si ma ja ndo'o sa a, kovaa ¡nda'vi maa na in ke'en‑su'va ña'a ma! Va'a‑ka ko kuu i, nute ñatuu ni kenda i ñuu ñayivi ya nkuu ―kúu ya jiña'a ya.
22 Nani ka kuxini de ji'in ya ma, te Jesús ma, ni tnii ya xtatila ma, te ni ndakuan‑ta'vi ya nuu Su'si ma, te ni ta'vi ya, te ni wa'a ya tee ka ndikin ya ma, te jiña'a ya:
―Jin tnii ni, te jin kaa ni. Cha'a kúu yikikuñu sa a ―kúu ya jiña'a ya.
23 Sani te ni tnii ya in nuu ñu'u ndute uva ma, te ni ndakuan‑ta'vi ya nuu Su'si ma. Te ni xsia'a ya nuu tee ka ndikin ya ma, te ndaka de ni ka ji'i jaku jaku ndute uva ma.
24 Te jiña'a ya:
―Cha'a kúu niñi sa ja kati ma, sana jin ndani'i ta'vi kua'a xeen ñayii ma. Cha'a kúu in tnu'u jaa tátnuni Su'si ma naxe jin koo va'a ni ji'in ya.
25 Ja ndaa ká'an sa ja masu ko'o‑ka sa ndute uva ya'a chi onde kivi jin koo tutu o nuu tatnuni Su'si ma te jin ko'o o ndute uva jaa ma ―kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma, ni ka'an ya ja Pedro ma, uni jichi ka'an de ja masu jini de ya
(Mt 26:30‑35; Lc 22:31‑34; Jn 13:36‑38)
26 Nuu ni jinu ni ka jita de ji'in ya in yaa, te kuan koo de ji'in ya Yuku Tnu Olivo ma.
27 Jesús ma, jiña'a ya:
―Ndaka ndijin chi ma jin kukanu ini‑ka ña'a ni, te jin xndoo ña'a ni, vaa sukan ká'an tutu ndee tnu'u Su'si ma: “Ka'ni sa tee jito ndikachi ma, te ndaka ndikachi ma, jin kuitenuu ti.”
28 Kovaa sani te ni ndateku sa ma, te koxtnuu sa ki'in sa ñuu Galilea ma, te sana jan koo maa ni ―kúu ya jiña'a ya.
29 Pedro ma, jiña'a de:
―Visi ndaka de na jin xndoo ña'a, kovaa saña chi ña'a ―kúu de jiña'a de.
30 Te Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ja ndaa ká'an sa ja jakuaa vitna, ni ñatuu kana‑ka li'li ma ja ku‑uu jichi ma, te jâ ni ku‑uni jichi ja ká'an ni ja ñatuu jini ña'a ni ―kúu ya jiña'a ya.
31 Kovaa maa de chi jiña'a de:
―Visi na kûu sa ji'in ni, kovaa masu ka'an sa ja ñatuu jini ña'a sa ―kúu de jiña'a de, te ndaka‑ka de ka jiña'a sukan.
Nuu nani Getsemaní ma, ni ja'an Jesús ma ni jikan‑ta'vi ya nuu Su'si ma
(Mt 26:36‑46; Lc 22:39‑46)
32 Sani te ni jan koo de ji'in ya in nuu nani Getsemaní, te Jesús ma, jiña'a ya nuu tee ka ndikin ya ma:
―Jin kunukoo ni ya'a, nani ki'in sa jin kakan‑ta'vi sa nuu Su'si ma ―kúu ya jiña'a ya.
33 Te ni jeka ya Pedro ma, ji'in Santiago ma, ji'in Juan ma, te kuan koo de ji'in ya, te ni keja'a ya kúxii kúnda'vi ini ya,
34 te jiña'a ya de:
―Jini sa ja onde ini anua sa a, kúxii xeen ini i, te ûni kuenda kûu sa kúni sa. Jin kendoo ni ya'a. Másu ko jin ko kusu ni ―kúu ya jiña'a ya.
35 Sani te kua'an‑ka Jesús ma, te ni kujika‑ka ya vala ma, te ni jinkoo jiti ya, te ni jakindeyi ya onde nuu ñu'ú ma, te jikan‑ta'vi ya nuu Su'si ma ja nú kuu, te má kenda ora ndo'o neni ya ma.
36 Te nani jikan‑ta'vi ya ma, te sa'a jiña'a ya:
―Yuva maa sa, ja maa ni chi kuu sa'a ni ndaka, te nú kúni ni, te má ndo'o neni sa. Kovaa má ko kuu sukan kúni maa sa chi kó kuu sukan kúni maa ni ―kúu ya jiña'a ya.
37 Sani te ni ndakokuiñi ya nuu ka iyo de ma, te ni ndani'i ya de ja ka kixi de, te jiña'a ya Pedro ma:
―Simón, ¿kixi ni? ¿Ni ñatuu ni kuu kondito ni visi ja in ora?
38 Jin kondito ni, te jin kakan‑ta'vi ni nuu Su'si ma, sukan‑va'a má ska'an ña'a tachi ma ja jin sa'a ni ja u'vi ma. Ndaka ni chi ka jani va'a ini ni, kovaa yikikuñu ni a chi vita xeen i ―kúu ya jiña'a ya.
39 Te kua'an ya in‑ka jichi kuan kakan‑ta'vi ya nuu Su'si ma. Te suni maa sukan‑ni ni jiña'a ya ma, jiña'a tuku ya.
40 Nuu ni ndakokuiñi ya nuu ka iyo de ma, te ni ndani'i tuku ya de ja ka kixi de. Te ñatuu ka ni'i ini de naxe jin kuña'a de ya, vaa ûni ka ndandesi‑nka nduchinuu de ma, ja jin kusu de ka kuni de.
41 Te nuu ni ndakokuiñi ya ja ku‑uni jichi ma, te jiña'a ya:
―¿Ka yikuu‑ka ndijin ka kixi ni? ¿Ka ndatatu ni? Jâ ni kuu‑ni chi jâ ni kenda ora ja saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a chi jin ke'en‑su'va ña'a i, te jin kunda'a ña'a tee ka ndiso kuechi ma.
42 Jin ndakoo ni, te jín koo o chi jâ ve kuyatni tee ke'en‑su'va ña'a ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka tnii de Jesús ma
(Mt 26:47‑56; Lc 22:47‑53; Jn 18:1‑11)
43 Yikuu‑ka Jesús ma ká'an ya, nuu ni kenda Judas ma, in tee ni yo kuu ndi‑uxi uu tee ni ka yo ndikin ya ma. Te ni kenda de, te ka ndikin tna'a de ji'in kua'a ñayii ka ndiso xeen ma, ka yinda'a i yuchi kúu espada ji'in karroti. Ñayii ya'a ka kuu ñayii ni ka tetniñu tee ka tatnuni nuu sutu ma, ji'in tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ji'in tee ka kuu ja'nu ma.
44 Judas tee ni ke'en‑su'va ya ma, ni wa'a de in seña, te jiña'a de:
―Tna'a tee chitu sa yikinuu de ma, tee yukan kúu de, te jin tnii ni de, te jin ku'ni va'a ni de, te jin koo ni ji'in de ―kúu de jiña'a de.
45 Chukan kúu ja ni jan tu'va de Jesús ma, te jiña'a de:
―Teskua'a ―kúu de jiña'a de.
Te ni chitu de yikinuu ya ma.
46 Sani te ni ka tnii ñayii ma ya, te kuan koo i ji'in ya.
47 Kovaa in tee ndikin ya ma, ni tava de yuchi kúu espada ma, te ni jan ka'nde de in so'o tee jinukuechi nuu tee tátnuni nuu sutu ma.
48 Jesús ma, ni jikan‑tnu'u ya ñayii ma:
―¿Nava'a ve koo ndijin ji'in yuchi kúu espada ji'in karroti, ja jin tnii ña'a ni, kuenda tnu'u ja in kui'na kúu sa?
49 Ndaka kii ni yo iyo sa ne'un ndaka ni ma, ni yo kaxtnu'u sa tnu'u va'a ma ini veñu'u ka'nu ma, te ñatuu ni ka tnii ña'a ni, kovaa sa'a ko kuu, sukan‑va'a ko kuu sukan ká'an tutu ndee tnu'u Su'si ma ―kúu ya jiña'a ya.
50 Ndaka tee ka ndikin ya ma, ni ka jinu de, te ni ka xndoo de maa in‑nka Jesús ma.
51 Kovaa in suchi jaa, ndikin i ya kua'an i, ñutuu i in sa'ma, te ni ka tnii ña'a tee kuan koo ji'in ya ma.
52 Kovaa ni xsiaa i sa'ma i ma, te ni jinu vichi i kua'an i.
Ni jan koo de ji'in Jesús ma nuu tee ka ja'nde tniñu ñayii ñuu judío ma
(Mt 26:57‑68; Lc 22:54‑55, 63‑71; Jn 18:12‑14, 19‑24)
53 Ni jan koo de ji'in Jesús ma nuu tee tátnuni nuu sutu ma, te ni ka ndututu ndaka tee ka tatnuni nuu sutu ma, ji'in tee ka kuu ja'nu ma, ji'in tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma.
54 Pedro ma, ndikin jika de ya onde nuke'e ve'e tee tátnuni nuu sutu ma, te ni jinkoo de nuu ka iyo tee ka jito veñu'u ka'nu ma, te ni kendoo de nduvixi de yu'u ñu'u ma.
55 Tee ka tatnuni nuu sutu ma, ji'in ndaka tee ka ja'nde tniñu ñayii ñuu judío ma, ka nduku de in ja kuu kuiso kuechi Jesús ma, te jin ka'ni de ya. Kovaa ñatuu ni ka ndani'i de na kuechi ya ma.
56 Visi kua'a de ma ka ka'an tnu'u te ñatuu ka ka'an ndaa de sukan ni yo sa'a ya ma, kovaa siin siin‑ka ka ka'an de.
57 Jaku de ni ka ndokuiñi, te ka xtekuechi de ya, te ka jiña'a de:
58 ―Saña chi ni ka jiniso'o sa ja ni ka'an de: “Saña chi kuu ndakana sa veñu'u ka'nu ni ka sa'a ñayii a, te nuu uni kii ma te ndasa'a sa in‑ka, kovaa masu ñayii ma jin ndasa'a”, ni ka'an de ―ka kuu de ka jiña'a de.
59 Kovaa ni a sukan ma, masu nde ka ketna'a ja ka ka'an de ma.
60 Sani te maa tee tatnuni nuu sutu ma, ni ndokuiñi de ne'un ndaka de ma, te ni jikan‑tnu'u de Jesús ma:
―¿Ñatuu nawa ndákone'e ni? ¿Nawa kúu ja ka ka'an ñayii a ja kuu ni a? ―kúu de jiña'a de.
61 Kovaa Jesús ma chi ni jasiyu'u ya, ni ñatuu nawa ni ndakone'e ya nuu tee tátnuni nuu sutu ma. Te maa tee tátnuni nuu sutu ma, ni ndakan‑tnu'u tuku de ya:
―¿Ndijin kúu Cristo Sa'ya Su'si iya iyo ja jin ndachiñu'u o ma? ―kúu de jiña'a de.
62 Te Jesús ma, jiña'a ya:
―Saña kúu. Te ndijin chi jin kuni ni ja saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, kunukoo sa xiñi kua'a Su'si iya kúu sa'a ndaka ma, te kenda kivi ndii sa te jin kuni ni ja ndenda sa nuu viko ka iyo andivi ma ―kúu ya jiña'a ya.
63 Sani te tee tátnuni nuu sutu ma, ni kachi de sa'ma de ma, ja káxtnu'u de ja ni ndakiti xeen ini de, te jiña'a de:
―¿Naku jin nduku‑ka o ñayii jin ndaka'an nawa ni yo sa'a de a?
64 Jâ ni ka jiniso'o ndaka ni ja jâ ni ka'an de tnu'u ja masu játna ini Su'si ma. ¿Naxe ka ka'an ni? ―kúu de jiña'a de nuu ndaka tee ka iyo ma.
Ndaka de ni ka kendoo ini ja iyo kuechi Jesús ma te kuiti kûu ya.
65 Jaku de, ni ka keja'a de ka tusii de ya, te ni ka jasi de in sa'ma nuu ya ma, te ka kani de ya, te ka jiña'a de ya:
―¡Ka'an ni na in ni kani ña'a! ―ka kuu de ka jiña'a de.
Te tee ka jito veñu'u ma, ka wa'a de tikatu yikinuu ya ma.
Ni ka'an Pedro ma ja masu jini de Jesús ma
(Mt 26:69‑75; Lc 22:54‑62; Jn 18:15‑18, 25‑29)
66 Pedro ma, iyo de ichi chii ma, nuke'e tee tátnuni nuu sutu ma. Te ni kenda in ña'a jinukuechi nuu tee tátnuni nuu sutu ma.
67 Ja ni jini ña Pedro ma ja yikuu de nduvixi de yu'u ñu'u ma, te nde'ya ña de, te jiña'a ña:
―Ndijin tna chi ni yo ndikin ni Jesús tee ñuu Nazaret ma vi ―kúu ña jiña'a ña.
68 Te Pedro ma, jiña'a de:
―Masu jini sa tee yukan, te masu jini sa nawa kúu ja ká'an ni a ―kúu de jiña'a de.
Te ni kee de ye'e ke'e ma. Sani te ni kana in li'li ma.
69 Te ña'a jinukuechi nuu tee tátnuni nuu sutu ma, ni jini tuku ña Pedro ma in‑ka jichi, te ni keja'a ña jiña'a ña nuu ndaka‑ka ñayii ka iyo ma:
―Tee ya'a chi in tna'a tee ni ka yo ndikin Jesús ma kúu de ―kúu ña jiña'a ña.
70 Kovaa Pedro ma chi in‑ka jichi ni jiña'a de ja ñatuu jini de Jesús ma.
Te ni kukuee‑ka ma, te ñayii ka iyo yukan, ka jiña'a tuku i Pedro ma:
―Ja ndaa ndija ja ndijin kúu in tna'a tee ni ka yo ndikin tna'a ji'in Jesús ma, vaa in tee ñuu Galilea ma kúu ni ―ka kuu i ka jiña'a i.
71 Sani te Pedro ma, jiña'a de:
―Chúnaa maa sa, nú masu ndija ja ká'an sa ja masu jini sa tee yukan ―kúu de jiña'a de.
72 Te ora yukan‑ni, te ni kana li'li ma ja ku‑uu jichi, te ni ndaka'án Pedro ma ja sa'a ni jiña'a Jesús ma: “Ni ñatuu kana‑ka li'li ma ja ku‑uu jichi ma, te jâ ni kuu uni jichi ja ká'an ni ja ñatuu jini ña'a ni.” Sani te ni keja'a de nda'yu de, ja ndákani ini de.