12
कुॽइके़भे़म्बा कुभ्रे़ःङ् इक्मसाबाहाॽरे़ खुनिॽ खे़दाॽ
मत्ति २१.३३-४६, लुका २०.९-१९
1 ये़सुःन् खे़ङ्हाॽनु खे़दाॽओ अक्खेलॽरिक् पारे़, “उन्छेःन् मनाधिक्ले़ लत्छा इक्को चे़ल्ले़क्सेॽ लेःत्तुआङ् कुघिरि लुङ्धाक् से़त्तुआङ् फाङु, हे़क्क्याङ् कुलुम्मो लुम्बाःत् तयुआङ् खे़प्मो चे़ल्ले़क्सेॽ एःम्मा ते़न्धिक्चोगु॥ इक् कोमा याक्साधिक्काङ् चोगु, हे़क्क्याङ् खे़न् चे़ल्ले़क्सेॽ इक्किन् कुभ्रे़ःङ् लक् खोःमारे़ लागि इक्मसाबाहाॽ पिरुसिआङ् खुने़ॽ लाम्दिःक् चोःक्से़ पेरो॥ 2 हे़क्क्याङ् चे़ल्ले़क्सेॽ तुप्मा ये़म् त्ये़ःल्ले़ कुलक् लाःसे़ कुसेवारोबाधिक्इक्मःबाहाॽरो पाङ्घुरो॥ 3 कर खे़न् इक्मसाबाहाॽरे़ खुने़ॽग मे़हिप्तुआङ् थेआङ् मे़म्बिए हाबा मे़बाङ्घु मे़देःसुरो॥ 4 याम्मो खे़न् इक्के़ल्ले़ कुन्दाङ्बाल्ले़ वेॽस्मा सेवारोबान् पाङ्घु॥ खे़न्नाङ् कुधे़गेःक्पो मे़घाक्खुर कुजाःत्थि मे़देःसु॥ 5 याम्मो वेॽस्मा सेवारोबान् पाङ्घु, हे़क्क्याङ् खे़ङ्ग मे़हिप्तुआङ् मे़से़रुरो॥ हे़क्केलॽरिक् खुने़ॽ वेॽ वेॽ यरिक् सेवारोबाहाॽ पाङ्घुसिल्ले़ कुभा मे़हिप्तुसि, कुभा मे़से़रुसिरो॥ 6 खे़न् इक्के़ल्ले़ कुन्दाङ्बाल्ले़ लुङ्माॽ तुक्तुबा लत्थिक्लक् कुस्साः वये़॥ आल्ल कन् आस्साःन् पाङ्घुङ्ङिल्ले़ग से़क्खासाङ् कुना मे़साॽरुबिला फाॽआङ् इःत्तुआङ् के़रे़क्नुःल्ले़ एगाङ् पाङ्घुरो॥
7 कर खे़न् इक्मसाबाहाॽ अक्खे मे़मे़त्छिङ्, ‘कङ्ग कुम्बारे़ कुलक् के़घोःबारो, कन्से़रुम्माङ् कुलाजेॽ सिङ्बुङ्हाॽ आनिॽ हुक्काप्पासिरो॥’ 8 हे़क्क्याङ् कुस्साःन्नाङ् मे़हिप्तु मे़से़रुआङ् चे़ल्ले़क्सेॽ इक्कोलाम् लाःक्कात् लाप्मे़भुसुरो॥”
9 हे़क्केःल्ले़ ये़सुरे़ सेःन्लाप्तुसि, “आल्ल खे़न् चे़ल्ले़क्सेॽ इक्के़ल्ले़ कुन्दाङ्बान् ताआङ् खे़ङ्हाॽ आक्खे मे़त्तुसिॽबे? से़क्खासाङ् खुने़ॽ के़रे़क् से़रुसिआङ् खे़न् चे़ल्ले़क्सेॽ इक्किन् वेॽ मनाहाॽ पिरुसिॽरो॥ 10 कन्साम्योसाप्लाओ के़बप्पा पाःन्निन् मे़न्निःत्ते के़वयिॽबि?
‘लुङ्गाम्बाहाॽरे़ मे़नाॽरुबा लुङ्ङिन्
काक्नुःल्ले़ के़ये़क्पा कुम्मा लुङ् पोःक्खे़आङ् वाॽरो॥
11 कङ्ग यहवे दाङ्बाल्ले़ए चोगुबारो,
हे़क्क्याङ् कन् आनिॽ निःमो निङ्वाॽ के़माबा चोःक्लो॥’ ”* निङ्वाॽफुसाम्लो सुम् ११८.२२-२३
12 खे़ङ्हाॽरे़ ये़सुःन् ते़म्मा निङ्वाॽ मे़जोगु, थेआङ्भे़ल्ले़ ये़सुरे़ पाःत्तुबा खे़दाॽओ खे़ङ्हाॽ कुॽइके़भे़म्बा इक्मसाबाहाॽनु तङ्घुसिबान्खे़ङ्हाॽरे़ निङ्वाॽ मे़घोःसु॥ कर खे़ङ्हाॽरे़ मनाहाॽ मे़गिरुसिआङ् खुने़ॽ मे़ले़रुआङ् मे़बेरो॥
एःङ्याङ् हुङ्माबि मे़ःम्बि?
मत्ति २२.१५-२२, लुका २०.२०-२६
13 खे़ल्ले़ कुएगाङ् कुभा यहुदि लाम्लोःबाहाॽरे़ पाःन्नो ते़म्माआङ् ये़सुःन् आप्तिक् कुःप्मा फाॽआङ् कुभा फरिसिहाॽ नु हे़रोद हाङ्ङिल्ले़ कुमनाहाॽ* हे़रोद हाङ्ङिल्ले़ कुमनाहाॽ–ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “हे़रोदिहाॽ”॥ खे़ङ्हाॽ यहुदिसि मे़वये़, हे़क्क्याङ्खे़ङ्हाॽरे़ आबाङे कुभाॽ खोःमारे़ लागि रोमिहाॽरे़ सेःक्युक् मे़जोगुसिबाहाॽ मे़भाॽरुसि॥ फरिसिहाॽरे़ रोमि थिम्मिन् मे़अत्तु, कर ने़प्माङ् लक्हाॽरे़ ये़सुःन् थे़माइ मे़प्माआङ् खुने़ॽ रोमिहाॽनु के़साक्पो थाःमा मे़इःत्तु॥ मे़बाङ्घुसि॥
14 खे़ङ्हाॽ मे़द्ये़आङ् सेःन्मे़दोसु, “सिक्साम्बे, खे़ने़ॽग से़क्खा पाःन्लक् के़बाःत्लो॥ खे़ने़ॽग मनाहाॽरे़ खुनिॽ पाःन्नोआङ् के़म्बत्ने़न्, हे़क्क्याङ् आत्तिन् मनाहाॽआङ् के़न्छे़न्दुन्छिन्॥ खे़ने़ॽग निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुलाम्मिन् से़क्खाए के़हुॽरुसिरो॥ हे़क्केःल्ले़ कन्पाःन्निन् आमे़त्ते़ॽ–रोमि पयम् हाङ् सिजरे़न्* सिजर–सिजरे़न् रोमि हाङ्युक्किल्ले़न् पयम् हाङ्रे़ कुमिङ् वये़॥ रोमिहाॽरे़ यरिक् लाजेॽहाॽ मे़नाःन्दुसिआङ् खुनिॽ युक्को मे़गत्तुसि, हे़क्क्याङ् खे़न् के़रे़क्ले़न् पयम् हाङ् सिजरे़न् वये़॥ रोमि पयम् हाङ्हाॽ के़रे़क् सिजर मे़मे़त्तुसि॥ एःङ्याङ् हुङ्मा आनिॽ साम्योथिम्मिल्ले़ आबिॽबि आम्बिने़न्बि?”
15 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽरे़ खुनिॽ निङ्वाॽ चिःप्मान् निःसुआङ् सेःन्दोसुसि, “थेआङ् खिनिॽ अक्खेलॽरिक् इङ्गाॽ पाःन्नो ते़म्मा निङ्वाॽ के़इःत्तुम्बाबे? याङ्इत्छिःन्फे़त्ते़म्मे़ॽ, इङ्गाॽ ओमे़त्तुङ् साॽरुङ्॥” 16 खे़ङ्हाॽरे़ मे़भे़त्तुआङ् ये़सुरे़ खे़न् ओमे़त्तुआङ् सेःन्दोसुसि, “कन् याङ्इत्छिओ हाःत्ले़ कुइत्छाप् नु कुबाःन्साप् पप्पे?”
खे़ङ्हाॽरे़ नोगप् मे़बिरु, “सिजरे़ल्ले़न्पत्लो॥”
17 हे़क्क्याङ् ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ मे़त्तुसि, “हे़क्केःल्ले़ सिजरले़ कुबाःन्हाॽ सिजरे़न् पिरे़म्मे़ॽ, हे़क्क्याङ् निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुबाःन्हाॽ निङ्वाॽफुमाङ्ङिन्ने पिरे़म्मे़ॽओ॥”
हे़क्केःल्ले़ खे़ङ्हाॽरे़ साॽरिक् खुनिॽ निङ्वाॽ मये़॥
सिःमे़न्लाम् याम्मो हिङ्माल्ले़ कुयाःम्बेओ हुॽरुसिॽ
मत्ति २२.२३-३३, लुका २०.२७-४०
18 खे़प्मो सिःमे़न्लाम् याम्मो हिङ्मन् होःप्लॽरिक् नसाःन् के़जोःक्पा सदुकिहाॽ* सदुकिहाॽ–कन् मनाहाॽ यहुदि साम्यो लक्कोबासि कर फरिसिहाॽनु वेॽसिरो॥ मे़द्ये़आङ् 19 सेःन्मे़दोसु, “सिक्साम्बे, मोसारे़ग अक्खेलॽरिक् साप्तु आबिरे़आङ् पत्–‘आत्तिल्ले़ कुम्भुॽइन् कुस्साः कुए मे़न्वाॽए सिःॽ, खे़ल्ले़ कुन्साॽरे़ मेमेदुमा कुन्ने़ॽद्रेःन्नु मेःक्खिम् चोःक्माए पोःङ्॥ हे़क्क्याङ् कुम्भुॽरे़ कुलागि सागप्मा पोःङ्लो॥’ 20 आल्ल नुसि फुॽनुसाॽहाॽ मे़वये़॥ तुम्बाल्ले़ मेःक्खिम् चोगुआङ् कुस्साः कुए मे़न्वाॽए स्ये़रो॥ 21 हे़क्क्याङ् सरुम्बे़ल्ले़आङ् मेमेदुमा कुन्ने़ॽद्रेःन्नु मेःक्खिम् चोगु, कर खे़न्नाङ् कुस्साः मे़न्वाॽए स्ये़॥ हे़क्क्याङ् याङ्सरुम्बे़ल्ले़आङ् खे़न् मेमेदुमा कुन्ने़ॽद्रेःन्नु मेःक्खिम् चोगु, खे़न्नाङ् कुस्साः मे़न्वाॽए स्ये़रो॥ 22 नुसि फुॽनुसाॽहाॽरे़ मेःक्खिम् मे़जोगुसाङ् खुनिॽ सामे़न्वाॽए के़रे़क् मे़स्ये़॥ कुनुप्मो खे़न् मे़न्छुमाॽइन्नाङ् स्ये़रो॥ 23 आल्ल खे़ङ्हाॽ सिःमे़न्लाम् याम्मो मे़हिङ्ङिल्ले़ आत्तिल्ले़ कुमेःत् पोःङ्बाबे? खे़न्नुग नुसिए फुॽनुसाॽहाॽरे़ मेःक्खिम् मे़जोगुआङ् मे़वये़॥” 24 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ नोगप् पिरुसि, “खिनिॽग पिर्बेःम्बा के़ज्ये़ॽइआङ् के़वयिॽरो, थेआङ्भे़ल्ले़ साम्योसाप्लाःन् कुसिङ् मे़न्निःत्ते के़वयि, हे़क्क्याङ् निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुमुक्साम्मिन्नाङ् कुसिङ् मे़न्निःत्ते के़वयिॽरो॥ 25 थेआङ्भे़ल्ले़ सिःमे़न्लाम् याम्मो मे़हिङ्ङिल्ले़ग मनाहाॽ मेःक्खिम् मे़न्जोःक्ने़न्लो, कर खे़ङ्हाॽग साङ्ग्राम्पेदाङ्ङोबा माङ्लाइङ्बा कुइसिःक्ने़ मे़बोःङ्लो॥ 26 आल्ल सिःमे़न्लाम् याम्मो के़हिङ्बाहाॽरे़ खुनिॽ मे़न्नो खिनिॽ मोसारे़ कुसाप्पन्निन् मे़न्निःत्ते के़वयिॽबि?* लाम्दिःक्३.६ खे़प्मो मि के़दिःप्पा पोःक्लालाम्निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ अक्खे पाःत्तुआङ् पत्, ‘इङ्गाॽग अब्राहाम, इसहाक नु याकुबरे़ खुनिॽ निङ्वाॽफुमाङ्आरो॥’ 27 खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ खुने़ॽग कुसिवे़त्हाॽरे़न् मे़ःन्, कर कुहिङ्वे़त्हाॽरे़ खुनिॽ निङ्वाॽफुमाङ्लो॥ खिनिॽग साॽरिक्के पिर्बेःम्बा के़ज्ये़इआङ् के़वयिॽरो॥”
के़रे़क्नुःल्ले़ के़ये़क्पा इङ्जाःङ्
मत्ति २२.३४-४०, लुका १०.२५-२८
28 खे़प्मोबा साम्योथिम्साम्बाधिक्ले़ पाःन् मे़धक्ते़बा खे़प्सुसि॥ खे़ल्ले़ ये़सुरे़ साॽरिक् निङ्वाॽ के़दाःबा नोगप् पिरुसिबा निङ्वाॽ खोःसुआङ् ये़सुःन् सेःन्दोसु, “सिक्साम्बे, इःप्मा नाःप्माए के़बोःङ्बा के़रे़क्नुःल्ले़ यम्बा साम्योथिम् इङ्जाःङ्ङिन् आत्तिङ्ग?”
29 ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “के़रे़क्नुःल्ले़ यम्बा नाःप्माए के़बोःङ्बा इङ्जाःङ्ङिन् कन्लो–‘इस्राइलिसे, खे़प्से़म्मे़ॽओ! आनिॽ दाङ्बा निङ्वाॽफुमाङ्ङिन्, थिक्लक् वाॽरो॥ 30 के़न्दाङ्बा निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् खे़ने़ॽ के़रे़क् के़सिक्लुङ्माल्ले़ के़रे़क् के़सक्मासाम्मिल्ले़, के़रे़क् के़निङ्वाॽइल्ले़, के़रे़क् के़धुम्मिल्ले़ मिःम्जि मे़त्ते़ॽओ॥’ 31 निसिगेःक्पा इङ्जाःङ्ङिन् कन्लो–‘आप्फेःक्लुङ्माॽ के़दुक्सिङ्बा कुइसिःक्के के़बाङ्भेॽसाबाहाॽआङ्लुङ्माॽ तुक्ते़से़ॽओ॥’* ले़बि १९.१८ कन्हाॽनुःल्ले़ यम्बा वेॽ इङ्जाःङ्ङिङ्ग थेआङ् होःप्लो॥” 32 खे़न् मनाःल्ले़ ये़सुःन् नोगप् पिरु, “सिक्साम्बे से़क्खाए के़बाःत्तुरो॥ आनिॽ दाङ्बा निङ्वाॽफुमाङ्ङिन्लक् दाङ्बारो॥ वेॽ माङ् मे़होःप्लो फाॽआङ् साॽरिक् के़दङ्बा के़बाःत्तुरो॥ 33 हे़क्क्याङ् खुने़ॽ के़रे़क् सिक्लुङ्माल्ले़, के़रे़क् निङ्वाॽइल्ले़, के़रे़क् थुम्मिल्ले़ निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् मिःम्जि मे़प्मा नु पाङ्भेॽसाबाहाॽ आबाङे हे़क्के लुङ्माॽ तुक्मासिग, के़रे़क् मिधिङ्मनाआङ्तोःम्मनाबा सिदुङ्जभा नु वेॽ सिदुङ्जभा चोःक्मानुःल्ले़आङ् यम्बा इङ्जाःङ्लो॥” 34 खे़ल्ले़ सिङ्सिङ्ङाङ् नोगप् पिरुबा निःसुआङ् ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “खे़ने़ॽ निङ्वाॽफुहाङ्जुम्लाम्बा माःङ्घा के़होःप्लो॥
हे़क्क्याङ् खे़न् ये़न्नाङ्धो आत्तिन्हाॽरे़आङ्खुने़ॽ पाःन् सेःन्दोःमा आःन्छिङ्माआङ्मे़न्छुक्तुन्लो॥”
निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ सेःन्दुबा ख्रिस्त
मत्ति २२.४१-४६, २३.१-३६, लुका २०.४१-४४
35 ये़सुरे़ माङ्हिम् लक्खुम्मो हुॽरुसिर वये़ल्ले़ खे़ङ्हाॽ सेःन्दोसुसि, “आक्खेलॽरिक् साम्योथिम्साम्बाहाॽरे़ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ सेःन्दुबा ख्रिस्ते़न्दाउद हाङ्ङिल्ले़ कुस्साःरो फाॽआङ् मे़बाःत्तुबाबे? 36 दाउद हाङ्ङिल्ले़ सेसेमाङ्लाम् अक्खे पाःत्तुआङ् वाॽ,
‘यहवे दाङ्बाल्ले़ इङ्गाॽ आन्दाङ्बान् अक्खे मे़त्तु,
के़निङ्मिहाॽ के़युक्को इङ्गाॽ मे़न्दाःत्छिङ्ङे थारिक्
आजुप्साङ् ले़प्माङ् खे़ने़ॽ युङे़ॽओ॥’* निङ्वाॽफुसाम्लो सुम् ११०.१
37 दाउद हाङ्ङिल्ले़ए खुने़ॽ आदाङ्बे मे़त्तुल्ले़ आक्खेलॽरिक् ख्रिस्ते़न्दाउदरे़ कुस्साः पोःङ्बाबे?”* खे़न् फाॽइन् ख्रिस्ते़न्दाउद हाङ्ङिल्ले़ कुस्साः नु कुन्दाङ्बा ने़प्माङ् वये़रो॥
यरिक् मनाहाॽरे़ खुने़ॽ कुनिसाम्मिन् खुनिॽ सिराॽ थाङे़र मे़घे़प्सुरो॥
साम्योथिम्साम्बाहाॽनु सिङ्सिङ् लॽरे़म्मे़ॽ
38 अक्खेलॽरिक् ये़सुरे़ मे़त्तुसि, “साम्योथिम्साम्बाहाॽनु सिङ्सिङ् लॽरे़म्मे़ॽओ! खे़ङ्हाॽ केःम्बा केःम्बा लगेप् मे़जाक्खुआङ् नानुगत्ना लाङ्मे़घेःक्लो, हे़क्क्याङ् पाङ्जुम् लुम्मो सेवा मे़मे़त्तिगे़र के़लॽबा निङ्वाॽ मे़जोगुआङ् 39 यहुदि चुम्लुङ्हिम्मो नु साभाङ्जाओ तुम्म्याङ्हाङ् युक्नाहाॽओ युङ्मा खुनिॽ सिराॽ थाङ्लो॥ 40 खे़ङ्हाॽरे़ मेमेदुमाहाॽ इङ्मे़ले़क्तुसिआङ्खुनिॽ हिम्धाःङ्हाॽ मे़नाप्तुसिॽ, कर नुःबा ओसेःन्धाक्सिङ्मारे़ लागि केःम्बा केःम्बा तुवा मे़जोगुॽ॥ खे़ङ्हाॽरे़ग से़क्खाए के़साक्पा खुम्दिङ् मे़घोःसुॽरो॥”
मेमेदुमाल्ले़ कुहुक्सोयाङ्
लुका २१.१-४
41 ये़सुःन् माङ्हिम्मो हुक्सोयाङ् तोःम्मादे़न्निल्ले़ कुबेसाङ् हुक्सोयाङ् के़याक्पाहाॽ ओमे़त्तुसिर युङे़रो॥ खे़प्मो यरिक् याङ्साकुन्धेसाबाहाॽ मे़द्ये़आङ् यरिक् याङ्हाॽ मे़याक्तु, 42 कर खे़प्मो याङ्गे़साॽमा मेमेदुमाधिक् त्ये़आङ् याङ् ने़त्छि* याङ् ने़त्छि–ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “ने़त्छि ले़प्तोन्”॥ कन्यहुदिहाॽरे़ मे़जोगुबा के़रे़क्नुःल्ले़ कुमे़ल्लुङ्सुःल्लिक्पा याङ्वये़॥ याक्तु॥ 43 ये़सुरे़ कुहुॽसाम्बाहाॽ उःत्तुसिआङ् मे़त्तुसि, “इङ्गाॽ से़क्खाए मे़त्निङ्, आइन् कन् याङ्गे़साॽमा मेमेदुमाल्ले़ वेॽहाॽनुःल्ले़ यरिक् हुक्सोयाङ् याक्तुआङ् वाॽरो॥ 44 थेआङ्भे़ल्ले़ कन् याङ्साकुन्धेसाबाहाॽरे़ग खुनिॽ के़योबाआङ्के़नम्बा याङ्हाॽए मे़याक्तु, कर कन्याङ्गे़साॽमा मेमेदुमाल्ले़ग खुने़ॽ कुयाङ्साॽमो कत्तुबा काक् चामा थुङ्मोलाम् याक्तुआङ् वाॽरो॥”
*12:11 निङ्वाॽफुसाम्लो सुम् ११८.२२-२३
*12:13 हे़रोद हाङ्ङिल्ले़ कुमनाहाॽ–ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “हे़रोदिहाॽ”॥ खे़ङ्हाॽ यहुदिसि मे़वये़, हे़क्क्याङ्खे़ङ्हाॽरे़ आबाङे कुभाॽ खोःमारे़ लागि रोमिहाॽरे़ सेःक्युक् मे़जोगुसिबाहाॽ मे़भाॽरुसि॥ फरिसिहाॽरे़ रोमि थिम्मिन् मे़अत्तु, कर ने़प्माङ् लक्हाॽरे़ ये़सुःन् थे़माइ मे़प्माआङ् खुने़ॽ रोमिहाॽनु के़साक्पो थाःमा मे़इःत्तु॥
*12:14 सिजर–सिजरे़न् रोमि हाङ्युक्किल्ले़न् पयम् हाङ्रे़ कुमिङ् वये़॥ रोमिहाॽरे़ यरिक् लाजेॽहाॽ मे़नाःन्दुसिआङ् खुनिॽ युक्को मे़गत्तुसि, हे़क्क्याङ् खे़न् के़रे़क्ले़न् पयम् हाङ् सिजरे़न् वये़॥ रोमि पयम् हाङ्हाॽ के़रे़क् सिजर मे़मे़त्तुसि॥
*12:18 सदुकिहाॽ–कन् मनाहाॽ यहुदि साम्यो लक्कोबासि कर फरिसिहाॽनु वेॽसिरो॥
*12:26 लाम्दिःक्३.६
*12:31 ले़बि १९.१८
*12:36 निङ्वाॽफुसाम्लो सुम् ११०.१
*12:37 खे़न् फाॽइन् ख्रिस्ते़न्दाउद हाङ्ङिल्ले़ कुस्साः नु कुन्दाङ्बा ने़प्माङ् वये़रो॥
*12:42 याङ् ने़त्छि–ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “ने़त्छि ले़प्तोन्”॥ कन्यहुदिहाॽरे़ मे़जोगुबा के़रे़क्नुःल्ले़ कुमे़ल्लुङ्सुःल्लिक्पा याङ्वये़॥