BÚKÙ TÀ TƗ́DHƗ́//RU YÌZO DHƗ ÀDHYA TÀ ꞌÒLE DHƗ Ɨ 16

Pólò ɨ Sílà be dhɨ ɨ̀ drì Tìmòtéyò lɨ̀zo Gìká nɨ àzí ꞌo

1 Dɨ Pólò ɨ̀ dré tsàzo Dèrúbè na gò, lɨ̀le tsàle Lìsítrà na. Kònàle dhɨ, Yésu nɨ kaꞌìlepi àlo rú be Tìmòtéyò dhɨ tá be. Akódhɨ nda nɨ andre tá Yúdà mvá Yésu nɨ kaꞌìlepi dhɨ ꞌɨ. Dɨ, akódhɨ nɨ atá tá ɨ́na Gìríkì ꞌɨ. 2 Móndyá kaꞌìbhá Lìsítrà le ɨ̀ndɨ̀ Ìkòníyò le dhɨ ɨ̀ adré tá akódhɨ nɨ rú ta dóro. 3 Dɨ Pólò adré tá akódhɨ nɨ le drìle àyɨ vésè atsí na. Ásà dhɨ, dré akódhɨ nɨ ꞌòzo lwàle, Yúdà ànzɨ bvò nda lé dhɨ ɨ̀ kòkaꞌìró akódhɨ be dhɨ bvó. Tàko ko, ɨ̀ nì títí tàle dhɨ, akódhɨ nɨ atá tá Gìríkì ꞌɨ dhɨ be.

4 Dɨ Pólò ɨ̀ adré tá tatsílé bhàandre àlo àlo ɨ ꞌásè, adrélé tà àpóstolò ɨ bhàgo ɨ́be Yèrúsalémà na dhɨ ɨ̀ dré ru yìzo drìá dhɨ kɨ longóbe móndyá kaꞌìbhá dhɨ ɨ dré adrélé ꞌòle.* 5 Dɨ móndyá kaꞌìbhá Èkèlézyà ɨ ꞌásè dhɨ ɨ̀ adré tá ru tɨmbà àyɨ kɨ tà kaꞌìkaꞌì na. Ɨ̀ adré tá kpà lɨzólé lɨ̀le drìdrì kìtú àlo àlo títí ɨ sè.

Màkèdònɨ́yà agó àlo dhɨ zi Pólò lɨ̀le áyɨ bvò na

6 Gò Pólò ɨ atsíàmu nɨ ɨ́be dhɨ ɨ̀ dré lavúzó bvò Fìrìgíyà àdhya ꞌásè ɨ̀ndɨ̀ Gàlàtɨ́yà àdhya ꞌásè. Tàko ko, Tɨrɨ́ Lólo logá tá àyɨ dré Gìká nɨ kúlí longoma bvò Àsɨ́yà àdhya na dhɨ. 7 Ɨ̀ dré tsàzo ànyɨ bvò Mìsíyà àdhya làga dhɨ, ɨ̀ tabhì tá lɨ̀le bvò Bìtìníyà àdhya na ká. Dɨ, Yésu nɨ Tɨrɨ́ dré ɨ́na tà nda nɨ logázó àyɨ dré. 8 Dɨ ɨ̀ dré lavúzó bvò Mìsíyà àdhya ꞌásè, sìle bhàandre rú zìle Trówà dhɨ na, yǐandre mìle. 9 Ngátsi sè dhɨ, ngá dré agázó Pólò mi toróbɨ́ tɨ́nɨ. Nò tá Màkèdònɨ́yà agó àlo dhɨ adréràꞌa áyɨ totó adrélé Pólò nɨ ti lizí: «Mɨ́ azyá Màkèdònɨ́yà le kɨtswálé àma kɨ ledé wà!» 10 Dɨ Pólò kònò ngá nda dre dhɨ, mà dré ndɨrɨ láti ndàzo lɨ̀zo Màkèdònɨ́yà na. Àngyá ko, mà nì tá tàle dhɨ, Gìká zi tá àma lɨ̀le Rúbí Tanɨ longó móndyá kònàle dhɨ ɨ dré dhɨ be.

Lìdíyà kaꞌì Yésu Fìlìpóyì na

11 Dɨ mà dré bwátù dòzo Trówà na, lavúzó pyà tùrù Sàmòtrákè àdhya na. Kìtú bvóá dhɨ sè dhɨ, mà dré tsàzo bhàandre rú zìle Nèyàpólì dhɨ na. 12 Gò mà dré ngàzo kònalésè lɨ̀le bhàandre Fìlìpóyì àdhya na. Fìlìpóyì nda bhàandre kàdrɨ̀ bvò Màkèdònɨ́yà àdhya lé dhɨ kɨ àlo ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ bhàandre móndɨ́ bǐ Rómà ro dhɨ ɨ̀ dré bhà mòzo lána dhɨ ꞌɨ. Gò mà dré adrézó kònàle lókyá be vwàvwà ro tsà.

13 Sàbátù tú dhɨ, mà dré pfòzo bhàandre nda lésè tsàle yǐandre àlo adrélépi dìle dhɨ mìle. Mà adré tá kisùá dhɨ, mà nɨ àrà adrézó tà ta Gìká be dhɨ nɨ kisú kònàle. Dɨ mà dré lɨrɨ́zó adrélé tà ta tòkó ru kɨmóbhá kònàle dhɨ ɨ́be. 14 Àyɨ nda ɨ kòfalé dhɨ, tòkó àlo rú be Lìdíyà angálépi bhàandre Tìyàtírà àdhya lésè dhɨ tá be. Akódhɨ nda tá kɨ́tá làgɨ́ kyàkyà dhɨ kɨ lagɨ́lépi ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ móndɨ́ adrélépi Gìká nɨ ro dhɨ ꞌɨ. Dɨ dré tá adréràꞌa Pólò nɨ yi dhɨ ꞌá dhɨ, Mírì dré akódhɨ nɨ togó ꞌòzo atsálé àtsɨ ró tà Pólò dré tàle dhɨ kɨ kaꞌì. 15 Dɨ akódhɨ ɨ móndyá títí akódhɨ nɨ dzó lésè dhɨ ɨ́be dhɨ ɨ̀ dré bàtísimò dòzo. Dré àma kɨ ti lizízó tàzoá dhɨ: «Mɨ̀ kàdré áma no Mírì Yésu nɨ kaꞌìlepi ró bàti dhɨ, mɨ̀ kàlɨ̀ adrélé áma dzó lé wà.» Dɨ kàsé àma kɨ togó tà tàndɨ ró dre dhɨ, mà dré kaꞌìzoá.

À bhe Pólò ɨ Sílà be bǎdzó na

16 Kìtú àlo, mà dré tá adréràꞌa lɨ̀le àrà adrézó tà ta Gìká be dhɨ na dhɨ ꞌá dhɨ, mà kisú tá ru mvátòkó àlo màrábà ro dhɨ be. Akódhɨ nda tá tɨrɨ́ kònzɨ ɨ́be ɨ́ léna gò, adrézó tà adrébhá alɨ̀le dhɨ kɨ longó móndɨ́ ɨ dré rìnyí nɨ sè. Akódhɨ nɨ líyí ɨ̀ adré tá làfa kisú bǐ akódhɨ sè. 17 Dɨ akódhɨ dré ngàzo adrélé àma kɨ lebè Pólò be, loyóába dhɨ: «Àgo kònɨ ɨ màrábà Gìká kurú na bhù na dhɨ àdhya ꞌɨ! Ɨ̀ adré láti adrézó adrɨ́lé ásà dhɨ nɨ tadhá àmɨ dré!» 18 Adré tá ꞌòá kònɨ̀nɨ kìtú be bǐ. Dɨ, kùdù nɨ na dhɨ, Pólò nɨ togó dré aswázó gò, dré áyɨ alázó tàá tɨrɨ́ kònzɨ nda dré dhɨ: «Yésu Krísto nɨ rú sè dhɨ, má adré tàá mɨ́ dri dhɨ, mɨ́ pfò mvátòkó kònɨ̀dhɨ lésè!» Gbǎ lókyá nda sè dhɨ, tɨrɨ́ nda dré pfòzo lásà.

19 Dɨ mvátòkó nda nɨ líyí ɨ̀ kònò tà ɨ̀ dré tá adrézó mì bha làfa kisúzó ásà dhɨ abɨ́ dre dhɨ dre dhɨ, ɨ̀ dré Pólò kɨ rùzo sèle Sílà be, lɨ̀zo àyɨ ɨ́be bhàandre nda nɨ kàdrɨ̀ ɨ kandrá ngá lagɨ́rà na. 20 Ɨ̀ kòtsa àyɨ nda ɨ kandrá dre dhɨ, ɨ̀ dré tàzoá dhɨ: «Dhya Yúdà ànzɨ ró kònɨ ɨ̀ adré àma kɨ bhàandre nɨ ꞌa tɨfɨ́! 21 Tàko ko, ɨ̀ adré àyɨkya labhɨ logálé àma Rómà ro dhɨ ɨ dré dhɨ kɨ tadhá. Kɨtswá mà dré labhɨ nda kɨ kaꞌìzo, adrézó kpà ꞌòá ko.»

22 Gò móndɨ́ zyandre dhɨ ɨ̀ dré kpà ru amúzó àyɨ ɨ́be Pólò ɨ rú Sílà be. Dɨ bhàandre nɨ kàdrɨ̀ nda ɨ̀ dré àyɨ kɨ kɨ́tá ꞌòzo tuvùle àyɨ rúsè, gò àyɨ kɨ ꞌòzo bhwàle fa sè. 23 À kòbhwà àyɨ tà tàndɨ ró dre dhɨ, àyɨ kɨ bhèzo bǎdzó na. Gò lazízóá bǎdzó nda nɨ lɨkɨ́lépi dri dhɨ, kàdré àyɨ kɨ lɨkɨ́ dóro. 24 Akódhɨ kòyi kúlí nda dre dhɨ, dré àyɨ kɨ bhàzo bǎdzó nda nɨ ꞌa kɨ̀le twá dhɨ na, àyɨ kɨ pá ꞌòzo kɨtsɨ́lé fa kólòngbó sè.

25 Ànyɨ́ànyɨ ngátsi kɨ́tógá sè dhɨ, Pólò ɨ Sílà be dhɨ ɨ̀ adré tá tà ta Gìká be, adrézó longó ngo akódhɨ nɨ rú bhàzo kùle. Dhya àruka títí ꞌɨ̀le bǎdzó nda lé dhɨ ɨ̀ adré tá àyɨ kɨ yi. 26 Gbǎ kòdhwa, kàdíkàdi kàdrɨ̀ dhɨ dré bvò kosézó, bǎdzó nda nɨ pá kɨzɨ́zó rìnyí sè. Dɨ bǎdzó nɨ ti ɨ̀ dré títí ru tinzìzo gò, dhya títí ꞌɨ̀le nda kɨ nyɨ̀rɨ̀ dré tɨkɨ́zó adàle àyɨ rúsè. 27 Dɨ bǎdzó lɨkɨ́lépi nda kòlaró bǎdzó ti kɨ no ngbo dre dhɨ, dré áyɨ sápɨ́ asézó kɨtswázó áyɨ pfu dràle. Àngyá ko, adré tá ɨ́na kisùá dhɨ, dhya ꞌɨ̀le nda ɨ̀ lapá títí dre. 28 Dɨ, Pólò dré kúlí yòzo rìnyí sè, tàzoá dhɨ: «Mɨ́ ꞌo mɨ kònzɨ ko! Àma títí be kònɨ̀dhɨ!» 29 Dɨ bǎdzó lɨkɨ́lépi nda dré àtsɨ́ zìzo gò, dré arázó afɨ́lé bǎdzó ꞌa kɨ̀le twá nda lé, adhélé lyabe tirì dré Pólò ɨ kandrá Sílà be. 30 Dré àyɨ kɨ drìzo pfòzo àyɨ ɨ́be kɨvɨ̀ na gò, lizízóá àyɨ tí dhɨ: «Atálágó ɨ, lè má kòꞌo àdho tà kòdhya kɨtswázó adrɨ́lé dhɨ?» 31 Ɨ̀ logó drá dhɨ: «Àmɨ móndyá títí ámɨ dzó lésè dhɨ ɨ́be dhɨ ɨ, mɨ̀ kòkaꞌì Mírì Yésu gò, mɨ̀ kàdrɨ́ró.» 32 Gò ɨ̀ dré Mírì nɨ kúlí longózó àyɨ dré, móndyá títí akódhɨ nɨ dzó lésè dhɨ ɨ́be. 33 Dɨ ngátsi nda sè dhɨ, bǎdzó lɨkɨ́lépi nda dré àyɨ kɨ drìzo lɨ̀zo àyɨ kɨ làzɨ́ dzɨ gò, gbǎ lókyá nda sè dhɨ, ɨ̀ dré bàtísimò dòzo móndyá títí nɨ ɨ́be. 34 Dré Pólò kɨ drìzo fɨ̀zo àyɨ ɨ́be áyɨ dzó na, mányàngá fèzo àyɨ dré nyàle. Dɨ akódhɨ ɨ móndyá títí nɨ ɨ́be dhɨ, ɨ̀ dré gàzo arɨ́ sè bǐ, ɨ̀ dré Gìká nɨ kaꞌìle dhɨ sè.

35 Ngá kòwa dre dhɨ, bhàandre nɨ kàdrɨ̀ nda ɨ̀ dré pòlísì kɨ mùzo tàá bǎdzó lɨkɨ́lépi nda dré dhɨ: «Mɨ́ trɨ̀ àgo kòdhɨ ɨ lɨ̀le.» 36 Dɨ bǎdzó lɨkɨ́lépi nda dré tàzoá Pólò dré dhɨ: «Bhàandre nɨ kàdrɨ̀ ɨ̀ amù kúlí tàá dhɨ, à kòtrɨ̀ àmɨ lɨ̀le. Mɨ̀ nɨ dɨ kɨtswá pfòle lɨ̀le togó be kɨ̀drɨ́kɨ̀drɨ.» 37 Dɨ, Pólò dré ɨ́na tàzoá pòlísì nda ɨ dré dhɨ: «Ɨ̀ ꞌo tá àma bhwàle móndyá títí ɨ kandrá àma kɨ tàbvó ta àko ró gò, àma kɨ ꞌòzo bhèle bǎdzó na, tágba má dré adrézó móndɨ́ Rómà ro dhɨ ꞌɨ dhɨ.† Dɨ nyànomvá dhɨ, ɨ̀ adré àyɨkya àma kɨ le tayɨ́lé lùzu ró? Tàdzí ko! Àyɨ kɨ tàndɨ ɨ̀ kàlɨ̀ àma kɨ trɨ dhɨ àyɨ!»

38 Gò pòlísì nda ɨ̀ dré gòzo kúlí nda kɨ longó bhàandre nɨ kàdrɨ̀ nda ɨ dré. Àyɨ nda ɨ̀ kòyi, Pólò ɨ Sílà be dhɨ ɨ tá móndɨ́ Rómà ro dhɨ ꞌɨ dhɨ dre dhɨ, tirì dré àyɨ kɨ ꞌòzo. 39 Dɨ ɨ̀ dré alɨ̀zo Pólò kɨ togó tɨndrɨ̀, àyɨ kɨ drìzo pfòzo àyɨ ɨ́be kɨvɨ̀ na gò, àyɨ kɨ ti lizízó ɨ̀ kòtayɨ́ró àyɨ kɨ bhàandre lɨ̀zo. 40 Dɨ Pólò ɨ Sílà be dhɨ ɨ̀ kàpfò bǎdzó lésè dre dhɨ, ɨ̀ dré gòzo lɨ̀le Lìdíyà bhàna. Kònàle dhɨ, ɨ̀ dré ru kɨmózó móndyá kaꞌìbhá dhɨ ɨ́be, àyɨ kɨ tɨmbàzo àyɨ kɨ tà kaꞌìkaꞌì na gò, ɨ̀ dré àyɨ kɨ tayɨ́zó lɨ̀zo.

*16:4 16:4 À kònò Tà ꞌòle dhɨ ɨ 15:23-29.

†16:37 16:37 Rómà kɨ tòlɨ́ adré tá móndɨ́ Rómà ro dhɨ kɨ bhwàma logá. Kàdré Pólò nɨ tà adrézó móndɨ́ Rómà ro dhɨ sè dhɨ, à kònò Tà ꞌòle dhɨ ɨ 22:25-29; 23:27.