8
कर ये़सुःन् जैतुन कोःक्‍माओ पेरो॥
चागे़राम्‍मा मे़न्‍छुमाॽइन्
हे़क्‍क्‍याङ् कुदाःन्‍दिक्‍मा खाओःत्ते़नुमे़ःन्‍ने खुने़ॽ माङ्‌हिम्‍मो त्‍ये़॥ हे़क्‍क्‍याङ् खे़प्‍मो मनाहाॽ चुम्‍मा मे़हेःक्‍ते़आङ् खुने़ॽ युङ्‌सिङ्‌ङाङ् खे़ङ्‌हाॽ निसाम् हुॽमा हेःक्‍तुसि॥ हे़क्‍क्‍याङ् साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽ नु फरिसिहाॽरे़ चाराम्‍मा याःम्‍बक् चोगुर पत्‍छे़ल्‍ले़ मे़दे़म्‍सुमा मे़न्‍छुमाॽधिक् खे़प्‍मो मे़दारुआङ् मनालुप्‍हाॽरे़ खुनिॽ तगि मे़ये़प्‍सु॥
खे़ङ्‌हाॽरे़ ये़सुःन् सेःन्‍मे़दोसु, “सिक्‍साम्‍बे, कन् मे़न्‍छुमाॽइन् चाराम्‍मा याःम्‍बक् चोगे़र पत्‍छे़ल्‍ले़ए मे़दे़म्‍सुआङ् तारुम्‍बे़बारो॥ साम्‌योथिम् साप्‍लाओ मोसाःल्‍ले़ग अक्‍तङ्‌मा मे़न्‍छुमाॽइन् लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍मा से़प्‍मा फाॽआङ् इङ्‌जाःङ् पिरिगे़आङ् वाॽरो, कर खे़ने़ॽग थे याप्‍मि के़मे़प्‍पे?”* साम्‌योथिम् इङ्‌जाःङ्‌ङो अक्‍तङ्‌मा मे़न्‍छुमाॽइन् हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽनु फे़न्‌याःम्‍बक् के़जोःक्‍पा मनाःन्‍नाङ् लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍मा से़प्‍मा थिम् वये़ (ले़बि २०.१०, साम्‌योथिम् इङ्‌जाःङ् २२.२२-२४)॥
खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ पाःन्‍नो थाःमाआङ् कुदक्‍ले़ङ्‌वाओबा पाःन्‍निन् खोःमा फाॽआङ् कन् सेःन्‍मे़दोसुआङ् वये़, कर ये़सुःन् थुःङ्‌सिङ्‌ङाङ् खाम्‍बाङ्‌ङो थेधेइ कुहुक्‍चोःल्‍ले़ साप्‍तुर युङे़॥* यहुदि लाम्‍लोःबाहाॽरे़ ये़सुःन् पाःन्‍नो थाःमा फाॽआङ् निङ्‌वाॽ मे़इःत्तुआङ् वये़॥ ये़सुरे़ लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍ते़म्‍मे़ॽ पाःत्तुने़ फाॽग्र रोमि थिम्‍मिल्‍ले़ कुदक्‍ले़ङ्‌वा पोःङ्, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ रोमि हाङ्‌युक्‍पाहाॽनुःल्‍ले़ वेॽ आत्तिल्‍ले़आङ् से़प्‍मा खुम्‍दिङ् पिमा युक् मे़ङ्‌गत्तुन्‌, हे़क्‍क्‍याङ् लुङ्‌ङिल्‍ले़ मे़ले़प्‍ते़म्‍मिन्‍ने़ॽ पाःत्तुने़ फाॽग्र मोसारे़ कुदक्‍ले़ङ्‌वा पाःङ्‌बा वये़॥ खे़ङ्‌हाॽरे़ ए़त्‍ले़ङ् सेःन्‍मे़दोसुबाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खुने़ॽ पोगे़आङ् खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “खिनिॽओ आल्‍लो थारिक् लायो मे़न्‍जोःक्‍के के़वाॽबा हाःत् वाॽ? हाराॽ बा खे़ल्‍ले़ए के़रे़क्‍नुःल्‍ले़ तगि कन् मे़न्‍छुमाॽइन् लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍तुररो॥” खुने़ॽ याम्‍मो अःक्‍खुम् फन्‍छिङ्‌ङाङ् खाम्‍बाङ्‌ङो साप्‍मा हेःक्‍तुरो॥
कन् पाःन्‍निन् मे़घे़प्‍सुआङ् के़रे़क्‍नुःल्‍ले़ तगि तुम्‍भाक्‍सा हे़क्‍क्‍याङ् खे़न्‍नाङ् योबाहाॽ थिक् थिक् लॽरिक् पेःक्‍मा मे़हेःक्‍ते़रो॥ हे़क्‍क्‍याङ् खे़प्‍मो ये़सुःन् नु खे़न् मे़न्‍छुमाॽइन्‍लक् याःक्‍ते़त्‍छिरो॥ 10 हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुःन् पोगे़आङ् खे़न् सेःन्‍दोसु “मामुए, खे़ने़ॽ पाःन् के़धिक्‍पाहाॽ आत्ति मे़बेबे? हाःत्‍ले़आङ् खे़ने़ॽ पाःन् के़न्‍धिक्‍ते़न्‍बि?”
11 खे़न् मे़न्‍छुमाॽइल्‍ले़ नोगप् पिरु, “होःप्‍लो, आदाङ्‌बे!”
हे़क्‍केःल्‍ले़ ये़सुरे़आङ् मे़त्तु, “इङ्‌गाॽआङ् मे़धिक्‍ने़न्‍लो॥ पेगे़ॽओ, कर याम्‍मो आप्‍फाल्‍ले़आङ् लायो मे़जोगे़न्‍ने़ॽओ॥”))
ये़सुःङ्‌ग इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोबा ओःत्तिरो
12 हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुरे़ याम्‍मो मनाहाॽ मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽ इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोबा ओःत्तिआरो॥ हाःत्‍ले़ इङ्‌गाॽ नसाःन् चोःक्‍का खे़न्‍नु हिङ्‌मन् के़बिबा ओःत्तिःन् वाॽ हे़क्‍क्‍याङ् आप्‍फाल्‍ले़आङ् खे़न् खादाम्‍मो लाङ्‌घेःक्‍मा मे़बोःङ्‌ने़ल्‍लो॥”
13 फरिसिहाॽरे़ खुने़ॽ मे़मे़त्तु, “खे़ने़ॽग आबाङे के़याःम्‍बेओ के़बाःत्तुॽरो हे़क्‍क्‍याङ् के़बाःत्तुबा पाःन्‍हाॽग से़क्‍खा मे़ःन्‍लो॥”
14 ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽ आबाःन्‍हाॽ आबाङे पाःत्तुङ्‌साङ् खे़न् से़क्‍खाएरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽ आत्तोलाम् त्‍याङ्‌ङाङ् आत्तान् पेःक्‍कार पत्ता खे़न् नुःरिक्‍काङ् निःसुङ्‌लो कर खिनिॽग इङ्‌गाॽ आत्तोलाम् त्‍याङ्‌बा हे़क्‍क्‍याङ् आत्तो पेःक्‍कार पत्ता खे़न् थेआङ् के़न्‍निःसुम्‍मिन्‍लो॥ 15 खिनिॽग मे़न्‍छाम् थिम् कुइसिःक्‍के खासे़न् के़लोःन्‍दिॽरो, कर इङ्‌गाॽग आत्तिल्‍ले़न्‍नाङ् खासे़न् मे़जोगुङ्‌ङिन्‍लो॥ 16 कर इङ्‌गाॽ खासे़न् चोगुङ्‌ने़ फाॽग्र आघासे़न्‍निन् से़क्‍खाए पोःङ्‌लो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽरक् होःप्‍पारो॥ इङ्‌गाॽनुग याप्‍मि के़बाङ्‌बा पानुदिङ् आम्‍बाआङ् वाॽरो॥ 17 खिनिॽ साम्‌योथिम्‍मो ने़प्‍फु मनाहाॽरे़ थिक् पाःन्‍नो तङ्‌सिआङ् तोःन्‍दि पिसुने़ फाॽग्र खे़न् तोःन्‍दिन् से़क्‍खाए पोःङ्‌लो लॽरिक् साप्‍ते़आङ् पत्‍लो॥* साम्‌योथिम् इङ्‌जाःङ् १९.१५ 18 इङ्‌गाॽ आयाःम्‍बेओ तोःन्‍दि पिरुङ्‌लो, हे़क्‍क्‍याङ् याप्‍मि के़बाङ्‌बा पानुदिङ् आम्‍बारे़आङ् आयाःम्‍बेओ तोःन्‍दि पिरुरो॥”
19 खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ सेःन्‍मे़दोसु, “खे़ने़ॽ के़बाःत्तुर के़ने़बा पानुदिङ् के़म्‍बाग आत्तो वाॽबे?”
ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ नोगप् पिरुसि, “खिनिॽग इङ्‌गाॽ याप्‍मि कुसिङ् के़न्‍निःत्तिन् हे़क्‍क्‍याङ् पानुदिङ् आम्‍बाआङ् कुसिङ् के़न्‍निःत्तुम्‍मिन्‍लो॥ इङ्‌गाॽ याप्‍मि कुसिङ् के़निःत्तिल्‍ले़ग आम्‍बाआङ् कुसिङ् के़निःत्तुम्‍बामे़न्‍लो॥”
20 ये़सुरे़ कन् पाःन्‍हाॽ माङ्‌हिम्‍मो हुक्‍सोयाङ् याक्‍मनाबादे़न्‍निल्‍ले़ कुबेसाङ् निसाम् हुॽरुसिर पत्‍छे़ल्‍ले़ पाःत्तुबारो, कर खुने़ॽग आत्तिन्‍हाॽरे़आङ् मे़न्‍दे़म्‍सुन्‍लो थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खुने़ॽ कुये़म् मे़न्‍दाए वये़रो॥
ये़सुरे़ कुयाःम्‍बेओ कुसिङ् मे़न्‍निःत्तुन्
21 याङ्‌सि ये़सुरे़ याम्‍मो खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽग पेःक्‍काआङ् खिनिॽ याप्‍मि के़गोःत्तिॽरो॥ हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ आबाङे लायोओ के़स्‍ये़ॽइरो॥ इङ्‌गाॽ पेःक्‍काबा तेन्‍नो खिनिॽ ताःमा के़न्‍छुक्‍तिन्‍लो॥” 22 हे़क्‍केःल्‍ले़ यहुदि लाम्‍लोःबाहाॽ सेःन्‍मे़दोःसिङ्, “ये़सुःन् आबाङे से़त्‍छिङ्‌बाबि? खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ इङ्‌गाॽ पेःक्‍काबा तेन्‍नो ताःमा के़न्‍छुक्‍तिन्‍लो फाॽआङ् पाःत्तुबाबि?”
23 खुने़ॽ याम्‍मो मे़त्तुसि, “खिनिॽग बा कॽयोबानिङ्‌लो, कर इङ्‌गाॽ थोलाम्‍बाआरो॥ खिनिॽग इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोबानिङ्‌लो कर इङ्‌गाॽग मे़ःन्‍नाॽरो॥ 24 खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खिनिॽ आबाङे लायोहाॽओ के़स्‍ये़ॽइरो फाॽआङ् मे़त्‍निङ्‌बारो॥ इङ्‌गाॽ हाःत्‍आ* लाम्‍दिःक्‌३.१४ ओ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमिङ्‌ङिन् “इङ्‌गाॽ खुने़ॽआ” लॽरिक् पाःत्तुरो॥ फाॽआङ् मे़त्‍निङ्‌बान् खिनिॽ नसाःन् के़न्‍जोगुम्‍मिन्‍निल्‍ले़ग खिनिॽ से़क्‍खाए आबाङे लायोहाॽओ के़स्‍ये़ॽइ॥”
25 खे़ङ्‌हाॽरे़ सेःन्‍मे़दोसु, “हे़क्‍केःल्‍ले़ खे़ने़ॽ हाःत्‍ने़बे?”
ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ नोगप् पिरुसि, “इङ्‌गाॽ हाःत्‍आ फाॽआङ् तगिनुए मे़त्‍निङ्‌ल वाॽआबान्‍ने खुने़ॽआरो॥ 26 इङ्‌गाॽग खिनिॽ तक्‍ले़ङ्‌वाओ यरिक् पाःप्‍मा नु खिनिॽ फे़ःक्‍मा पाःन् कत्तुङ्‌लो॥ कर इङ्‌गाॽ याप्‍मि के़बाङ्‌बान् से़क्‍खाए चोःक्‍लो हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽलाम् खे़प्‍सुङ्‌बा पाःन्‍निन्‍लक् इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोबाहाॽ मे़त्तुङ्‌सिङ्‌लो॥”
27 ये़सुरे़ पानुदिङ् कुम्‍बा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुयाःम्‍बेओ पाःत्तुबा फाॽआङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ कुसिङ् मे़न्‍निःत्तुन्‍लो॥ 28 खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “खिनिॽ मे़न्‍छाम्‍साःन् थाःङ् के़बक्‍खुम्‍मिल्‍ले़ इङ्‌गाॽ हाःत्‍आ फाॽआङ् निङ्‌वाॽ के़घोःसुम्‍लो हे़क्‍क्‍याङ् इङ्‌गाॽ आबाङे मे़बाःत्तान् कर इङ्‌गाॽ पानुदिङ् पाःल्‍ले़ हुॽराङ्‌बा पाःन्‍लक् पाःत्ता फाॽआङ् निङ्‌वाॽ के़घोःसुम्‍लो॥ 29 इङ्‌गाॽ याप्‍मि के़बाङ्‌बाङ्‌ग सदादिङ् इङ्‌गाॽनु वाॽरो॥ खुने़ॽग आप्‍फाल्‍ले़आङ् इङ्‌गाॽ एःक् मे़ल्‍ले़त्ते वाॽरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽ सदादिङ् कुनिङ्‌वाॽ के़दाःबा याःम्‍बक् चोगुङ्‌लो॥ 30 खुने़ॽ अक्‍खेलॽरिक् पाःत्तुल्‍ले़ यरिक् मनाहाॽरे़ खुने़ॽओ नसाःन् मे़जोगुरो॥”
अब्राहाम्‍मिल्‍ले़ कुमुॽइदाङ्‌सा
31 ये़सुरे़ खुने़ॽओ नसाःन् के़जोःक्‍पा यहुदिहाॽ मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्, इङ्‌गाॽ पाःत्तुङ्‌बा पाःन्‍हाॽओ चक्‍मे़ल्‍लॽए के़बत्‍छिॽने़ फाॽग्र से़क्‍खाए आहुॽसाम्‍बा के़बोःक्‍खिॽरो॥
32 हे़क्‍क्‍याङ् से़क्‍खाःन् कुसिङ् के़निःत्तुम्‍माङ् से़क्‍खाःल्‍ले़ चोःक्‌युम्‍भो के़बिरिॽरो॥”
33 खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ नोगप् मे़बिरु, “आनिगे़ग अब्राहामरे़ कुमुॽइदाङ्‌सासिगे़रो॥ हे़क्‍क्‍याङ् आप्‍फाल्‍ले़आङ् आत्तिल्‍ले़न्‍नाङ् कुयोःक्‍पा मे़म्‍बोःङ्‌ङे वयिगे़रो॥ हे़क्‍केःल्‍ले़ आक्‍खेलॽरिक् चोःक्‌युम्‍भो के़घोःसुम् लॽरिक् याप्‍मि के़मे़प्‍पाबे?”
34 ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ नोगप् पिरुसि, “इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्‌लो, हाःत्‍ले़ लायो चोगुॽ, खे़ङ्‌ग लायोरे़ कुयोःक्‍पा पोःङ्‌लो॥ 35 आल्‍ल योःक्‍पाङ्‌ग सदादिङ् हिम्सयङ्‌ङोबा मे़ःन्‍लो, कर साःङ्‌ग सदादिङ् हिम्‍सयङ्‌ङोबारो॥
36 खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुसाःल्‍ले़ चोःक्‌युम्‍भो के़जोगिने़ फाॽग्र से़क्‍खाए खिनिॽ चोःक्‌युम्‍भो के़बोःक्‍खिॽरो॥ 37 खिनिॽग अब्राहामरे़ कुमुॽइदाङ्‌सानिङ् फाॽआङ् निःसुङ्‌लो, हे़क्‍केसाङ् याप्‍मि से़प्‍मा के़गोःत्तिॽरो थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽ हुॽनिङ्‌बा निसाम्‍मिन् खिनिॽ निङ्‌वाॽओ युङ्‌मा के़न्‍दे़न्‍दिन्‍लो॥ 38 इङ्‌गाॽग पानुदिङ् आम्‍बानु वयाङ्‌ङिल्‍ले़ निःसुङ्‌बा पाःन्‍हाॽए पाःत्तुङ्‌लो, कर खिनिॽग खिनिॽ पाःलाम् के़घे़प्‍सुम्‍बान्‍लक् के़जोगुम्‍लो॥”
39 खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ नोगप् मे़बिरु, “आनिगे़ पानुदिङ् पाःङ्‌ग अब्राहाम्‍मिन्‍नेरो॥”
हे़क्‍केःल्‍ले़ ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “खिनिॽ अब्राहामरे़ कुस्‍साः के़वयिल्‍ले़ग अब्राहामरे़ चोगुबा कुइसिःक्‍के के़जोगुम्‍लो॥ 40 इङ्‌गाॽग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌लाम् खे़प्‍सुङ्‌बा से़क्‍खाःन्‍ने खिनिॽ मे़त्‍निङ्‌लो, कर खिनिॽग याप्‍मि से़प्‍मा के़गोःत्तिॽरो॥ अब्राहामरे़ग हे़क्‍के मे़जोगुन्‍लो॥ 41 खिनिॽ आबाङे पाःल्‍ले़ चोगुबा याःम्‍बक्‍हाॽए खिनिॽ के़जोगुम्‍ल के़वयिॽरो॥”
खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ मे़मे़त्तु, “आनिगे़ खोॽसासिगे़ग मे़ःन्‍लो! निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन्‍ने आनिगे़ पानुदिङ् पाःरो॥”
42 ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ नोगप् पिरुसि, “से़क्‍खाए निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् खिनिॽ पा वये़ल्‍ले़ग इङ्‌गाॽ याप्‍मि मिःम्‍जि के़मे़त्तिमे़न्, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌लाम् त्‍याङ्‌बारो, इङ्‌गाॽ आबाङे त्‍याङ्‌बा मे़ःन्‍लो कर खुने़ॽ इङ्‌गाॽ पाङ्‌घाङ्‌बारो॥ 43 इङ्‌गाॽ पाःत्तुङ्‌बा पाःन्‍निन् थेआङ् कुसिङ् के़न्‍निःत्तुम्‍मिम्‍बाबे? थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽ आबाःन्‍जाक्‍किन् खे़म्‍मा के़न्‍छुक्‍तुम्‍मिन्‍लो॥ 44 खिनिॽ पाःङ्‌ग माफे़न्‍साम्‍लो हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ हे़क्‍केए चोःक्‍मा खिनिॽ सिराॽ थाङ्‌लो॥ खे़ङ्‌ग तोलिङ्‌सोमुआङ्धोए मे़न्‍छाम् याप्‍मि के़से़प्‍पा वये़॥ खे़ल्‍ले़ से़क्‍खाःन् चिःत्तुॽरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ से़क्‍खाःन् खुने़ॽओ होःप्‍लो॥ खुने़ॽ ताप्‍फे़ःम्‍बा कुसुत्‍नाःन् कुइसिःक्‍के इङ्‌ले़क् पाःत्‍लो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खुने़ॽग इङ्‌ले़क् के़बाःप्‍पा हे़क्‍क्‍याङ् इङ्‌ले़क्‍के पाःन्‍हाॽरे़ कुम्‍बारो॥ 45 इङ्‌गाॽ से़क्‍खाःन् मे़त्‍निङ्‌साङ् खिनिॽ नसाःन् के़न्‍जोगुम्‍मिन्‍लो! 46 खिनिॽओ आत्तिल्‍ले़ इङ्‌गाॽ लायोबा मे़प्‍मा सुक्‍काबे? इङ्‌गाॽ से़क्‍खा पाःन् मे़त्‍निङ्‌साङ् थेआङ् खिनिॽ नसाःन् के़न्‍जोगुम्‍मिम्‍बाबे? 47 निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमनाहाॽरे़ खुने़ॽ पाःत्तुबा पाःन्‍निन् मे़घे़प्‍सुॽरो॥ खिनिॽग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमना मे़ःन्‍निङ्‌लो, खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ए खिनिॽ कुबाःन्‍निन् के़ङ्‌घे़प्‍सुम्‍मिन्‍लो॥”
ये़सुःन् अब्राहाम्‍मिन्‍नुःल्‍ले़ यम्‍बा
48 यहुदिहाॽरे़ ये़सुःन् नोगप् मे़बिरु, “खे़ने़ॽ सामरि सुवाङ्‌बाने़ हे़क्‍क्‍याङ् खे़ने़ॽ फे़न्‍साम्‍मिल्‍ले़ के़दरे़आङ् वाॽ फाॽआङ् आनिगे़ पाःत्तुम्‍बे़बा पाःन्‍निन् से़क्‍खाएरो॥”
49 ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽग फे़न्‍साम्‍मिल्‍ले़ मे़न्‌याङ्‌ङे वाॽआरो॥ इङ्‌गाॽ पानुदिङ् आम्‍बाःन् मिङ्‌सो इङ्‌धाःङ् पिरुङ्, कर खिनिॽग इङ्‌गाॽ इङ्‌धाःङ् याप्‍मि के़म्‍बिरिन्‍लो॥ 50 इङ्‌गाॽग आप्‍फेःक् आमिमिदिङ्‌ङिन् मे़गोःत्तुङ्‌ङिन्, कर निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ आमिमिदिङ्‌ङिन् कोःत्तुॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽए खासे़न्‍लोःम्‍बारो॥ 51 इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्, आत्तिल्‍ले़ आनिसाम्‍मिन् इःत्तु नाःत्तुॽ, खे़न् आप्‍फाल्‍ले़आङ् मे़सिःने़न्‍लो॥”
52 हे़क्‍केःल्‍ले़ यहुदिहाॽरे़ खुने़ॽ मे़मे़त्तु, “आल्‍ल खे़ने़ॽ से़क्‍खाए फे़न्‍साम्‍मिल्‍ले़ के़याङ्‌घे़आङ् के़वाॽ के़लॽबान् कुसिङ् निःत्तुम्‍बे़रो॥ थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ अब्राहाम्‍मिन् नु माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽ काक् मे़स्‍ये़ मे़घे़रे़, कर खे़ने़ॽ, आत्तिल्‍ले़ इङ्‌गाॽ आनिसाम्‍मिन् इःत्तु नाःत्तुॽ, खे़न् आप्‍फाल्‍ले़आङ् मे़सिःने़न्‍लो लॽरिक् के़बाःत्तुॽरो॥ 53 खे़ने़ॽ आनिगे़ सुधे़बा ताक्‍थे़बा अब्राहाम्‍मिन्‍नुःल्‍ले़आङ् यम्‍बाने़बि? खुने़ॽग स्‍ये़ हे़क्‍क्‍याङ् काक् माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽआङ् मे़स्‍ये़रो॥ खे़ने़ॽग आबाङे हाःत्‍आ के़लॽबे?”
54 ये़सुरे़ नोगप् पिरुसि, “इङ्‌गाॽ आबाङे चम्‍सिङ्‌ङाने़ फाॽग्र खे़ङ्‌ग थेआङ् मे़ःन्‍लो, कर खिनिॽ आनिगे़ निङ्‌वाॽफुमाङ् के़मे़त्तुम्‍बा पानुदिङ् आम्‍बारे़ए इङ्‌गाॽ आमिमिदिङ् चोगुॽरो॥ 55 खिनिॽग खुने़ॽ कुसिङ् के़न्‍निःत्तुम्‍मिन्‍छाङ् इङ्‌गाॽ खुने़ॽ कुसिङ् निःत्तुङ्‌लो॥ इङ्‌गाॽ खुने़ॽ कुसिङ् मे़निःत्तुङ्‌ङिन् लॽरिक् पाःत्तुङ्‌ने़ फाॽग्र खिनिॽ हे़क्‍केए इङ्‌गाॽ इङ्‌ले़क्‍के पोःङ्‌ङारो, कर इङ्‌गाॽ खुने़ॽ कुसिङ् निःत्तुङ्‌ङाङ् कुबाःन्‍जाक्‍किन् इःत्तुङ् नाःत्तुङ्‌लो॥ 56 खिनिॽ सुधे़बा ताक्‍थे़बा अब्राहामरे़आङ् कन् आदाःमा ये़म्‍मिन् ओमे़प्‍मा फाॽआङ् साॽरिक् कुसिक् समे़आङ् वये़॥ हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् ये़न्‍निन् निःसुआङ् सःत्ते़रो॥”
57 यहुदिहाॽरे़ खुने़ॽ मे़मे़त्तु, “खे़ने़ॽग तङ्‌बे ङागिप्‍पाङ् (५०) मे़ङ्‌गे़त्ते के़वाॽ हे़क्‍केःल्‍ले़ आक्‍खेलॽरिक् अब्राहाम्‍मिन् के़निःसुआङ् के़वाॽबे?”
58 ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “हे़क्‍केःल्‍ले़ इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्‌लो, अब्राहाम्‍मिन् सावाःन्‍छिङ्‌मानुःल्‍ले़ तगिआङ्धोए इङ्‌गाॽ वाॽआरो॥” 59 हे़क्‍के पाःत्तुल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ ले़प्‍मा से़प्‍मा फाॽआङ् लुङ् मे़घप्‍सु,* ये़सुरे़ कुबाःन्‍लाम् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌आ फाॽआङ् पाःत्तुबा निङ्‌वाॽ मे़घोःसुरो॥ खे़ङ्‌ग माङ्‌चे़ॽया वये़रो॥ खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍मा मे़गोःत्तु (ले़बि २४.१३-१६)॥ कर ये़सुःन् चिङ्‌सिङ्‌ङाङ् माङ्‌हिम् लक्‍खुम्‍मोलाम् स्‍वाःत्ताङ् लःन्‍दे़ पेरो॥

*8:5 साम्‌योथिम् इङ्‌जाःङ्‌ङो अक्‍तङ्‌मा मे़न्‍छुमाॽइन् हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽनु फे़न्‌याःम्‍बक् के़जोःक्‍पा मनाःन्‍नाङ् लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍मा से़प्‍मा थिम् वये़ (ले़बि २०.१०, साम्‌योथिम् इङ्‌जाःङ् २२.२२-२४)॥

*8:6 यहुदि लाम्‍लोःबाहाॽरे़ ये़सुःन् पाःन्‍नो थाःमा फाॽआङ् निङ्‌वाॽ मे़इःत्तुआङ् वये़॥ ये़सुरे़ लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍ते़म्‍मे़ॽ पाःत्तुने़ फाॽग्र रोमि थिम्‍मिल्‍ले़ कुदक्‍ले़ङ्‌वा पोःङ्, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ रोमि हाङ्‌युक्‍पाहाॽनुःल्‍ले़ वेॽ आत्तिल्‍ले़आङ् से़प्‍मा खुम्‍दिङ् पिमा युक् मे़ङ्‌गत्तुन्‌, हे़क्‍क्‍याङ् लुङ्‌ङिल्‍ले़ मे़ले़प्‍ते़म्‍मिन्‍ने़ॽ पाःत्तुने़ फाॽग्र मोसारे़ कुदक्‍ले़ङ्‌वा पाःङ्‌बा वये़॥

*8:17 साम्‌योथिम् इङ्‌जाःङ् १९.१५

*8:24 लाम्‍दिःक्‌३.१४ ओ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमिङ्‌ङिन् “इङ्‌गाॽ खुने़ॽआ” लॽरिक् पाःत्तुरो॥

*8:59 ये़सुरे़ कुबाःन्‍लाम् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌आ फाॽआङ् पाःत्तुबा निङ्‌वाॽ मे़घोःसुरो॥ खे़ङ्‌ग माङ्‌चे़ॽया वये़रो॥ खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍मा मे़गोःत्तु (ले़बि २४.१३-१६)॥